دریاچه تار و هویر کجاست؟ (+ تصاویر)
ویژگی‌های دو دریاچه تار و هویر
دو دریاچه تار و هویر از دریاچه‌های آب شیرین کوهستانی هستند که در بین ارتفاعات معروف البرز مرکزی قرار دارند. این دریاچه‌ها حدود ۳۰ کیلومتر در شرق دماوند و در ارتفاع ۲۹۰۰ متری از سطح دریا واقع شده‌اند.
این دریاچه‌ها بین دو رشته کوه قره‌داغ (کوه دوبَرار) در شمال و زرین‌کوه در جنوب قرار دارند. بخشی از کوه دوبَرار باعث جداسازی این دو دریاچه شده و تپه‌ماهوری در مسیر بین آن‌ها وجود دارد که باید هنگام رفت و آمد از آن عبور کنید.
دو دریاچه تار و هویر در محلی هستند که کوه‌ها آن‌ها را احاطه کرده‌اند. این کوه‌ها به طوری کنار هم چیده شده‌اند که یک گودال در وسط‌شان به وجود آمده و آب به آن گودال پر شده و دریاچه‌ها را ساخته است. ارتفاع کوه‌های اطراف دریاچه‌ها بین ۵۰ تا ۵۰۰ متر بالاتر از سطح دریاچه‌ها است.
متخصصان زمین‌شناسی بر این باورند که دریاچه تار و هویر به دلیل لغزش زمین شکل گرفته است. این لغزش سبب به وجود آمدن یک سد طبیعی به عمق بیش از ۵۰ متر شده و آب را در این گودال جمع کرده است.
درازای دریاچه تار ۱ کیلومتر و عرض آن ۴۰۰ متر است. این دریاچه در جهت شمال غرب به جنوب شرق کشیده شده است. در فصل‌های پرآب، عمق دریاچه به ۵۰ متر و در زمان‌هایی که آب کم است، به ۴۰ متر می‌رسد.
درازای دریاچه هویر ۴۰۰ متر و عرض آن ۱۵۰ متر است. این دریاچه نیز به صورت شمالی-جنوبی امتداد دارد و عمق آن معمولاً ۱۵ متر است.
سرچشمه دریاچه‌های تار و هویر
سطح آب این دو دریاچه در فصول مختلف تغییر می‌کند. در فصل زمستان به دلیل سرمای هوا، سطح آب یخ می‌زند، ولی به طور کلی آب دریاچه در تمام فصل‌ها سرد است.
سرچشمه دو دریاچه تار و هویر شامل چشمه‌های زیادی است که در کف دریاچه‌ها قرار دارند. این دریاچه‌ها عمدتاً از حوضه آبریز شمالی پر می‌شوند. آب برف‌های ذوب‌شده کوه‌های قره‌داغ، سیاه‌چال و شاه‌نشین اصلی‌ترین منبع تأمین آب آن‌هاست.
جریان‌های فصلی از زرین‌کوه در جنوب منطقه نیز بخشی از آب دریاچه‌ها را تأمین می‌کنند. برخی از این جریان‌ها به دریاچه‌ها وارد می‌شوند.
آب اضافی این دریاچه‌ها مقداری از آب رودخانه تار را تأمین می‌کند که با آب‌رسانی از رودخانه‌های فرعی دیگر به رودخانه تار تبدیل شده و به سمت شهر دماوند حرکت می‌کند.
آب و هوای دریاچه تار و دریاچه هویر
این منطقه به دلیل ارتفاع زیاد، معمولاً سرد است و تحت تأثیر بادهای غربی قرار دارد. در گرم‌ترین روزهای سال که حدود اواسط تیرماه است، دمای هوا به ۱۸ درجه می‌رسد.
در مهرماه، دما تقریباً ۱۲ درجه است. میزان بارندگی در حوضه آبریز این دریاچه‌ها به طور میانگین ۷۶۰ میلی‌متر در سال است.
پوشش گیاهی دریاچه‌های تار و هویر
در اطراف این دو دریاچه هیچ جنگل یا درختی وجود ندارد. به دلیل فرسایش شدید خاک، این منطقه در تنوع پوشش گیاهی ضعیف است، هرچند تنوع گونه‌ها زیاد است.
به ویژه در ارتفاعات شمالی و قسمت‌های تپه‌ماهوری که این فرسایش و فعالیت دامداران منجر به کمبود گیاهی شده است. گیاهانی مانند آویشن که قبلاً در این منطقه موجود بود، حالا بسیار نادر شده‌اند. اما در اواخر بهار و اوایل تابستان، وقتی که کوه‌ها حالت سبز دارند، مناظر زیبایی انتظار شما را می‌کشد.
توجه: هنگام سفر به دریاچه تار و هویر باید مراقب پوشش گیاهی منطقه باشیم تا به طور ناخواسته به آن آسیب نزنیم. مثلاً بهتر است از علف‌ها برای روشن کردن آتش استفاده نکنیم یا به خاطر نایابی گیاهان، آن‌ها را از ریشه نکنیم.
حیات وحش دریاچه تار و هویر
در اطراف دریاچه می‌توانید جانورانی مانند قوچ، میش البرزی و بز کوهی را مشاهده کنید. در دریاچه‌های تار و هویر، انواع مختلفی از ماهی‌ها از جمله ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان، قزل‌آلای خال قرمز و ماهی زرد پر یافت می‌شوند. همچنین در دریاچه هویر و در نزدیکی رودخانه هویر، وزغ معمولی به وفور دیده می‌شود.
جذابیت‌های سفر به دریاچه تار و دریاچه هویر
این منطقه دارای آب و هوایی کوهستانی است. دریاچه‌ها بین دو رشته کوه “دوبرار” و “زرین کوه” قرار دارند و برف‌های باقی‌مانده از زمستان به جذابیت‌های منطقه اضافه می‌کند.
تفریحاتی که می‌توانید در سفر به دریاچه تار و هویر تجربه کنید شامل:
شنا در آب خنک دریاچه در تابستان بسیار لذت‌بخش است، اما پیشنهاد می‌کنیم از ساحل دور نشوید.
به یاد داشته باشید که دریاچه تار و هویر برای شنا مناسب نیست. دمای آب ممکن است برای شما مشکل‌ساز شود و همچنین در ساحل هیچ‌گونه امکاناتی برای شنا وجود ندارد. نه نجات غریقی وجود دارد و نه تیوپ بادی برای کمک.
قایقرانی در دریاچه تار و هویر یکی از تفریحاتی است که می‌تواند خوشایند باشد. در اطراف دریاچه هیچ امکاناتی برای قایق‌سواری وجود ندارد؛ بنابراین، بهتر است یک قایق بادی همراه خود ببرید و ساعت‌ها بر روی آب لذت ببرید.
دریاچه‌های تار و هویر نیز دارای ماهی قزل‌آلا هستند. اما اگر شما قصد ماهی‌گیری در دریاچه تار را دارید، باید در زمان مناسب از سازمان حفاظت از محیط زیست مجوز بگیرید. فرض کنید هر گردشگری فقط یک ماهی می‌گیرد؛ در این صورت، حجم دریاچه باید چقدر باشد تا جوابگوی این جمعیت باشد!
پیاده‌روی بین تپه‌ها و تنگه‌های نزدیکی دریاچه را از دست ندهید. در میان تپه‌ها عطر آویشن‌های کوهی شما را محصور می‌کند. چشمه‌هایی که از بالای تپه‌ها به داخل رودخانه سرازیر می‌شوند، نیز بسیار زیبا هستند.
چطور می‌توانید از این سفر کمال لذت را ببرید؟
کفش‌های کوهنوردی‌تان را بپوشید و به ارتفاعات دوبرار یا زرین کوه بروید. علاوه بر لذت کوهنوردی در این ارتفاع، مناظر شگفت‌انگیزی که جلوی چشمانتان است، را هم در نظر بگیرید.
زیر پاهایتان دو دریاچه به شکل جواهر در دل کوه‌ها درخشان است و در رو به روی شما دماوند با عظمتش قرار دارد. فاصله مستقیم دماوند تا این دو ارتفاع به ترتیب ۲۰ و ۳۰ کیلومتر است و از اینجا شکوه آن به خوبی مشخص است.
دوبرار با ارتفاع ۴۰۸۰ متر بلندترین قله رشته کوه قره‌داغ در شمال دریاچه و قله زرین‌کوه با ارتفاع ۳۸۰۰ متر در جنوب آن قرار دارد.
اگر شما کوهنورد حرفه‌ای نیستید، پیشنهاد می‌کنیم به قله زرین‌رود بروید. این قله به دلیل ارتفاع نسبی پایین و شروع بالای مسیر صعود، صعود به آن برای افراد معمولی نسبتاً آسان است و تقریباً هر کسی با شرایط معمولی می‌تواند به آن برسد.
سمت شمالی کوه، یعنی سمت جنوبی ساحل دریاچه تار یکی از راه‌های صعود به زرین‌کوه است. این مسیر زیباترین و ساده‌ترین مسیر صعود به شمار می‌رود. شما باید از یال کوه بالا بروید.
این یال شیب تندی دارد؛ با پایان آن کمی به سمت شرق متمایل شوید و این مسیر را تا قله ادامه دهید. در حدود چهار ساعت به قله می‌رسید و در دامنه پشت سرتان می‌توانید دریاچه‌ها را مشاهده کنید.
گردشگران معمولاً به کنار دریاچه تار می‌روند. اگر دوست دارید کمی به دریاچه هویر هم سر بزنید، می‌توانید با پیاده‌روی در تپه‌ماهوری که میان دو دریاچه قرار دارد، بروید. مسیر نزدیک است و می‌توانید حدود یک کیلومتر را در کمتر از نیم ساعت طی کنید.
افسانه دریاچه تار
جالب است که در مورد دریاچه تار افسانه‌های زیادی وجود دارد، از ویژگی‌های جادویی و گنج‌های در زیر آب گرفته تا داستان‌های مربوط به اجنه و موجودات عجیب و غریب در شب‌ها. اما به دلیل اینکه تاکنون لاشه کشتی دزدان دریایی در دریاچه پیدا نشده، این افسانه‌ها چندان قابل باور به نظر نمی‌رسند.
در واقع، هر کسی در مواجهه با سکوت و تاریکی شب واکنش متفاوتی دارد. برای برخی ممکن است ترسناک باشد و برای برخی دیگر آرامش‌بخش. در هر صورت، وقتی به خواب می‌روید، حواستان را جمع کنید که مبادا موجود عجیبی بجای نگهبان بیفتد!
مسیرهای دسترسی و نحوه سفر به دریاچه تار و هویر
دریاچه تار و هویر کجاست؟
این دریاچه‌ها در استان تهران و ۳۰ کیلومتری شرق دماوند قرار دارند.
بهترین مسیر برای رفتن به دریاچه تار و هویر
برای رسیدن به دریاچه تار و هویر دو مسیر وجود دارد:
مسیر اول: از تهران به سمت جاده فیروزکوه بروید. بعد از رسیدن به دماوند به سمت روستای چنار شرق حرکت کنید. این مسیر ۱۲ کیلومتر آن هم آسفالته است.
بعد از چنار شرق، مسیر مشهور به جاده معدن را تا انتها ادامه دهید. از اینجا ۲۰ کیلومتر به صورت جاده خاکی تا دریاچه فاصله دارید. ابتدا به دریاچه تار می‌رسید و بعد از عبور از آن به دریاچه هویر خواهید رسید.
“`html
مسیر دوم: از تهران به سمت جاده فیروزکوه حرکت کنید. پس از ۲۵ کیلومتر طی کردن در جاده فیروزکوه، به مسیر فرعی به سمت روستای یَهَر بپیچید. بعد از گذر از یهر، به روستای مومِج و سپس دهنار می‌رسید و بعد از آن به روستای هویر خواهید رسید.
از این نقطه تا دریاچه حدود ۱۰ کیلومتر جاده خاکی وجود دارد. ابتدا دریاچه هویر را خواهید دید؛ اگر به سمت چپ بپیچید به دریاچه هویر می‌رسید و اگر به راست بروید، دریاچه تار دماوند را خواهید دید.
نکات مهم
از مسیر اول، یعنی جاده چنار شرق تا دریاچه تار حدود ۱۱۰ کیلومتر فاصله دارید. ولی مسیر خاکی آن حدود ۲۰ کیلومتر است که کیفیت مناسبی ندارد. این جاده باریک و خاکی-شنی است و دارای سربالایی و سراشیبی‌های تند و پیچ‌های خطرناک است. همچنین در این جاده دست‌اندازهای زیادی وجود دارد و چندین بار باید از رود تار عبور کنید.
همچنین بین روستای چنار شرق و دریاچه تار هیچ منطقه مسکونی وجود ندارد، بنابراین اگر مشکلی پیش بیاید باید به ماشین‌های عبوری تکیه کنید. به همین دلیل، بهتر است از این مسیر در زمان‌های مناسب روز یا به‌صورت گروهی استفاده کنید.
از مزایای این مسیر این است که نزدیک‌تر، هیجان‌انگیزتر و دیدنی‌تر است. این جاده برای کسانی که علاقمند به آفرود هستند بسیار جذاب خواهد بود. همچنین در این منطقه چند سایت مناسب برای چتربازی و پاراگلایدری وجود دارد که می‌توانید از دیدن پرواز آن‌ها لذت ببرید یا می‌توانید این محل را برای یک سفر ماجراجویانه دیگر در ذهنتان نگه دارید.
در میانه مسیر، یک چشمه آب گوارا وجود دارد که می‌توانید در آنجا استراحت کرده و آب مورد نیازتان را بردارید.
از مسیر دوم، که به مسیر دَلی‌چای معروف است، حدود ۱۵۰ کیلومتر تا دریاچه فاصله دارید. ۱۰ کیلومتر آخر این مسیر، جاده خاکی است. ۵ کیلومتر اول جاده خیلی مناسب نیست و باید با دقت و صبر رانندگی کنید. حتما قبل از رسیدن به جاده خاکی، درباره مسیر دریاچه از اهالی سوال کنید؛ در غیر این صورت ممکن است دریاچه را گم کنید.
کوهنوردان هم می‌توانند با بالا رفتن از قله زرین‌کوه به سمت دیگر آن و دریاچه تار و هویر بیایند. اگر چنین قصدی دارید باید از روستاهای جابان یا آیینه ورزان به سمت بالا بروید و دره‌های شمالی روستا را ادامه دهید.
و در نهایت با عبور از گردنه‌های سمت زرین‌کوه، به کنار دریاچه تار خواهید رسید. هنگام پایین آمدن از کوه، باید مراقب شیب‌های تند، مسیرهای شنی و پرتگاه‌ها باشید.
در مسیر رسیدن یا برگشت از دریاچه، می‌توانید از کندو‌دارانی که در راه مشاهده می‌کنید عسل طبیعی خریده و با خود ببرید.
اقامت و هزینه سفر به دریاچه تار و هویر
شب‌مانی در کنار دریاچه یکی از لذت‌های این سفر است. می‌توانید چادرتان را در مناطق اطراف برپا کنید و از اقامت در دل طبیعت لذت ببرید. به دلیل حضور یگان حفاظت از محیط زیست و گشت شبانه‌روزی، امنیت خوبی در کنار دریاچه وجود دارد. همچنین نزدیک ایستگاه محیط بانی، سرویس بهداشتی هم وجود دارد.
هزینه رفت‌وآمد با خودروی شخصی
اگر با خودروی شخصی به سفر می‌روید، حدود ۳۵ هزار تومان برای هزینه بنزین نیاز دارید.
هزینه تور دریاچه تار و هویر
تور دریاچه تار معمولاً یک یا یک و نیم روزه است و از حدود ۷۵ هزار تومان شروع می‌شود و تا ۱۲۰ هزار تومان هم می‌تواند برسد. بعضی از تورها این امکان را دارند که شما با ماشین خودتان با آن‌ها همراه شوید. هزینه این همراهی حدود ۱۵ هزار تومان است. اگر هم بخواهید از خودرو تور استفاده کنید، ۴۰ هزار تومان باید بپردازید.
توصیه‌های سفر به دریاچه تار و هویر
طبق آمار؛ سالانه ۱۲۰
“““html
حدود هزار نفر از این منطقه زیبای گردشگری بازدید می‌کنند. در دهه ۸۰ قرار بود این مکان توسط بخش خصوصی مدیریت شود و فضایی مناسب برای گردشگری فراهم کند.
اما چند سال بعد، قرارداد شرکت خصوصی با سازمان حفاظت از محیط زیست به هم خورد و از آن زمان به این شکل، سرپرستی خصوصی برای آن وجود ندارد.
به همین دلیل، امکانات دریاچه‌های تار و هویر برای اقامت و تفریح بسیار کم است. حفاظت از این مناطق زیبا به عهده هر بازدیدکننده است؛ البته با کمک محیط‌بانان در منطقه.
اگر برای اولین بار به این مکان سفر می‌کنید:
- قبل از سفر، وضعیت خودرو خود را بررسی کنید و آچارهایتان را با خود بیاورید.
- برای پیدا کردن مسیر درست به دریاچه، از اهالی محل بپرسید؛ چون ممکن است در جاده‌های فرعی اشتباه کنید.
- کفش‌های کوهپیمایی سبک بپوشید.
- کلاه آفتابگیر، عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب به همراه داشته باشید.
- حتی در فصول گرم هم لباس نیمه‌گرم و بادگیر بیاورید.
- برای اقامت در طبیعت، زیرانداز، چادر و در صورت تمایل، کیسه‌خواب و پتوی مسافرتی به همراه داشته باشید.
- چراغ قوه یا هد لامپ هم برای شب‌مانی لازم است.
- وسایل و خوراکی‌های لازم را از شهر یا روستاهای نزدیک تهیه کنید.
