دستور تهیه شربت ریواس و فواید آن از نظر طب سنتی (مرحله به مرحله)
“`html
دستور تهیه شربت ریواس ؛ نوشیدنی متفاوت و خوش رنگ نیشابوری
ریواس، گیاهی است که شما حتماً آن را در خورش، آبگوشت، اشکنه، سالاد، کوکو، شربت یا حتی لواشک دیده‌اید. ریواس، یک سبزی صورتی رنگ است که به کرفس شباهت دارد و می‌توان آن را به‌صورت خام یا پخته مصرف کرد. ساقه این گیاه، صورتی است و برگ‌های آن در دماهای پایین به رنگ صورتی و قرمز درمی‌آید و در دماهای بالا، سبز تیره می‌شود. ریواس از دیرباز کاربردهای دارویی و غذایی داشته و یکی از پرطرفدارترین روش‌های مصرف آن به شکل شربت است. بیایید با هم شربت خوشمزه ریواس را در آشپزخانه آماده کنیم.
انواع ریواس کدامند؟
ریواس نرسیده یا کال در ایران
ریواس نرسیده، بسیار ترش و به رنگ سبز یا قرمز است. طول ساقه این نوع ریواس معمولاً بین ۱۰ تا ۲۵ سانتی‌متر است و در بیشتر مناطق خراسان، به نام «قاقُرو» شناخته می‌شود. قاقُرو به دلیل طعم ترش و خواص بیشترش در مقایسه با ریواس رسیده، طرفداران زیادی دارد و بیشتر در غذاها و ادویه‌ها استفاده می‌شود. اگر قاقُرو کوچک باشد، ممکن است طعمش خیلی ترش و حتی تلخ شود، اما هرچه بزرگ‌تر باشد، ترشی آن کمتر است.
ریواس رسیده در ایران
ریواس رسیده، معمولاً سفید رنگ است و انتهای آن یا صورتی است یا زرد. این نوع ریواس که طول ساقه‌اش حدود ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر است، طعم خیلی ترشی ندارد و به‌طور معمول به نام «ریواس» شناخته می‌شود.
ریواس معطر
این نوع ریواس، نام علمی‌اش Rheum acuminatum است. این گیاه در کنار آب‌ها رشد می‌کند و در تابستان، بذرهای قرمزی دارد. این گیاه در کانادا دیده می‌شود و ساقه‌های آن نازک، شاخه‌دار و گلدار هستند که طولش به ۱٫۲۵ سانتی‌متر می‌رسد. این گیاه نور مستقیم آفتاب را دوست دارد، اما ترجیح می‌دهد در سایه باشد. اگر ساقه‌های ریواس معطر بعد از گل‌دهی چیده شوند، شاخ و برگ‌های تازه‌اش در ادامه فصل رشد خواهند کرد.
ریواس RheumKialense
ریواس RheumKialense، یک نوع کوچک و شاداب است که برگ‌های چین‌دار با لکه‌های قرمز دارد و ارتفاع آن به ۳۵ سانتی‌متر می‌رسد. این گیاه وقتی رشد کند، زمین را کاملاً پوشش می‌دهد.
ریواس چینی
این نوع ریواس، بهترین و باکیفیت‌ترین نوع است و ساقه‌های آن رنگی قرمز دارد.
مواد لازم برای شربت ریواس
- ۱ کیلوگرم ریواس
- ۸۰۰ گرم شکر
- ۴ فنجان آب
- ۱ ساقه کوچک نعنا یا پونه
- برگ نعنا برای تزئین
دستور تهیه شربت ریواس
۱. پوست ساقه‌های ریواس را بکنید و آنها را با آب شستشو دهید. سپس قسمت سفید ریواس را به تکه‌های ۸ سانتی‌متری برش بزنید و در یک قابلمه مناسب قرار دهید. آب را به قابلمه اضافه کنید تا روی ریواس‌ها را بپوشاند و قابلمه را روی شعله ملایم قرار دهید. درب قابلمه را بگذارید.
۲. ریواس‌ها را به مدت ۲۰ دقیقه با حرارت ملایم بپزید تا نرم شوند. در حین پخت، کف روی آب را با ملاقه بردارید.
۳. ریواس‌های نرم شده را از صافی رد کنید. سپس شکر را به آبی که حالا رنگ و بوی ریواس را گرفته، اضافه کنید و دوباره روی حرارت قرار دهید. شربت را گاهی هم بزنید تا شکر کاملاً حل شود. تقریباً ۵ دقیقه برای حل شدن شکر نیاز دارید.
۴. یک ساقه کوچک نعنا یا پونه را به شربت اضافه کنید تا عطرش را به شربت بدهد. وقتی شربت به غلظت دلخواه شما رسید، آن را از روی حرارت بردارید و پس از سرد شدن، در شیشه‌ای مناسب و استریل شده بریزید و در یخچال نگهداری کنید.
