خطرات استفاده از قرص ریتالین را میدانید؟ (2 نکته مهم)

متيل فنيديت «(MPH) با نام تجاري «ريتالين» توسط كمپاني داروسازي «نوارتیس» در سال 1954 به بازار دارويي دنيا عرضه شد. ابتدا قرار بود اين دارو براي درمان افسردگي، خواب آلودگي در طول روز و سندرم خستگي مزمن به کار رود؛ اما به مرور و با پیشرفت علم معلوم شد که می‌توان از این دارو برای درمان کودکانی که با اختلال بی‌تحرکی و کم‌توجهی (ADHD) مواجه هستند، استفاده کرد. این روند تلاش‌ها از دانشگاه‌های آمریکایی و استرالیایی شروع شد.

اسامي رايج آمفتامين

چند نام رایج از میان آن‌ها شامل آیس (ICE)، اسپید (SPEED)، متسی بوشی (Mitsibushi)، شيشه یا کریستال (Crystal)، اکستازی (Ecstasy) و ترکیبی از آمفتامین‌ها به نام MDMA تحت عنوان Ecstasy هستند.

قرص «ريتالين» همان خواص آمفتامین را دارد (همان قرصی که به اکستازی مشهور است). آمفتامین‌ها گروهی از داروها هستند که از نظر ساختاری با ناقل‌های عصبی مثل نوراپی‌نفرین، اپی‌نفرین و دوپامین در ارتباطند و به نام «داروهای مقلد سمپاتیک» یا «محرك سیستم عصبی مرکزی» نیز شناخته می‌شوند. این داروها معمولاً به شکل پودر سفید یا گاهی سفید متمایل به قهوه‌ای روشن دیده می‌شوند.

چه كساني اين مواد را مصرف مي كنند؟

آمفتامین (ریتالین) معمولاً برای بهبود عملکرد، کاهش خواب‌آلودگی و ایجاد احساس شادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. متأسفانه این موضوع باعث می‌شود که برخی افراد مانند دانشجویان در زمان امتحانات و رانندگان کامیون که نیاز به بیداری و توجه طولانی‌مدت دارند، از این داروها به روش نامناسب استفاده کنند. همچنین به دلیل اینکه آمفتامین باعث کاهش اشتها می‌شود، برخی افراد به صورت خودسرانه از آن در درمان چاقی استفاده می‌کنند.

مقدار مصرف این دارو بستگی به نیازها و واکنش‌های فردی دارد. برای کودکان (۶ سال و بالاتر) دوز ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم سه بار در روز شروع می‌شود و در هفته بین ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم به دوز روزانه اضافه می‌شود. حداکثر دوز روزانه ۶۰ میلی‌گرم است. برای بزرگ‌سالان دوز روزانه معمولاً ۲۰ تا ۳۰ میلی‌گرم می‌باشد.

گاهی نیز پزشکان این دارو را برای درمان بیماری “حمله خواب” تجویز می‌کنند، اما در سال‌های اخیر استفاده خودسرانه از این دارو در کشور ما در حال افزایش است که این امر باید نگران‌کننده باشد چون افراد ممکن است از عوارض و ویژگی‌های این قرص آگاه نباشند.

گزارش‌های متعددی نشان می‌دهد که برخی افراد به جای مصرف قهوه و چای برای بیدار ماندن در شب‌های امتحان، از قرص‌های ریتالین بهره می‌برند. شواهد نشان می‌دهند که این افراد برای حفظ بیداری و تمرکز به طور غیرمعمولی از این داروها استفاده می‌کنند.

از آنجا که ریتالین دارویی است که پزشکان تجویز می‌کنند، بسیاری از مصرف‌کنندگان فکر می‌کنند که این قرص‌ها بی‌خطرند و مشابه مواد مخدر نیستند. در حالی که عوارض مصرف بدون دستور این دارو می‌تواند مشابه عوارض مواد مخدر دیگری مثل کوکائین و آمفتامین باشد.مدت
“`

اثر این دارو بین ۴ تا ۶ ساعت است.

روش‌های مصرف ریتالین

• خوراکی: به صورت قرص و گاهی همراه نوشیدنی‌ها.
• سیگاری: به همراه سیگار مصرف می‌شود.
• استنشاقی: از راه بینی (انفیه).
• تزریق: این روش باعث اعتیاد بیشتری می‌شود.

کاربردهای پزشکی

قرص‌های ریتالین ابتدا برای درمان نوعی اختلال در کودکان به نام “بیش فعالی همراه با نقص توجه” استفاده می‌شود. گاهی پزشکان برای درمان بیمارانی که به حمله خواب یا “نارکولپسی” مبتلا هستند، آن را تجویز می‌کنند. همچنین ریتالین به عنوان دارویی با اثر سریع در درمان افسردگی هم کاربرد دارد.

آیا نوروفیدبک محدودیت و عوارض دارد؟

در طول ۳۰ سال گذشته، تحقیقات زیادی درباره عوارض جانبی این روش انجام شده و خوشبختانه هیچ عارضه جانبی برای آن گزارش نشده است. در حالی که داروهایی مانند ریتالین دارای عوارض زیادی هستند (برای دیدن عوارض ریتالین، اینجا کلیک کنید).

آیا در آمریکا و دیگر کشورهای پیشرفته از نوروفیدبک برای درمان کودکان بیش فعال استفاده می‌شود؟ در آمریکا، بیش از ۱۰۰۰ مرکز نوروفیدبک وجود دارد. این تعداد در ۵ سال گذشته از کمتر از ۱۰۰ مرکز به این مقدار رسیده است، که نشان‌دهنده اهمیت و محبوبیت این روش است.

متأسفانه، مشکل این روش این است که نوروفیدبک و بیوفیدبک به دلیل هزینه‌های نسبتاً بالا نسبت به دارو درمانی، فقط توسط قشر مرفه جامعه استفاده می‌شود و بسیاری از افراد به دلیل مشکلات مالی نمی‌توانند از این درمان بهره‌مند شوند. خانواده‌ها مجبورند سال‌ها داروهای شیمیایی را برای کودکان خود تحمل کنند و با وجود آگاهی از عوارض این داروها، نمی‌توانند کاری انجام دهند.

به همین دلیل، ما در مرکز نوروفیدبک آلومینا تلاش کردیم هزینه‌های این روش را به حد معقولی کاهش دهیم (تا ۱۰ برابر کمتر از هزینه‌های معمول در جهان و چندین برابر کمتر از هزینه‌های معمول در ایران) تا همه اقشار جامعه بتوانند از آن استفاده کنند.

نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که برای ادامه جلسات نوروفیدبک، کودک باید انگیزه داشته باشد. اگر کودک سن مناسبی نداشته باشد، خسته می‌شود و انگیزه ادامه درمان را از دست می‌دهد. اگر سن کودک خیلی پایین باشد، نمی‌تواند همکاری مناسبی داشته باشد و در سنین بالاتر نیز مغز توانایی یادگیری و تغییر را تا حدودی از دست می‌دهد. به همین دلیل بهترین سن برای این درمان حداقل ۵ سال و حداکثر ۳۵ سال است.

در مرکز نوروفیدبک آلومینا خدمات درمانی به روش نوروفیدبک برای کودکان بیش فعال ارائه می‌شود و شما می‌توانید با پر کردن فرم تشکیل پرونده و انجام جلسات درمان، از این روش برای بهبود بیش فعالی کودکتان استفاده کنید.

عوارض سوء مصرف

ریتالین

• عصبی شدن و بی‌خوابی
• احساس تهوع و استفراغ
• سرگیجه و سردرد
• تغییرات در ضربان قلب و فشار خون (که معمولاً افزایش پیدا می‌کند، اما بعضی اوقات هم ممکن است کاهش یابد)
• خارش و جوش‌های پوستی
• دردهای شکمی، کاهش وزن و مشکلات معده
• اعتیاد به مصرف مداوم (وابستگی)
• بروز نشانه‌های روان‌پریشی و علائم وابستگی به ریتالین
• احساس افسردگی بعد از قطع مصرف
• عوارض مصرف مقادیر زیاد ریتالین:
• از دست دادن اشتها و سوءتغذیه
• لرزش و پرش عضلات
• تب، تشنج و سردرد
• نظم نداشتن در ضربان قلب و تنفس که در مواردی ممکن است خطرناک باشد
• تکرار حرکات و کارهای بدون هدف
• بروز حالت‌های پارانوئید (سوءظن)، توهم و هذیان
• احساس وجود حرکت حشرات زیر پوست

علائم ترک

• علائم ترک مصرف این دارو به صورت دردهای عضلانی، خواب‌آلودگی و افسردگی خود را نشان می‌دهد.
• (تاکنون مواردی از سوء مصرف ریتالین منجر به مرگ شده است)

گردآوری شده ی مجله اینترنتی رضیم

مرجان امینی