دلایل زخم ریه (اسکار ریه) چیست؟ آیا این عارضه قابل درمان است؟ (2 نکته مهم)
علل ایجاد زخم ریه
زخم ریه مانند زخم‌های روی پوست، یک مشکل دائمی است. زخم‌های کوچک ممکن است مشکلات زیادی ایجاد نکنند، اما اگر زخم‌های زیادی وجود داشته باشد، ریه‌ها نمی‌توانند به خوبی اکسیژن را به خون منتقل کنند. این می‌تواند به این معنا باشد که مغز و دیگر قسمت‌های بدن به اندازه کافی اکسیژن نداشته باشند.
در این مقاله از مجله رضیم، ما به بررسی روش‌های درمان و پیشگیری از زخم ریه و همچنین برخی از دلایل و علائم آن می‌پردازیم.
دلایل مختلفی وجود دارد که می‌توانند منجر به بروز زخم در ریه‌ها شوند. بیماری بینابینی ریه (ILD) به علت التهاب در کیسه‌های هوایی یا بافت اطراف آنها ایجاد می‌شود. این التهاب گاهی می‌تواند باعث تولید بافت زخم مانند در ریه‌ها شود و فیبروز ایجاد کند.
بسیاری از موارد ILD دارای دلیل مشخصی نیستند، به این معنی که علت دقیق آنها شناخته شده نیست. فیبروز ریوی ایدیوپاتیک (IPF) شایع‌ترین نوع این بیماری است. IPF معمولاً افرادی بین ۷۰ تا ۷۵ سال را درگیر می‌کند و در افراد زیر ۵۰ سال بسیار نادر است. از هر ۲۰ نفر که به IPF مبتلا هستند، یکی از آنها سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را دارد.
دیگر عوامل خطر مربوط به IPF شامل:
- عفونت‌های ویروسی
- ریفلاکس اسید از معده به ریه‌ها
- سیگار کشیدن
- جنسیت، این بیماری در مردان رایج‌تر است
عفونت‌های گذشته نیز می‌توانند باعث زخم در ریه‌ها شوند. این عفونت‌ها شامل:
- پنومونی (باکتریایی، قارچی یا ویروسی)
- بیماری سل
- دیگر بیماری‌ها که می‌توانند به مرور زمان باعث زخم در ریه شوند شامل:
- سارکوئیدوز
- فیبروز کیستیک
زخم ریه‌ها ممکن است به علت عوارض جانبی برخی درمان‌های سرطان ایجاد شود. داروهای شیمیایی ممکن است ریه‌ها را آسیب بزنند و اشعه درمانی نیز معمولاً به ناحیه قفسه سینه آسیب می‌زند.
سرطان‌هایی که ممکن است نیاز به درمان با اشعه در ناحیه قفسه سینه داشته باشند شامل:
- سرطان پستان
- سرطان ریه
- لنفوم هوچکین
- علائم این بیماری ممکن است ۲ تا ۳ ماه پس از درمان با اشعه خود را نشان دهند.
زخم ریه گاهی نتیجه عوارض جانبی داروهایی است که مصرف می‌کنید. داروهایی که می‌توانند باعث ایجاد فیبروز در ریه‌ها شوند شامل:
- داروهای سیتوتوکسیک (بلومویسین، متوترکسات)
- داروهای ضد آریتمی (آمیودارون)
- آنتی بیوتیک‌ها (نیتروفورانتوئین، سولفونامیدها)
علائم زخم ریه
زخمی شدن بافت ریه باعث می‌شود که این عضو ضخیم‌تر و سفت‌تر شود. با افزایش ضخامت بافت ریه، اکسیژن کمتری به خون می‌رسد و این می‌تواند باعث شود که مغز و دیگر اعضای بدن به اندازه کافی اکسیژن دریافت نکنند.
علائم زخم ریه به اندازه و وسعت زخم بستگی دارد.
