حساسیت به شیر خشک و عوارض آن (2 نکته مهم)

حساسیت به شیر خشک در نوزادان و کودکان

حساسیت به شیر خشک یکی از مشکلات شایع در کودکان است که به خاطر واکنش منفی سیستم ایمنی به پروتئین‌های موجود در شیر ایجاد می‌شود. اگر به هر دلیلی تصمیم دارید فرزندتان را با شیرخشک تغذیه کنید، ابتدا باید مطمئن شوید که او به نوع شیرخشکی که انتخاب کرده‌اید حساسیت نداشته باشد. در انتخاب شیرخشک، مهم‌ترین نکته‌ها کیفیت تغذیه‌ای، قیمت مناسب و عدم حساسیت‌زا بودن آن است.

حساسیت نوزاد به شیر خشک یکی از نگرانی‌های والدینی است که با گرسنگی و علائم حساسیت نوزاد خود مواجه هستند. بسیاری از نوزادان به دلایل مختلف نمی‌توانند از شیر مادر استفاده کنند و ناچار به شیر خشک روی می‌آورند. اما برخی از این نوزادان در هنگام مصرف شیر خشک، دچار علائمی می‌شوند که نشان دهنده حساسیت آنها به این نوع شیر است.

علت حساسیت به شیر خشک

نوزادانی که به شیر حساسیت دارند، سیستم ایمنی بدن آنها به پروتئین‌های شیر گاو واکنش منفی نشان می‌دهد. اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه کند، حساسیت به معنی واکنش به مواد لبنی مصرفی مادر است، زیرا پروتئین‌های شیر از قفسه سینه مادر به نوزاد منتقل می‌شود؛ اما اگر نوزاد شیر خشک می‌خورد، به پروتئین‌های شیر گاوی موجود در شیر خشک حساسیت دارد. به طور کلی، سیستم ایمنی این پروتئین‌ها را به عنوان یک ماده خارجی شناسایی کرده و بدن در تلاش برای دفع این مواد، هیستامین و دیگر مواد شیمیایی تولید می‌کند که می‌تواند منجر به بروز علائم آلرژی شود. بعضی نوزادان نیز به شیر گوسفند و بز حساسیت دارند، چرا که این شیرها نیز حاوی پروتئین‌های مشابهی هستند.

فقط حدود ۲ تا ۷٫۵ درصد از نوزادان زیر یک سال به شیر گاو آلرژی دارند. این حساسیت معمولاً تا سن سه سالگی از بین می‌رود، اما در بعضی موارد ممکن است تا سن ۶ یا ۸ سالگی ادامه پیدا کند. گاهی اوقات حساسیت به شیر گاو حتی تا بزرگسالی هم باقی می‌ماند، به خصوص اگر در خانواده سوابق حساسیت به شیر وجود داشته باشد.

علائم حساسیت به شیر خشک

علامت‌هایی مانند اگزما، نفخ، بالا آوردن و کاهش وزن می‌تواند در موارد نادر علامت‌های مرتبط با حساسیت به شیر خشک باشد. بروز این علائم می‌تواند برای مادران نگران‌کننده باشد؛ اگر احساس کردید نوزاد شما به شیرخشک حساسیت دارد، حتماً با پزشک مشورت کنید. به علائم زیر توجه کنید:

• مشکلات پوستی
• استفراغ کردن
• اسهال مزمن
• نفخ معده
• درد شکم
• کاهش وزن
• کاهش رشد

انواع اصلی شیر خشک

شیر خشک تولید شده از شیر گاو

بیشتر انواع شیرخشک موجود در بازار از شیر گاو تهیه شده و شامل مواد مغذی ضروری برای کودک هستند. تولیدکنندگان در پروسه تولید، پروتئین‌های این شیرها را تغییر می‌دهند تا دستگاه گوارش کودک به راحتی آنها را هضم کند. البته برخی کودکان ممکن است به پروتئین‌های شیر گاو حساسیت داشته باشند و به نوع خاصی از شیرخشک نیاز داشته باشند.

شیر خشک تهیه شده از سویا

این نوع شیرخشک برای نوزادانی که به پروتئین‌های حیوانی حساسیت دارند، مناسب است. البته اگر نوزاد به شیر گاو یا لاکتوز نیز حساسیت داشته باشد، می‌تواند از این نوع شیر تغذیه کند. لاکتوز نوعی قند است که در شیر گاو وجود دارد. بد نیست بدانید بعضی از کودکانی که به شیر گاو حساسیت دارند، ممکن است به شیر سویا نیز آلرژی داشته باشند.

شیر خشک با پروتئین‌های…

“““html

شیرخشک تجزیه شده

این نوع شیرخشک شامل پروتئین‌های شکسته شده است. بسته به نوع شیرخشک، ممکن است تمامی پروتئین‌های شیر یا فقط بخشی از آن تجزیه شده باشد. برای نوزادانی که به شیر گاو یا شیر سویا واکنش نشان می‌دهند، این شیرخشک مناسب‌تر است. همچنین، این نوع شیرخشک برای کودکانی که نسبت به همه‌ی پروتئین‌ها حساسیت دارند نیز مناسب می‌باشد.

شیر خشک خاص

برخی از انواع شیرخشک مخصوص نوزادان نارس و یا کودکانی که به دقت به نیازهای تغذیه‌ای خاصی دارند، تولید می‌شوند.

شیر خشک بر پایه آمینو اسید

این نوع شیرخشک برای حدود ده درصد از نوزادان که به شیر حساسیت دارند لازم است و تقریباً تمام کودکانی که به شیر گاو و سویا آلرژی دارند می‌توانند از شیرخشک بر پایه آمینو اسید استفاده کنند.

چطور می‌توان فهمید که فرزندمان به شیر خشک حساسیت دارد؟

تغییرات پوستی: در طول مدتی که به فرزندتان شیرخشک می‌دهید، به پوست او دقت ویژه‌ای کنید. حساسیت‌های مربوط به شیرخشک معمولاً با خارش، اگزما، خشکی پوست، پوسته‌پوسته شدن یا کهیر بروز می‌کند که ممکن است برخی یا همه قسمت‌های پوست را تحت تأثیر قرار دهد.

توجه به شیرخوردن فرزندتان: اگر کودک بعد از خوردن شیر، گاز زیادی تولید کند، ممکن است به آن نوع شیرخشک حساس باشد.

استفراغ و آب دهان: بچه‌ها در ماه‌های اولیه زندگی ممکن است دچار ریفلاکس شوند و در هنگام گاز دادن، ممکن است مقداری شیر برگردانند که این حالت طبیعی است. اما اگر استفراغ‌های غیرطبیعی و مکرر یا کاهش مقدار بزاق صورت گیرد، می‌تواند نشان‌دهنده حساسیت به شیرخشک باشد.

تغییرات ناحیه مقعد: به ناحیه مقعد فرزندتان توجه کنید. اگر پوست دور این ناحیه به صورت دایره‌ای قرمز شده باشد و با کرم‌های ضد سوختگی بهبود نیابد، ممکن است نشان‌دهنده حساسیت او به آن شیرخشک باشد.

تغییرات روده‌ای: به عملکرد روده کودک توجه کنید. اگر بعد از مصرف خاصی از شیرخشک، عملکرد روده فرزندتان تغییر زیادی کرد، این ممکن است علامتی از حساسیت به آن شیرخشک باشد.

تغییرات صورت: همچنین، باید ببینید که آیا زبان یا صورت فرزندتان ورم کرده است. در موارد شدید حساسیت، تورم صورت ممکن است باعث دشواری در تنفس شود.

مدفوع غیرعادی: اگر در حال تغییر از شیر خود به شیرخشک هستید، ممکن است مدفوع فرزندتان تغییر شکل داده و بوی متفاوتی پیدا کند. اما اگر بوی مدفوع خیلی ناخوشایند است یا خیلی سفت یا شل شده، ممکن است شیرخشک مورد استفاده شما باعث حساسیت او باشد.

ناراحتی در هضم غذا: اگر در حین استفاده از این نوع شیرخشک، کودک شما دچار ناراحتی و گریه‌های شدید شد، احتمالاً آن شیرخشک برای کودک حساسیت‌زا است.

افزایش یا کاهش وزن: اگر فرزندتان در طول استفاده از نوع خاصی از شیرخشک دچار اسهال و استفراغ شود، باید به این موضوع توجه کنید…

“`

ممکن است وزن کودک شما به اندازه کافی زیاد نباشد. به همین خاطر، به وزن او دقت کنید.

تنفس: گرفتگی بینی، آسم، عطسه یا تنگی نفس در نوزاد ممکن است به خاطر بیماری‌های ویروسی یا مشکلات تنفسی ایجاد شود. اما اگر این موارد را بررسی کردید و رد شد، ممکن است مشکل تنفسی کودک ناشی از حساسیت به شیرخشک باشد.

خواب: گاهی مشکلات خواب کودک مثل بی‌قراری و از خواب پریدن می‌تواند به علت حساسیت او به شیرخشک باشد.

اگر کودک به شیر خشک حساسیت دارد، چه کار کنیم؟

قبل از اینکه خودتان به داروخانه بروید، بهتر است به پزشک متخصص کودکان مراجعه کنید و علائم کودک را برای او توضیح دهید. پزشک می‌تواند نوع مناسبی از شیرخشک را به شما پیشنهاد کند تا کودک دوباره دچار حساسیت نشود. لازم به ذکر است که تغذیه نوزاد با شیر مادر تا 6 ماه اول زندگی می‌تواند احتمال بروز حساسیت به شیر و به ویژه شیرخشک را کاهش دهد.

اگرچه نوزادان بیشتر به غذاهایی که مستقیماً دریافت می‌کنند، مانند شیر خشک یا لبنیات، واکنش نشان می‌دهند، اما نوزادانی که از شیر مادر هم تغذیه می‌کنند، ممکن است به پروتئینی که از رژیم غذایی مادر به شیر سینه منتقل می‌شود، حساسیت نشان دهند. شایع‌ترین غذایی که مصرف مادر ممکن است احتمال حساسیت را در کودکان مستعد افزایش دهد، شیر گاو است.

بیشتر بخوانید :

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله رضیم