درد زیر شکم ناشی از چیست؟ (2 نکته مهم)

از علل درد زیر شکم بیشتر بدانید

درد زير شكم به درد هایی گفته می‌شود که در ناحیه دور ناف و پایین‌تر از آن در شکم برای خانم‌ها و آقایان رخ می‌دهد. درد زیر شکم در خانم‌ها می‌تواند به دلایل متفاوتی ایجاد شود. برخی از این دلایل، مثل درد در زمان قاعدگی، کاملاً طبیعی هستند و برخی دیگر می‌توانند نشانه‌ای از بیماری‌های گوارشی یا رحمی باشند. در آقایان، درد زیر شکم می‌تواند به علت هیدروسل، عفونت بیضه و… باشد. با ما در مجله رضیم همراه باشید تا در مورد علل درد زیر شکم بیشتر بدانید.

شایع ترین دلایل بروز درد زیر شکم در خانم ها

درد ناشی از تخمک گذاری

درد تخمدان ممکن است علل مختلفی داشته باشد. برخی خانم‌ها در نیمه دوره قاعدگی خود دچار درد ناشی از تخمک‌گذاری می‌شوند. این درد به دلیل مایعی است که هنگام آزاد شدن فولیکول به درون رحم ریخته می‌شود. این درد معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند، فقط کمی آزاردهنده است و بعد از حدود ۷ تا ۸ ساعت بدون نیاز به درمان برطرف می‌شود. بیشتر خانم‌ها با این نوع درد آشنا هستند و آن را هر ماه تجربه می‌کنند.

درد در اثر کیست تخمدان

اگر کسی دچار کیست تخمدان باشد، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد. اما با بزرگ‌تر شدن کیست، ممکن است مشکل «تورسیون کیست» یا «پیچ خوردن کیست در اطراف تخمدان» پیش بیاید که بسیار دردناک است و بیمار باید سریعاً به مرکز درمانی مراجعه کند.
همچنین ممکن است با پرفوراسیون کیست مواجه شویم، یعنی زمانی که کیست پاره می‌شود و درد ایجاد می‌کند. این پارگی ممکن است با خونریزی هم همراه باشد.

زنانی که دچار نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک هستند، معمولاً در زمان قاعدگی درد شدیدی را حس می‌کنند. این افراد ممکن است در زمان‌های دیگر هم درد داشته باشند. نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک همچنین با علائمی مانند رشد موهای زائد، بی‌نظمی در قاعدگی و… همراه است.
مورد دیگری که باید به آن توجه کرد، درد ناشی از توده‌های سرطانی در تخمدان است. سرطان معمولاً در مراحل ابتدایی علامتی ندارد و زمانی موجب درد می‌شود که توده گسترش یافته باشد. افرادی که در خانواده‌شان سابقه سرطان زنانه وجود دارد باید با پزشک متخصص زنان درباره چگونگی پیگیری‌ها مشورت کنند.

نشانگان پیش از عادت ماهانه

اکثر ما نشانگان پیش از عادت ماهانه را با تغییرات خلق و خو در خانم‌ها می‌شناسیم، اما این اختلال می‌تواند با علائمی مثل گرفتگی شدید عضلات شکم، سردرد، کمردرد و حساس شدن سینه‌ها همراه باشد. نشانگان پیش از عادت ماهانه ایرادی ندارد و نیازی به درمان ندارد، مگر اینکه زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

درد عادت ماهانه

درد عادت ماهانه معمولاً چند ساعت قبل از شروع قاعدگی آغاز می‌شود. خانم‌ها ممکن است درد را در ناحیه زیرشکم، کمر، پاها و… حس کنند. در بسیاری از خانم‌ها این درد بعد از چند ساعت و به فاصله کمی پس از شروع عادت ماهانه کاهش می‌یابد. علت آن آزاد شدن هورمونی در رحم و انقباض عضلات رحم است. در مواقعی که درد بسیار شدید است، می‌توان از مسکن‌ها یا گرما برای کاهش درد استفاده کرد.

درد ناشی از مشکلات لوله رحمی

یکی از مشکلات شایع که باعث درد زیر شکم در خانم‌ها می‌شود، توبکتومی یا بستن لوله‌ها است. بستن لوله ممکن است منجر به چسبندگی شود و فرد بعد از آن دچار درد مزمن گردد. بیماری‌ای به نام «سالپنژیت» نیز می‌تواند باعث ایجاد درد در بیمار شود. در این بیماری، لوله‌های رحمی به علت عفونت دچار التهاب می‌شوند.

“““html

لوله‌ها ممکن است دچار التهاب و چسبندگی شوند که این مساله می‌تواند شانس بارداری را در زنان کاهش دهد.

دردهایی که منشاء رحمی دارند

یکی از عواملی که ممکن است منجر به احساس درد در ناحیه شکم شود، وجود فیبروم‌ها در رحم است. فیبروم‌ها معمولاً درد ایجاد نمی‌کنند، اما اگر بزرگ شوند، می‌توانند به دیگر اعضای اطراف فشار وارد کرده و خانم‌ها درد را به صورت احساس فشار یا درد در قسمت پایین شکم تجربه کنند.

دردهایی که منشاء عفونی دارند

زنان ممکن است به عفونت‌های لگنی مبتلا شوند. دلایل عفونت‌های لگنی متنوع هستند و اغلب با تب بالا همراه‌اند. همچنین بیماری‌های عفونی که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند نیز می‌تواند باعث درد در ناحیه لگن و قسمت پایین شکم شود. به علاوه، زنانی که دچار عفونت‌های مزمن در ناحیه واژن هستند، ممکن است دچار زخم در ناحیه دهانه رحم شوند که این زخم‌ها می‌تواند باعث احساس درد در زیر شکم و حتی منطقه کمر گردد.

آندومتریوز

در بیماری آندومتریوز، بافت رحم به جاهایی غیر از حفره رحم رشد می‌کند. این بافت‌ها می‌توانند در دیواره لوله‌های رحم، روده‌ها، حفره شکم و روی تخمدان‌ها قرار بگیرند. اگرچه آندومتریوز بیماری خطرناکی نیست، ولی می‌تواند باعث درد شدیدی برای خانم‌ها شود.

افتادگی واژن و مثانه

زنان که چندین بار زایمان طبیعی داشته‌اند و همچنین زنان مسن، بیشتر در معرض این مشکل هستند. در این بیماری، فرد احساس فشار در زیر شکم می‌کند و ممکن است مشکلاتی در ادرار کردن و به ندرت در دفع مدفوع هم داشته باشد. در بعضی موارد، ممکن است فرد از درد هم رنج ببرد. درمان افتادگی واژن و مثانه معمولاً با آموزش ورزش‌های خاص به نام کیگل انجام می‌شود، اما در موارد شدید، این روش‌ها کافی نیست و نیاز به جراحی وجود دارد.

بارداری

زنان باردار نیز باید مراقب دردهای خود باشند. دردهایی که قبل از هفته ۱۸ تا ۲۰ بارداری در ناحیه شکم رخ می‌دهند، ممکن است نشان‌دهنده سقط جنین باشند. در بیشتر موارد، سقط جنین معمولاً با درد همراه است و خونریزی نیز می‌تواند علامتی برای این مشکل باشد.

درد ناشی از عمل سزارین

برخی از خانم‌ها بعد از انجام عمل سزارین دچار درد شکمی می‌شوند. این درد ممکن است ناشی از محل برش سزارین باشد. همچنین چسبندگی بافت‌های اطراف رحم به یکدیگر می‌تواند سبب بروز درد شود.

درد بعد از رابطه زناشویی

برخی از زنان بعد از رابطه زناشویی از درد شکایت دارند. این درد ممکن است ناشی از وجود عفونت یا زخم در ناحیه دهانه رحم باشد. همچنین خشکی واژن می‌تواند باعث درد در طول رابطه زناشویی شود که بیشتر در سنین بالاتر شایع است. این افراد باید برای معاینه‌های دقیق‌تر به پزشک متخصص زنان مراجعه کنند.

عفونت دستگاه ادراری

زنان ممکن است به عفونت‌های دستگاه ادراری دچار شوند. عفونت در مثانه یا سیستیت می‌تواند علاوه بر تکرر ادرار و سوزش، موجب درد در ناحیه پایین شکم یا لگن نیز شود.

آپاندیسیت

آپاندیسیت یا التهاب آپاندیس عارضه‌ای شایع است که بیشتر در سنین کم دیده می‌شود. این لوله کوچک که در بخش پایین سمت راست بدن قرار دارد، گاهی دچار التهاب می‌شود و…

“““html

زمانی که آپاندیس ملتهب شود و خیلی زود درمان نشود، ممکن است سوراخ شده و مایع عفونی به حفره شکم وارد کند. درد آپاندیسیت通常 به طور ناگهانی و از ناحیه دور ناف شروع می‌شود و به زیر شکم گسترش می‌یابد. بیمار معمولاً نسبت به معاینه بسیار حساس است و ممکن است دچار حالت تهوع و استفراغ نیز شود. در دوران بارداری، آپاندیس به دلیل بزرگ شدن رحم، کمی بالاتر از محل واقعی خود قرار می‌گیرد.

سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر

این اختلال در جامعه بسیار شایع است. بیماران معمولاً فقط یک علامت ندارند و درد شکم یا زیر شکم یکی از علائم اصلی است. این افراد ممکن است دچار نفخ، یبوست یا اسهال مداوم و حرکات غیرعادی روده شوند. سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر به عنوان یک بیماری شناخته نمی‌شود و در واقع نوعی اختلال در عملکرد اعصاب است، اما اگر شدت آن زیاد باشد می‌تواند زندگی بیمار را دشوار سازد. جالب است که در آزمایش‌های افرادی که به این سندرم مبتلا هستند، نشانه‌ای از بیماری دیده نمی‌شود.

علت درد زیر شکم در مردان

یبوست

اگر چند روز متوالی در دفع مدفوع مشکل دارید، به این حالت یبوست می‌گویند. عواملی مانند مصرف زیاد غذاهای گوشتی و کمبود میوه و سبزیجات، کهنسالی، کم تحرکی و استفاده از دخانیات می‌توانند منجر به یبوست شوند. ممکن است در زیر شکم درد حس کنید و احساس ورم داشته باشید چون مدت زیادی است نتوانسته‌اید مدفوع کنید.

سندرم روده تحریک پذیر

این بیماری یک نوع ناراحتی عجیب است که شما ممکن است دائماً درد اطراف ناف یا حتی کل شکم را حس کنید، اما علائمی مانند اسهال و یبوست، تهوع یا استفراغ، و ضعف نداشته باشید. ممکن است دلایل این درد به خاطر استرس‌های زیاد یا تنش‌های روحی باشد. شما هیچ بیماری گوارشی ندارید، فقط لطفاً تلاش کنید تا تنش‌ها و استرس‌های خود را کاهش دهید.

سنگ در کلیه و مجاری ادراری

شایع‌ترین علت درد زیر شکم در مردان، وجود سنگ در کلیه یا مجاری ادراری است. اگر کلیه راست یا چپ شما سنگ داشته باشد، ممکن است در کنار همان سمت درد حس کنید که این درد می‌تواند به صورت تیر کشیدن از کناره شکم تا زیر شکم و ران ادامه یابد.

شما ممکن است هنگام ادرار کردن نیز درد زیادی احساس کنید و ممکن است خروج ادرار شما قطع شود. همچنین گاهی رنگ و بوی ادرار تغییر می‌کند و ممکن است احساس تهوع و حتی تب و لرز داشته باشید.

ضربه به بیضه

ضربه به بیضه یکی از دردناک‌ترین دلایل درد زیر شکم در مردان است. شما ممکن است درد زیر شکم و اطراف بیضه را احساس کنید و احساس کوفتگی در ناحیه کشاله ران داشته باشید. توصیه می‌کنیم که ناحیه بیضه و اطراف آن را کمی گرم کنید و از مسکن استفاده کنید و سریعاً به پزشک مراجعه کنید، زیرا گاهی اوقات در اثر ضربه ممکن است مشکلاتی در بیضه به وجود بیاید که پزشک می‌تواند به راحتی آن‌ها را تشخیص دهد و با درمان مناسب، شما را سریع‌تر از این درد نجات دهد.

عفونت بیضه

اگر درد زیر شکم دارید و همراه با آن تب، بی‌حالی و احتمالاً قرمزی در اطراف بیضه مشاهده می‌کنید و هنگام لمس بیضه درد شدیدی را احساس می‌کنید، ممکن است به عفونت بیضه مبتلا شده باشید تاکنون…
“`

اگر برای ادرار کردن مشکل دارید، پیشنهاد می‌کنیم هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید. ممکن است شما دچار عفونت بیضه‌ها باشید که نیاز به درمان دارویی دارد.

پیچ خوردن بیضه‌ها (تورشن)

اگر به طور ناگهانی بیضه‌های شما بچرخند، ممکن است در زیر شکم خود دردی احساس کنید که به مرور زمان شدیدتر می‌شود. بیضه‌ها ممکن است متورم شوند و این درد شما را بسیار نگران کند. پیچ خوردن بیضه، یک وضعیت اضطراری پزشکی است. اگر درد زیر شکم از پیچ خوردگی بیضه‌ها ناشی شود، خونرسانی به بیضه‌ها دچار مشکل شده و اگر در ساعت‌های اولیه به پزشک مراجعه نکنید، ممکن است بیضه خود را از دست بدهید.

ورم اپیدیدیم

اپیدیدیم یک سری لوله‌های مارپیچ است که پشت بیضه قرار دارد و اسپرم‌های تولیدشده در بیضه از آنجا عبور کرده و به مجرای ادراری منتقل می‌شود که در هنگام انزال مایع منی خارج می‌شود. علت این وضعیت معمولاً تماس با فرد آلوده در روابط جنسی است که باعث التهاب و درد شدید در بیضه‌ها می‌شود. شایع‌ترین علت این ورم، عفونت‌های سوزاک و کلامیدیا هستند.

هیدروسل (تجمع مایع دور بیضه)

هیدروسل به تجمع مایع شفاف در کیسه‌ای گفته می‌شود که بیضه را احاطه کرده است. این وضعیت ممکن است از زمان تولد وجود داشته باشد و بیشتر به علت مشکلاتی در تشکیل کیسه‌های دور بیضه‌ها اتفاق می‌افتد.

تشخیص گرفتگی پایین شکم

گاهی پزشک می‌تواند با بررسی سابقه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی دلیل دردهای پایین شکم را تشخیص دهد. با این حال، او ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های بیشتری برای تأیید تشخیص یا رد دیگر علت‌ها داشته باشد.

آزمایشات تشخیص طبی برای درد زیر شکم

• آزمایش خون
• تجزیه شیمیایی ادرار
• اشعه ایکس شکم
• سونوگرافی شکم
• سی‌تی‌اسکن شکم
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
• لاپاروسکوپی
• آندوسکوپی
• درمان گرفتگی‌ها در ناحیه شکم

درمان خانگی برای رفع درد زیر شکم

بسیاری از مردم با درد در قسمت پایین شکم مواجه می‌شوند که بعضی از آنها خفیف هستند و می‌توانند با چند درمان خانگی بهبود یابند.

• استراحت
• نوشیدن مایعات به اندازه کافی
• پیاده‌روی کردن
• استفاده از حرارت در ناحیه پایین شکم
• انجام تمرین‌های آرامش‌بخش و تنفس عمیق
• انجام یوگا
• استفاده از داروهایی مثل داروهای ضد درد، آنتی‌اسیدها یا ملین‌ها
• نوشیدن چای گیاهی
• خوردن برنج، موز، سیب و بیسکویت ساده
• اجتناب از ورزش‌های سنگین در ناحیه شکم
• پرهيز از قهوه، الکل و نوشابه‌های گازدار
• اجتناب از مصرف غذاهای جامد به مدت کوتاهی

اگر بعد از استفاده از بعضی داروهای خانگی، علائم شما بدتر شد یا همچنان ادامه پیدا کرد، لازم است که به پزشک مراجعه کنید. به‌خصوص اگر علائم متوسط تا شدیدی مانند استفراغ مداوم، اسهال، خونریزی یا تب بالا دارید. همچنین بعضی از وضعیت‌ها مثل حاملگی خارج از رحم، پاره شدن طحال یا آنوریسم آئورت شکمی می‌توانند خطرناک باشند و نیاز به درمان فوری دارند.

بیشتر بخوانید:

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله رضیم