- در کناره دریاچه، هیزمی یافت نمی‌شود؛ بنابراین برای آتش زدن زغال بخرید و لطفاً بوته‌ها را نسوزانید.
- اگر آتش درست کردید، پیش از ترک محل مطمئن شوید که خاموش شده است.
- حتماً به توصیه‌های محیط‌بان‌ها توجه کنید.
- اگر در فصل‌های سرد سال به دریاچه می‌روید، از سلفی گرفتن روی یخ خودداری کنید.
- در صورت بروز هر حادثه‌ای که از کنترل شما خارج است، با اورژانس تماس بگیرید. پایگاه امداد جاده‌ای هلال احمر دماوند نزدیک‌ترین کمک به این دریاچه است.
- یادتان نرود کیسه زباله بیاورید.
بهترین فصل سفر به دریاچه تار و هویر
کنار دریاچه‌های تار و هویر در هر فصلی منظره‌ای زیبا به چشم می‌خورد. بهترین زمان سفر به این دو دریاچه از اوایل خرداد تا پایان تابستان است.
در ماه‌های تیر و مرداد دمای آب برای شنا مناسب است و گرمای هوا را خنثی می‌کند. در زمستان‌ها سطح دریاچه یخ می‌زند و اطراف آن به زیبایی پوشیده از برف می‌شود. اگر موارد ایمنی را رعایت کنید، سفر خوبی خواهید داشت. حتی در اردیبهشت هم ممکن است برف مانع رسیدن شما به دریاچه‌ها شود.
لطفاً به هنگام طبیعت‌گردی، نکات زیر را رعایت کنید:
- حتماً کیسه‌های زباله بزرگ بیاورید و واقعاً نه چیزی از طبیعت بردارید و نه چیز دیگری در آن باقی بگذارید. اگر همه بخواهند چنین کاری کنند، از طبیعت چیزی باقی نمی‌ماند. (همانطور که مکان‌های زیادی تاکنون خراب شده‌اند.)
- زباله‌هایی مثل پوست میوه، پوست تخمه و زباله‌های تجزیه‌پذیر دیگر، هنوز هم زباله هستند و نباید در طبیعت جا گذاشته شوند. تصور کنید اگر تعداد زیادی گردشگر زباله‌های ارگانیک خود را در طبیعت رها کنند. طبیعت در کوتاه مدت توانایی بازیافت این همه زباله را ندارد.
- وقتی در طبیعت پیاده‌روی یا کمپ می‌کنید، اگر ممکن است کیسه‌های پلاستیکی بزرگ همراه داشته باشید و سعی کنید زباله‌ها را از روی زمین جمع‌آوری کنید. اگر همه این کار را انجام دهند، می‌توانیم شاهد کاهش زباله‌ها در طبیعت باشیم.
- لطفاً در طبیعت سکوت را رعایت کنید و آرامش محیط طبیعی را با صدای بلند موسیقی و برگزاری جشن و مهمانی بهم نزنید. این احترام به اکوسیستم و دیگر گردشگرانی است که برای لذت بردن از سکوت به طبیعت سفر کرده‌اند.
- لطفاً در گروه‌های خیلی بزرگ سفر نکنید. برای رفتن به طبیعت، یک گروه دوستی با دو یا سه ماشین کافی است؛ ورود ناگهانی یک جمعیت بزرگ به یک مکان طبیعی باعث تخریب بیشتر می‌شود.
- به‌هنگام برپایی کمپ و اقامت شبانه در طبیعت، آرامش محیط را با نورهای قوی و موسیقی بلند نباید به هم بزنید. شدت نور و صدا را به حداقل برسانید و به طبیعت و دیگر گردشگران احترام بگذارید.
- لطفاً تا حد ممکن در طبیعت آتش روشن نکنید. اگر آتش روشن کردید، باید کنترل شده، کوچک و با کمترین میزان هیزم باشد. حتماً هنگام ترک کمپ، با آب کافی از خاموش شدن کامل آتش اطمینان حاصل کنید.
- لطفاً هر جا که مرتع سرسبز و زیبایی دیدید، با ماشین از وسط آن عبور نکنید. لازم نیست همیشه چشم‌اندازهای زیبا را پیاده یا با ماشین فتح کنیم! بسیاری از وقت‌ها از دور تماشا کردن و عکس گرفتن لذت بیشتری دارد.
- لطفاً به خصوص زمانی که جاده شلوغ است، به درستی رانندگی کنید. نیازی به سرعت زیاد نیست، و دائماً هم لازم نیست در تلاش برای سبقت گرفتن از ماشین جلویی باشید!
همچنین بخوانید:
سایت رضیم
“`
