خواص دارویی و درمانی گیاه پنجه شیطان چیست؟ (2 نکته مهم)

پنجه شیطان چیست؟

اصطلاح «پنجه شیطان» یا «ریشه پنجه شیطان» به گیاه “هارپاگوفیتوم پروکامبِنس” اشاره دارد، که در جنوب آفریقا و ماداگاسکار پیدا می‌شود. این گیاه به تسکین کمردرد و گردن درد، کاهش ورم مفاصل و درمان بیماری‌هایی مانند آرتروز و آرتریت کمک می‌کند. مواد فعال این گیاه خاصیت ضد درد قوی دارند و به همین دلیل در داروسازی کاربرد دارد.

پنجه شیطان به صورت ریشه‌های خشک شده این گیاه به دست می‌آید. در گذشته، پزشکان سنتی در آفریقا و اروپا برای درمان مشکلات گوارشی، کاهش تب، درد و برخی نشانه‌های بارداری، از پنجه شیطان استفاده می‌کردند.

افراد معتقدند که خواص پنجه شیطان به خاطر وجود ترکیبات ارزشمندی به نام ایریدوئیدگلیکوزیدها، مثل هارپاگوسید است. این ترکیبات ضدالتهابی هستند و بیشتر در گیاهان پیدا می‌شوند. ریشه پنجه شیطان باید حداقل یک درصد هارپاگوسید داشته باشد، به این دلیل که به عنوان یک مؤلفه اصلی شناخته می‌شود.

پنجه شیطان همچنین شامل بیوفلاونوئیدهای مفید و فیتواسترول‌ها است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند و به همین خاطر برای درمان مشکلات گوارشی استفاده می‌شود. کشور فرانسه نیز استفاده سنتی از پنجه شیطان برای کاهش علائم و دردهای مفصلی را تأیید کرده است.

انجمن دانشمندان فیتوتراپی اروپایی نیز استفاده از این گیاه را در درمان آرتریت دردناک، تاندونیت، کاهش اشتها و رفلاکس اسید معده تأیید کرده است. نام هارپاگوفیتوم به معنای “قلاب گیاهی” در زبان یونانی است. دیگر کاربردهای سنتی پنجه شیطان شامل بهبود سلامت قلب، کاهش علائم نقرس، رفع سوزش سردل و کاهش درد در نواحی کمر، قفسه سینه و سردرد است.

خواص جادویی گیاه پنجه شیطان

1. تسکین آرتریت

محققان بیشتر درباره تأثیر پنجه شیطان بر کاهش علائم آرتریت مطالعه کرده‌اند. یک مطالعه در ژاپن نشان داد که پنجه شیطان و به ویژه ترکیب هارپاگوساید به طور چشمگیری التهاب آرتریت را در گروهی از موش‌ها کاهش داده است.

به طور کلی، پنجه شیطان توسط بسیاری از پزشکان به عنوان یک درمان مکمل برای بیماری‌های روماتیسمی و دردناک پذیرفته شده است. بیماری‌های روماتیسمی شامل ویژگی‌هایی چون آرتریت، آرتریت روماتوئید و سایر اختلالات التهابی است که باعث درد در مفاصل، عضلات و بافت‌های فیبروزی می‌شود.

در بررسی بیماران مبتلا به آرتریت، مشخص شد که پنجه شیطان به طور قابل توجهی درد در نواحی مختلف بدن از جمله دست‌ها، مچ‌ها، آرنج‌ها، شانه‌ها، لگن، زانو و کمر را کاهش می‌دهد. همچنین 60 درصد از بیماران توانستند مصرف داروهای مسکن دیگر را کاهش دهند یا متوقف کنند.

در یک آزمایش دیگر، درد در بیش از 22 درصد و تا 45 درصد برای انواع مختلف درد آرتروزی کاهش یافته است. این تحقیق تنها دو عارضه جانبی خفیف (ریفلاکس اسید و احساس سیری) را در 75 بیمار نشان داد.

مؤثر بودن یک مکمل حاوی پنجه شیطان، زردچوبه و برملائین نیز در درمان دردهای روماتیسمی نشان داده شده و این ترکیب می‌تواند یک جایگزین مطمئن برای داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAID) برای بیماران دارای اختلالات مفصلی باشد.

2. کاهش

“`

وزن

جالب است که این گیاه خاص که به عنوان ضدالتهاب شناخته می‌شود، می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. یک تحقیق نشان داده که پنجه شیطان می‌تواند تولید هورمونی به نام گرلین، که مسئول حس گرسنگی است، را کاهش دهد. وقتی که حس گرسنگی کم می‌شود، افرادی که معمولاً پرخوری می‌کنند، اشتهای کمتری خواهند داشت و این موضوع می‌تواند به کاهش وزن آن‌ها کمک کند.

این گیاه همچنین ممکن است به افرادی که دچار چاقی هستند، کمک کند تا از بیماری‌های قلبی مرتبط با وزن خود جلوگیری کنند. این به خاطر خاصیت ضدالتهاب آن است.

3. مسکن طبیعی

اگرچه بسیاری گفته‌اند که پنجه شیطان می‌تواند دردهای ناشی از آرتریت را کاهش دهد، اما این تنها فایده این گیاه نیست. پنجه شیطان می‌تواند به کاهش التهاب و درد ناشی از آن در شرایط مختلف کمک کند، بدون اینکه عوارض جانبی زیادی به جا بگذارد. این عوارض تنها در حدود ۳ درصد از بیماران مشاهده می‌شود.

برخی منابع همچنین توصیه کرده‌اند که پنجه شیطان می‌تواند به تسکین درد سیاتیک کمک کند، هرچند که باید گفت هنوز تحقیقات دقیقی در این زمینه انجام نشده است.

4. درمان بالقوه لنفوما

تحقیقات در این حوزه هنوز در مراحل اولیه است، اما شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد پنجه شیطان می‌تواند باعث بهبود لنفوم فولیکولار شود. در یکی از بیمارستان‌ها، پزشکی متوجه شد که لنفوم یک بیمار پس از گذشت ۱۰ ماه بدون شیمی درمانی بهبود یافته است و بیمار اشاره کرده بود که یکی از مکمل‌هایش پنجه شیطان بود.

یکی دیگر از بیمارانی که تحت حمایت قرار داشت، پس از استفاده از پنجه شیطان توانست پسرفت مشابهی را در بیماری‌اش تجربه کند که این بهبودی تا چهار سال ادامه داشته است.

5. مبارزه با التهاب مزمن

یکی دیگر از دلایل مهم یادآوری پنجه شیطان این است که این گیاه می‌تواند التهاب را کاهش دهد، که ریشه بسیاری از بیماری‌هاست. تحقیقات نشان می‌دهند که پنجه شیطان می‌تواند به مهار یک پروتئین به نام TNF-alpha کمک کند که در التهاب‌ها نقش دارد.

این موضوع بسیار مهم است چون وقتی TNF-alpha بیش از حد فعال شود، التهاب مزمن به وجود می‌آید که می‌تواند باعث بروز انواع بیماری‌ها شود. کنترل TNF-alpha یک موضوع کلیدی در پیشگیری از بیماری‌های التهابی مانند بیماری‌های روماتیسمی و آرتریت است.

6. غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها

پنجه شیطان به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های زیاد در خود، در پیشگیری از بیماری‌ها بسیار موثر است. این گیاه به ویژه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های محلول در آب است.

بعضی از تحقیقات نشان می‌دهند که مزایای ضدالتهابی پنجه شیطان می‌تواند به خاطر همین آنتی‌اکسیدان‌ها باشد.

7. کمک به هضم غذا

پنجه شیطان می‌تواند به مهار TNF-alpha کمک کند که برای درمان بیماری‌های روده ملتهب مفید است. التهاب تأثیر زیادی بر روند هضم غذا دارد.

آنتی‌اکسیدان‌ها و خصوصیات ضدالتهابی پنجه شیطان ممکن است در درمان بیماری‌هایی مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون موثر باشند.

