آشنایی با خواص دارویی گیاه اکالیپتوس

با رضیم همراه باشید تا با خواص دارویی و بی نظیر برگ گیاه اکالیپتوس آشنا شوید.

بیماری‌ها را به دست اکالیپتوس بسپارید

معرفی گیاه اکالیپتوس Eucalyptus

اکالیپتوس، گیاهی همیشه سبز است که دارای پوست نازکی به صورت نوارهای بلند از درخت جدا می‌شود. برگ‌های جوان این گیاه پهن و متقارن روی یک ساقه چهارگوش قرار دارند و برگ‌های بزرگتر و بالغ، باریک و طولانی با رنگ سبز تیره هستند.جوانه‌های گل اکالیپتوس به شکل هرمی و به صورت تک، روی ساقه‌های این گیاه ظاهر می‌شوند. گل‌های این گیاه رنگ کرمی دارند و مقدار زیادی شهد تولید می‌کنند که زنبورها از آن استفاده می‌کنند. این عسل بوی خاص و غنی دارد و میوه به صورت چوبی و سخت است که دانه‌های زیادی دارد. ریشه اکالیپتوس، ریشه اصلی ندارد و خویشاوند افشانی است که می‌تواند به عمق زیاد در خاک رشد کند. یکی از مهم‌ترین ترکیبات موجود در اسانس اکالیپتوس، سینئول یا یوکالیپتول است.

تحقیقات نشان داده است که این گیاه می‌تواند تعداد موش‌ها و حشرات را کاهش دهد و به تنفس شما کمک کند. اگر در خانه‌تان سوسک دارید، می‌توانید چند قطره روغن اکالیپتوس را روی لباس‌های کهنه بریزید و آن‌ها را در کمد قرار دهید (فقط توجه کنید که این لباس‌ها باید از غذا یا ظروف دور نگهداری شوند).

یادآوری می‌شود که روغن اکالیپتوس برای انسان سمی است و باید در استفاده از آن دقت کرد. اگر فرزند دارید، مطمئن شوید که روغن‌های این گیاه دور از دسترس او باشد.

اکالیپتوس، بومی استرالیا است و غذایی اصلی برای خرس‌های کوچک به نام کوآلا محسوب می‌شود. امروزه این گیاه در کشورهای دیگر از جمله ایالات متحده نیز کشت می‌شود. اکالیپتوس انواع مختلفی دارد؛ بعضی از آن‌ها به اندازه گل‌های زیبا و برخی دیگر به اندازه درختان بزرگ هستند.

اکالیپتوس لثه آبی یا درخت تب استرالیا، معروف‌ترین نوع اکالیپتوس است که خاصیت‌های پزشکی دارد. ارتفاع این گیاه می‌تواند به ۲۳۰ پا برسد. برگ‌های آن بین ۴ تا ۱۲ اینچ طول داشته و سبز و براق هستند. وقتی که پوست خاکستری آبی این گیاه کنده می‌شود، زیر آن پوست کرمی رنگی پیدا می‌شود.

عصاره و ترکیبات این گیاه از برگ‌های آن که در محلول الکلی خیسانده شده‌اند، به دست می‌آید. برخی از عناصر این ترکیبات شامل “تانین” و “فلاونوید” هستند. روغن خالص برگ‌ها از بخار تقطیر به دست می‌آید و عمدتاً شامل عنصر فعالی به نام “سینئول” است. همچنین این روغن حاوی دیگر ترکیبات شیمیایی گیاهی نیز می‌باشد.

خواص درمانی اکالیپتوس:

• اکالیپتوس ضد میکروب است.

• این گیاه می‌تواند برخی از علائم سینوزیت، مانند سردرد را کاهش دهد.

• اکالیپتوس به کاهش درد مفاصل نیز کمک می‌کند. برای این کار می‌توانید دو قطره روغن اکالیپتوس لیمویی را با چند قطره روغن گیاهی مانند روغن بادام مخلوط کرده و روزانه دو تا سه بار مفاصل دردناک را ماساژ دهید.

• اکالیپتوس علاوه بر ضدعفونی کردن دهان و گلو، به برطرف کردن احتقان بینی نیز کمک می‌کند.

“`html

• اکالیپتوس خاصیت ضدباکتری و ضدعفونی کننده دارد و به همین دلیل می‌تواند در درمان عفونت‌های ادراری مؤثر باشد.

• اکالیپتوس می‌تواند به آرامش جای نیش حشرات کمک کند.

• اکالیپتوس برای درمان برونشیت و سرفه بسیار خوب عمل می‌کند و به بدن کمک می‌کند تا ترشحات را بهتر دفع کند. برای تهیه دم کرده اکالیپتوس، می‌توانید یک قاشق چای‌خوری از برگ‌های خرد شده آن را روی ۱۵۰ میلی‌لیتر آب جوش بریزید و بگذارید ۱۵ دقیقه بماند. سپس محلول را صاف کنید و روزانه ۳ تا ۴ فنجان از آن (بعد از غذا) بنوشید.
همچنین می‌توانید ۳ تا ۴ قطره روغن اکالیپتوس را در مقداری روغن بادام شیرین حل کنید و روی قفسه سینه یا پشت خود ماساژ دهید. این کار را به مدت ۳ تا ۶ روز و هر روز ۳ بار انجام دهید.

• این گیاه فوق‌العاده همچنین می‌تواند به تسکین سرفه‌های چرکی کمک کند.

• اکالیپتوس در کاهش تب نیز مؤثر است. برای این کار، ۱۰ تا ۱۵ قطره روغن گیاهی اکالیپتوس را در صابون مایع یا پودر شیر بریزید و به وان حمام اضافه نمایید. به مدت ۳ تا ۴ روز، یک بار در روز با این آب حمام کنید. یا اینکه ۱۰ قطره روغن گیاهی اکالیپتوس را در آب بریزید و دو بار در روز پاشویه کنید.

• اکالیپتوس به صورت پماد و مخلوط با روغن‌های پایه برای کاهش التهاب و تسکین دردهای عضلانی نیز استفاده می‌شود.

• اگر لباس یا پوست شما با قیر آلوده شده باشد، مالیدن روغن اکالیپتوس یک روش مؤثر و بی‌خطر برای پاک کردن قیر است.

اشکال موجود

این گیاه به صورت روغن مایع، روغن اساسی به شکل پماد، تنتور برگ (محلول تهیه شده از گیاه با الکل یا آب) و همچنین به صورت برگ خام و چای در دسترس است. داروهایی مثل قطره‌های ضد سرفه، انواع شربت‌ها، مایعات تبخیری، روغن‌های مالیدنی و حتی برخی خمیر دندان‌ها و مواد شستشوی دهان شامل روغن اکالیپتوس نیز می‌باشند.

روش مصرف اکالیپتوس

در زمان شیوع بیماری‌های زمستانی، برای مدت ۱۰ تا ۱۵ روز می‌توانید ۲ تا ۳ قطره روغن اکالیپتوس را در مقداری روغن گیاهی مانند روغن بادام شیرین حل کرده و زیر کف پا یا در مشت دست خود مالید. این کار ساده به شما کمک می‌کند تا از مشکلات زمستانی دور بمانید.

لطفاً توجه داشته باشید که استفاده از روغن هرگونه گیاه برای زنان باردار، شیرده و همچنین بچه‌های زیر ۳ سال ممنوع است و بهتر است این افراد از استفاده از روغن اکالیپتوس خودداری کنند.

اکالیپتوس: برای درمان برونشیت و سرفه

اکالیپتوس به بدن کمک می‌کند تا ترشحات را راحت‌تر دفع کند بنابراین به عنوان درمانی برای برونشیت شناخته می‌شود. همچنین سرفه‌های چرکی را نیز تسکین می‌دهد.

روش مصرف

دم کرده‌ی اکالیپتوس: برای تهیه دم کرده اکالیپتوس، یک قاشق چای‌خوری برگ‌های خرد شده اکالیپتوس را روی ۱۵۰ میلی‌لیتر آب جوش بریزید. بعد از پوشاندن ظرف، بگذارید به مدت ۱۵ دقیقه دم بکشد. محلول را صاف کنید و روزانه ۳ تا ۴ فنجان از آن (بعد از غذا) مصرف کنید.

همچنین می‌توانید ۳ تا ۴ قطره روغن اکالیپتوس را در مقداری روغن بادام شیرین حل کرده و روی قفسه سینه یا پشت خود ماساژ دهید. این کار را به مدت ۳ تا ۶ روز و هر روز ۳ بار انجام دهید. توجه داشته باشید که زنان باردار، شیرده و بچه‌های زیر ۳ سال نباید از روغن این گیاه استفاده کنند. بعد از ماساژ حتماً دست‌های خود را به خوبی بشویید.

اکالیپتوس: برای درمان شوره سر

شوره سر معمولاً باعث نگرانی و استرس می‌شود زیرا برای هیچ‌کس خوشایند نیست.

“`

این دانه‌های ریز سفید که در لابه‌لای موها جمع می‌شوند، ممکن است روی لباس‌ها نیز دیده شوند. برای مقابله با این مشکل می‌توانید از روغن گیاهی اکالیپتوس استفاده کنید.

روش استفاده

قبل از هر چیز بهتر است از شامپوی مخصوص ضد شوره استفاده کنید. شامپویی را انتخاب کنید که مناسب نوع موی شما باشد. 40 قطره روغن اکالیپتوس را به 100 گرم شامپوی معمولی اضافه کنید و موهایتان را به خوبی بشویید. در پایان، موهایتان را با آب خنک آبکشی کنید.

توجه داشته باشید که استفاده از روغن‌ها و عصاره‌های گیاهی برای بچه‌ها، خانم‌های باردار و شیرده و افرادی که آلرژی یا بیماری صرع دارند، مجاز نیست. همچنین این روغن‌ها باید دور از دسترس کودکان نگهداری شوند.

روغن اکالیپتوس به جریان بهتر ترشح‌ها کمک می‌کند و به همین دلیل برای درمان برونشیت مفید است. این گیاه معجزه‌آسا همچنین سرفه‌های چرکی را نیز تسکین می‌دهد.

اکالیپتوس: برای تسکین درد مفاصل

یک شاعر فرانسوی می‌گوید اگر به دوچرخه‌تان توجه کنید، زنگ نمی‌زند. مفاصل ما نیز مشابه همین هستند. قطعاً شما هم افرادی را می‌شناسید که از درد مفاصل شکایت دارند.

با گذشت زمان، دردهایی در مفاصل به دلیل ساییدگی و فرسودگی غضروف‌ها ایجاد می‌شود که یکی از معروف‌ترین آن‌ها آرتروز است. برای کاهش درد مفاصل می‌توانید از روغن اکالیپتوس لیمویی استفاده کنید، زیرا این گیاه دارای خاصیت ضد التهابی و مسکن است.

روش استفاده

دو قطره روغن اکالیپتوس لیمویی را با چند قطره روغن گیاهی مانند روغن بادام ترکیب کنید و هر روز دو تا سه بار مفاصل دردناک را ماساژ دهید.

اکالیپتوس: برای پایین آوردن تب

اکالیپتوس اثر خوبی در کاهش تب دارد و به بدن کمک می‌کند تا از ضعف خارج شود.

روش استفاده

10 تا 15 قطره روغن گیاهی اکالیپتوس را به صابون مایع یا پودر شیر اضافه کنید و آن را داخل وان حمام بریزید. به مدت 3 تا 4 روز، روزانه یک بار با این آب حمام کنید. همچنین می‌توانید 10 قطره روغن گیاهی اکالیپتوس را در آب بریزید و روزانه دو بار پاشویه کنید.

موارد احتیاط در مصرف اکالیپتوس

• مصرف خوراکی روغن اکالیپتوس غلیظ به‌دلیل وجود اسانس‌های خطرناک می‌تواند مرگبار باشد و در درمان بیماران قند خون، اختلال ایجاد کند.
• در دوران بارداری یا شیردهی از مصرف اکالیپتوس پرهیز کنید. روغن این گیاه اگر موضعی استفاده شود، سمی نیست. با این حال، نباید از این گیاه به‌صورت داخلی استفاده کرد. انجمن فرآورده‌های گیاهان دارویی آمریکا، برگ اکالیپتوس را از نظر ایمنی در درجه دو قرار داده است. این درجه نشان‌دهنده وجود محدودیت‌هایی در استفاده از این گیاه است.
• تماس با گیاه یا قسمت‌های مختلف آن، در افراد حساس ممکن است خارش ایجاد کند. همچنین، محلول‌های روغنی آن نباید در محصولات بینی استفاده شوند، زیرا می‌تواند حرکات مژک‌ها را مختل کند و پنومونی چرب ایجاد کند. اسانس‌های دارویی باید عاری از آلدئیدهای فرار و فلاندرن باشند.
• استفاده بی‌رویه از اکالیپتوس باعث ورم معده، سردرد، تشنج، ورم کلیه، وجود خون در ادرار، تضعیف رفلکس‌ها و حرکات تنفسی، کاهش فشار خون و دمای بدن می‌شود و استفاده بیش از حد می‌تواند به فلج دستگاه تنفسی، خفگی و مرگ منجر شود. بنابراین باید در دوزهای مجاز مصرف شود.
• به کودکان زیر دو سال اکالیپتوس ندهید و در مورد کودکان بزرگتر و افراد بالای 65 سال، مصرف خود را با دم کرده رقیق آغاز کرده و به تدریج غلظت را افزایش دهید.

گردآوری شده‌ی مجله‌ی اینترنتی رضیم

مرجان امینی