توصیه های تغذیه ای برای بیماران مبتلا به سکته مغزی (2 نکته مهم)

به نقل از یادمان، نکات مهمی برای بیماران سکته مغزی وجود دارد. این بیماران باید از پزشک خود بخواهند که آنها را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهد. در یک مطالعه جدید بر روی 11862 بیمار سکته مغزی، مشخص شد که تنها 62 درصد از افرادی که فشار خون بالا داشتند، از راهنمایی‌های مربوط به تغییر رژیم غذایی برای پیشگیری از سکته مغزی دوباره استفاده کرده بودند. متخصص تغذیه به این بیماران کمک می‌کند تا میزان کالری لازم برای حفظ وزن ایده‌آل یا کاهش وزن را تعیین کنند و در صورت لزوم، فشار خون و کلسترول آنها را پایین بیاورند.

یک رژیم غذایی سالم برای پیشگیری از سکته مغزی بسیار مهم است. داشتن تغذیه مناسب می‌تواند به جلوگیری از سکته مغزی دوباره و همچنین بهبود سلامت کلی بدن کمک کند. همچنین، تغییر در رژیم غذایی می‌تواند روند بهبود بعد از سکته مغزی را سریع‌تر کند. حذف چربی‌ها و نمک و جایگزینی سبزیجات و میوه‌ها به جای غذاهای مضر می‌تواند از بروز سکته مغزی دوباره جلوگیری کند. پزشکان و متخصصان تغذیه برای هر بیمار سکته مغزی یک رژیم خاص طراحی می‌کنند تا با توجه به شرایط هر فرد، خطرات احتمالی کاهش یابد.

نکات مهم

مشکلات تغذیه‌ای بعد از سکته مغزی

بیماران پس از سکته مغزی با چالش‌های زیر مواجه خواهند شد:

به دلیل عدم توانایی در استفاده از دست یا بازو، غذا خوردن برای آنها سخت می‌شود.
مشکلات حافظه و تفکر می‌تواند باعث شود که آنها فراموش کنند غذا بخورند.
بی‌اشتهایی ممکن است باعث شود که احساس گرسنگی نکنند.
مشکلات بلع نیز وضعیت تغذیه را بدتر می‌کند.

این چالش‌ها می‌تواند منجر به عدم دریافت مواد مغذی لازم بشود و به این ترتیب، روند بهبود بیمار طولانی‌تر می‌شود. بیماران که نمی‌توانند دست یا بازوی خود را به خوبی حرکت دهند یا مشکلات حافظه دارند، بهتر است به متخصص کاردرمانی مراجعه کنند تا حمایت‌های لازم برای حل مشکل فراموشی را دریافت کنند. همچنین گفتار درمانگر می‌تواند به بیمارانی که دچار مشکلات بلع هستند، کمک کند تا به صورت ایمن غذا بخورند. قوام و غلظت غذا باید بعد از سکته مغزی تغییر کند.

بهبود تغذیه

متخصص تغذیه رژیم خاصی را برای بیمار در نظر می‌گیرد تا او مواد مغذی ضروری را به خوبی دریافت کند. این یعنی بیمار باید انواع خاصی از غذاها و نوشیدنی‌ها را بخورد، برخی خوراکی‌ها را بیشتر یا کم‌تر مصرف کند و از مکمل‌های غذایی استفاده نماید.

راهنمایی‌هایی برای تغذیه سالم

بیماران سکته مغزی می‌توانند از خوردن مواد غذایی مقوی و متنوع از پنج گروه غذایی زیر لذت ببرند:

سبزیجات به اشکال و رنگ‌های مختلف
حبوبات و لوبیا
میوه‌ها
غلات، عمدتاً غلات کامل و سرشار از فیبر مثل نان، برشتوک، برنج، پاستا، نودل، حریره، کوسکوس، جو، جو دوسر و کینوا
گوشت بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم مرغ، توفو، دانه‌ها و بنشن
محصولات لبنی همچون شیر، ماست، پنیر و جایگزین‌های آنها، عمدتاً کم چرب
آب فراوان
کاهش مصرف غذاهای بسیار شیرین، شور و چرب
پرهیز از خوراکی‌های پرچرب مانند بیسکوییت، کیک، شیرینی، پای، کلوچه، گوشت‌های فراوری شده، برگر آماده، پیتزا، غذاهای سرخ شده، چیپس سیب زمینی و تنقلات شور
پرهیز از غذاهایی که حاوی چربی‌های اشباع شده هستند، مانند کره، خامه، مارگارین، روغن نارگیل و روغن خرما
کاهش مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شور
پرهیز از خوراکی‌های شیرین مانند شیرینی‌ها، معجون‌ها و نوشیدنی‌های غیرالکلی با شیرین‌کننده، آب میوه و نوشابه‌های انرژی‌زا.