8. حمایت از سلامت کلیه‌ها

یکی دیگر از فواید پنجه شیطان که هنوز تحقیقات زیادی در این زمینه انجام نشده، تاثیر مثبت آن بر برخی بیماری‌های کلیوی به نام بیماری‌های گلومرولی است. این بیماری‌ها به التهاب مربوط می‌شوند و به آسیب به فیلترهای کوچک کلیه اشاره دارند.

عصاره پنجه شیطان می‌تواند به مهار نوعی نیتریت کمک کند که ممکن است نشان دهنده کاربرد ضدالتهابی این عصاره در درمان بیماری‌های گلومرولی باشد.

عوارض جانبی احتمالی پنجه شیطان

اطلاعات زیادی در مورد عوارض جانبی پنجه شیطان موجود نیست. اکثر منابع می‌گویند که اگر شما باردار یا در دوران شیردهی هستید، باید با احتیاط از آن استفاده کنید.

اگر شما در حال شیردهی هستید، بهتر است از مصرف گیاه پنجه شیطان دوری کنید، زیرا عواقب آن مشخص نیست. افرادی که مشکلات قلبی، فشار خون بالا یا پایین، دیابت، سنگ کلیه یا زخم معده دارند، باید از پنجه شیطان استفاده نکنند.

برخی گزارش‌ها نشان می‌دهند که پنجه شیطان می‌تواند باعث افزایش تولید اسید معده شود، بنابراین اگر شما از سوزش سردل مزمن رنج می‌برید، ممکن است این گیاه مشکل‌ساز شود. یک مورد در سال ۲۰۱۵ نشان داد که مصرف پنجه شیطان می‌تواند به فشار خون بالا منجر شود.

برخی داروها ممکن است با پنجه شیطان تداخل داشته باشند؛ به ویژه داروهایی که توسط کبد تغییر می‌کنند، زیرا پنجه شیطان می‌تواند روند تجزیه این داروها توسط کبد را کند کند. داروی رقیق‌کننده خون به نام وارفارین (که با نام‌های تجاری مانند کومادین و یانتوون هم شناخته می‌شود) نیز ممکن است تحت تأثیر این گیاه قرار بگیرد.

داروهای دیگری که ممکن است به طور جزئی با پنجه شیطان تعامل داشته باشند، شامل گلیکوپروتئین P، مسدودکننده‌های H2 و مهارکننده‌های پمپ پروتئین (PPI) هستند.

احتیاط را فراموش نکنید

انسان‌ها از زمان‌های قدیم از گیاهان دارویی برای تقویت بدن و جلوگیری از بیماری‌ها استفاده می‌کنند. با این حال، گیاهان دارویی ممکن است عوارض جانبی داشته باشند و با دیگر گیاهان، مکمل‌ها یا داروها تداخل ایجاد کنند. به همین علت، مصرف گیاهان دارویی باید با احتیاط و تحت نظر پزشک متخصص در زمینه طب گیاهی انجام شود.

اگر پنجه شیطان به مدت کوتاهی و طبق دستورالعمل مصرف شود، معمولاً بی‌خطر است و عوارض جانبی زیادی ندارد. اما مصرف زیاد آن ممکن است باعث مشکلات جزئی گوارشی در برخی افراد شود. هنوز شواهد کافی درباره بی‌خطر بودن مصرف طولانی‌مدت این گیاه وجود ندارد.

افراد مبتلا به زخم معده، زخم دوازدهه یا سنگ کیسه صفرا نباید از این گیاه استفاده کنند. همچنین زنان باردار و شیرده نباید این گیاه را مصرف کنند، زیرا تحقیقات کافی در این زمینه انجام نشده است. افرادی که بیماری های قلبی یا فشار خون بالا یا پایین دارند، باید قبل از مصرف حتماً با پزشک مشورت کنند.

در پایان باید بگوییم که به دلیل عدم انجام مطالعات کافی درباره تأثیرات طولانی مدت و تداخلات دارویی این گیاه، توصیه می‌شود از مصرف خودسرانه آن و محصولات مرتبط پرهیز کنید و در صورت مصرف، حتماً با پزشک متخصص صحبت کنید.

همچنین بخوانید: