دلیل مسری بودن خمیازه چیست؟ (2 نکته مهم)

آیا تا به حال برای شما پیش آمده است که وقتی شخصی دیگر خمیازه می‌کشد، شما هم خمیازه بکشید، در حالی که اصلاً احساس خستگی نمی‌کنید؟ اگر این تجربه را داشته‌اید، باید بدانید که این پدیده به نام خمیازه‌ی مسری شناخته می‌شود و دانشمندان هنوز نتوانسته‌اند به طور کامل آن را توضیح دهند. اما چند فرضیه وجود دارد که می‌تواند توضیحات خوبی برای این موضوع ارائه دهد.

یکی از محبوب‌ترین فرضیه‌ها می‌گوید خمیازه‌ی مسری به خاطر محرک خاصی به نام خمیازه‌ی اولیه است که به آن الگوی عمل ثابت می‌گویند. به طور کلی، این الگو مانند یک واکنش به محرک خارجی یا مثل یک زنجیره عمل می‌کند و خمیازه‌ی شما باعث می‌شود که من هم خمیازه بکشم.

بررسی فرضیات مرتبط با خمیازه‌های مسری

یک فرضیه‌ی دیگر به نام تقلید ناخودآگاه وجود دارد که می‌گوید ما به طور ناخودآگاه تمایل داریم رفتار دیگران را تقلید کنیم. مثلاً اگر فردی در مقابل شما نشسته و پایش را روی هم انداخته باشد، شما هم احتمالاً دوست دارید همان کار را کنید. بنابراین زمانی که شما می‌بینید کسی خمیازه می‌کشد، شما هم به طور ناخودآگاه خمیازه می‌کشید. دانشمندان بر این باورند که این اثر ممکن است به خاطر وجود اعصاب آینه‌ای در مغز باشد. این اعصاب نوعی از سلول‌های مغزی هستند که در فرآیند یادگیری نقش مهمی دارند. به عنوان مثال، وقتی شما به کسی که در حال نقاشی است نگاه می‌کنید، این می‌تواند به یادگیری شما کمک کند. حتی جالب است که وقتی محققان با استفاده از تصویربرداری fMRI بررسی کردند، متوجه شدند که وقتی صدای خمیازه‌ی کسی را می‌شنوید، بخشی از مغز که عصب‌های آینه‌ای دارد فعال می‌شود و همین فعالیت می‌تواند واکنش مشابهی به دنبال داشته باشد.

همدلی با خمیازه کشیدن

اما دلایل مربوط به خمیازه‌ی مسری تنها به این موارد ختم نمی‌شود. محققان می‌گویند ممکن است چنین واکنشی به نوعی همدلی مرتبط باشد، به ویژه بین موجوداتی که احساسات عمیق‌تری دارند. این موضوع تنها مختص انسان‌ها نیست و حتی سگ‌ها نیز با شنیدن صدای خمیازه‌ی انسان‌های آشنا (نه غریبه‌ها) خمیازه می‌کشند. مطالعات نشان می‌دهد که پدیده‌ی خمیازه‌ی مسری بیشتر در میان دوستان رخ می‌دهد تا در جمع‌های ناشناس. بنابراین شاید تئوری همدلی در کنار شواهد مشاهده شده، یکی از فرضیات معتبر برای این پدیده باشد.