علائم عبارتند از:
- تنگی نفس، به ویژه در حین یا بعد از فعالیت بدنی
- سرفه‌های خشک و مداوم
- احساس خستگی
- کاهش وزن و از دست دادن اشتها
- گرد شدن نوک انگشتان و ناخن‌ها (clubbing)
- تب
- لرز
- تعریق در شب
زخم‌ها در IPF معمولاً از لبه‌های ریه شروع می‌شوند و به تدریج به سمت مرکز آن پیش می‌روند. نشانه‌های IPF معمولاً به آرامی ظاهر می‌شوند و به تدریج بدتر می‌شوند. بسیاری از افراد ممکن است هیچ علامتی را احساس نکنند تا زمانی که بیماری آنها تشخیص داده شود.
از آنجا که IPF بیشتر در افراد سالخورده رخ می‌دهد، تشخیص علت آن ممکن است دشوار باشد. با این حال، اگر حتی در فعالیت‌های کم نیز احساس تنگی نفس یا مشکل در تنفس کردید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
درمان زخم ریه (اسکار ریه)
زخم‌های ریوی و روش‌های مدیریت آنها
زخم‌های ریوی، مانند زخم‌های روی پوست، معمولاً دائمی هستند و خیلی اوقات نمی‌توان آنها را از بین برد. اما ریه‌ها اعضای انعطاف‌پذیری هستند و می‌توانند با وجود زخم‌های کوچک به کار خود ادامه دهند، بدون اینکه عوارض خاصی ایجاد شود.
تشخیص صحیح و مراقبت از زخم‌ها برای درمان بسیار مهم است. اگر زخم‌های ریه برای ۲ سال یا بیشتر هیچ تغییری نکنند، به این معنی است که آنها ناشی از یک عفونت قدیمی هستند و به بدن آسیب نمی‌زنند. اما اگر زخم ریوی بزرگتر شود، ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر مثل فیبروز ریوی باشد.
فعلاً درمانی برای فیبروز ریوی وجود ندارد، اما گزینه‌هایی برای کم کردن علائم و کند کردن پیشرفت بیماری وجود دارد.
این گزینه‌های درمانی شامل:
- ترک سیگار
- رعایت یک رژیم غذایی سالم و متنوع
- ورزش کردن به طور منظم
- مصرف دارو برای کنترل آلرژی و جلوگیری از بدتر شدن وضعیت
- استفاده از اکسیژن از طریق ماسک
- انجام تمرینات توانبخشی ریوی
- پیوند ریه در موارد شدید
کاهش علائم زخم ریه
تغییرات زیادی در سبک زندگی وجود دارد که افراد با زخم ریه می‌توانند انجام دهند تا علائم بیماری خود را بهبود بخشند. مهم است قبل از هرگونه تغییر با دکتر مشورت کنید.
این تغییرات ممکن است شامل:
ترک سیگار برای افزایش سطح اکسیژن در خون
ورزش منظم
کاهش وزن برای بهبود تنفس
اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از عفونت و دریافت عفونت‌های شایع از دیگران
اجتناب از آلودگی و گرد و غبار زیاد
نکته پایانی
چشم‌انداز افراد مبتلا به زخم ریه به علت آسیب و سلامت کلی آنها وابسته است. زخم‌های ناشی از عفونت معمولاً خطرناک نیستند. در این شرایط، بعد از بهبودی از عفونت‌های تنفسی، باید به علائم زخم‌ریوی توجه کرد.
علائم فیبروز ریوی به تدریج بدتر می‌شود، اما سرعت پیشرفت بیماری می‌تواند متفاوت باشد. بعضی افراد ممکن است سال‌ها بدون علائم زندگی کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است متوجه شوند که تنفسشان کندتر شده است.
هیچ درمان دیگری برای فیبروز ریوی به جز پیوند ریه وجود ندارد، اما داروهایی هستند که می‌توانند پیشرفت بیماری را کند یا علائم را کم کنند.
افراد دارای زخم‌های گسترده ریوی باید به صورت مرتب توسط پزشک معاینه شوند. امید به زندگی این افراد به شدت به وضعیت بیماری زمینه‌ای و سن آنها بستگی دارد.
در هر حال، همه این افراد به حمایت دوستان، خانواده، پزشکان و گروه‌های پشتیبانی نیاز دارند. بیماران مبتلا به بیماری‌های مانند فیبروز ریوی باید مطمئن شوند که بیش از حد کار نمی‌کنند و به استراحت بیشتری توجه دارند.
همچنین بخوانید:
