تصلب شرایین یا آترواسکلروز و درمان های گیاهی آن (2 نکته مهم)

تصلب شرایین یا آترواسکلروز چیست؟

تصلب شرایین‬ یا آترواسکلروز – فرایند سخت و باریک شدن رگ‌های خونی – به آرامی آغاز می‌شود و می‌تواند باعث مسدود شدن رگ‌ها و خطر برای جریان خون گردد. این بیماری یکی از دلایل اصلی حمله‌های قلبی، سکته و بیماری‌های عروقی محیطی است که به طور کلی به عنوان بیماری‌های قلبی-عروقی شناخته می‌شوند. این بیماری‌ها یکی از مهم‌ترین علل مرگ و میر در جهان هستند.

آترواسکلروز یک بیماری پیشرفته است که ممکن است از کودکی آغاز شود و اثرات آن عمدتاً در بزرگسالان، به ویژه از سن میانسالی به بعد نمایان می‌شود. این بیماری شیوع زیادی دارد و با تجمع غیر طبیعی چربی‌ها در دیواره رگ‌های خونی مشخص می‌شود که باعث تنگ شدن و انسداد رگ و کاهش جریان خون به قلب می‌گردد.

شریان‌ها رگ‌هایی هستند که خون را از قلب به سایر نقاط بدن می‌برند. این رگ‌ها با لایه‌ای از سلول‌ها به نام اندوتلیوم پوشیده شده‌اند که سعی می‌کند داخل شریان‌ها را هموار نگه دارد تا خون به راحتی عبور کند. به گفته کارشناسان، تصلب شرایین با آسیب به این لایه آغاز می‌شود که ممکن است به دلیل فشار خون بالا، استعمال سیگار یا کلسترول بالا رخ دهد. این آسیب منجر به ایجاد پلاک یا رسوب در دیواره رگ‌ها می‌شود.

علل تصلب شرایین یا آترواسکلروز

آترواسکلروز یک بیماری پیشرفته است که ممکن است حتی از دوران کودکی شروع شود. اگرچه علت دقیق آن هنوز مشخص نیست، به طور کلی می‌توان گفت که آسیب به لایه داخلی شریان‌ها ممکن است موجب شروع این بیماری گردد. این آسیب ممکن است ناشی از عواملی مانند:

• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• تری گلیسیرید بالا، که نوعی چربی موجود در خون است
• استعمال سیگار و دیگر تنباکوها
• مقاومت به انسولین، چاقی یا دیابت
• بیماری‌های التهابی مانند آرتریت، لوپوس یا عفونت‌ها

نشانه‌های ابتلا به تصلب شرایین یا آترواسکلروز

تصلب شرایین معمولاً تا زمانی که میزان خون رسانی به ارگان‌ها کاهش نیابد، نشانه‌ای ایجاد نمی‌کند. وقتی این اتفاق می‌افتد، علائم متفاوتی بسته به نوع عضوی که تحت تأثیر قرار گرفته، ظاهر می‌شود:

قلب: علائم ممکن است شامل درد در قفسه سینه، تنگی نفس، عرق کردن، حالت تهوع، سرگیجه و تشنگی باشند.

مغز: اگر تصلب شرایین بر شریان‌های مغزی تأثیر بگذارد، ممکن است علائمی مانند سرگیجه، سردرگمی، ضعف یا فلج در یک سمت بدن، بی‌حسی در قسمت‌های مختلف بدن، اختلال در دید، سختی در راه رفتن و مشکلات در صحبت کردن به وجود آورد. اگر این علائم تنها برای مدت کوتاهی اتفاق بیفتند و سریعاً ناپدید شوند، به آن حمله ایسکمیک گذرا (TIA) می‌گویند. اما اگر علائم طولانی‌تر شوند، معمولاً به سکته مغزی منجر می‌شوند.

شکم: وقتی آترواسکلروز بر شریان‌های روده تأثیر بگذارد، ممکن است درد یا گرفتگی در وسط شکم احساس شود که معمولاً ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پس از غذا بروز می‌کند. انسداد ناگهانی و کامل روده ممکن است باعث درد شدید شکم شود، گاهی همراه با استفراغ، خونریزی در مدفوع و ورم شکم.

پاها: تنگ شدن شریان‌های پا به علت بیماری تصلب شرایین، به عنوان بیماری شریان محیطی شناخته می‌شود. این وضعیت می‌تواند باعث بروز درد و گرفتگی در عضلات پا، به ویژه در زمان راه رفتن شود.

“`html

طول زمان ورزش اهمیت دارد. اگر تنگی شریان‌ها شدید باشد، ممکن است در حالت استراحت احساس درد داشته باشید و پاهایتان سرد، پوست شما آبی یا رنگ‌پریدگی نشان دهد و همچنین ممکن است ریزش مو در پاها دیده شود. پزشک شما تاریخچه پزشکی، علائم فعلی و داروهایی که مصرف می‌کنید را بررسی خواهد کرد. او از شما درباره تاریخچه خانوادگی بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و دیگر مشکلات گردش خون و همچنین تاریخچه خانوادگی کلسترول بالا سوال خواهد کرد. او درباره سیگار کشیدن، رژیم غذایی و میزان فعالیت بدنی شما نیز سوال می‌پرسد.

پزشک شما فشار خون و ضربان قلبتان را اندازه‌گیری می‌کند و بررسی دقیقی بر روی گردش خون شما انجام خواهد داد. این بررسی شامل احساس نبض در گردن، مچ دست، کشاله ران و پا است. پزشک ممکن است فشار خون شما را در پاها اندازه‌گیری کند و آن را با فشار خون در بازوها مقایسه کند. نسبت فشار خون در مچ پا به فشار خون در بازو معمولاً به نام شاخص مچ پا یا ABI شناخته می‌شود.

علت اصلی تصلب شرایین یا آترواسکلروز

وقتی که کلسترول بد یا LDL از دیواره شریان‌ها عبور می‌کند و وارد جدار شریان می‌شود، این عمل باعث می‌شود که گلبول‌های سفید خون برای هضم این کلسترول تلاش کنند. با گذر زمان، انباشته شدن کلسترول و سلول‌ها منجر به ایجاد رسوب در شریان می‌شود.

این رسوب که به آن پلاک گفته می‌شود، شامل انباشت کلسترول، سلول‌ها و سایر مواد زائد است که باعث ایجاد برآمدگی‌هایی در دیواره شریان می‌شود. با پیشرفت تصلب شرایین، این برآمدگی‌ها بزرگ‌تر شده و در نهایت می‌توانند شریان را مسدود کنند. این مسدود شدن می‌تواند در کل بدن ایجاد شود و نه تنها قلب شما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، بلکه خطر سکته و سایر مشکلات و بیماری‌ها را نیز افزایش می‌دهد.

تصلب شرایین معمولاً در سنین جوانی یا میانسالی هیچ علامتی ندارد. اما با پیشرفت باریک شدن رگ‌ها، جریان خون مختل شده و این موضوع می‌تواند باعث درد شود. این انسدادها ممکن است دچار پارگی شوند و موجب لخته شدن خون در محل پارگی شوند.

عوارض تصلب شرایین یا آترواسکلروز

بیماری عروق کرونری

تنگ شدن شریان‌های نزدیک به قلب که به دلیل آترواسکلروز به وجود می‌آید، می‌تواند به بیماری شریان کرونری منجر شود. این بیماری می‌تواند باعث درد قفسه سینه (آنژین)، حملات قلبی یا نارسایی قلب شود.

بیماری شریان کاروتید

تنگ‌تر شدن شریان‌های نزدیک به مغز می‌تواند منجر به بیماری شریان کاروتید شود که احتمال بروز یک حمله گذرای ایسکمیک (TIA) یا سکته مغزی را افزایش می‌دهد.

بیماری شریان محیطی

تنگ شدن شریان‌های پاها یا دست‌ها می‌تواند باعث مشکلاتی در جریان خون به این نواحی شود که به آن بیماری شریان محیطی گفته می‌شود. این بیماری می‌تواند حساسیت شما را به گرما یا سرما کاهش دهد و احتمال سوختگی یا سرمازدگی را افزایش دهد. در موارد نادر، خون‌رسانی ضعیف به پاها یا دست‌ها می‌تواند به مرگ بافت‌ها (گانگرن) منجر شود.

آنوریسم

آترواسکلروز ممکن است منجر به بروز آنوریسم نیز شود، که یک عارضه جدی است که می‌تواند در هر شریانی در بدن به وجود آید. اغلب افرادی که دچار آنوریسم هستند هیچ علامتی ندارند، اما درد و احساس ضربان در محل آنوریسم ممکن است بروز کند و این وضعیت اورژانسی محسوب می‌شود. پارگی آنوریسم می‌تواند موجب خون‌ریزی داخلی بسیار خطرناک و تهدید کننده زندگی شود.

“““html

این حالت معمولاً به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد، اما خونریزی آرام هم ممکن است رخ دهد. وقتی لخته خونی درون آنوریسم حرکت کند، می‌تواند عروق دیگر را در نقاط دورتر مسدود کند.

درمان تصلب شرایین یا آترواسکلروز

آزمایشاتی که برای تشخیص آترواسکلروز استفاده می‌شود، شامل نوار قلب، تست ورزش، آزمایش خون برای سنجش سطح کلسترول (خوب و بد) و قند خون می‌باشد. همچنین، عکسبرداری از قفسه سینه و عروق نیز انجام می‌شود. برای برخی بیماران که در خطر بالایی قرار دارند، ممکن است جراحی انجام شود. این جراحی شامل باز کردن رگ با بادکنک‌های مخصوص در موارد تنگ شدن رگ‌ها است و یا اینکه رگ بیمار با سیاهرگ یا رگ‌های مصنوعی تعویض می‌شود.

