داروهای ضدتب(تب بر)کدامند؟ (2 نکته مهم)
داروهایی برای کاهش تب
بیشتر افراد زمانی که تب دارند، تلاش می‌کنند تا دمای بدن خود را پایین بیاورند. این کار را می‌توان با روش‌هایی مانند پاشویه کردن یا نشستن در آب خنک انجام داد. همچنین، خیلی‌ها از داروهای تب‌بر نیز استفاده می‌کنند. برای هزاران سال، دم‌کرده پوست درخت بید “سالیکس آلبا” به عنوان دارویی برای کاهش درد، تب و التهاب مصرف می‌شده است. در سال 1827، لروکس این دارو را از درخت بید جدا کرد و در سال 1838، اسید سالیسیلیک را از آن استخراج کرد.
این ماده در سال 1844 از اسانس ونیترگرین توسط کاهورز جدا شد و در 1860، کولب از فنل آن را تولید کرد. این کشفیات منجر به تولید انواع مشتقات اسید سالیسیلیک شد. آسپیرین برای اولین بار در سال 1853 توسط جرارد تهیه شد.
در سال 1866، استانیلید به عنوان یک داروی تب‌بر توسط کان و هپ معرفی شد، اما چون این دارو بسیار سمی است، امروزه استفاده نمی‌شود. مشتقات دیگر اسید آریل استیک نیز توسط شن و همکارانش در سال 1963 به نام ایندومتاسین معرفی شد. تغییر در این مولکول به تولید ترکیبات جدیدی انجامید که برخی از آنها خواص مسکنی و تب‌بر خوبی دارند.
ایبوپروفن در سال 1964 توسط میکلسون و آدامز ساخته شد. همچنین، اسید مفنامیک و آنالوگ آن، اسید تولفنامیک نیز در سال‌های 1964 و 1966 به لیست داروها اضافه شدند.
آیا در زمان تب باید دارو مصرف کنیم یا نه؟
دکتر یانگ درباره تب ناشی از سرماخوردگی و آنفلوآنزا می‌گوید: این بیماری‌ها معمولاً با تب همراه هستند. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که درمان نکردن تب می‌تواند به بهبود سریع‌تر این بیماری‌ها کمک کند، اما اگر تب یا لرز احساس ناخوشایندی به شما داد، ضروری است که از روش‌های کاهش تب استفاده کنید.
تب یک واکنش طبیعی بدن به عفونت یا شرایط نامناسب است و در واقع به بدن کمک می‌کند تا بهتر با این وضعیت مقابله کند. همچنین، توجه داشته باشید که بسیاری از داروهای تب‌بر، مسکن نیز هستند و می‌توانند احساس بهتری در زمان بیماری به شما بدهند. عوارض جانبی این داروها معمولاً خطرناک نیست و به همین دلیل در بیشتر موارد می‌توان از آنها استفاده کرد.
با این حال، دکتر یانگ به نکته‌ای مهم اشاره می‌کند که پایین آوردن تب در بعضی مواقع می‌تواند خطرناک باشد. در تحقیقاتی که در استرالیا انجام شده، مشخص شده است که در مورد بیماران بدحال در بخش مراقبت‌های ویژه، پایین آوردن تب ممکن است خطرات بیشتری به همراه داشته باشد. در واقع، در افرادی که برای کاهش تب از دارو استفاده کرده‌اند، میزان مرگ‌ومیر بیشتر بوده است.
داروهای گیاهی برای کاهش تب در طب سنتی
- ریشه بابا آدم 30 گرم
- گیاه علف چای 20 گرم
- ریشه شیرین بیان 15 گرم
- برگ کاکوتی 10 گرم
- برگ سنا 10 گرم
- برگ گاوزبان 10 گرم
طرز تهیه و مقدار مصرف :
دو قاشق غذاخوری از ترکیب بالا را که قبلاً خرد شده در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید دم بکشد، سپس آن را صاف کنید و نیم ساعت قبل از ناهار و شام یک فنجان میل کنید.
داروهای دیگر برای کاهش تب
- پوست بید
- ریشه کاسنی
- گل اروانه
- برگ بادرنجبویه
- میوۀ ناخنک
“`html
طرز تهیه و مقدار مصرف داروهای گیاهی تب‌بر
برای تهیه این دارو، دو قاشق غذاخوری از مخلوط گیاهی که قبلاً خرد شده، در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید بماند تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان از آن را مصرف کنید.
- مغز خیار 30 گرم
- مغز تخم کدو 30 گرم
- تخم کاسنی 30 گرم
- عصاره شیرین بیان 10 گرم
- نشاسته 10 گرم
- کتیرای سبز 10 گرم
- آب کاهو به مقدار کافی
طرز تهیه و مقدار مصرف:
داروها را خوب کوبیده و الک کنید. سپس با مقداری آب کاهو یا لعاب اسفرزه مخلوط کرده و به شکل قرص درآورید و هر بار تا 6 گرم مصرف کنید. توجه: این دارو برای درمان تب، سردرد و سرسام (ورم مغز) مفید است و همچنین تشنگی را رفع کرده و خاصیت خواب‌آوری دارد.
و……داروی ضد تب و خنک‌کننده
- اسفرزه
- تخم شربتی
- تخم ریحان
- اسطوخودوس
- بالنگو
- بارهنگ
- به دانه
- ریشه ختمی
طرز تهیه و مقدار مصرف:
برای تهیه این دارو، دو قاشق غذاخوری از مخلوط دارو (ریشه ختمی قبل از این باید کوبیده شود) را در یک لیوان آب جوش ریخته و به مدت نیم ساعت بگذارید بماند تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان بنوشید.
- تخم کاسنی
- خارخاسک
- ناخنک
- گل پنیرک
- پوست بید
طرز تهیه و مقدار مصرف:
دو قاشق غذاخوری از داروی فوق که قبلاً نیم کوب شده باشد را در یک لیوان آب جوش ریخته و نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان بنوشید.
- زردآلو 50 گرم
- عناب 50 گرم
- آلو سیاه 50 گرم
- پوست بید 50 گرم
- بنفشه 10 گرم
- نیلوفر 10 گرم
- گشنیز 10 گرم
- تخم کاسنی 5 گرم
طرز تهیه و مقدار مصرف:
ابتدا پوست بید را کوبیده و نرم کرده، سپس آن را به همراه سایر داروها در یک لیتر آب به مدت 8 ساعت خیس کنید. بعد از آن، آن را صاف کرده و در یک نوبت مصرف کنید.
نسخه شماره 7 – داروی تب‌بر (چهار تخم)
- تخم خیار
- تخم خیار چنبر
- تخم هندوانه
- تخم کدو
طرز تهیه و مقدار مصرف:
داروهای فوق را با هم مخلوط کرده و می‌کوبید. سپس روزی سه بار، هر بار ده گرم با کمی آب مصرف کنید.
شش تخم
طرز تهیه و مقدار مصرف:
داروی فوق را با هم مخلوط کرده و می‌کوبید. سپس روزی سه بار، هر بار ده گرم با کمی آب مصرف کنید.
نسخه‌های تک دارویی نسخه شماره 1 – دارو: پوست یا برگ درخت بید (Salix alba)
مقدار مصرف: 2 تا 4 گرم
طرز تهیه: مقدار مورد نظر که قبلاً کوبیده شده باشد را در یک لیوان آب جوش ریخته و به مدت نیم ساعت بگذارید بماند تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان بنوشید.
- گل اروانه (Salvia hydrangea)
مقدار مصرف: 2 تا 4 گرم
طرز تهیه: مقدار فوق که قبلاً کوبیده شده باشد را در یک لیوان آب جوش ریخته و به مدت نیم ساعت بگذارید بماند تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان بنوشید.
دارو: گل شاه پسند طبی (Verbena officinalis)
“““html
مقدار مصرف : ۲ تا ۴ گرم
طرز تهیه : مقدار ذکر شده که باید قبلاً کوبیده شده باشد را در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان مصرف کنید. نسخه شماره ۴- دارو : برگ و پوست ساقه گیاه زبان گنجشک (Fraxinus excelcior)
مقدار مصرف : ۲ تا ۴ گرم
طرز تهیه : مقدار فوق را که قبلاً کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.
- برگ یا چوب یا پوست ساقه غان (قان، توس) (Betula alba)
مقدار مصرف : ۵ تا ۱۰ گرم
طرز تهیه : مقدار فوق را که قبلاً کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.
- ریزوم با تمام گیاه همیشه بهار کوهی (تنباکوی کوهی) (Arnica montana)
مقدار مصرف : ۰.۵ تا ۱ گرم
طرز تهیه : مقدار فوق را که قبلاً کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.
نسخه شماره ۷- دارو : ریشه کاسنی (Cichorium intybus)
مقدار مصرف : ۵ تا ۱۵ گرم
طرز تهیه : مقدار فوق را که قبلاً کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.
پوست کبوده و سپیدار (Populus alba)
مقدار مصرف : ۴ تا ۸ گرم
طرز تهیه : مقدار فوق را که قبلاً کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.
- تمام گیاه بنفشه (Viola odorata)
مقدار مصرف : ۵ تا ۱۰ گرم
طرز تهیه : مقدار فوق را که قبلاً کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.
- تخم خرفه (Portulaca oleracea)
مقدار مصرف : ۵ تا ۱۰ گرم
طرز تهیه : مقدار فوق را که قبلاً کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.
- برگ بارهنگ (Plantago lanceolata)
مقدار مصرف : ۲ تا ۴ گرم
طرز تهیه : مقدار فوق را که قبلاً کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.
- پیاز (Allium cepa)
طرز تهیه و مقدار مصرف : روزی ۲ تا ۳ پیاز همراه با غذا میل کنید.
نسخه شماره ۱۳- دارو : ریحان (Ocimum basilicum)
مقدار مصرف : ۵ تا ۱۵ گرم
طرز تهیه : مقدار فوق را که قبلاً کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.
- ماش (Vicia sativa)
مقدار مصرف : ۳۰ تا ۶۰ گرم
طرز تهیه : به صورت پخته میل کنید.
- بادرنجبویه (Melissa officinalis)
مقدار مصرف : ۲ تا ۴ گرم
طرز تهیه : مقدار فوق را که قبلاً کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.
- گل گیاه شاه بلوط هندی (Aesculus hippocastanum)
مقدار مصرف : ۴ تا ۸ گرم
طرز تهیه :
“““html
مقدار مورد نظر که قبلاً پودر شده است را در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان بنوشید.
آیا تب برای شما مفید است؟
- نکته مهم این است که تب می‌تواند برای بدن انسان مفید باشد.
- دکتر نیل فرامرین، متخصص فیزیولوژی در دانشگاه بیرمنگام، می‌گوید که هنگام تب، دمای بدن افزایش می‌یابد، تعداد ضربان قلب و تنفس بیشتر می‌شود و متابولیسم بدن نیز بالا می‌رود.
- اگر بدن عفونتی نداشته باشد، این تغییرات می‌توانند ضرر برسانند، اما در صورت وجود عفونت، این موارد به نفع بدن هستند.
- ایده مفید بودن تب در درمان یک مفهوم قدیمی است. در طول تاریخ، بسیاری از بیماری‌ها با بالا بردن دمای بدن درمان شده‌اند، حتی یک بار در سال 1927 به پزشکی که عفونت ناشی از میکروب سوزاک را با تب ناشی از مالاریا درمان کرده بود، جایزه نوبل پزشکی داده شد.
- به گفته دکتر فرامرین، تب یک واکنش دفاعی در برابر مشکلات، مثل عفونت است و به نوعی به بدن کمک می‌کند. با این حال، خیلی‌ها تب را یک بیماری می‌دانند و به درمان آن می‌پردازند، در حالی که شواهد نشان می‌دهد در بعضی موارد نیازی به درمان تب نیست.
- مطالعات پزشکی نشان می‌دهد که شاید بهتر باشد تب‌های تا 38.5 درجه سانتی‌گراد را درمان نکنیم و تب‌هایی که بالاتر از این دما هستند را به روش‌هایی کاهش دهیم. البته اگر تب زیر 38.5 درجه باعث ناراحتی و علائم ناخوشایند شود، می‌توان به کاهش آن اقدام کرد.
تب کودکان را درمان نکنید
دکتر یانگ می‌گوید که تحقیقات نشان می‌دهد درمان تب در برخی موارد می‌تواند مفید نباشد. او اضافه می‌کند که در کودکانی که سرما می‌خورند، درمان تب با داروهای تب‌بر می‌تواند باعث شود علائم مانند آبریزش و عطسه مدت بیشتری طول بکشد.
در کودکانی که سرماخوردگی آبله مرغان دارند، درمان تب می تواند باعث شود جوش‌ها و دانه‌ها بیشتر بمانند. همچنین درمان تب ناشی از واکسیناسیون در کودکان می‌تواند باعث شود که سیستم ایمنی آنها کمتر فعال شود و اثر واکسیناسیون کاهش یابد.
آیا مغز آسیب می‌بیند یا نه؟
یکی از نگرانی‌ها درباره تب بالا این است که ممکن است به مغز و سایر اعضای بدن آسیب بزند. تحقیقات نشان می‌دهند که تب‌های بسیار بالا می‌توانند به اعضای بدن آسیب برسانند، اما تب بالای 41 درجه سانتی‌گراد جدی به حساب می‌آید و معمولاً به دلایل جدی مثل گرمازدگی ایجاد می‌شود.
دکتر یانگ می‌افزاید که بدن برای مقابله با عفونت‌ها از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند و یکی از این روش‌ها بالا بردن دما است. در این شرایط، بدن دمای خود را به حدی بالا می‌برد که به عملکرد آن آسیب نرساند و شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این گرم شدن به اندام‌ها آسیب می‌زند. اما در مورد کودکان، تب بالا می‌تواند باعث تشنج شود، هرچند تحقیقات نشان نداده‌اند که درمان تب در کودکان می‌تواند احتمال وقوع تشنج را کاهش دهد.
کدام درجه تب را درمان کنیم؟
دکتر مانوئل فلایبل، متخصص بیماری‌های عفونی و مدیر مرکز کنترل بیماری‌های واگیر در جنوب غربی ایالات متحده، درباره درمان تب توصیه‌هایی دارد…
“““html
او می‌گوید که ما نباید به تب به عنوان یک بیماری نگاه کنیم. بلکه بدن با تب کردن در حال مبارزه با عفونت‌ها و سایر مشکلات است.
طبق تحقیقات پزشکی، به نظر می‌رسد که بهتر است تب‌هایی که دمای آنها تا 38.5 درجه سانتی‌گراد است را درمان نکنیم. اما اگر تب‌های پایین‌تر از این میزان باعث ناراحتی یا علائم ناخوشایند شوند، می‌توانیم به کاهش آن بپردازیم.
دسته‌بندی داروهای مسکن و تب‌بر
داروهای مسکن و تب‌بر را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم کرد:
سالیسیلات‌ها، مشتقات پاراآمینوفنل، مشتقات 5-پیرازولون، مشتقات اسید آریل استیک، فنامات‌ها و سایر عوامل.
- سالیسیلات‌ها
سالیسیلات‌ها پرمصرف‌ترین داروهای مسکن و تب‌بر هستند. این ترکیبات بر روی مرکز کنترل حرارت در مغز تاثیر می‌گذارند و اثرات ضد تب خود را به بیماران تب‌دار می‌رسانند، بدون اینکه بر دمای نرمال بدن تاثیری داشته باشند. این مواد با گشاد کردن رگ‌ها، تب را کاهش می‌دهند و باعث افزایش تعریق می‌شوند. همچنین، برای تسکین دردهای مفصلی نیز مفید هستند.
این ترکیبات همچنین نفوذپذیری غیرعادی رگ‌ها در بافت‌های ملتهب را کاهش می‌دهند. اسید سالیسیلیک خاصیت ضد تب و ضد روماتیسم دارد، اما به حدی سمی است که نمی‌تواند به تنها از آن استفاده شود. چندین نوع دیگر از مشتقات این ترکیب با اثرات تحریک‌کننده کمتر و پذیرش بهتر ساخته شده‌اند:
- تغییر گروه کربوکسیل از طریق ساخت املاح، استرها یا آمیدها
این ترکیبات عموماً به صورت موضعی استفاده می‌شوند و بیشتر برای تحریک سطحی و قرمز کردن پوست به کار می‌روند چون خیلی خوب از طریق پوست جذب می‌شوند. برخی از مثال‌های این دسته عبارتند از: استامینوسالول، کولین سالیسیلات، فنیلی سالیسیلات و غیره. تغییرات روی گروه هیدروکسیل نیز وجود دارد که شامل آسپیرین می‌شود.
- سایر اعضای این گروه عبارتند از
فوسفوسال، لیزین استیل سالیسیلات و سال سالات. همچنین برخی ترکیبات دیگر مانند آلوکسیپرین و سالیسین وجود دارند که از اصول سالول استخراج شده‌اند.
- مشتقات پاراآمینوفنل
مهم‌ترین داروی این دسته استامینوفن (پاراستامول، تایلنول) است که ماده‌ای از استانیلید و فناستین است. دیگر داروها این گروه به خاطر سمیت بالا، در اکثر کشورها دیگر استفاده نمی‌شوند. دیگر اعضای این گروه عبارتند از: آیندوکسیم، بنوریلات و پاراسالمید.
- مشتقات 5-پیرازولون
داروهایی مثل آمینوپیرین و آنتی‌پیرین جزء این دسته هستند. این ترکیبات سفید رنگ و محلول در آب هستند و خصوصیات ضد التهابی نیز دارند. متاسفانه، این ترکیبات ممکن است باعث مشکلات خونی خطرناک شوند و در سال 1977 به علت خطرات آنها، دی‌پیرون در ایالات متحده از بازار خارج شد.
- مشتقات اسید آریل استیک
داروهای این گروه…
“`
این دسته از داروها عمدتاً به عنوان ترکیبات ضد التهاب استفاده می‌شوند. برخی از آنها همچنین به دلیل داشتن خاصیت تسکین‌دهندگی درد، علاوه بر اثر ضد التهابی، به عنوان مسکن نیز مصرف می‌شوند. اکثر این ترکیبات دارای ساختاری عمومی هستند:
در اینجا Ar یک ناحیه آب‌گریز ثانویه است. X می‌تواند یک کلر یا فلوئور الکترون منفی باشد که در موقعیت متا نسبت به زنجیره جانبی اسید قرار دارد. مشتقات اسید آریل استیک به وسیله جانشینی R با هیدروژن یا متیل تولید می‌شوند.
- مشتقات اسید فنیل استیک
در این ترکیبات، R به جای متیل، هیدروژن است و نمونه‌هایی از آن شامل: الکلوفناک، برم فناک سدیم، دیکلوفناک سدیم، فن کلوفناک، ناموکسیرات و تیوپیناک هستند.
- مشتقات اسید فنیل پروپیونیک
در این ترکیبات به جای R، گروه متیل وجود دارد و نمونه‌هایی از آنها شامل: ایبوپروفین، بنوکساپروفن، فن بوفن، ناپروکسن، پیرپروفن، سوپروفن، اسید بوکلوکلسیک و کارپروفن هستند.
- مشتقات اسید هتروآریل استیک
در این ترکیبات، حلقه فنیل با حلقه‌ای دیگر ترکیب می‌شود. مثال‌هایی از این نوع شامل: آنیلوراک، بوفه زولاک، ایندومتاسین، تالمتاسین، ایزوفنزولاک و اتودولاک هستند.
- فنامات‌ها و ایزوسترهای آنها
فنامات‌ها مشتقات اسید ان- آریل آنترانیلیک هستند. کاربرد اصلی آنها به عنوان عوامل ضد التهاب است، اما برخی نیز خاصیت تسکین‌دهنده درد دارند و برای درمان دردهای خفیف تا متوسط استفاده می‌شوند. داروهای زیر در این دسته قرار دارند: اسید مفنامیک، آنترافنین، اتوفنامات، گلافنین، نیکافنین و اسید تولفنامیک.
ایزوسترهای هتروسیکل فنامات‌ها شامل: آکلانتات، بوتانیکسین، کلونیکسه ایل، کلونیکسین، دی‌کلونیکسین، فلونیکسین مگلومین و متانیکسین هستند. آکلانتات، استری از مشتق اسیدها-آمینو_3_تیوفن کربوکسیلیک و سایر داروها همگی مشتقات اسید 2_آمینونیکوتینیک می‌باشند.
- عوامل متفرقه
این ترکیبات عموماً فقط خاصیت تسکین‌دهنده درد دارند و اثر ضد تب ندارند. تعداد کمی از آنها ممکن است اثر ضد التهابی نیز داشته باشند. از جمله این داروها می‌توان به: آمینوکسین، آنپیرتولین، بنزیدامین، بی سیفادن، بومادولین، تیفوریدین، پروکسازول، اسپیرادولین، تیلیدین، نابومتون، نفوپام، اکتازامید، فلورادولین، دری نیدن، اپی ریزول، ریلوپام و زیلازین اشاره کرد.
عوارض ناخواسته داروهای مسکن-تب‌بر
شایع‌ترین عوارض نامطلوب بسیاری از داروهای مسکن-تب‌بر شامل تحریک دستگاه گوارش و ایجاد زخم، کاهش کارکرد کلیه، اختلال در انعقاد پلاکت‌ها و در نتیجه افزایش زمان خونریزی و بروز علائم حساسیتی است. مصرف طولانی‌مدت این ترکیبات می‌تواند منجر به بیماری کلیوی “nephropathy” شود.
جمع‌آوری شده از مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی
