خواص و فواید گیاه خارشتر (ترنجبین) (2 نکته مهم)

گیاه خارشتر

خارشتر، یک گیاه چندساله است که ارتفاع آن بین 20 تا 120 سانتی‌متر بوده و دارای شاخه‌هایی پر از خار به رنگ سبز تا سبز مایل به مات می‌باشد.

خارهای این گیاه بین 1 تا 6 سانتی‌متر طول دارند و به طور تقریبی عمودی رشد می‌کنند.

برگ‌های خارشتر بیضی شکل هستند و طول آنها 10 تا 15 میلی‌متر و عرض آنها 3 تا 5 میلی‌متر می‌باشد. گل‌های این گیاه معمولاً در نقاطی که خارها قرار دارند، به تعداد 2 تا 8 عدد و به رنگ قرمز ارغوانی تا قهوه‌ای تیره ظاهر می‌شوند.

کاسه گل خارشتر بدون کرک است و میوه آن به شکل نیام با دانه‌های شبیه دانه تسبیح است که 4 تا 7 دانه را در خود جای داده است. سطح نیام ممکن است صاف باشد یا خارهای کوتاهی داشته باشد.

خارشتر نام‌های دیگری نیز در فارسی دارد که شامل: خاراشتر، خاربز، علف ترنجبین، خار اشتری جوآنا، زنجبیل کوچه، اشتر غار، شوکه مبارکه و خرنگبین (خارانگبین) در گناباد است.

به زبان عربی، این گیاه را الحاج می‌نامند و نام علمی آن نیز Alhagi است که از همین کلمه گرفته شده است. واژه camelorum به زبان لاتین به معنی شتر است.

ریشه خارشتر بسیار عمیق و قوی است و به همین دلیل، می‌تواند باعث خرابی بناهای باستانی شود.

این گیاه معمولاً در بیابان‌ها و مناطق کویری می‌روید؛ اما به عنوان یک علف‌هرز بسیار مقاوم در اکثر مزارع، باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی می‌تواند سریعاً گسترش یابد و گاهاً حتی آسفالت را نیز شکافته و از آن عبور کند.

جالب است که با وجود اینکه خارشتر به عنوان غذای شتر و بز مصرف می‌شود و زنبور عسل هم به گل‌های آن جذب می‌شود، اما تنها در برخی محیط‌های خاص و در صورت وجود حشرات خاص می‌تواند ترنجبین تولید کند.

خواص خارشتر از نظر طب سنتی

طبیعت خارشتر از نظر حکمای طب سنتی، خیلی گرم و خشک است و برای درمان بیماری‌ها از آن استفاده می‌کنند.

جوشانده این گیاه خاصیت معرق دارد و مالیدن روغن برگ‌های خارشتر برای روماتیسم مفید است.

علاوه بر این، گل‌های خارشتر در درمان بواسیر مؤثر می‌باشند.

طبق تحقیقات جدید، مواد موجود در ریشه خارشتر می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند و به عنوان گزینه‌ای مناسب برای درمان و کنترل بیماری ایدز شناخته می‌شوند.

خواص خارشتر

• 1. خواص خارشتر برای استرس

خارشتر گیاهی آرامبخش است و می‌تواند استرس و اضطراب را کاهش دهد. معمولاً دم‌نوش آن برای کسانی که با مشکلات روحی و ضعف اعصاب مواجه هستند، مفید است و می‌توان از آن برای درمان بی‌خوابی نیز استفاده کرد.

• 2. خارشتر درمان کننده ایدز و تقویت سیستم دفاعی بدن

مواد موجود در ریشه خارشتر می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند و به همین دلیل گزینه‌ای مناسب برای درمان و کنترل بیماری ایدز برشمرده می‌شود.

• 3. خارشتر، ادرارآور

از خواص خارشتر می‌توان به خاصیت معرق آن اشاره کرد؛ به همین دلیل از جوشانده خارشتر به عنوان مدر و مسهل استفاده می‌شود.

عرق گیاه خارشتر به خروج اسید اوریک از بدن کمک می‌کند.

• 4. خارشتر جلوگیری کننده از اضافه وزن و چاقی

خارشتر چربی‌سوز است و مصرف آن با sedikit تحرک می‌تواند از چاقی جلوگیری کند. به عنوان مثال می‌توانید نصف لیوان عرق خارشتر را با نصف لیوان آب مخلوط کرده و مصرف کنید.

5. رفع رسوبات کلیه با خارشتر

نوشیدن سه لیوان عرق خارشتر در روز می‌تواند به رفع رسوبات و جلوگیری از سنگ کلیه کمک کند.

• 6. خواص خارشتر برای کبد چرب

نوشیدن دم‌کرده گل مریم نیز مفید است. کاهش تدریجی وزن و ورزش روزانه می‌تواند به درمان کبد چرب کمک کند. لازم به ذکر است که کاهش ناگهانی وزن ممکن است این مشکل را تشدید کند.

• 7.

  خواص خارشتر برای عفونت

این گیاه به جلوگیری از عفونت و انگل در بدن انسان کمک می‌کند.

• 8. خارشتر و درمان سنگ کلیه

خارشتر به از بین بردن رسوبات کلیه کمک کرده و از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می‌کند. همچنین برای دفع سنگ در کلیه و مثانه مؤثر است. این گیاه خاصیت ضدعفونی کنندگی برای کلیه دارد و می‌توان آن را به شکل دمکرده یا عرق استفاده کرد.

• 9. درمان بیماری صرع با خارشتر

این گیاه برای بهبود بیماری صرع و مشکلات بی‌خوابی ناشی از ضعف اعصاب مفید است.

سایر فواید خارشتر

• 10. برای درمان اسهال مناسب است.
• 11. دمکرده خارشتر یا عرق آن به تقویت معده و سیستم گوارش کمک می‌کند.
• 12. عرق خارشتر یا دمکرده آن به تصفیه خون کمک می‌کند.
• 13. مفید برای درمان روماتیسم (با مالیدن روغن برگ‌های گیاه خارشتر).
• 14. برای بهبود زخم‌ها و جراحات (با استفاده از خاکستر خارشتر).
• 15. خاصیت ضدسیاه سرفه، تب و لرز دارد.
• 16. برای بهبود بواسیر و زخم‌های مقعدی مفید است (با استفاده از ضماد گیاه خارشتر).
• 17. مصرف نوشیدنی‌های گازدار و آب میوه‌های صنعتی که حاوی بی‌کربنات هستند، مضر است و خارشتر می‌تواند این ترکیب را خنثی کند و از ایجاد رسوبات جلوگیری کند.

طبع خارشتر

از نظر طب سنتی، طبیعت خارشتر بسیار گرم و خشک است.

مضرات خارشتر

مصرف این گیاه برای افراد با مزاج گرم توصیه نمی‌شود.

طرز تهیه جوشانده خارشتر

برای تهیه دمنوش خارشتر، 50 گرم از شاخ و برگ خشک شده گیاه خارشتر را در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید چند دقیقه دم بکشد، سپس روزانه 3 فنجان از آن بنوشید.

بیشتر بخوانید: