خطرات خوردن بعضی از سیب زمینی ها را جدی بگیرید! (2 نکته مهم)
“`html
خطرات استفاده از سیب‌زمینی‌های سبز یا سیاه شده
سیب‌زمینی یکی از سبزیجاتی است که در بسیاری از غذاها روزانه استفاده می‌شود. این ماده غذایی سرشار از ویتامین ث و املاح مفیدی مانند پتاسیم، فسفر، آهن و منیزیم است. اما باید توجه داشته باشید که استفاده نادرست از سیب‌زمینی می‌تواند مضر باشد و باعث ایجاد بیماری شود. اگر قسمتی از سیب‌زمینی به رنگ سبز درآمده باشد، ممکن است حاوی نوعی سم به نام “گلیکو آلکالویید” یا GA باشد که به طور طبیعی در سیب‌زمینی وجود دارد و برای سلامتی انسان مضر است. همراه ما در مجله اینترنتی رضیم باشید تا اطلاعات بیشتری درباره سیب‌زمینی کسب کنید.
سیب‌زمینی (potato) (در زبان فارسی دری افغانستان: کچالو) که نام علمی آن solanum tuberosum است، یک گیاه یک‌ساله از خانواده solanaceae می‌باشد. سایر سبزیجاتی مانند گوجه فرنگی، بادمجان و فلفل نیز از همین خانواده هستند. این گیاه دارای برگ‌های مرکب و بریده و گل‌های سفید یا بنفش است. میوه‌اش کوچک، کروی، قرمز، و سمی است، اما ساقه‌های زیرزمینی آن خوراکی هستند و نشاسته فراوانی دارند. گل‌های سیب‌زمینی پنج قسمت دارند (۵ گلبرگ و ۵ کاسبرگ) و تعداد پرچم‌ها نیز ۵ عدد است که به هم متصل شده‌اند. این گیاه دارای انواع مختلفی است که به سه دسته زودرس، دیررس و میانه‌رس تقسیم می‌شود و بر اساس استفاده به سیب‌زمینی خوراکی، علوفه‌ای و صنعتی (برای تهیه الکل، نشاسته و قند) تقسیم می‌شود.
مقدار سم GA در سیب‌زمینی را می‌توان با رعایت روش‌های صحیح قبل و بعد از برداشت کم کرد. به همین دلیل کشاورزان و تولیدکنندگان می‌توانند در کاهش خطرات برای سلامت مردم نقش مهمی ایفا کنند. یکی از این اقدامات این است که بذر سیب‌زمینی را هنگام رشد کاملاً با خاک بپوشانند تا به درستی برسد. همچنین باید از برداشت محصول در دماهای بسیار بالا خودداری شود و مدت زمان قرارگیری سیب‌زمینی در برابر نور را به حداقل رساند. جوانه‌ها یا قسمت‌های سبز، سمی به نام آلکالوئید تولید می‌کنند که ممکن است باعث فشار خون، تنگی نفس، سردرد و اسهال شود و در مصرف زیاد می‌تواند منجر به مسمومیت گردد! بنابراین در آشپزخانه باید مرتب سیب‌زمینی‌ها را بررسی کنید و قسمت‌های جوانه‌زده یا سبز را جدا کنید.
بهترین روش مصرف سیب‌زمینی به صورت کبابی است که کالری کمی دارد و فواید بیشتری نیز دارد. مصرف آب‌پز بهتر از سرخ کردن است زیرا سرخ کردن با افزایش کالری و کاهش ارزش غذایی همراه است. سیب‌زمینی‌های نرم و چروکیده نشوید، زیرا نشانه مانده بودن آنها و از دست دادن بسیاری از فیبر و مواد مغذی‌شان است.
هنگام خرید، دقت کنید که سیب‌زمینی‌ها تازه باشند. برای نگهداری آنها فقط خاک را بله بگیرید. تا زمان نزدیک به پخت، آنها را نشویید زیرا این کار لایه محافظ را از بین می‌برد و باعث می‌شود که زودتر خراب شوند. بهترین شرایط نگهداری در خاک رس است، ولی اگر به گلدان و خاک دسترسی ندارید، در جایی خشک، خنک و تاریک نگهداری کنید. نور، به ویژه نور آفتاب، سبب خرابی زودتر و تولید سم در سیب‌زمینی‌ها می‌شود.
نحوه نگهداری سیب‌زمینی
هرگز سیب‌زمینی را در یخچال یا فریزر نگذارید، زیرا نشاسته موجود در آن به قند تبدیل می‌شود که باعث شیرین و قهوه‌ای رنگ شدن سیب‌زمینی در حین پخت و سرخ کردن می‌شود. همچنین از نگهداری سیب‌زمینی و پیاز در کنار هم خودداری کنید (خصوصاً اگر خودتان فروشنده هستید) زیرا این کار باعث تولید گازی می‌شود که زودتر خراب شدن هر دو محصول را به همراه دارد. نور خورشید یا نور لامپ‌های فلورسنت و معمولی می‌تواند باعث سبز شدن رنگ سطحی سیب‌زمینی گردد. این تغییر رنگ پایدار است و تنها با قرار دادن سیب‌زمینی در تاریکی از بین نمی‌رود.
خواص درمانی سیب‌زمینی چیست؟
سیب‌زمینی، ادرارآور است و برای کلیه و مثانه مفید می‌باشد. این ماده غذایی آنزیم‌هایی دارد که برای درمان زخم معده مفید است. پوره پخته سیب‌زمینی برای تسکین ورم‌های خارجی و پوره خام آن برای سوزش و سوختگی‌های جزئی خوب است. اگر پوره خام روی پلک گذاشته شود، ورم را کم می‌کند. برگ و گل سیب‌زمینی به دلیل داشتن سولانین خاصیت آرام‌بخش دارند، اما به علت سمی بودن نباید به طور خوراکی مصرف شوند. سیب‌زمینی یکی از بهترین داروها است.
“““html
این متن برای افرادی است که بدنشان اسیدی است. این افراد باید سیب‌زمینی را با پوست بپزند و بخارپز کنند. سیب‌زمینی سرخ شده، برعکس سیب‌زمینی بخارپز شده، در بدن اسید تولید می‌کند. کسانی که سیب‌زمینی را زیاد مصرف می‌کنند، ممکن است با خطر بالا رفتن دیابت نوع دو مواجه شوند. به دلیل اینکه سیب‌زمینی دارای شاخص گلیسمیک بالایی است، قند خون را به سرعت بالا می‌برد. با گذشت زمان، این افزایش قند خون می‌تواند به سلول‌های تولید کننده انسولین در لوزالمعده آسیب برساند و فرد را در معرض ابتلا به دیابت قرار دهد. سیب‌زمینی همچنین یک دارو خوب برای از بین بردن تورم است؛ برای این کار، آن را ورقه کرده و به سوپ اضافه کنید و وقتی نیم‌پز شد، میل کنید.
انواع سیب زمینی
سیب‌زمینی‌ها بر اساس طعم، اندازه، شکل، رنگ و میزان نشاسته به انواع مختلف تقسیم می‌شوند. پوست سیب‌زمینی می‌تواند به رنگ‌های زرد، قهوه‌ای، صورتی، قرمز و ارغوانی (آبی) باشد. خود سیب‌زمینی هم یا سفید است یا هم‌رنگ پوست خود.
1- سیب‌زمینی با پوست قهوه‌ای (روسست): این نوع پوست قهوه‌ای و دانه‌های درون آن سفید است. شکلش کشیده و سطحش زبر و ناهموار است. نشاسته آن زیاد و آب آن کم است، و این بهترین نوع برای سرخ کردن و پختن است.
2- سیب‌زمینی با پوست زرد (یوکان): این نوع پوست زرد رنگ دارد و طعمی شبیه به کره می‌دهد. برای درست کردن پوره مناسب است.
3- سیب‌زمینی شیرین: این نوع دارای مغز زرد، سفید یا نارنجی است و ارزش تغذیه‌ای بالایی دارد.
4- سیب‌زمینی‌های انگشتی: این نوع کوچک و باریک هستند.
5- سیب‌زمینی قرمز: این نوع پوست قرمز و درونش سفید است. برای آب‌پز کردن، بخارپز کردن و تنوری کردن مناسب است.
سیب‌زمینی‌های سمی
مزه تلخ سیب‌زمینی به معنای افزایش سطح سم سولانین در آن است. یک باور رایج این است که خانواده‌ها با قرار دادن سیب‌زمینی در آب می‌خواهند تلخی آن را از بین ببرند یا فکر می‌کنند با پختن، آب‌پز کردن یا قرار دادن در مایکروویو از مقدار سم آن کاسته می‌شود. اما این سم به هیچ روشی از بین نمی‌رود. ممکن است این سوال پیش بیاید که چرا سیب‌زمینی به طور طبیعی دارای درصدی از این سم است؟ این سم در برگ‌ها، میوه‌ها، گل‌ها و ساقه‌های سیب‌زمینی به عنوان یک سیستم دفاعی برای گیاه عمل می‌کند و آن را از آفات و بیماری‌ها بیمه می‌کند. وارد شدن مقدار زیاد این سم به بدن می‌تواند با علائمی مانند سردرد، سرگیجه، تهوع، استفراغ، تب، اسهال، دل‌پیچه، افزایش فشار خون، تنگی نفس، فلج و حتی کما و مرگ manifest کند.
سیب‌زمینی‌های جوانه زده
نکته مهم دیگر این است که جوانه زدن سیب‌زمینی، به خصوص در فصل‌های گرم، می‌تواند باعث افزایش سم آن شود. جوانه سیب‌زمینی برخلاف جوانه غلات و حبوبات نه تنها ارزش تغذیه‌ای ندارد، بلکه بسیار سمی است. بنابراین، قسمت جوانه زده را جدا کنید و اگر قسمت کوچکی از سیب‌زمینی سبز شده، آن را دور بیندازید. چرا که سم می‌تواند به قسمت‌های سالم سیب‌زمینی نفوذ کند اما هنوز قابل دیدن نیست.
سیب‌زمینی‌های قهوه‌ای شده
آیا تغییر رنگ سیب‌زمینی پوست کنده نشان‌دهنده وجود مقدار زیاد سم سولانین یا سموم شیمیایی در آن است؟ دلیل تغییر رنگ سیب‌زمینی برش خورده این است که با برش، دیواره‌های سلولی آن آسیب می‌بینند و آنزیمی آزاد می‌شود که در مجاورت با اکسیژن هوا با بعضی ترکیبات خود سیب‌زمینی واکنش نشان می‌دهد و باعث قهوه‌ای شدن می‌شود. برای غیرفعال کردن این آنزیم، می‌توان از آبلیمو یا سرکه استفاده کرد.
سیب‌زمینی با پوست یا بی‌پوست
آیا درست است که پوست سیب‌زمینی حاوی بیشترین مواد مغذی است و باید آن را با پوست خورد؟ بیشترین مقدار فیبر و ویتامین‌های C و B در پوست و نزدیک پوست سیب‌زمینی وجود دارد. بنابراین بهتر است برای دریافت بیشتر این مواد مغذی، سیب‌زمینی با پوست، پخته و مصرف شود. البته این در صورتی است که پوست سیب‌زمینی سبز، جوانه زده، کدر یا آغشته به سموم قارچ‌کش رنگی نباشد. سیب‌زمینی حاوی مقدار زیادی ویتامین B6 است و یک فنجان سیب‌زمینی پخته، ۲۱ درصد از نیاز روزانه شما به ویتامین B6 را تأمین می‌کند.
“`
بسیاری از آنزیم‌های بدن، به ویژه آن‌هایی که در تغییرات پروتئینی نقش دارند، به ویتامین ب۶ نیاز دارند. بنابراین، برای تولید سلول‌های جدید به این ویتامین احتیاج داریم. ویتامین ب۶ برای ورزشکاران بسیار اهمیت دارد و به آنها در بهبود و بازسازی بدنشان کمک می‌کند. به همین خاطر بهتر است حتماً از این ویتامین در رژیم غذایی خود استفاده کنند.
ویتامین ب۶ در جلوگیری از سرطان نیز مفید است. بنابراین، بزرگسالان و افراد مسن بهتر است حداقل یک بار در هفته سیب‌زمینی را به جای دیگر مواد نشاسته‌ای مصرف کنند. سیب‌زمینی به ویژه نوع تازه و پوست‌نگرفته‌اش، حاوی مقدار کمی پروتئین و ویتامین‌ها، به ویژه ویتامین ث است. اگر سیب‌زمینی برای مدت طولانی نگهداری شود یا پوست آن کنده شود، ممکن است بخشی از خواص غذایی خود را از دست بدهد. با این حال، سیب‌زمینی سرخ شده نیز هنوز پتاسیم و ویتامین ث را در خود دارد. ویتامین ث یک آنتی‌اکسیدان است و به تولید پروتئینی به نام «کلاژن» که برای استخوان‌ها، غضروف مفاصل، عضلات و رگ‌های خونی ضروری است، کمک می‌کند. در کل، سیب‌زمینی بیشتر از همه منبع نشاسته (کربوهیدرات) و همچنین مقداری مواد معدنی مانند پتاسیم و کلسیم است.
بهترین روش استفاده از سیب‌زمینی
برای پختن سیب‌زمینی، باید آن را در آب سرد بگذارید تا به تدریج جوش بیاید و بپزد. بهترین روش تهیه سیب‌زمینی، تنوری یا بخارپز کردن آن است. بهترین روش آب‌پز سیب‌زمینی این است که آن را با مقدار کمی آب بپزید تا زمانی که سیب‌زمینی پخته شود و آب ظرف هم خشک شود. این نوع سیب‌زمینی خیلی خوشمزه است و می‌توان کمی نمک به آن اضافه کرد.
