رادیوفرکئونسی : درمان به روش رادیوفرکوئنسی یا آر اف (RF) چیست؟ (2 نکته مهم)
مزایای رادیوفرکئونسی
- رادیوفرکئونسی که به آن ریزوتومی هم گفته میشود، یک روش درمانی بدون نیاز به جراحی است. این روش غیر تهاجمی بوده و با استفاده از گرما، درد را کاهش یا متوقف می‌کند.
- این امواج، اعصابی را که باعث ایجاد درد می‌شوند، از کار می‌اندازند. به عبارت دیگر، ارسال سیگنال‌های درد به مغز را قطع می‌کنند.
- این روش معمولاً برای درمان دردهای مزمن و بیماری‌هایی مانند آرتریت ستون فقرات (اسپوندیلوز) و ساکرولییت کاربرد دارد. همچنین برای کاهش دردهای عضلانی در نواحی گردن، پشت، زانو و لگن هم موثر است.
رادیوفرکئونسی چیست؟
- استفاده از جریان الکتریکی برای درمان درد، از سال ۱۹۳۱ با درمان نورالژی تری‌ژمینال آغاز شد. سپس در دهه ۷۰ میلادی، تکنیک جدیدی به نام امواج رادیویی پالسی راه‌اندازی شد که انرژی امواج رادیویی معمولی را تولید کرده و حرارت تولیدی را به وسیله خون یا انتقال حرارتی پخش می‌کند.
- این روش به نام امواج رادیویی پالسی شناخته میشود و فعالیت عصبی را تعدیل می‌کند.
- رادیوفرکئونسی برای اولین بار در سال ۱۹۷۴ برای درمان درد استفاده شد. در ابتدا فقط برای بیماری‌های فاست گردنی و کمری مورد استفاده قرار می‌گرفت، ولی با معرفی کانولای جدید در سال ۱۹۸۱، امکان کنترل سایز ضایعه به دست آمد.
- از آن زمان، بسیاری از مشکلات درد مزمن با استفاده از این روش درمان شده‌اند. اگر درمان به درستی انجام شود، بیماران می‌توانند طولانی‌مدت بدون درد بمانند.
دو نوع مد رادیوفرکئونسی در روش‌های مداخله‌ای وجود دارد: پالس و حرارتی معمولی.
پالس رادیو فرکوئنسی Pulsed RF :
- پالس رادیوفرکئونسی از سال ۱۹۷۰ برای کنترل درد پذیرفته شده است. در این مد از جریان رادیوفرکئونسی با ولتاژ بالا به مدت کوتاه (۲۰ میلی‌ثانیه) استفاده میشود و یک فاز خاموشی جریان باعث کاهش دما میشود، به طوری که دمای بافت پایین‌تر از ۴۲ درجه نگه داشته میشود.
- این امر باعث میشود که تخریب بافتی اتفاق نیفتد. میدان‌های الکتریکی ایجاد شده با PRF می‌توانند روی غشاهای نورون‌ها تأثیر بگذارند و سیگنال‌های سیناپتیک را تغییر دهند و در نتیجه، فعالیت عصبی را تعدیل کنند.
- این روش با حداقل تهاجم کار می‌کند و می‌توان آن را به‌صورت سرپایی انجام داد. انجام صحیح این روش می‌تواند از نیاز به روش‌های تهاجمی‌تر و هزینه‌های بیشتر جلوگیری کند.
- موارد استفاده از آن شامل بلوک و تعدیل (و نه تخریب) فعالیت اعصاب حسی یا حرکتی است.
Conventional RF :
- در رادیوفرکئونسی مداخله‌ای (Conventional Radiofrequency)، یک الکترود که جریان RF را عبور می‌دهد، روی عصب مورد نظر قرار می‌گیرد و با استفاده از گرمای تولید شده، عصب تخریب میشود.
- این تکنیک باعث تخریب عصب مورد نظر میشود. در مواردی که این عصب تنها حس درد را منتقل می‌کند و کار دیگری ندارد، این روش مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- از موارد استفاده این مد، می‌توان به RF اعصاب ژنیکولار زانو، عصب تری‌ژمینال صورت، اعصاب مفاصل فاست مهره‌ای و دکمپرسی دیسک‌ها اشاره کرد.
فواید رادیوفرکئونسی
- اجتناب از عمل جراحی باز
- تسکین فوری درد
- مدت زمان کوتاه نقاهت
- کاهش نیاز به داروی مسکن
- بهبود عملکرد
- بازگشت سریع‌تر به کار و فعالیت‌های روزمره.
این روش درمان مناسب چه کسانی است؟
عمل رادیوفرکئونسی با استفاده از اشعه ایکس انجام میشود و به افراد مبتلا به عفونت، بارداران و کسانی که مشکلات خونریزی دارند، توصیه نمی‌شود.
قبل از عمل چه کارهایی انجام میشود؟
- پزشک پرونده شما و سوابق پزشکی‌تان را بررسی می‌کند تا بهترین نقطه برای انجام عمل را پیدا کند.
- اگر از آسپرین یا داروهای ضدانعقادی استفاده می‌کنید، ممکن است لازم باشد از چند روز قبل آنها را کنار بگذارید. حتماً درباره داروهای مصرفی خود با پزشک صحبت کنید. این عمل به صورت سرپایی انجام میشود و باید یک همراه داشته باشید.
در طول عمل چه می‌گذرد؟
ابتدا از شما رضایت‌نامه‌ای گرفته میشود و باید داروهای مصرفی و آلرژی‌های خود را اعلام کنید.
- مرحله آماده‌سازی بیمار
بیمار روی تخت دراز می‌کشد و بی‌حسی موضعی تزریق میشود تا در حین عمل دردی احساس نکند. بیمار باید بیدار باشد تا به سوالات پزشک جواب دهد.
- مرحله تزریق
پزشک با استفاده از یک اشعه ایکس مخصوص، یک سوزن نازک را به ناحیه درد وارد می‌کند و با دیدن مانیتور، محل دقیق درد را مشخص می‌کند.
- ورود گرما به محل درد
در این مرحله، بیمار یک دوز کم از دارو را دریافت کرده و سپس جریانی از رادیو از طریق سوزن عبور می‌کند تا یک سوختگی کوچک و دقیق ایجاد شود. این کار باعث تخریب عصب‌هایی میشود که احساس درد را منتقل می‌کنند و سیگنال‌های درد را مختل می‌کند. سوزاندن حدود 90 ثانیه طول می‌کشد و چندین عصب را می‌توان همزمان سوزاند.
بعد از عمل چه اتفاقی می‌افتد؟
- بیشتر بیماران بلافاصله بعد از عمل قادر به راه رفتن هستند و بعد از مدتی می‌توانند با کمک همراه به خانه بروند.
- بیماران ممکن است تا 14 روز درد داشته باشند که معمولاً به خاطر اثرات باقی‌مانده از تخریب عصب و یا اسپاسم عضلانی است.
- بیماران معمولاً بین 24 تا 72 ساعت بعد می‌توانند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
- کاهش درد معمولاً 10 روز به طول می‌انجامد، اگرچه ممکن است برخی بیماران سریعاً احساس بهبودی کنند در حالی که برای دیگران ممکن است تا سه هفته طول بکشد. بیمار باید تحت نظر پزشک باشد تا بهبودی کامل حاصل شود.
نتیجه این عمل چیست؟
کاهش درد ممکن است بین 9 ماه تا بیش از 2 سال ادامه داشته باشد. ممکن است عصب از طریق سوختگی ایجاد شده توسط رادیوفرکئونسی از بین برود. این روش در 70-80٪ از افرادی که مسدود کننده‌های عصبی خوبی دارند، مؤثر است و ممکن است در صورت نیاز تکرار شود.
خطرات این عمل چیست؟
این روش به طور کلی کم خطر است و عوارض جانبی کمی دارد.
عوارض احتمالی شامل:
- افزایش موقت درد عصب
- بی‌حسی موضعی
- عفونت
- واکنش آلرژیک
- عدم تسکین درد در کمتر از 30% بیماران
روش‌های درمانی بدون جراحی:
- درمان‌های نوین مانند اوزون درمانی
- لیزرهای پرتوان جدید
- فیزیوتراپی
- تزریق اپیدورال
- تریگرپوینت تراپی
- کمربندهای طبی
- رفلکسولوژی
- رادیوفرکئونسی
- و در موارد نادر جراحی بسته ستون فقرات.
همچنین بخوانید:
