خواب کافی مغز را از مواد سمی پاکسازی می‌کند (2 نکته مهم)

محققان آمریکایی متوجه شده‌اند که وقتی خواب هستیم، مغز ما از مواد زاید و سمی پاک می‌شود. آنها هشدار می‌دهند که خواب کافی برای انسان بسیار مهم است و کم‌خوابی درازمدت می‌تواند باعث بروز بیماری‌های جدی شود.

خواب کافی

بدن ما مانند یک کارخانه پیچیده است. در یک سمت کارخانه، رآکتورهایی هستند که سوخت و ساز را انجام داده و مقدار زیادی مواد زاید تولید می‌کنند. در سمت دیگر، سیستم لنفاوی وجود دارد که مسئول محافظت از بدن در برابر عوامل بیماری‌زا و ذرات بیگانه مانند سلول‌های سرطانی است. اما این سیستم برای پاکسازی مغز کافی نیست، در حالی که مغز قسمتی است که در آن سوخت و ساز به شدت ادامه دارد و باید از مواد مضر که به سلول‌های مغزی آسیب می‌زنند محافظت شود.

پاکسازی مغز

یک تیم بین‌المللی در مرکز پزشکی دانشگاه روچستر آمریکا تحقیقات جالبی درباره پاکسازی مغز انجام داده‌اند. در نتیجه این پژوهش‌ها که در مجله معتبر “ساینس” منتشر شده، مشخص شده است که مغز دارای سیستمی خاص به نام “گلیمفاتیک” است. این سیستم با سلول‌های “گلیا”ی خود نقش موثری در زدودن مایعات و مواد زاید دارد و می‌تواند این مواد را از مغز خارج کند.

این سیستم برای عملکرد به زمان نیاز دارد. به‌طور تقریبی، برای پاکسازی کامل مغز به حدود ۸ ساعت خواب نیاز است، و این زمان همانند مدت زمانی است که انسان در خواب به سر می‌برد. در زمان خواب، فاصله بین سلول‌های مغزی بیشتر می‌شود و مایعات به راحتی می‌توانند جریان یابند و مواد زاید را از مغز خارج کنند.

هشدار

محققان هشدار می‌دهند که اگر خواب کافی نداشته باشیم، سیستم پاکسازی مغز نمی‌تواند به درستی عمل کند و این موضوع در درازمدت می‌تواند به مغز آسیب برساند. انباشته شدن بیش از حد مواد سمی در مغز می‌تواند باعث بیماری‌هایی مانند آلزایمر یا پارکینسون شود. به همین خاطر، دانشمندان توصیه می‌کنند که باید به موقع بخوابیم و به مغزمان اجازه دهیم تا کاملاً پاکسازی شود. اما این پاکسازی به مدت ۸ ساعت خواب احتیاج دارد که به محیط زیست هم آسیب نمی‌زند، چون پساب‌های تولیدی می‌توانند انتقال و بازیافت شوند!

راه‌های مقابله با بی‌خوابی

بر اساس نتایج یک تحقیق در آلمان، حدود نیمی از زنان و یک چهارم مردان از مشکل بی‌خوابی رنج می‌برند. روانشناسان پیشنهاد می‌کنند که کارهایی مانند پیاده‌روی شبانه و گوش دادن به موسیقی آرام برای مقابله با بی‌خوابی انجام شود. انجمن آلمانی “پزشکان اعصاب و روان‌پزشکان در اینترنت” همچنین روش‌هایی برای مبارزه با بی‌خوابی ارائه کرده است.

براساس برآورد این انجمن، انسان تقریباً یک سوم عمرش را در خواب می‌گذراند. زندگی سالم و پرتحرک بدون خواب کافی امکان‌پذیر نیست. در زمان خواب، سیستم ایمنی بدن انرژی جدیدی ذخیره می‌کند. در این مدت، مغز در برابر محرک‌ها واکنش نشان می‌دهد، عضلات استراحت می‌کنند و پوست بازسازی می‌شود. برای اینکه بدن به طور موفقیت‌آمیز تجدید قوا کند، ضروری است که در مراحل خواب، اختلالی پیش نیاید.

بر اساس یک نظرخواهی که به تازگی توسط یک شرکت بزرگ بیمه درمانی در آلمان انجام شده، نیمی از زنان و یک چهارم مردان با مشکل بی‌خوابی مواجه هستند. آنها یا به سختی می‌خوابند یا نمی‌توانند به طور مداوم بخوابند. دلیل اصلی بی‌خوابی، استرس ناشی از مشکلات شغلی، خانوادگی یا سلامتی است. بنابراین، بسیار مهم است که قبل از خواب، …
“`

به رختخواب، سعی کنیم به آرامش برسیم.

چه کارهایی می‌توانیم انجام دهیم؟

پروفسور یورگن تسولی که در دانشگاه رگنزبورگ در زمینه خواب کار می‌کند، می‌گوید که حداقل نیم ساعت قبل از خواب باید تلاش کنیم آرامش بگیریم. او توصیه می‌کند شب‌ها به دنبال کارهایی باشیم که به ما خوشایند است؛ مثلاً به موسیقی آرام گوش دهیم یا کمی قدم بزنیم.

سوزانه گروس، متخصص اعصاب در مونیخ، معتقد است که حرکت کردن برای کاهش استرس و رسیدن به آرامش بسیار مهم است. او اضافه می‌کند که قبل از خواب می‌توان از روش‌های ریلکسیشن برای آرامش ماهیچه‌ها استفاده کرد. نوشیدنی‌های گرم نیز می‌توانند به ما کمک کنند آرامش بگیریم. اما سوزانه گروس می‌گوید که برخلاف تصور عموم، نوشیدن شیر گرم با عسل برای همه مناسب نیست. به جای آن، او پیشنهاد می‌کند یک لیوان آب را به آرامی بنوشیم. اگر روز سختی را گذرانده‌ایم، او توصیه می‌کند مدتی در وان آب ولرم دراز بکشیم و در صورت امکان از مایعات خوشبو نیز استفاده کنیم.

برای دور شدن از دغدغه‌های روزمره و رسیدن به آرامش، بهترین کار این است که در اتاقی باشیم که احساس راحتی کنیم. اتاق خواب نباید خیلی شلوغ و نامرتب باشد. بهتر است وسایل مربوط به کار مانند کامپیوتر و میز اتو را از اتاق خواب خارج کنیم. دمای اتاق خواب نیز تأثیر زیادی بر کیفیت خواب دارد؛ دما باید بین ۱۶ تا ۱۸ درجه باشد. نکته مهم دیگری که باید در نظر بگیریم، جلوگیری از سر و صداست. اگر صدای ساعت‌مان خیلی بلند است، باید آن را عوض کنیم. اگر در یک خیابان شلوغ زندگی می‌کنیم، قبل از خواب پنجره‌ها را باز کنیم تا هوای اتاق عوض شود و سپس آنها را ببندیم. در مواقع ضروری می‌توانیم از گوش‌گیر هم استفاده کنیم. همچنین، تشک و لباس خواب مناسب هم می‌تواند به بهتر خوابیدن کمک کند.

دلایل بدخوابی مزمن

جمع‌آوری: مجله اینترنتی رضیم