درمورد هوبره پرنده بیابان گرد چه می دانید؟ (2 نکته مهم)
“`html
مشخصات ظاهری پرنده هوبره :
پرنده هوبره Houbara Bustard جزو خانواده Otididae است که معمولاً در بیابان‌ها زندگی می‌کند و بسیار خجالتی است. این پرنده در جزایر قناری، شمال آفریقا و جنوب غربی آسیا زندگی می‌کند. اما در آسیا، به دلیل رقابت برای بقا، به عنوان گونه‌ای جداگانه به نام undulata Chlamydotis شناخته می‌شود. این پرنده یکی از 22 گونه‌ای است که فقط در نیمکره شرقی یافت می‌شود.
هوبره یا آهوبره، همچنین به مرغ بمب انداز معروف است و از نظر شکل و ظاهر به بوقلمون شباهت دارد. در ایران این پرنده به صورت بومی و مهاجر یافت می‌شود. هوبره یکی از پرندگانی است که از زمان‌های قدیم در ایران شکار می‌شده است.
فردوسی طوسی در شاهنامه خود به شکار هوبره توسط قهرمانان ایرانی مانند رستم و گیو و گودرز اشاره کرده و آنها را در حال شکار با تیر و کمان توصیف می‌کند.
این پرنده بیشتر در جنوب و جنوب شرقی ایران، به ویژه در بیابان‌های اطراف بندرعباس و لار زندگی می‌کند. همچنین در مرکز ایران، مانند صحرای ولدآباد و ابراهیم آباد نیز دیده می‌شود.
طول این پرنده بین 65 تا 75 سانتیمتر و وزنش حدود 1.5 تا 3 کیلوگرم است که تقریباً به اندازه مرغ ماده می‌باشد.
اما از نظر اندازه بال، بسیار بزرگتر است و شباهت زیادی به بوقلمون دارد. طول بال‌هایش به 140 سانتیمتر می‌رسد و به طور کلی دارای پرهای قهوه‌ای رنگ و زیر تنه‌ای خاکستری با دسته پرهای سیاه و سفید بلندی است که از دو طرف گردن آویزان می‌شود و به این پرنده جلوه‌ای خاص می‌بخشد. همچنین انتهای شاهپرهایش سیاه است. در فصل زمستان، سطح بال‌هایش به رنگ سفید تغییر می‌کند. پرواز این پرنده آهسته است و به طور معمول ابتدا راه می‌رود و سپس پرواز می‌کند. هوبره پرنده‌ای جذاب است که در هنگام پرواز، زیبایی پرهایش ترکیبی از رنگ‌های سفید و قهوه‌ای را به نمایش می‌گذارد.
نحوه تشخیص نر و ماده هوبره :
هوبره ماده کوچک‌تر از نر است و زیر تنه آن رنگ خاکستری پررنگتری دارد. این پرنده چشمان بزرگ و زرد رنگی دارد و هنگام قوز کردن، کاملاً با محیط شنزار اطرافش هماهنگ می‌شود. هوبره ماده کمی بزرگتر و رنگ پریده‌تر از گونه Macqueen است. در زمان جفت‌گیری نرها رفتار جالبی برای جذب ماده دارند.
آنها به آرامی با قدم‌های بلند راه می‌روند و پرهای طوق گردن و کتفشان را بلند کرده و برای ماده نمایش می‌دهند. ماده این پرنده بین 2 تا 4 تخم روی زمین می‌گذارد. هوبره و گونه آسیایی آن از پرندگان بی‌صدا محسوب می‌شوند.
تغذیه و زیستگاه پرنده آهوبره :
هوبره هنگام حرکت در بیابان از دانه‌ها و غله‌ها، جوانه‌ها، حشرات، کرم‌ها، حلزون‌ها و خزندگان کوچک مانند مارمولک‌ها، بزمجه‌های کوچک و انواع حشرات مانند سوسک و غیره تغذیه می‌کند. این پرنده به خوبی با زندگی در بیابان سازگار است و به خوردن “شور” که نوعی علف خودروی مخصوص این مناطق است، بسیار علاقه‌مند است.
هوبره معمولاً آب نمی‌نوشد و بیشتر آب بدنش را از غذایی که می‌خورد به دست می‌آورد.
زیستگاه
“`
هوبره در مناطق شنی و تپه‌های ریگزار، بیابان‌ها و نواحی کویری و نیمه‌کویری آزاد و حفاظت‌شده در مرکز، شمال شرقی و جنوب کشور ( نای بند، بهرام گور، هرمد، میانکاله و توران …) زندگی می‌کند. این پرنده معمولاً در کنار بوته‌های پراکنده یا علف‌های کوتاه و اطراف مزارع گندم دیده می‌شود و رنگش با رنگ خاک بسیار مشابه است.
هوبره بر روی زمین آشیانه می‌سازد و در فصل تابستان و هنگام ظهر به دنبال جفتش می‌گردد و معمولاً در میان بوته‌ها پنهان می‌شود. به همین دلیل در این زمان دیدن آن سخت است، اما وقتی کمی باد می‌وزد، چه در صبح و چه عصر، برای پیدا کردن غذا و نوشیدن آب حرکت می‌کند و در این شرایط، از فاصله دور به راحتی قابل مشاهده است.
متأسفانه به دلیل مزاحمت‌های انسانی، شکار زیاد و گذاشتن تله، جمعیت هوبره در مناطقی که زندگی می‌کند رو به کاهش است و بسیاری از آنها به جاهای دیگر مهاجرت کرده‌اند.
وضعیت حفاظت:
این پرنده به دلیل شکار بی‌رویه، در خطر انقراض قرار دارد و تخریب زیستگاه‌هایش نیز این وضعیت را بدتر کرده است. به همین دلیل هوبره جزو پرندگان تحت حمایت قرار گرفته است. همچنین علاقه عرب‌ها به شکار هوبره‌ها با استفاده از شاهین و بالابان، باعث کاهش شدید جمعیت آنها شده است. بنابراین، نیاز است برنامه‌ریزی دقیقی برای حفاظت و نگهداری این پرنده صورت گیرد و از هرگونه شکار و صید آن جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید:
تهیه و گردآوری مجله رضیم
جهان باورصاد
