تفاوت گاو و گاومیش : فرق بین گاو و گاومیش چیست؟ (2 نکته مهم)

گاو و گاومیش چه فرقی با هم دارد؟

پرورش گاومیش در ایران

در گذشته، به دلیل قدرت و نیروی زیاد گاومیش، از آن برای شخم زدن زمین‌ها استفاده می‌کردند. با پرورش گاومیش می‌توان از شیر، گوشت و دیگر محصولات آن مانند دستکش‌های چرمی یا حتی پنیر موتزارلا بهره‌مند شد.
از نظر ظاهری، بسیاری گاو و گاومیش را شبیه هم برشمرده‌اند، اما علی‌رغم شباهت‌هایی که در دوران بارداری و زایمان دارند، تفاوت‌های زیادی بین این دو حیوان وجود دارد که به آن‌ها اشاره می‌شود:

اندام‌های تولیدمثل گاومیش با اینکه شبیه به گاو است، اما کوچکتر است و بیضه‌های آن نیز از گاو کوچک‌تر می‌باشد.
پوست گاومیش تقریباً دو برابر گاو ضخیم‌تر است و با بالا رفتن سن، این ضخامت بیشتر می‌شود.
غیر از زبان و کبد، باقی دستگاه گوارش گاومیش شبیه به گاو است، با این تفاوت که زبان گاومیش پهن‌تر و کوتاه‌تر است.
زایمان گاومیش مانند گاو است و با روش تلقیح مصنوعی می‌توان گاومیش ماده را باردار کرد، اما 90 درصد زایمان گاومیش در حالت ایستاده صورت می‌گیرد.
موهای گاومیش هم دو برابر گاو ضخیم‌تر است و از آن برای تهیه برس و قلم مو استفاده می‌شود.
گاومیش‌ها نیز همچون گاوها به بیماری‌های مختلفی مانند تب برفکی، سل، آبله، تیلریوز و بیماری‌های انگلی مانند کنه و شپش مبتلا می‌شوند.

انواع نژاد گاومیش در جهان و ایران

در سال 2000 میلادی، جمعیت گاومیش‌ها در دنیا به 158 میلیون رأس رسید که 153 میلیون آن در قاره آسیا و نقاط دیگر دنیا وجود دارد. به طور کلی، این حیوان بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری پرورش داده می‌شود و به دو دسته تقسیم می‌شود.

گاومیش باتلاقی :

این نوع گاومیش‌ها برای خنک کردن خود به گل و لای می‌روند و غذای آن‌ها بیشتر نی و علوفه‌های خشک است. جمعیت زیادی از گاومیش‌های باتلاقی در هند و پاکستان وجود دارد و از شیر آن‌ها استفاده می‌شود.

گاومیش رودخانه‌ای:

گاومیش‌های رودخانه‌ای بیشتر به عنوان گاومیش‌های شیری در هند و پاکستان شناخته می‌شوند و نژادهایی مثل مورا (Murrah)، جعفرآبادی، سورتی، نیلی راو و کوندی (Kundi) را شامل می‌شوند.
رنگ این گاومیش‌ها معمولاً سیاه است و بعضاً لکه‌های سفیدی نیز دارند. همچنین در این نوع گاومیش‌ها رنگ‌های خاکستری، قهوه‌ای و به ندرت سفید دیده می‌شود. وزن گاومیش‌های نر بین 300 تا 700 کیلوگرم و گاومیش‌های ماده بین 250 تا 650 کیلوگرم است.
از نظر جثه و وزن، گاومیش‌های رودخانه‌ای عمدتاً سنگین‌تر از گاومیش‌های باتلاقی هستند، به طوری که گاومیش‌های رودخانه‌ای معمولاً وزنی بین 450 تا 1000 کیلوگرم دارند، در حالی که گاومیش‌های باتلاقی معمولاً حداکثر وزنشان بین 325 تا 450 کیلوگرم است.

فواید پرورش گاومیش

طول عمر گاومیش‌ها تقریباً سی سال است و آن‌ها می‌توانند حدود 25 سال زایمان کنند.

گاومیش نر در سن دو سالگی آماده جفت‌گیری می‌شود و تا شش یا هفت سال بعد از آن می‌تواند جفت‌گیری کند. همچنین با استفاده از تلقیح مصنوعی می‌توان این کار را انجام داد.
حدود 6.5 درصد از شیر جهان به شیر گاومیش اختصاص دارد و با پرورش گاومیش می‌توان علاوه بر شیر، از گوشت و پوست آن نیز بهره‌برداری کرد.

خواص گوشت گاومیش

گوشت گاومیش نسبت به گوشت گاو تفاوت زیادی ندارد، اما چربی آن بیشتر است و برای بدنسازان مناسب است، زیرا به کاهش رشد سریع عضلات کمک می‌کند. میزان پروتئین در گوشت گاومیش و گاو تقریباً برابر است، اما چربی و کالری آن تقریباً دو برابر گوشت گاو است.
میزان فسفر، آهن و پتاسیم در گوشت گاومیش مشابه گوشت گاو می‌باشد.
میزان سدیم در گوشت گاومیش کمی بیشتر از گوشت گاو است.
کلسترول گوشت گاومیش به اندازه 40 درصد از دیگر گوشت‌های قرمز کمتر است.
پروتئین موجود در گوشت گاومیش 11 درصد و مواد معدنی آن نیز 10 درصد بیشتر از دیگر گوشت‌های قرمز است.

خواص شیر گاومیش

طبق آزمایشات انجام شده…
“““html

تحقیقات انجام شده توسط محققان مصری نشان می‌دهد که شیر گاومیش و شیر گاو به اندازه یکسانی مواد جامد دارند. هر دو نوع شیر مقداری اسید چرب ضروری دارند، اما چربی شیر گاومیش بر نحوه هضم آن تأثیری ندارد. در حالی که شیر گاو دارای کاروتن است، شیر گاومیش فاقد این ماده است. شیر گاومیش به خاطر داشتن چربی بیشتر، مقدار ویتامین A بیشتری نسبت به شیر گاو دارد.

محصولات گاومیش

شیر : پروتئین شیر گاومیش از شیر گاو بیشتر است و ۶٫۵ درصد از کل شیر دنیا را شامل می‌شود. پنیر موزارلا از شیر گاومیش تهیه می‌شود.
گوشت : درصد لاشه و گوشت گاومیش کمتر از گوشت گاو است و دلیل اصلی آن بزرگ بودن شکمبه گاومیش می‌باشد.

از پوست گاومیش برای ساخت دستکش چرمی، زین اسب و چرم ضد آب استفاده می‌شود.
شاخ گاومیش در ساخت دسته چاقو، چتر، عصا و حتی آلات موسیقی به کار می‌رود.
کود گاومیش یکی از بهترین سوخت‌ها برای زمین‌های زراعی و پرورش قارچ است.
به جای استفاده از تراکتور، از نیروی گاومیش برای شخم زدن زمین استفاده می‌شود که از لحاظ هزینه به صرفه‌تر است.

بیماری‌های متداول در گاومیش‌ها

تب برفکی
طاعون
سل ـ بروسلوز ـ آبله ـ زخم‌های ویروسی گاو فاسیولوز ـ ننیازین ـ سارکوسیت ـ تیلریوز ـ بابزیوز ـ کوکسیدیوز و بیماری‌های انگلی ناشی از بندپایان مانند جرب ـ کنه ـ شپش ـ ورم پستان

هر آنچه درباره گاو باید بدانید

گاو (به پارسی میانه: کاو) (به انگلیسی: Cow) حیوانی است که سم دارد، نشخوارکننده و تهی‌شاخ از خانواده گاوسانان است. خانواده گاوسانان چندین سرده دارد که سرده Bos شامل همه گاوها و گاومیش‌ها می‌شود.
اجداد گاوهای اهلی امروزی، حیوانی به نام نیاگاو (Bos primigenius) است که منقرض شده است. اولین حیوانی که به سرده بوس تعلق داشت، بیش از دو میلیون سال پیش در آسیا دیده شد و نیاگاو حدود دویست و پنجاه هزار سال پیش به اروپا رسید.

ساختار بدنی گاو

در فک بالایی گاو دندان‌های پیشین و نیش وجود ندارد و فقط دندان‌های آسیاب وجود دارند. در فک پایین اما دندان‌های پیشین و نیش حاضرند.
دندان‌های نیش گاوها به شکل ردیف منظم هشت تایی در جلوی فک قرار دارند. هر پای گاو نیز دو سم دارد.

تولید مثل گاو

تصاویری که مراحل زایمان طبیعی یک گاو ماده و تولد گوساله را نشان می‌دهد.
مدت بارداری گاوها به طور متوسط ۲۸۶ روز است.
گاو حیوانی است که در تمام طول سال می‌تواند زاد و ولد کند. طول حاملگی این حیوان نه ماه است و معمولاً تنها یک گوساله به دنیا می‌آورد، هرچند که گاهی دو یا چند قلوزایی نیز رخ می‌دهد. احتمال دوقلوزایی در گاوها یک تا دو درصد است.
گوساله‌های ماده بعد از رسیدن به سن بلوغ جنسی، که از ده ماهگی به بعد است، به طور میانگین هر ۲۱ روز یک بار فحل می‌آیند و آماده پذیرش دام نر می‌شوند.
نژادهای گاو بسیار زیاد هستند و بر اساس استفاده آنها به نژادهای گوشتی، شیری و دو منظوره تقسیم می‌شوند.

نژادهای گاو

نژادهای شیری شامل: ایرشایر، جرسی، گرنزی، براون سوئیس، فریژن (فریژن هلندی، هولشتین فریژن، فریژن انگلیسی و فریژن سفید و قرمز) و کری،
نژادهای گوشتی معروف شامل: گالووای، آبردین آنگوس، هرفورد، شورت هورن، شاروله، لیموزین، سمینتال، براهمن، سانتاگتروس و برانگوس می‌باشد.
نژادهای معروف گاوهای ایرانی عبارتند از: گاو سرابی، گاو سیستانی، گاو گلپایگانی و گاو دشتیاری، و همچنین نژادهای جنگلی یا ساحلی که مختص نواحی گیلان، مازندران و گرگان هستند و نژاد کوهستان که گاوهای سوار، اردبیل و برخی دیگر از نواحی آذربایجان از آن نژاد هستند.

اهلی شدن گاو

تقریباً ۶۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، با تغییر سبک زندگی انسان‌ها از شکارگری به کشاورزی و توسعه مزارع، گاوهای وحشی به این مزارع مراجعه کردند و انسان‌ها موفق شدند تعدادی از آنها را به اسارت درآورند و اهلی نمایند. گاو بعد از سگ، گوسفند، بز و گربه، جزو اولین حیوانات اهلی شده توسط انسان است.

“`

اهلی شدن گاو یک رویداد مهم در تاریخ بشر است. در ابتدا، انسان‌ها از گوشت گاو استفاده می‌کردند، اما بعداً یاد گرفتند که چگونه می‌توانند شیر گاو را بدوشند. بررسی های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که اهلی کردن گاو در آسیا و خاورمیانه حدود ۴۵۰۰ تا ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح اتفاق افتاده است.

درجه بندی انواع گوشت گاو

گوشت گاو معمولاً بر اساس دو ویژگی مهم درجه بندی می‌شود: مقدار چربی موجود در گوشت و سن گاو. هر چه سن گاو کمتر باشد و چربی بیشتری در گوشت وجود داشته باشد، کیفیت گوشت بهتر خواهد بود. معمولاً گوشت‌های با کیفیت بالا که نرم‌تر و آبدارتر هستند، در هتل‌ها و رستوران‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حالی که گوشت‌های با کیفیت پایین‌تر بیشتر برای تهیه گوشت چرخ کرده استفاده می‌شوند.

قسمت‌های مختلف گوشت گاو

ابتدا، گوشت گاو به چند بخش اصلی تقسیم می‌شود. از این قسمت‌ها می‌توان استیک و سایر برش‌ها را تهیه کرد. یکی از بخش‌های معروف کتف گاو است که از آن همبرگر تهیه می‌شود.

• دنده
• گوشت سینه و ساق
• گوشت پهلو
• مغز ران که نرم‌ترین و گران‌ترین قسمت گوشت گاو است و معمولاً برای تهیه استیک و فیله استفاده می‌شود.
• راسته که از مغز ران کمی زبرتر است، اما طعم لذیذتری دارد.