دلایلی که باعث خراب شدن مواد غذایی در یخچال می شود چیست؟ (2 نکته مهم)

خراب شدن مواد غذایی در یخچال یکی از مشکلات رایج در خانهداریه، مخصوصاً وقتی فکر میکنیم “توی یخچال هست، پس دیگه فاسد نمیشه!” 😅
در حالی که یخچال فقط سرعت فساد رو کاهش میده، نه اینکه اون رو متوقف کنه.
در ادامه، دلایل اصلی خراب شدن مواد غذایی در یخچال رو کامل برات آوردم:
❗ مهمترین دلایل خراب شدن مواد غذایی در یخچال:
1. ❄️ تنظیم نبودن دمای یخچال
-
دمای مناسب برای یخچال: ۱ تا ۴ درجه سانتیگراد
-
اگر دما بیشتر باشه، باکتریها راحتتر رشد میکنن و غذا زودتر خراب میشه.
🔧 راهحل:
دمای یخچال رو با دماسنج کنترل کن. قسمت بالا معمولاً گرمتره، قسمت پایین خنکتر.
2. 🕑 ماندن طولانی مواد غذایی بدون بستهبندی
-
مواد غذایی که بدون پوشش یا ظرف دربدار رها بشن، رطوبت خودشون رو از دست میدن، بو میگیرن یا بقیه غذاها رو هم آلوده میکنن.
🔧 راهحل:
غذاها رو در ظرف دربدار، کیسه زیپدار یا پوشش پلاستیکی نگهداری کن.
3. 💦 رطوبت بیش از حد یا کمبود آن
-
سبزیجات در صورت رطوبت زیاد، کپک میزنن.
-
میوهها در صورت کمبود رطوبت، پژمرده و خشک میشن.
🔧 راهحل:
از محفظههای مخصوص میوه و سبزی (crisper drawers) استفاده کن.
برخی سبزیجات رو داخل دستمال خشک و کیسه نایلونی سوراخدار نگه دار.
4. 🥩 جایگذاری نادرست مواد غذایی
-
مثلاً نگهداری گوشت خام در طبقه بالا ممکنه باعث چکه کردن خونابه روی بقیه غذاها بشه و همهچیز رو آلوده کنه.
🔧 راهحل:
مواد غذایی خام مثل گوشت، مرغ و ماهی رو همیشه در پایینترین طبقه یخچال قرار بده.
5. 🔄 باز و بسته شدن زیاد درب یخچال
-
این کار باعث میشه دمای یخچال بالا بره و مواد غذایی تحت شوک حرارتی قرار بگیرن.
🔧 راهحل:
تا حد امکان در یخچال رو زیاد باز نذار و هر بار سریع ببند.
6. ⌛ نگهداری بیش از زمان مجاز
-
برخی مواد غذایی حتی در یخچال هم عمر محدودی دارن (مثلاً برنج پخته فقط ۲ تا ۳ روز).
🔧 راهحل:
از برچسبگذاری (تاریخ تولید/پخت) روی ظرفها استفاده کن تا بدونی کی باید مصرفشون کنی.
7. 🍞 ورود غذای داغ به یخچال
-
قرار دادن غذای داغ در یخچال باعث بالا رفتن دمای کلی و تعریق ظرفها میشه، که رشد باکتری رو تسهیل میکنه.
🔧 راهحل:
بذار غذا در دمای اتاق کمی خنک شه، بعد داخل یخچال بذار.
8. 🦠 عدم رعایت نظافت داخل یخچال
-
باقیمانده غذا، نشت مایعات، و کپک در یخچال بهراحتی بقیه مواد رو هم آلوده میکنن.
🔧 راهحل:
یخچال رو ماهانه یکبار تمیز کن و لکهها یا مواد ریختهشده رو سریع پاک کن.
9. 🛒 قرار دادن غذای فاسد یا کپکزده کنار غذای سالم
-
کپکها بهراحتی از طریق هوا به مواد سالم منتقل میشن.
🔧 راهحل:
اگر حتی یک تکه نان یا میوه کپک زد، کل بسته رو بررسی کن و در صورت نیاز دور بریز.
✅ جمعبندی:
برای افزایش عمر مواد غذایی در یخچال:
-
دما و رطوبت مناسب حفظ بشه
-
بستهبندی صحیح رعایت بشه
-
مواد فاسد جدا بشن
-
یخچال مرتب تمیز بشه
9 علت فاسد شدن مواد غذایی در یخچال و راه فرار از آن!
1.مواد غذایی تا ابد در یخچال سالم نمی مانند!
زمان یکی از عوامل مهم در نگهداری صحیح مواد غذایی است. اگر به دلیل تنبلی یا مشغلههای روزانه مواد غذایی خود را در دمای اتاق رها کنید، باکتریها فرصت رشد و فاسد کردن آنها را پیدا میکنند. از این رو، مواد غذایی بهسرعت خراب شده و بوی بدی میگیرند.
برای جلوگیری از فاسد شدن مواد غذایی در یخچال چه باید کرد؟
برای اینکه میکروبها فضایی برای رشد پیدا نکنند، مواد غذایی را بهموقع به یخچال بگذارید. هرچه بیشتر در این کار تأخیر کنید، باکتریها بیشتر و بیشتر تکثیر خواهند شد.
2. بیرون ماندن غذا از یخچال!
اگر غذا به مدت دو ساعت در دمای اتاق بماند، خطر فاسد شدن آن افزایش مییابد. دمای خطرناک برای مواد غذایی بین ۴ تا ۶۰ درجه سانتیگراد است که در این دما، باکتریها سریعتر رشد میکنند. در روزهای گرم، غذا باید بیش از یک ساعت در بیرون نماند.
همچنین باید دقت کنید که دمای داخل یخچال زیر ۴ درجه سانتیگراد باقی بماند. اگر غذایی که به گردش بردهاید بیش از یک یا دو ساعت بیرون مانده است و به یخچال دسترسی ندارید، بهتر است آن را دور بیندازید.
3. روش یخ زدایی شما غلط است!
یخ زدن یکی از بهترین روشها برای نگهداری طولانیتر مواد غذایی است. اما مشکل زمانی پیش میآید که بخواهید غذا را در دقایق آخر یخزدایی کنید و آن را ناگهان به اجاق بگذارید. این روشها میتوانند خطرناک باشند و باعث مشکلات گوارشی و حتی مسمومیت شوند.
چه باید کرد؟
بهتر است برای یخ زدایی مواد غذایی، آنها را از فریزر خارج کرده و یک شب در قسمت پایین یخچال قرار دهید.
4. مواد خام و پخته در کنار هم نباشند!
برای جلوگیری از خراب شدن غذا در یخچال، دو بخش جداگانه برای غذاهای خام و پخته اختصاص دهید و هیچ وقت این دو را کنار هم قرار ندهید. این کار کمک میکند تا غذای پخته خراب نشود.
5. گوشت و سبزی هم جدا!
بهتر است سبزیها را از انواع گوشتها دور نگه دارید، زیرا ممکن است باکتریهای موجود در سبزیها باعث فاسد شدن گوشت شوند.
6. تخته آشپزخانه!
برای خرد کردن سبزی و گوشت از یک تخته مشترک استفاده نکنید، زیرا این کار میتواند باعث انتقال باکتریها از گوشت به سبزی و برعکس شود.
7. انتخاب ظروف نامناسب و فاسد شدن مواد غذایی در یخچال
از ظروف پلاستیکی یا بطریهای آب معدنی برای نگهداری آبلیموی تهیهشده استفاده نکنید، چون مواد اسیدی در آبلیمو میتوانند با دیواره ظروف پلاستیکی واکنشهای نامطلوبی ایجاد کنند و حتی سمی و سرطانزا شوند.
8. خیلی به حس بویایی خود اطمینان نداشته باشید!
یکی از اشتباهات شایع این است که مردم به حس بویایی خود در مورد مواد غذایی اعتماد زیادی دارند. ممکن است غذایی که بوی بدی نمیدهد، خراب یا در حال فساد باشد. دمای پایین یخچال و یخزدگی میتواند بوی بد را پنهان کند.
چه باید کرد؟
بهترین کار این است که هر غذایی را حداکثر ۴ تا ۵ روز نگه دارید. اگر غذای شما حاوی ماهی یا مواد غذایی خرابشدنی است، آنها را بیش از دو روز در یخچال نگهداری نکنید.
“`
این زمان غذا خراب میشود، حتی اگر بوی بدی ندهد.
9. دست آلوده و خراب شدن مواد غذایی در یخچال
قبل از بستهبندی مواد غذایی، حتماً دستهایتان را بشویید. دستهای آلوده میکروبها را به مواد غذایی منتقل کرده و باعث خراب شدن آنها میشوند.
خانمهای خانهدار که در منزل هستند، معمولاً با یخچال زیاد سر و کار دارند و بنابراین درب آن را به دفعات باز و بسته میکنند. زمانی که درب یخچال باز میشود، هوای گرم وارد آن میشود و پس از بسته شدن درب، هوای سرد دوباره آن را پر میکند. این فرآیند گرم و سرد شدن به رشد باکتریها کمک میکند و باعث میشود شیر زودتر خراب شود.
برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است شیر را در دمای مناسب و در عقبترین قسمت یخچال نگهداری کنید.
غذای مانده
بهترین راه برای نگهداری از غذایی که فعلاً نمیخواهید از آن استفاده کنید، سرد کردن آن است. باقی مانده غذاها را در یخچال یا فریزر قرار دهید و دقت کنید که ظرف غذا درپوش داشته باشد. توجه داشته باشید که گرم نگه داشتن غذا مانع از رشد میکروبها نخواهد شد و نمیتواند از خراب شدن غذا جلوگیری کند.
سرد یا منجمد کردن فقط سرعت رشد میکروبها را کاهش میدهد، ولی آنها را از بین نمیبرد. مسمومیتهای غذایی معمولاً هنگامی اتفاق میافتند که غذا بعد از پخت مدت زیادی در دمای محیط بماند. غذایی که از بیرون خریداری میکنید حتماً باید در یخچال یا فریزر نگهداری شود.
تخممرغ
برای جلوگیری از خراب شدن تخممرغها، آنها را در جعبه کاغذی اصلی خود و در جایی خنک نگهداری کنید. پوست تخممرغ دارای منافذ زیادی است و وقتی تخممرغها را خارج از کارتن نگهداری میکنید، رطوبت آنها خیلی سریع تبخیر میشود. بنابراین تخممرغها تازگی خود را از دست خواهند داد و ممکن است خراب شوند.
پنیر
برای جلوگیری از خراب شدن پنیر، باید هوای تازه در اطراف آن جریان داشته باشد، اما بستهبندیهای پلاستیکی مانع از این کار میشوند. برای پیشگیری از این مشکل، پنیر را در کاغذ نازک و مومی بپیچید و سپس آن را درون یک کیسه پلاستیکی قرار دهید. درب کیسه را هم باز بگذارید.
سیب میتواند باعث فساد کاهو شود. میوهها و سبزیجات را در کشوهای جداگانه یخچال نگهداری کنید. حتی سالادهایی که شامل سیب و کاهو هستند را باید جداگانه در یخچال قرار دهید.
نگهداری سیبها در جای خنک و تاریک باعث میشود که آنها تازه و ترد بمانند. بهترین مکان برای نگهداری سیبها کشوهای خشک یخچال و در پلاستیکهای جداگانه است. اگر سیبها را جداگانه در پلاستیک یا روزنامه بپیچید، اگر یکی از آنها خراب شود، دیگر سیبها تحت تأثیر قرار نمیگیرند.
زمانی که سیب را نصف کنید، خیلی زود سیاه میشود. اگر میخواهید از سیاه شدن سیب جلوگیری کنید، میتوانید کمی آب لیمو روی آن بریزید تا دیرتر تغییر رنگ دهد.
زمان خرید سیب، مطمئن شوید که آنها خیلی رسیده نباشند. باید کمی سفتتر باشند و روی آنها لکهای مشاهده نشود تا دیرتر خراب شوند.
سیبها وقتی رسیده میشوند، گاز اتیلن تولید میکنند که باعث میشود میوههای اطرافشان نیز برسند. بنابراین، آنها را از سبزیجاتی که به این گاز حساس هستند دور نگه دارید.
آبلیمو و آبغوره
برای جلوگیری از کپک زدن آبلیمو و آبغوره در منزل، پس از ریختن آنها در شیشه، بهتر است شیشه را درون آب جوش قرار دهید تا آنزیمها و باکتریهای موجود در آن از بین بروند.