۵. برای سرو، یک تا ۲ قاشق غذاخوری شربت را با آب در یک لیوان مخلوط کنید. سپس با برگ نعنا تزئین و سرو کنید.
نکات مهم برای تهیه شربت ریواس
1. یک روش دیگر برای تهیه شربت ریواس این است که ساقه‌های خردشده ریواس و شکر را به‌صورت لایه‌ای در قابلمه بریزید و به مدت ۱۲ ساعت در دما و شرایط عادی بگذارید تا آب بیندازد و شکر به درون ریواس‌ها برود. پس از این زمان، قابلمه را روی حرارت بگذارید و اجازه دهید مواد به جوش بیایند.
2. بعد از یکی دو جوش، قابلمه را از روی حرارت بردارید و ریواس‌ها را …
“““html
ریواس‌ها را آبکش کنید. توجه داشته باشید که نباید آنها را فشار دهید، زیرا این کار باعث می‌شود شربت شما رنگ و طعم خوبی نگیرد. شربت بدست آمده را دوباره بجوشانید تا غلظت مناسبی پیدا کند.
ظرفی که می‌خواهید شربت را در آن نگه دارید، حتماً با آب و صابون بشویید و سپس با آب جوش کاملاً ضدعفونی کنید تا شربت شما کپک نزند.
اگر کمی زعفران دم‌کرده به شربت اضافه کنید، طعم و رنگ آن بهتر می‌شود.
اگر ریواس شما شیرین است، می‌توانید در پایان ۱ قاشق مرباخوری جوهر لیمو به شربت اضافه کنید تا طعم ترش‌تری پیدا کند. جوهر لیمو همچنین کمک می‌کند که شربت شما شکرک نزند. می‌توانید از آب‌لیمو به جای جوهرلیمو هم استفاده کنید.
توجه کنید که ساقه‌های جوان و تازه ریواس را بخرید. برای تهیه شربت ریواس، بهتر است از قسمت‌های ترد و نازک آن استفاده کنید، چون قسمت‌های سبز رنگ کمی تلخ‌اند.
ریواس حاوی اسید اگزالات پتاسیم است، بنابراین بهتر است آن را در ظرف‌های فلزی، به ویژه مسی نپزید، زیرا مس با غذاهای اسیدی واکنش منفی می‌دهد.
براساس طب سنتی، ریواس طبع سردی دارد، بنابراین بهتر است آن را با شکر یا عسل مصرف کنید تا طبع سرد آن متعادل‌تر شود. شما می‌توانید مقدار شکر شربت را طبق سلیقه خود تنظیم کنید.
نعنا یا پونه باید به مدت ۱۰ تا ۱۲ ساعت در شربت بمانند تا عطر خوبی به شربت بدهند.
شربت ریواس را می‌توان به مدت چند هفته در یخچال نگه داشت.
شربت ریواس را بهتر است با ریواس نرسیده درست کنید. این شربت رنگ قرمز دارد و طعم آن ترش و شیرین است. شربت درست شده با ریواس رسیده نسبتاً شیرین و رنگ آن بین زرد و قهوه‌ای است.
ریواس را نباید بیشتر از ۱ تا ۳ روز در یخچال نگه دارید.
برای نگهداری طولانی‌تر ریواس، می‌توانید بعد از بریدن ساقه‌ها، آنها را منجمد کنید.
لیمو، دارچین و زنجبیل از جمله چاشنی‌هایی هستند که با ریواس مصرف می‌شوند.
فراموش نکنید که برگ ریواس سمی است، پس از خوردن آن خودداری کنید.
خواص ریواس از دیدگاه طب سنتی
ریواس خواص منحصر به فرد و بسیار زیادی دارد که در اینجا به چند نمونه از آنها اشاره می‌کنیم:
- ریواس برای قلب و اعصاب مفید است.
- باعث تنظیم جذب چربی از روده‌ها می‌شود.
- به کاهش خونریزی از معده و روده کمک می‌کند.
- در برطرف کردن مشکلات قاعدگی موثر است.
- ورم ملتحمه چشم را کاهش می‌دهد.
- به بهبود زخم‌های پوستی و سوختگی‌ها کمک می‌کند.
- موجب شادی و کاهش افسردگی می‌شود.
- قند خون را کاهش می‌دهد.
- به کاهش چربی و کلسترول خون کمک می‌کند.
- مصرف مداوم آن باعث تصفیه خون و رفع جوش می‌شود.
- به کاهش میل جنسی کمک می‌کند.
- زخم‌های دهان را درمان می‌کند.
- به کاهش سرگیجه و وزوز گوش کمک می‌کند.
- فیبر و پتاسیم موجود در آن باعث کاهش وزن می‌شود.
- اسید معده را متعادل می‌کند.
- به کاهش استرس و وسواس کمک می‌کند.