چون آسیب قبلاً وارد شده است، هیچ داروی مؤثری برای درمان آترواسکلروز وجود ندارد. تحقیقات نشان داده است که کاهش سطح کلسترول در افرادی که کلسترول خونشان بالاست، می‌تواند به افزایش طول عمر کمک کند. اگر شما علائمی مرتبط با آترواسکلروز دارید و تغییرات در رژیم غذایی و ورزش در کاهش کلسترول مؤثر نبوده‌اند، پزشک ممکن است داروهای ضدچربی برای شما تجویز کند. علاوه بر این، برای درمان مشکلات مرتبط با آترواسکلروز، مانند فشار خون بالا یا بی‌نظمی‌های ضربان قلب، ممکن است دریافت داروهای دیگری نیز لازم باشد. در برخی پژوهش‌ها نشان داده شده که آسپرین و ویتامین E ممکن است خطر سکته قلبی را کاهش دهند.

پیشگیری از ابتلا به تصلب شرایین یا آترواسکلروز

تغییر در شیوه زندگی نقشی کلیدی در پیشگیری از آترواسکلروز دارد و همچنین می‌تواند به جلوگیری از این بیماری کمک کند. این تغییرات شامل موارد زیر است:

• ترک سیگار
• خوردن غذاهای سالم
• ورزش منظم
• حفظ وزن سالم

فقط به یاد داشته باشید که تغییرات در شیوه زندگی باید در طولانی مدت انجام شوند. سعی کنید از مصرف چربی‌های اشباع شده خودداری کنید زیرا این چربی‌ها باعث افزایش کلسترول بد در بدن می‌شوند. غذاهایی که در فهرست زیر آمده‌اند، سرشار از چربی‌های غیر اشباع هستند که می‌توانند سطح کلسترول بد در خون را کاهش دهند.

• روغن زیتون
• آووکادو
• گردو
• ماهی‌های چرب
• آجیل
• دانه‌های خوراکی

درمان گیاهی تصلب شرایین یا آترواسکلروز

جو دوسر

جو دوسر گزینه‌ای عالی برای شروع یک روز سالم و پر انرژی است. این ماده به تحریک دستگاه گوارش کمک می‌کند و انرژی لازم برای فعالیت‌های روزانه را فراهم می‌آورد. همچنین جو دوسر باعث کاهش چربی‌هایی می‌شود که به دیواره رگ‌ها چسبیده‌اند و به این ترتیب ممکن است خطر ابتلا به تصلب شرایین و مشکلات قلبی را کاهش دهد.

سیب

تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا نشان می‌دهد که سیب حاوی ترکیبی به نام پکتین است که در کاهش کلسترول مؤثر است. زمانی که سطح کلسترول خون در حد نرمال باشد، احتمال گرفتگی رگ‌ها نیز پایین می‌آید. علاوه بر این، سیب دارای فلاونوئیدهاست که این ترکیبات مغذی می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را تا ۵۰ درصد کاهش دهند.

ماهی

ماهی‌های چرب منبع بسیار خوبی از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. این اسیدهای چرب برای سلامت قلب مفیدند و می‌توانند به کاهش inflam تولید التهاب در بدن کمک کنند.

“`

چربی‌ها به «چربی‌های خوب» معروفند و بدن ما برای بهتر کار کردن قلب و عروق و جلوگیری از بسته شدن رگ‌ها به آنها نیاز دارد. در بین انواع ماهی‌ها، ماهی آزاد، ماهی خال مخالی، تن و ساردین بیشترین مقدار اسیدهای چرب امگا۳ را دارند.

زردچوبه

ماده فعال و مفید زردچوبه «کورکومین» نام دارد که برای سلامت قلب بسیار مفید است. تحقیقات نشان می‌دهد که زردچوبه با داشتن این ماده، می‌تواند از آسیب‌های ناشی از بسته شدن رگ‌ها جلوگیری کند. بنابراین،‌ تا جایی که می‌توانید، زردچوبه را به غذاهایتان اضافه کنید.

انار

انار نیز یکی دیگر از منابع گیاهی خنثی کننده مشکل‌های عروقی و قلبی است. انار دشمن مشکلات قلب و عروق و خون است. برای درمان سنتی مشکلات عروقی، بعد از غذا یک عدد انار شیرین را با دانه‌هایش بخورید یا یک لیوان آب انار شیرین بنوشید.

کاهو

کاهو نیز یکی از گیاهان مفید برای درمان مشکلات عروقی است. برای درمان گیاهی این مشکلات در هر وعده غذایی مقداری کاهو را به صورت خام و بدون سس میل کنید.

بیشتر بخوانید:

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله رضیم