تغذیه سالم بعد از سکته مغزی

میوه‌ها و سبزیجات حاوی آنتی‌اکسیدان هستند که می‌توانند از آسیب به رگ‌ها جلوگیری کنند. همچنین آنها دارای پتاسیم هستند که به کنترل فشار خون کمک می‌کند. فیبر موجود در این مواد غذایی نیز می‌تواند به کاهش کلسترول کمک کند.

“`html

را کاهش می‌دهد. فولات موجود در سبزیجات سبزبرگ احتمال سکته مغزی را پایین می‌آورد. غلات کامل نیز حاوی فیبر و فولات است. لبنیات همچنین منبع خوبی از پتاسیم و کلسیم هستند و به کنترل فشار خون کمک می‌کنند. برای افرادی که از لبنیات استفاده نمی‌کنند، شیرهای برنج یا سویا که با کلسیم غنی شده‌اند گزینه‌های خوبی هستند. ماهی با استخوان، بادام و توفو نیز منابع خوبی از کلسیم به شمار می‌آیند.

پرهیزهای غذایی پس از سکته مغزی

کاهش مصرف چربی اشباع

هدف این است که میزان چربی اشباع موجود در رژیم غذایی پس از سکته مغزی به 8 تا 10 درصد مجموع کالری کاهش یابد. برای این کار باید به نکات زیر توجه کرد:

شیر کامل را حذف کنید و از شیر بدون چربی یا شیر بدون خامه استفاده کنید.
از خوردن گوشت‌های چرب خودداری کنید و به جای آن از گوشت‌های بدون چربی و ماهی استفاده کنید.
بوقلمون یا مرغ با پوست نخورید.

کاهش مصرف چربی کلی

مصرف کل چربی باید به کمتر از 30 درصد کالری روزانه برسد. بنابراین:

باید شیوه‌های جدید پخت و پز مانند کباب کردن یا تنوری کردن را یاد بگیرید و از سرخ کردن اجتناب کنید.
از سس‌های بدون چربی یا کم‌چرب برای سالاد استفاده کنید.
از افزودن چربی‌های اضافی به غذاها، مانند کره یا خامه ترش بر روی سیب‌زمینی، پرهیز کنید.
اگر قصد دارید نان را با ماده‌ای مانند مارگارین مصرف کنید، حتماً مقدار کمی از آن را روی نان بزنید.

کاهش مصرف کلسترول

میزان کلسترول مصرفی را باید به کمتر از 300 میلی‌گرم در روز محدود کنید. برای این کار:

مصرف لبنیات و گوشت را کمتر کنید.
سبزیجات، میوه و غلات کامل بیشتری بخورید.
از خوردن جگر و زرده تخم‌مرغ اجتناب کنید.

کاهش مصرف نمک

فشار خون بالا یکی از عوامل خطر سکته مغزی است و نمک تأثیر مستقیم بر افزایش فشار خون دارد. یکی از راه‌های کاهش خطر سکته مغزی این است که روزانه کمتر از 2400 میلی‌گرم نمک مصرف کنید. برای طعم‌دهی به غذا، به‌جای نمک از ادویه‌جات بدون نمک مانند گیاهان تازه یا آب مرکبات (لیمو یا پرتقال) استفاده کنید.

اهمیت رژیم غذایی مناسب

پنج علت اصلی سکته مغزی شامل فشار خون بالا، چربی خون بالا، دیابت، چاقی مرکزی و سیگار کشیدن هستند. چهار مورد از این پنج عامل خطر با تغذیه مرتبط‌اند و به همین دلیل رژیم غذایی مناسب خیلی اهمیت دارد.
اگر می‌خواهید از رژیم غذایی مناسب برای بیماران سکته مغزی مطلع شوید، باید بدانید که هیچ غذای شگفت‌انگیزی وجود ندارد که به‌یک‌باره حال بیمار را خوب کند، اما یک رژیم غذایی سالم و متعادل در دوران بهبود پس از سکته مغزی نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. به پنج نکته زیر توجه کنید.

مصرف غذاهای کامل

غذاهای کامل به‌معنای هر نوع غذایی هستند که پردازش نشده یا کم‌پردازش شده‌اند، مانند میوه‌ها، سبزیجات و آجیل. این غذاها سرشار از مواد مغذی هستند که نیازهای بدن را تأمین می‌کنند و میل به غذاهای ناسالم را کاهش می‌دهند.

خوراکی‌های بسته‌بندی شده ممنوع

رعایت این توصیه بسیار آسان است. هر غذایی که بسته‌بندی شده باشد معمولاً سرشار از کالری‌های خالی و آسیب‌زا است. پیتزای منجمد، ماکارونی با پنیر، کلوچه‌های شکلاتی و آب‌نبات به‌شدت پردازش شده‌اند و هیچ‌گونه مواد مغذی به همراه ندارند. بهتر است بیشتر از میوه‌فروشی‌ها و تره‌بار خرید کنید، جایی که می‌توانید محصولات تازه و پروتئین‌های بدون چربی را بیابید.

افزایش مصرف فیبر

فیبر برای کنترل کلسترول بسیار مهم است و مصرف آن خطر سکته مغزی را کاهش می‌دهد. صبح را با خوردن آش جو دوسر آغاز کنید تا هم کلسترول خون‌تان پایین بیاید و هم مواد مغذی زیادی دریافت کنید. اگر دنبال خوراکی سبک‌تری هستید، می‌توانید یک اسموتی خوشمزه با ماست یخ‌زده و میوه درست کنید که دارای فیبر بالایی باشد.

دریافت چربی از گیاهان

ما نمی‌خواهیم با خوردن چربی‌های گیاهی چاق شوید، اما توصیه می‌کنیم که چربی‌های مورد نیاز خود را از منابع گیاهی تأمین کنید. چربی‌های گیاهی مانند آجیل و آووکادو سرشار از چربی‌های مفید هستند که برای سلامتی شما عالی‌اند.

“`

چربی‌های غیراشباع مونو یک منبع خوب از چربی هستند. چربی‌های حیوانی، مانند کره و دنبه، پر از چربی‌های اشباع هستند و این نوع چربی‌ها می‌توانند باعث مسدود شدن رگ‌های خونی و افزایش سطح کلسترول خون شوند. به همین دلیل، بهتر است مصرف چربی‌های حیوانی را به اندازه محدود کنید و بقیه چربی‌های مورد نیاز بدن را از طریق منابع گیاهی تأمین کنید.

کاهش مصرف سدیم

برای جلوگیری از افزایش فشار خون، مهم است که از خوردن نمک زیاد خودداری کنید. اگر از مصرف غذاهای بسته‌بندی پرهیز کرده‌اید، در مسیر درستی قرار دارید، زیرا بیشتر این غذاها حاوی مقدار زیادی سدیم هستند. حتماً برچسب مواد غذایی را چک کنید، چون گاهی اوقات نمک در غذاهایی که تصور نمی‌کنید نیز وجود دارد.

اختلالات بلع در سکته مغزی

پس از اینکه با رژیم غذایی مناسب برای بیماران سکته مغزی آشنا شدید، حالا باید غذاهای مناسبی را معرفی کنیم که برای بیمارانی که بعد از سکته می‌توانند با اختلال در بلع مواجه شوند، مناسب هستند. مشکلات بلع یا دیسفاژی به این صورت بروز می‌کند که سکته مغزی توانایی فرد را برای کنترل عضلات لازم برای بلع مختل می‌کند.

این بیماران بهتر است غذاهای نرم مصرف کنند تا از خطر خفگی دور بمانند. همچنین، آنها باید به آرامی و با تمرکز غذا بخورند تا دچار مشکل نشوند و بتوانند تمرین کنند. مغز برای یادگیری دوباره نحوه استفاده از عضلات بلع نیاز به تمرین دارد.

بیمار باید تمرین بلع را حضور پرستار انجام دهد تا اگر مشکلی پیش آمد، تنها نباشد. بهترین غذا برای این بیماران، غذاهای گیاهی کامل است که با سدیم پایین تهیه شده است تا عوامل خطر سکته مغزی کاهش یابد. بیماران با مشکل بلع باید آرام غذاهای نرم را مصرف کنند.

چالش‌های تغذیه‌ای پس از سکته مغزی

بیماران پس از سکته ممکن است انرژی یا حتی تمایلی به پخت و خوردن غذا نداشته باشند. برای برخی از این بیماران، حتی جویدن و بلع نیز دشوار می‌شود. برای حل این مشکلات باید از پزشک کمک گرفت. این بیماران باید بر افسردگی خود غلبه کنند یا برای یادگیری دوباره لذت غذا خوردن به متخصص مراجعه کنند.
رعایت نکات زیر می‌تواند به بیماران سکته مغزی کمک کند تا رژیم غذایی سالم‌تری در دوران نقاهت پس از سکته داشته باشند:

برنامه‌ریزی کنید که در زمان‌هایی که انرژی دارید، یک وعده غذایی کامل میل کنید.
یک کیسه حاوی سبزیجات و میوه‌های شسته و خرد شده همیشه همراه داشته باشید؛ زیرا میوه یک وعده غذایی سریع و سالم است.
غذاهای نرم مانند نیمرو، برشتوک غلات کامل، ماست، سوپ و سس سیب مصرف کنید.