داروهای اسکیزوفرنی : آشنایی کامل با داروهای درمان اسکیزوفرنی (2 نکته مهم)
“`html
داروهای اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی یک بیماری جدی روانی است که حدود یک درصد مردم دنیا به آن مبتلا هستند. این بیماری می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما متداول‌ترین سن برای شروع آن بین 15 تا 30 سالگی است.
افرادی که به این بیماری مبتلا هستند معمولاً به درمان مداوم از سوی روانپزشکان نیاز دارند. در شخص مبتلا به اسکیزوفرنی، فعالیت‌های ذهنی و روانی تغییر می‌کنند. در مراحل حاد، احساسات، رفتارها و تفکرات طبیعی بیمار تحت تأثیر قرار می‌گیرد. درمان به موقع و حمایت خانواده می‌تواند به حفظ عملکرد روانی بیمار کمک کرده و در بهبود توانایی‌های روانی او مؤثر باشد.
علت بیماری اسکیزوفرنی چیست ؟
بیماری‌ها معمولاً به دلیل اختلال در عملکرد طبیعی یک یا چند سیستم بدن به وجود می‌آیند. مثلاً فشار خون بالا ناشی از مشکل در سیستم گردش خون است یا دیابت به خاطر اختلال در ترشح انسولین بروز می‌کند.
در اسکیزوفرنی، سیستمی که دچار مشکل می‌شود، سیستم عصبی مرکزی و به ویژه مغز است. متأسفانه، علت دقیق این تغییرات همچنان مشخص نیست. برای توضیح این علل، دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد.
اما آنچه بیشتر مورد توافق است این است که این اختلال معمولاً در افرادی رخ می‌دهد که به دلایل مختلف بیولوژیکی، روانی و اجتماعی مستعد آن هستند. از عوامل بیولوژیکی می‌توان به ژنتیک، اختلالات ساختاری مغز، عفونت‌ها، سوء تغذیه، مشکلات دوران بارداری مادر، صدمات زایمانی، حوادث و ضربه‌های مغزی، و تغییرات شیمیایی در مغز اشاره کرد.
همچنین حوادث تلخ، استرس‌های زندگی، مشکلات خانوادگی، فقر و بیکاری نیز از عوامل روانی و اجتماعی مؤثر در بروز علایم اسکیزوفرنیا هستند.
این بیماری بیشتر در افرادی دیده می‌شود که بستگان نزدیکشان مانند برادر، خواهر، پدر یا مادرشان به آن مبتلا شده‌اند. اما این بدین معنا نیست که هر فردی که بستگانش دچار بیماری هستند، قطعاً به آن مبتلا خواهد شد.
صدماتی مانند فشار هنگام زایمان، طولانی شدن دوره زایمان، کمبود اکسیژن به مغز نوزاد، و مشکلات تنفسی بعد از زایمان هم می‌توانند از عوامل اصلی آسیب‌پذیری باشند.
ابتلای مادر به بعضی عفونت‌های ویروسی در زمان بارداری می‌تواند کودک را نسبت به این بیماری مستعد کند. همچنین تغذیه نامناسب در ماه‌های اولیه بارداری نیز می‌تواند به اعصاب نوزاد آسیب بزند و او را مستعد بیماری کند. این عوامل فرد را در برابر بیماری قرار می‌دهند و فشارهای روانی نیز می‌تواند شروع بیماری را تسهیل کند.
داروهای اسکیزوفرنی
1. درمان اسکیزوفرنی با ریسپریدون
ریسپریدون یک داروی ضدجنون آتیپیک است که در سال ۱۹۹۳ توسط اداره مواد غذایی و داروئی ایالات متحده آمریکا برای درمان اسکیزوفرنی تأیید شده است. همچنین در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۶ به ترتیب برای درمان علائم شیدایی در اختلال دوقطبی و برای کاهش بی‌قراری در بیماران اوتیسم مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو در درمان اختلالات اضطرابی مانند اختلال وسواسی جبری، افسردگی شدید و همچنین مشکلات مربوط به خوردن نیز به کار می‌رود.
ریسپریدون به عنوان یک داروی ضدجنون، تأثیراتی بر روی مواد شیمیایی مغز (نوروترنسمیترها) دارد. این دارو به درمان مشکلات حاد یا مزمن روانی مثل اسکیزوفرنی و نشانه‌های اختلال دوقطبی (افسردگی-شیدایی) کمک می‌کند. همچنین می‌تواند در کاهش رفتارهای غیرعادی و تحریک‌پذیری در کودکان مبتلا به اوتیسم مفید باشد.
اگر چه این دارو به خودی خود همه مشکلات را درمان نمی‌کند، اما در کاهش علائم آزاردهنده مؤثر است. این دارو می‌تواند علائم مثبت (مانند توهم و اختلال تفکر) و علائم منفی (مانند انزوا و احساس ناراحتی) را کاهش دهد. همچنین ممکن است در بهبود علائم دیگر مرتبط با اسکیزوفرنی مانند افسردگی و اضطراب کمک کند. در مقایسه با دیگر داروهای ضدجنون، ریسپریدون دارای اثرات جانبی حرکتی کمتری است.
عوارض جانبی ریسپریدون
نشانه‌های حساسیت به دارو شامل کهیر، مشکلات تنفسی و ورم در صورت و لب‌ها می‌باشد.
مهمترین عوارض جانبی این دارو عبارتند از: تب، سفت شدن عضلات، گیجی، تعریق، ضربان قلب سریع، بی‌قراری، تنش عضلات، لرزش، مشکلات بلع و احساس سبکی در سر. همچنین عوارض خفیف‌تر شامل خواب‌آلودگی، بی‌قراری، لرزش، مشکلات خواب، تاری دید، سردرد، سرگیجه، اضافه وزن، مشکلات ادراری، تهوع، خشکی دهان و کاهش میل جنسی است.
تداخلات دارویی ریسپریدون
اگر داروهایی مصرف می‌کنید که موجب خواب‌آلودگی می‌شوند (مانند داروهای سرماخوردگی، ضدحساسیت یا ضددردها)، قبل از مصرف ریسپریدون این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
در صورت مصرف هر یک از داروهای زیر، پزشک خود را مطلع کنید: کاربامازپین، فنی توئین، فنوباربیتال، فلوکستین، ریفامپین و داروهایی که برای درمان بیماری پارکینسون به کار می‌روند مانند لوودوپا و دیگر داروها. باید گوش به زنگ باشید زیرا ممکن است تداخلات دارویی دیگری نیز با ریسپریدون وجود داشته باشد.
2. کلوزاپین (لپونکس) از داروهای اسکیزوفرنی
کلوزاپین یک داروی ضد سایکوز (ضد روان پریشی) است که برای درمان روان‌گسیختگی یا اسکیزوفرنی به کار می‌رود. این دارو برای نخستین بار در سال ۱۹۷۱ به عنوان یک داروی آتیپیک در اروپا معرفی شد، اما به دلیل بروز عارضه جدی به نام آگرانولوسیتوز که باعث مرگ چند بیمار شد، چندی بعد از بازار خارج گردید.
در سال ۱۹۸۹...
``````html
پس از اینکه تحقیقات تکمیلی تأثیر بالای این دارو را بر روی بیماران مبتلا به روان‌گسیختگی نشان داد، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) اجازه استفاده از آن را تنها در مواردی که بیماران به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهند، صادر کرد. همچنین FDA بر این باور است که کنترل منظم خون بیمارانی که از این دارو استفاده می‌کنند، الزامی است. در سال 2002 نیز این سازمان اجازه داد که از این دارو برای کاهش احتمال خودکشی در بیماران مبتلا به روان‌گسیختگی استفاده شود.
به طور معمول، بیمارانی که کلوزاپین مصرف می‌کنند، در شش ماه اول هر هفته از نظر بیماری‌های خونی تحت بررسی قرار می‌گیرند. اگر هیچ مشکلی در این مدت مشاهده نشود، معمولاً در شش ماه دوم این بررسی‌ها به هر دو هفته و سپس هر ماه یک بار کاهش می‌یابد.
عوارض جانبی کلوزاپین
کلوزاپین به شدت خواب‌آور است و اثر زیادی بر سیستم عصبی دارد، بنابراین ممکن است در طول روز باعث سرگیجه شود و در شب خواب عمیق‌تری ایجاد کند که ممکن است فرد را به مرز بیهوشی برساند.
موارد منع مصرف کلوزاپین
کلوزاپین در بیمارانی که دچار صرع غیرقابل کنترل هستند یا کسانی که به بیماری‌های خونی خاص مبتلا هستند و یا قبلاً دچار آگرانولوسیتوز به دلیل مصرف این دارو شده‌اند، منع مصرف دارد. موارد دیگری مثل اختلالات کبدی و مشکلات قبلی قلب و عروق نیز وجود دارد که منع مصرف نسبی دارند.
3. الانزاپین داروی اسکیزوفرنی
الانزاپین برای درمان نشانه‌های اختلالات روانی و اسکیزوفرنی استفاده می‌شود.
الانزاپین در بزرگ‌سالان: ابتدا 5 تا 10 میلی‌گرم، به صورت خوراکی، یک بار در روز تجویز می‌شود. در صورت نیاز، می‌توان هر هفته 5 میلی‌گرم به دوز دارو اضافه کرد. بیشتر بیماران به دوز 10 میلی‌گرم در روز پاسخ می‌دهند. حداکثر دوز روزانه 20 میلی‌گرم است.
عوارض جانبی الانزاپین
- در دستگاه عصبی مرکزی: بی‌قراری، بی‌خوابی، سر درد، عصبی شدن، مشکلات پارکینسونی، سرگیجه، اضطراب، اختلالات شخصیت، هیپرتونی، لرزش، فراموشی، شادابی بیش از حد، دیسکینزی تاردیو
- در دستگاه قلبی عروقی: فشار خون پایین، تند تپش قلب، درد قفسه سینه، فشار خون پایین، ورم
- در پوست: بثورات پوستی
- در چشم: بدتر شدن مشکلات چشمی مانند آمبلیوپی (تنبلی چشم)، بلفاریت (التهاب پلک) و مشکلات قرنیه
- در دستگاه گوارش: یبوست، خشکی دهان، درد شکم، افزایش اشتها، تولید بزاق بیشتر، تهوع، استفراغ، تشنگی
- در دستگاه ادراری تناسلی: سندرم پیش از قاعدگی، خونریزی ادراری، خونریزی در دوره قاعدگی، بی‌اختیاری ادرار، عفونت دستگاه ادراری
- در سایر قسمت‌ها: درد در اندام‌ها، سفتی گردن، تنگی نفس، سرفه، افزایش یا کاهش وزن، سندرم فلو، تمایلات خودکشی
تداخلات دارویی الانزاپین
- اگر این دارو همزمان با داروهای کاهنده فشار خون، الکل و دیازپام مصرف شود، احتمال بروز فشار خون پایین افزایش می‌یابد.
- اگر بخواهید این دارو را همراه با کاربامازپین، امپرازول و ریفامپین مصرف کنید، میزان اثرگذاری الانزاپین افزایش می‌یابد.
- مصرف همزمان لوودوپا و آگونیست‌های دوپامین می‌تواند تأثیرات آنتاگونیستی در این داروها ایجاد کند.
4. قرص کوتیاپین داروی اسکیزوفرنی
قرص کوتیاپین برای کنترل و درمان اختلالات خلقی، مشکلات عصبی مانند شیزوفرنی، افسردگی دو قطبی و اختلالات مانیا کاربرد دارد.
کوتیاپین باعث تنظیم برخی مواد شیمیایی خاص در مغز می‌شود. این دارو همچنین کمک می‌کند تا...
```
کوتیاپین می‌تواند حالت‌های توهم و هالوسینوژن را کاهش دهد و تمرکز بیماران را بهبود بخشد. این دارو کمک می‌کند تا بیماران احساس بهتری نسبت به خود داشته باشند و نسبت به تغییرات محیط کمتر حساس باشند. همچنین، به بهبود مشکلات خواب و اشتها نیز کمک می‌کند.
کوتیاپین می‌تواند کیفیت زندگی بیماران مبتلا به شیزوفرنی را افزایش دهد.
عوارض جانبی کوتیاپین
از عوارض معمول این دارو می‌توان به یبوست، مشکلات گوارشی، گیجی، افزایش وزن، تاری دید و خشکی دهان اشاره کرد.
همچنین، در برخی موارد نادر (۷ در میلیون) ممکن است عارضه‌ای به نام سندرم استیونس جانسون ایجاد شود که با زخم‌هایی در دهان یا روی پوست همراه با تب یا بدون تب نمایان می‌شود. در این حالت، باید خیلی سریع دارو را قطع کرده و به پزشک خبر دهید.
توصیه‌های مصرف کوتیاپین
- دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید و هر روز در زمان مشخصی (ترجیحاً در زمان خواب) میل نمایید.
- قبل از مصرف دارو، تمام داروهایی که استفاده می‌کنید را به پزشک یا داروساز بگویید تا از احتمال تداخل‌های دارویی جلوگیری شود.
- این دارو می‌تواند اثر داروهای فشار خون را نیز افزایش دهد.
- برای کاهش عوارض جانبی و کمک به بدن برای سازگاری بهتر، معمولاً دارو با یک دوز کم آغاز می‌شود و به تدریج افزایش می‌یابد. همچنین ممکن است یک تا دو هفته زمان لازم باشد تا اثر دارو مشخص شود، بنابراین دوره درمان را طبق دستورات پزشک ادامه دهید.
5. درمان اسکیزوفرنی با زیپراسیدون
زیپراسیدون یک داروی ضد جنون است و به طور عمده برای درمان شیزوفرنی یا جنون جوانی استفاده می‌شود.
اما دوزهای پایین‌تر این دارو نیز برای درمان اختلال شخصیت دو قطبی، وسواس فکری، حملات هراس، اختلال مرزی، مشکل در تمرکز و ترس کاربرد دارد. یکی از شایع‌ترین عوارض این دارو افزایش وزن است.
سایر عوارض ممکن شامل بی‌قراری، عدم حس و تپش نامنظم قلب است که ممکن است در ابتدا بروز کند. اگر سابقه مشکلات قلبی دارید، حتماً پزشک را در جریان بگذارید. این دارو برای تأثیر مثبت به مدت ۴ تا ۶ هفته نیاز دارد.
عوارض جانبی زیپراسیدون
نکته: استفاده از این دارو ممکن است باعث افزایش جزئی طول QTc شود، اما موارد بالینی مهم نادر هستند.
- سیستم عصبی مرکزی: خواب‌آلودگی، علائم حرکتی غیرطبیعی، سردرد، سرگیجه، بی‌احساسی، اضطراب، بی‌خوابی، آژیتاسیون، اختلالات شخصیت، مشکل در تکلم، درد عضلانی، گیجی، توهم، و سرگیجه
- گوارشی: تهوع، افزایش وزن، یبوست، مشکلات گوارشی، اسهال، استفراغ، خشکی دهان، ورم زبان، کاهش اشتها، درد شکم و خونریزی مقعدی
- قلبی عروقی: کاهش فشار خون هنگام نشسته برخواسته، درد قفسه سینه، فشار خون بالا و پایین، تند شدن یا کند شدن نبض و ورم صورت
- پوستی: خارش و جوش‌های پوستی، واکنش‌های حساسیتی به نور
- اندوکرین و متابولیک: مشکلات در قاعدگی
- ادراری تناسلی: درد در ناحیه تناسلی
- موضعی: درد در محل تزریق
- نوروماسکولار و اسکلتی: ضعف، خستگی عضلانی، مشکلات حرکتی و درد عضلانی
- چشمی: مشکلات بینایی و دوبینی
- تنفسی: عفونت، سرماخوردگی، سرفه و مشکلات تنفسی
- متفرقه: عرق کردن زیاد، جوش‌های چرکی، درد در ناحیه پهلو و علائم شبیه آنفولانزا
6. آریپیپرازول داروی ضد اسکیزوفرنی
آریپیپرازول یک داروی ضد سایکوز است که به درمان شیزوفرنیا و حملات حاد پانیک در افرادی که اختلال دو قطبی دارند، کمک می‌کند.
این دارو به خوبی در معده و روده جذب می‌شود و تقریباً 87 درصد از آن توسط بدن قابل استفاده است. تقریبا 99 درصد از آریپیپرازول به پروتئین‌های خون متصل می‌شود. نیمه‌عمر آن، یعنی زمانی که نصف مقدار دارو در بدن تجزیه می‌شود، بین 75 تا 95 ساعت است و بیشتر در کبد تجزیه می‌شود.
عوارض جانبی آریپیپرازول
ممکن است عوارضی مانند: بی‌خوابی، اضطراب، گیجی، سردرد، درد قفسه سینه و حتی خطرات جدی‌تر مانند افکار خودکشی و تب، برای افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند پیش بیاید. همچنین ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند یبوست یا استفراغ، افزایش وزن و افت فشار خون هنگام تغییر وضعیت بدن شوید.
تداخلات دارویی آریپیپرازول
- اگر با سایر داروهایی که روی سیستم عصبی مرکزی تاثیر دارند (مانند ضد افسردگی‌ها یا الکل) مصرف شود، اثرات آن تشدید می‌شود.
- اگر به همراه کتوکونازول مصرف شود، دوز آریپیپرازول باید کاهش یابد زیرا کتوکونازول جذب آریپیپرازول را افزایش می‌دهد.
- اگر با کاربامازپین استفاده شود، باید دوز آریپیپرازول افزایش یابد، چون کاربامازپین جذب آن را کاهش می‌دهد.
- ترکیب آریپیپرازول با داروهای کاهش‌دهنده فشار خون ممکن است باعث افزایش خطر افت فشار خون شود.
7. لوراسیدون از داروهای اسکیزوفرنی
لوراسیدون برای درمان علائم بیماری های روانی مانند شیزوفرنیا استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که این دارو برای درمان مشکلات رفتاری در سالمندان مبتلا به زوال عقلی مناسب نیست.
عوارض لوراسیدون
عوارض جانبی ممکن است اتفاق بیفتد و در طی درمان ممکن است خود به خود از بین بروند. پزشک ممکن است راه‌هایی برای کاهش این عوارض به شما بدهد. اگر این عوارض ادامه پیدا کرد یا شما را نگران کرد، حتما با پزشک مشورت کنید.
- مدفوع سیاه و قیراندود
- ادرار خونی
- ورشکستگی یا درد در پستان‌ها
- سرفه
- ادرار تیره رنگ
- کاهش ادرار
- تب
- افزایش تشنگی
- تورم در صورت، پلک‌ها یا لب‌ها
- بی اشتهایی
- درد کمر
- گرفتگی عضلات
- درد عضلانی
- تهوع
- گلودرد
- زخم و نقاط سفید در دهان
- تورم صورت، انگشتان یا پاها
- اختلالات تنفسی
- استفراغ
- افزایش وزن
8. پالیپریدون برای درمان اسکیزوفرنی
پالیپریدون یک داروی ضد جنون است که برای درمان شیزوفرنیا استفاده می‌شود و ممکن است برای سایر مشکلات نیز کارایی داشته باشد.
پالیپریدون (Paliperidone) با نام تجاری اینوگا (Invega) یک داروی ضد سایکوتیک است که با تغییرات شیمیایی در مغز کار می‌کند.
عوارض جانبی شایع و جدی
اگر پس از مصرف این دارو دچار هر یک از عوارض جدی زیر شدید، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید:
- عضلاتی که خیلی سفت شده‌اند، تب بالا، تعریق، گیجی و ضربان قلب نامنظم.
- حرکات غیر ارادی در چشم، زبان، فک یا گردن.
- لرزش‌های نامنظم.
- مشکل در بلع.
- احساس ناگهانی بی‌حسی یا ضعف، به ویژه در یک طرف بدن.
- سردرد شدید و ناگهانی،
- تب، لرز، بدن درد، علائم آنفولانزا؛
- زخم یا تکه‌های سفید و رنگی در داخل دهان یا روی لب.
```html
یا مشکلات بینایی، گفتار و یا تعادل.
تداخلات دارویی پالیپریدون
اگر به طور مرتب از داروهای دیگر استفاده می‌کنید که باعث خواب آلودگی شما می‌شوند (مثل داروهای سرماخوردگی یا آلرژی، آرام‌بخش‌ها، داروهای ترک درد مخدر، قرص‌های خواب‌آور، آرامش‌دهنده‌های عضلانی و داروهایی برای تشنج، افسردگی و اضطراب)، حتماً پزشک خود را مطلع کنید.
- تری اکسید آرسنیک (Trisenox)؛
- داروهای فشار خون
- کاربامازپین (Carbatrol، Tegretol)؛
- دروپریدول (Inapsine)؛
- آنتی‌بیوتیک
- داروهای ضد افسردگی
9. ایلوپریدون از داروهای اسکیزوفرنی
ایلوپریدون برای درمان مشکلات روانی مثل اسکیزوفرنی استفاده می‌شود. اما این دارو باید برای درمان مشکلات رفتاری در افراد مسن که به زوال عقل مبتلا هستند، به کار نرود.
حساسیت
اگر تا به حال به این دارو یا هر داروی دیگری حساسیت داشته‌اید، حتماً با پزشک‌تان صحبت کنید. همچنین هر نوع حساسیت دیگری، مانند حساسیت به غذاها، رنگ‌ها و مواد نگهدارنده و همچنین حیوانات را نیز به پزشک خود بگویید. درباره داروهایی که بدون تجویز پزشک مصرف می‌کنید، حتماً بسته‌بندی آن‌ها را بررسی کنید.
بیشتر بخوانید:
سایت رضیم
```
