دوز مناسب و موثر تزریق جنتامایسین برای درمان عفونت ها (2 نکته مهم)
فواید و عوارض تزریق جنتامایسین
تزریق جنتامایسین برای درمان عفونت های ادراری، عفونت های روده، مننژیت، عفونت پروستات و همچنین درمان آبسه‌ها توسط پزشک تجویز می‌شود. این دارو به کمک کشتن باکتری‌ها و جلوگیری از رشد آنها باعث بهبودی بیمار می‌شود.
تزریق جنتامایسین برای درمان عفونت‌های جدی مانند سپتی سمی، سپسیس در نوزادان، عفونت‌های سیستم عصبی مرکزی، عفونت مجاری صفراوی، پیلونفریت یا التهاب عفونی حاد پروستات و همچنین در ترکیب با یک پنی سیلین برای درمان اندوکاردیت ناشی از باکتری‌های خاص، پنومونی بیماران بستری و مننژیت لیتریایی استفاده می‌شود.
نکته مهم این است که این دارو برای درمان سرماخوردگی یا عفونت های ویروسی مؤثر نیست. مصرف این دارو ممکن است عوارض جانبی خطرناکی مثل آسیب به کلیه‌ها و آسیب شنوایی ایجاد کند. به همین دلیل امروزه کمتر از آن استفاده می‌شود و فقط زمانی که سایر داروها مؤثر نبوده‌اند، تجویز می‌شود.
قبل از تزریق جنتامایسین اگر هرکدام از شرایط زیر را دارید، حتماً به پزشک اطلاع دهید:
- اگر به جنتامایسین یا سایر آنتی بیوتیک‌های مشابه حساسیت دارید.
- اگر از آنتی بیوتیک‌های مانند آمیکاسین یا پارومومایسین استفاده می‌کنید.
- اگر بیماری کلیوی دارید.
- اگر حساسیت فصلی یا آسم دارید.
- اگر نیاز به عمل جراحی دارید.
- اگر به میاستنی گراویس مبتلا هستید.
- اگر دچار اختلال عصبی-عضلانی هستید.
- اگر سطح الکترولیت‌ها در خون شما ناپایدار است، مانند کاهش کلسیم، سدیم، پتاسیم و منیزیم.
- اگر دچار کم آبی هستید.
- اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید.
- اگر در دوران شیردهی هستید و به نوزاد شیر می‌دهید.
دوز تزریق جنتامایسین
مقدار مناسب مصرف این دارو باید توسط پزشک تعیین شود. معمولاً به ازای هر کیلوگرم وزن بیمار، ۳ میلی‌گرم جنتامایسین در نظر گرفته می‌شود و این مقدار باید در ۳ مرحله در روز تجویز شود که معمولاً هر ۸ ساعت یک بار است.
بزرگسالان: مقدار دارو از طریق تزریق عضلانی، تزریق آهسته وریدی یا انفوزیون به مقدار ۲-۵ mg/kg/day در دوزهای تقسیم شده و در فواصل ۸ ساعت می‌باشد. اگر بیمار مشکل کلیوی داشته باشد، زمان بین دفعات مصرف دارو بر اساس کلیرانس کرآتینین تعیین می‌شود.
کودکان: در کودکان زیر دو هفته، مقدار 3mg/kg هر ۱۲ ساعت و در کودکان ۲ هفته تا ۱۲ سال، 2mg/kg هر ۸ ساعت مصرف می‌شود. برای تزریق داخل غلاف طناب نخاعی، 1mg/kg (تا حداکثر 5mg/kg در صورت نیاز) با ۲-۴ mg/kg/day در مقادیر تقسیم شده هر ۸ ساعت به صورت تزریق عضلانی می‌باشد.
تزریق جنتامایسین در بارداری و شیردهی
- جنتامایسین در دوران بارداری نباید استفاده شود. آمپول جنتامایسین در بارداری ممنوع است.
- ترشح این دارو در شیر مادر هنوز به اثبات نرسیده، اما باید مزایای مصرف جنتامایسین در دوران شیردهی با خطرات آن مقایسه شود.
- آمپول جنتامایسین در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.
“`html
عوارض جانبی تزریق جنتامایسین
این آمپول نیز مانند بسیاری از داروهای دیگر ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. پزشک شما این آمپول را برای بیماری شما تجویز کرده است زیرا فکر می‌کند مزایای آن بیشتر از عوارض جانبی آن برای شماست. هرگز نباید این دارو را به دیگران توصیه کنید. اگر بعد از تزریق آمپول جنتامایسین علائم آلرژی یا حساسیت را مشاهده کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. این علائم شامل خارش و قرمزی چشم‌ها، زنگ زدن گوش، گرفتگی گوش، خارش پوست، تنگی نفس، درد قفسه سینه، تورم لب و زبان، خشکی دهان و گلو، آبریزش بینی، عطسه بی‌دلیل و غیره می‌شوند.
در صورت فراموش کردن تزریق جنتامایسین چه کنم؟
استفاده و تزریق به موقع آنتی‌بیوتیک‌ها خیلی مهم است و باید تلاش کنید که به طور منظم انجام شود. اگر یک نوبت از تزریق داروی خود را فراموش کردید، به محض یادآوری، آن را تزریق کنید و زمان تزریق بعدی را با توجه به زمان حال به تأخیر بیندازید. اگر به زمان تزریق بعدی خیلی نزدیک هستید، دوز فراموش شده را کنار بگذارید.
در صورت تزریق بیش از حد جنتامایسین چه کنم؟
اگر به اشتباه یا برای آسیب زدن به خود، دوز بالایی از آمپول جنتامایسین را تزریق کردید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید. استفاده بیش از حد از این آمپول ممکن است عوارض جدی و حتی مرگ را به همراه داشته باشد. این کار به عنوان یک روش جلب توجه مناسب نیست.
تزریق جنتامایسین با چه داروهایی تداخل دارد؟
- اگر آمینوگلیکوزیدها همزمان با سفالوسپورین‌ها (به ویژه سفالوتین) و آمفوتریسین، سیکلوسپورین و داروهای سیتوتوکسیک مصرف شود، خطر مسمومیت کلیوی و احتمالاً مسمومیت گوشی بیشتر می‌شود.
- استفاده همزمان آمینوگلیکوزیدها با نئوستیگمین و پیریدوستیگمین می‌تواند اثر این داروهای کولینرژیک را کاهش دهد.
- همزمان مصرف آمینوگلیکوزیدها با داروهای مسدّد عصب-عضله ممکن است موجب ضعف بیشتر عضلات و مشکلات تنفسی شود.
- خطر مسمومیت گوشی در صورت استفاده از آمینوگلیکوزیدها با داروهای مدر گروه لوپ ممکن است افزایش یابد.
- مصرف همزمان دو یا چند آمینوگلیکوزید با یکدیگر و همچنین با کاپرئومایسین باید اجتناب شود، زیرا خطر مسمومیت گوشی و کلیوی و مشکلات عصب-عضله افزایش می‌یابد.
- در مورد تداخل آمینوگلیکوزیدها با داروهای مدر بالقوه سمی برای گوش به توضیحات کلی این داروها مراجعه کنید.
موارد منع مصرف تزریق جنتامایسین
- این دارو نباید در بیمارانی که مبتلا به میاستنی گراو هستند، مصرف شود.
- افرادی که به جنتامایسین یا داروهای دیگر از گروه آمینوگلیکوزیدها حساسیت شدید دارند، نباید این دارو را مصرف کنند.
توجهات پزشکی در رابطه با تزریق جنتامایسین
1 – چون دفع آمینوگلیکوزیدها عمدتاً از طریق کلیه‌ها انجام می‌شود و غلظت این داروها در ادرار بالا خواهد بود، بیمار باید به مقدار کافی آب یا مایعات مصرف کند تا غلظت بالای دارو آسیب به مجاری ادراری ایجاد نکند.
2 – دوز مصرف جنتامایسین، به ویژه در بیمارانی که دچار سوختگی هستند یا عمل جراحی دارند و همچنین در زنان باردار یا مبتلا به بیماری‌های زنان ممکن است بسته به نیاز متفاوت باشد و باید بیشتر یا کمتر از مقدار توصیه شده باشد.
3 – به دلیل احتمال تشکیل کمپلکس …
“`
بین جنتامایسین و سایر داروها تداخل وجود دارد، بنابراین مخلوط کردن این دارو با دیگر داروها در یک محلول توصیه نمی‌شود.
4 – برای استفاده وریدی از آمپول جنتامایسین، می‌توان دارو را در محلول‌های دکستروز یا نرمال سالین رقیق کرد. محلول رقیق شده می‌تواند تا ۲۴ ساعت در دمای اتاق نگهداری شود.
5 – جنتامایسین تزریقی بدون رنگ است و اگر رنگ محلول تغییر کند یا رسوبی در آن دیده شود، از تزریق آن خودداری کنید. تزریق زیر جلدی جنتامایسین به دلیل ایجاد درد زیاد توصیه نمی‌شود.
6 – مقدار مصرف جنتامایسین برای سالمندان باید با احتیاط بیشتری تعیین شود.
7 – محاسبه دوز دارو معمولاً بر اساس وزن ایده‌آل بیمار صورت می‌گیرد.
8 – اگر در مدت ۳ تا ۵ روز بهبودی مشاهده نشد، باید آزمایش‌های تعیین حساسیت انجام شود.
9 – قبل از شروع درمان، وزن، علائم حیاتی و عملکرد کلیه و همچنین سیستم شنوایی و تعادلی بیمار را بررسی کنید و این بررسی‌ها را به طور منظم در طول درمان تکرار کنید. همچنین، آزمایش‌های مربوط به سیستم شنوایی و تعادل باید ۳ تا ۴ هفته پس از قطع درمان نیز تکرار شود.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم
