خواص ترنجبین در طب سنتی (2 نکته مهم)
“`html
آشنایی با خواص گیاه ترنجبین کامل ترین مرجع
با رضیم همراه باشید تا از فواید بی نظیر ترنجبین بیشتر بدانید.
ترنجبین چیست و چه فوایدی دارد؟
گیاهان دارویی همیشه در طب سنتی مورد توجه قرار داشته‌اند و کاربردهای زیادی دارند. یکی از این گیاهان، ترنجبین است که خواص دارویی زیادی دارد. به همین دلیل است که استفاده از آن در کارخانه‌های قند متوقف شده و به عنوان یک دارو به فروش می‌رسد. ترنجبین یکی از گیاهان دارویی است که در الكثيری از عطاری ها موجود است. لازم به ذکر است که نام آن در فارسی “ترانگبین” یا “ترنگبین” است و در زبان‌های دیگر همچون فرانسوی و عربی نیز به همین نام‌ها شناخته می‌شود.
ترکیبات شیمیایی ترنجبین
مطالعات نشان داده که ترنجبین دارای ترکیبات خاصی است. جدیدترین تحقیقات نشان می‌دهد که ماده قندی موجود در ترنجبین فقط ساکارز می‌باشد. ساکارز نوعی قند است که از دو مولکول گلوکز و یک مولکول فروکتوز تشکیل شده است.
مصارف محلی: برای درمان مشکلات کلیوی و کم‌کاری کبد و نیز برای دفع سنگ کلیه استفاده می‌شود.
ترنجبین در طب سنتی ایرانی کاربرد زیادی دارد و به عنوان ملین به کار می‌رود. همچنین برای شیرین کردن داروها استفاده می‌شود. جوشانده آن خاصیت عرق‌آوری دارد. مالیدن روغن برگ‌های ترنجبین برای درمان روماتیسم بسیار مفید است و گل‌های آن نیز برای بواسیر سودمند است. نوشیدن عرق ترنجبین اگر به آرامی مصرف شود، می‌تواند در دفع سنگ کلیه و مثانه مؤثر باشد.
محل‌های رشد: این گیاه در نقاطی مثل اردکان یزد، یزد بافق، مهریز و مروست دیده می‌شود.
درمنه کوهی (Artemisa Aucheri)
نام محلی: درنه
قسمت‌های مورد استفاده: سرشاخه‌های گل‌دار و برگ.
مصارف محلی: طبیعت آن گرم و خشک است و بادشکن و درمان درد شکم محسوب می‌شود.
خواص دارویی: دانه گرده این گیاه برای تست آلرژی و تهیه واکسن‌های ضد آلرژی به کار می‌رود. خاصیت ضد انگل داشته و در ساخت داروهای ضد کرم نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به دلیل خاصیت ضد انگل، در تولید داروهای ضد کرم در بسیاری از کشورها، از جمله آلمان، از آن استفاده می‌شود. همچنین درمنه کوهی می‌تواند مقدار قند ادرار را کاهش دهد و بنابراین برای مبتلایان به دیابت مفید است. همچنین، مرهمی از برگ و گل‌های این گیاه برای درمان ریزش مو و در مواقعی که فرد نیش عقرب خورده باشد، بسیار مؤثر است.
محل‌های رشد: ارتفاعات کوهستانی استان یزد (شیروک، ده بالا، طزرجان، ندوشن) در ارتفاعات گرفته و بالاتر از 2000 متر.
خواص ترنجبین
* ترنجبین خاصیت ملینی و مسهلی دارد. مقدار مصرف ترنجبین به عنوان ملین بسته به سن بیمار بین 10 تا 70 گرم است که با کمی آب خورده می‌شود. اگر مقدار کمی از ترنجبین مصرف شود، ملین است و اگر مقدار زیادی مصرف شود، مسهل خواهد بود.
* ترنجبین به نظر حکما در طب سنتی گرم و در عین حال تر است.
* برای تسکین عطش و تب، ترنجبین مفید است.
* ترنجبین در کاهش سرفه و درد سینه موثر است.
* مصرف ترنجبین با آب زیره برای کاهش صدای شکم که ممکن است با تب خفیفی همراه باشد، مفید است.
* نوشیدن ترنجبین با آب پنیر به اخراج مواد اضافی سوخته کمک می‌کند و با ماء الشعیر برای دفع مواد گرم مفید است. همچنین، مصرف آن با کره به باز شدن مجاری ادرار کمک می‌کند (در مواقعی که ترشح ادرار دچار مشکل است).
* جوشانده ترنجبین خاصیت عرق‌آوری دارد.
* گل‌های ترنجبین برای درمان بواسیر سودمند هستند.
* مالیدن روغن برگ‌های ترنجبین برای روماتیسم بسیار مؤثر است.
* عرق گیاه ترنجبین اگر به آرامی مصرف شود، برای دفع سنگ کلیه و مثانه کارآمد است.
“`
ترنجبین تا حدودی مؤثر است.
در مصرف ترنجبین باید احتیاط کرد.
* بسیاری از خانواده‌ها برای کاهش زردی در نوزادان خود از ترکیب ترنجبین و آب قند استفاده می‌کنند، اما باید توجه داشت که این مواد نه تنها کمکی به کاهش زردی نمی‌کنند، بلکه ممکن است باعث اسهال و استفراغ در نوزادان شوند.
در یک مطالعه که برای بررسی تاثیر ترنجبین خوراکی در پایین آوردن زردی نوزادان انجام شده، دیده شد که با وجود این که بسیاری از افراد فکر می‌کنند ترنجبین می‌تواند به بهبودی زردی نوزادان کمک کند، ولی مصرف آن درواقع تاثیر قابل توجهی در درمان زردی ندارد.
* افرادی که به بیماری‌هایی مانند حصبه، اسهال خونی، بواسیر، خون در ادرار و آبله مبتلا هستند، نباید ترنجبین مصرف کنند.
* ترنجبین برای کسانی که مزاج گرم دارند یا مشکلات طحال دارند، می‌تواند مضر باشد.
طرز تهیه آب ترنجبین
برای تهیه آب ترنجبین، مقداری ترنجبین را در آب جوش حل می‌کنند. سپس مایع غلیظ روی آن را جدا کرده و می‌گذارند کمی بماند تا ناخالصی‌ها ته نشین شود. حالا مایع صاف شده آماده مصرف است. اگر آب ترنجبین را در صبح و به صورت ناشتا بخورید، اثر بهتری خواهد داشت. مقدار معمول مصرف آن بین 12 تا 35 گرم است.
گردآوری شده توسط مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی
