خارش ساق پا از علت تا درمان (2 نکته مهم)

همه چیز در مورد خارش ساق پا

خارش ساق پا می‌تواند به دلیل یک بیماری به نام کراتوز پیلار باشد. کراتوز پیلار باعث می‌شود که پوست افرادی که دچار آن هستند، خارش و برآمدگی‌های کوچک و رنگی پیدا کند. این وضعیت ممکن است به طور دائمی وجود داشته باشد و علت خارش مداوم در آرنج و ساق پا شود. در ادامه، به بررسی علل و عواملی که باعث این مشکل می‌شوند و همچنین روش‌های درمان آن خواهیم پرداخت. تجمع سلول‌های مرده پوست و بسته شدن منافذ پوستی می‌توانند باعث تشدید این مشکل شوند.

بیش از ۴۰ درصد از بزرگ‌سالان و بین ۵۰ تا ۸۰ درصد از جوانان روی بازوها و ساق پای خود، برآمدگی‌های قرمز یا قهوه‌ای رنگ دارند. این بیماری که به آن «پوست مرغی» نیز می‌گویند، یک مشکل پوستی مداوم و آزاردهنده است. اگرچه این بیماری دردناک و مسری نیست، اما خلاص شدن از آن آسان نیست و تأثیر زیادی بر تصویر فرد از بدنش می‌گذارد.

این مشکل به دلیل تجمع کراتین ایجاد می‌شود که در زیر پوست انباشته شده و باعث مسدود شدن فولیکول‌های مو و به وجود آمدن برآمدگی‌های کوچک هم‌رنگ پوست یا به رنگ قرمز و قهوه‌ای می‌شود. کراتین نوعی پروتئین سخت است که به محافظت از پوست کمک می‌کند، اما اگر بدن بیش از حد از آن تولید کند، می‌تواند به کراتوز پیلار منجر شود.

دلایل خارش ساق پا

پسوریازیس

پسوریازیس به دلیل رشد سریع و غیرقابل کنترل سلول‌های پوست به وجود می‌آید. این بیماری معمولاً در خانواده‌ها مشترک است و یکی از علائم شایع آن خارش در کف دست‌ها، پاها و ساق پا است.

علائم بیماری پسوریازیس عبارتند از:

• تکه‌های قرمز پوست، برجستگی‌های پر از چرک و یا فلس‌های نقره‌ای
• مفاصل دردناک و متورم
• احساس درد در نواحی آسیب‌دیده
• خارش در نواحی دیگر مانند آرنج، زانو، کمر و ساق پا

اگزما

اگزما به مجموعه‌ای از مشکلات پوستی اطلاق می‌شود که باعث التهاب و خارش پوست می‌شوند. این بیماری انواع مختلفی دارد و می‌تواند در هر قسمتی از بدن ظهور کند. یکی از نوع‌های آن به نام درماتیت dyshidrotic فقط روی دست‌ها و پاها تأثیر می‌گذارد.

علائم درماتیت dyshidrotic عبارتند از:

• تاول‌های شفاف
• پوست قرمز و ترک‌خورده
• پوست فلس‌دار

گال

گال که به آن جرب نیز می‌گویند، ناشی از یک نوع کرم ریز است که در لایه بیرونی پوست زندگی می‌کند و تخم‌گذاری می‌کند. این بیماری بیشتر در بین کودکان دیده می‌شود و به راحتی از طریق تماس نزدیک منتقل نمی‌شود.

علائم گال عبارتند از:

• خارش به خصوص در شب، در تمام بدن یا نقاط خاص مانند مچ دست، آرنج و بین انگشتان
• بثورات جوش‌دار
• تاول‌های کوچک و فلس
• زخم
• نقاب‌های سفید مایل به خاکستری که شبیه خطوطی روی پوست دیده می‌شوند.

دیابت

گاهی اولین علامت دیابت ممکن است مشکلات پوستی باشد. یکی از انواع مشکلات پوستی به نام xanthomatosis است که می‌تواند سبب خارش در دست‌ها و پاها شود.

این وضعیت ناشی از دیابت غیرقابل کنترل است و با درمان دیابت رفع می‌شود. این خارش می‌تواند در نقاطی مثل دست‌ها، پاها و باسن نیز رخ دهد.

آلرژی

پوست شما ممکن است به چیزی که با آن تماس داشته‌اید، واکنش آلرژیک نشان دهد.

علائم ممکن است تا چند ساعت بعد از تماس با ماده آلرژی‌زا ظاهر نشود. وقتی این علائم بروز کنند، ممکن است احساس خارش و دیگر نشانه‌ها مانند:

• راش
• خشکی شدید پوست
• سوزش و احساس گزیدگی
• کهیر
• تاول

درمان‌های طبیعی برای خارش ساق پا

• سعی کنید همیشه پوست خود را مرطوب نگه دارید تا از خشکی آن جلوگیری کنید و از بروز خارش نیز پیشگیری نمایید.
• بهتر است از روغن‌ها و ترکیبات نرم‌کننده و ضد التهاب استفاده کنید که خاصیت مرطوب‌کنندگی بالایی دارند، مانند روغن نارگیل و روغن گل مغربی. همچنین باید در طول روز مقدار کمی از این روغن‌ها را روی پوست بزنید تا آن را هیدراته نگه دارید.
• از روش‌های لایه‌برداری ملایم استفاده کنید تا از تجمع سلول‌های مرده پوست جلوگیری کنید. این کار را قبل از مرطوب‌سازی پوست انجام دهید. فقط مراقب باشید که پوستتان را زیاد نسابید تا التهاب و حساسیتوںتان بدتر نشود. (این مواد ساینده معمولاً از روغن زیتون و قهوه تهیه می‌شوند.)
• تنها به مالیدن روغن روی پوست قناعت نکنید و سعی کنید پوست را از درون هم مرطوب کنید.
• می‌توانید مصرف اسیدهای چرب امگا۳ را از طریق منابع طبیعی افزایش دهید. این روغن‌ها التهاب را در بدن کاهش داده و به بهبود و مرطوب ماندن پوست کمک می‌کنند. به‌جای مصرف مکمل، بهتر است از ماهی‌های چرب استفاده کنید تا بیشتر از فواید آن بهره‌مند شوید.
• کاهش التهاب ناشی از شرایطی مثل کراتوز پیلار، که برآمدگی‌هایی بر روی پوست ایجاد می‌کند، کمک می‌کند تا این حالت کمتر دیده شود. هرچه این التهاب کمتر شود، اثرات کراتوز پیلار نیز کمتر محسوس خواهد بود.
• خراش‌ها و ساییدگی‌هایی که ناشی از لباس‌های تنگ هستند، این التهاب را بدتر کرده و ممکن است منجر به عفونت شوند.
• خواب کافی، کاهش استرس و داشتن یک رژیم غذایی ضد التهاب نیز به کاهش این علائم کمک خواهند کرد.

چگونه می‌توان از خارش ساق پا پیشگیری کرد؟

شاید این موضوع غیرمعقول به نظر برسد، اما گرفتن دوش کمتر ممکن است علائم این مشکل را کاهش دهد. آب داغ و صابون‌هایی که خاصیت خشک‌کننده دارند، می‌تواند چربی پوست را از بین ببرد و خشکی پوست را بیشتر کند. سعی کنید یک روز در میان دوش بگیرید. به‌جای آب داغ، از آب گرم استفاده کنید و نواحی مورد نظر را تنها با آب و بدون صابون بشویید تا چربی‌های طبیعی و باکتری‌های مفید پوست حفظ شوند.

وقتی دوش می‌گیرید، سعی کنید مدت زمان کمتری را زیر دوش بمانید و به‌جای کشیدن حوله، پوست را به آرامی با حوله خشک کنید.

اگر می‌خواهید از صابون استفاده کنید، اطمینان حاصل کنید که فاقد ترکیبات سولفات لوریل سدیم و سولفات لارت سدیم است. این ترکیبات باعث تولید کف می‌شوند، اما تحقیقات نشان می‌دهند که می‌توانند پوست را تحریک کرده و آن را خشک کنند.

چگونه می‌توان خارش ساق پا را متوقف کرد؟

• برای درمان خارش در دست و پا، ابتدا باید بفهمیم که چه چیزی باعث آن شده است.
• استفاده از پماد، کرم یا لوسیون می‌تواند به بهبود پوست خشک کمک کند. اگر این درمان‌ها مؤثر نبودند، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
• اگر خارش ناشی از یک آلرژی باشد، ممکن است نیاز به داروهای ضد آلرژی یا کورتیکواستروئیدها داشته باشید که برای آنها نیاز به نسخه پزشک است.
• برخی از محصولات مخصوص درمان گال، می‌توانند به از بین بردن انگل‌ها در بدن کمک کنند.
• بیماری‌های پوستی مثل پسوریازیس و اگزما معمولاً نیاز به درمان‌های طولانی‌مدت دارند.
• صرف نظر از اینکه علت خارش چه باشد، این مشکل نه تنها آزاردهنده است، بلکه خطر ابتلا به عفونت را نیز افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید:

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله رضیم