راهنمای خرید انواع لاک پشت خانگی (2 نکته مهم)
روش نگهداری از لاک‌پشت
لاک‌پشت (سنگ‌پشت) حیوانی است که بعضی از مردم به عنوان حیوان خانگی در خانه نگهداری می‌کنند. ما نگهداری از این حیوانات، که گاهی تحت حفاظت هم هستند، را توصیه نمی‌کنیم، اما نکاتی را برای نگهداری از آنها ارائه می‌دهیم تا شرایط زندگی‌شان بیشتر شبیه به محیط طبیعی‌شان باشد. لاک‌پشت‌های خانگی جزو حیوانات اگزوتیک محسوب می‌شوند و نگهداری از آنها نیاز به دانش و تجربه دارد. با یادگیری درباره نحوه زندگی، عادات غذایی و شرایط زیستی آنها، می‌توانیم به طول عمرشان در خانه کمک کنیم. لاک‌پشت خشکی همه ویژگی‌هایی که باعث محبوبیتش می‌شود را دارد؛ غذای آن ارزان است (میوه و سبزیجات)، نیاز به مراقبت زیادی ندارد، می‌تواند حس مسئولیت را در کودکان تقویت کند و شما می‌توانید افتخار کنید که یکی از حیوانات ماقبل تاریخ را در باغ‌تان دارید.
هر نوع لاک‌پشت ویژگی‌های خاص خودش را دارد. لاک‌پشت‌ها باید به صورت نیمه‌آزاد نگهداری شوند و از سن ۲ یا ۳ سالگی می‌توانند دنیای بیرون را کشف کنند. شما می‌توانید این لاک‌پشت را در برخی فصل‌ها در باغ یا باغچه‌تان رها کنید، به شرطی که باغ محصور باشد. می‌توانید محفظه‌ای برای لاک‌پشت‌تان خریداری کنید، اما بهتر است از محفظه‌های شیشه‌ای استفاده نکنید چون لاک‌پشت با دیدن تصویر خودش دچار استرس می‌شود. برخلاف آنچه که عموم فکر می‌کنند، لاک‌پشت تنهایی را ترجیح می‌دهد! زندگی کردن با دیگر حیوانات توصیه نمی‌شود و ممکن است به بیماری آن منجر شود. اگر لاک‌پشت‌تان در بیرون با حیوانات دیگر، به ویژه سگ‌ها، زندگی می‌کند، ممکن است با مشکلات جدی روبه‌رو شود. واقعاً ممکن است سگ‌ها لاک آن را با استخوان اشتباه بگیرند و به این ترتیب لاک‌پشت آسیب ببیند.
شرایط دمایی محل زندگی لاک‌پشت
لاک‌پشت نمی‌تواند دمای بدنش را تنظیم کند. در حالی که ما انسان‌ها وقتی گرم می‌شویم عرق می‌کنیم، لاک‌پشت این کار را نمی‌تواند انجام دهد. به همین دلیل است که لاک‌پشت همیشه آرام راه می‌رود. وقتی لاک‌پشت سردش می‌شود یا به اشعه UV (که برای حفظ و سلامت لاکش ضروری است) نیاز دارد، زیر نور خورشید و یا زیر لامپ گرمایی (با دمای حداقل ۲۸ درجه) می‌رود تا گرم شود. لاک‌پشت برای خنک شدن به سایه یا لانه‌اش می‌رود. باید مراقب باشید چون لاک‌پشت‌ها در دمای ۱۸ درجه سرما می‌خورند. دمای مناسب بدن لاک‌پشت بر روی تغذیه‌اش تأثیر دارد. اگر لاک‌پشت‌تان کم غذا می‌خورد یا اصلاً غذا نمی‌خورد و مدفوعش نرم و رنگش تغییر کرده، سریع شرایط دما را که در آن گرم یا سرد می‌شود بررسی کنید.
لاک‌پشت باید به خواب زمستانی برود. همانطور که گفتیم، لاک‌پشت نمی‌تواند دمای بدنش را خودش تنظیم کند و به همین دلیل تحمل هوای سرد را ندارد. اگر لاک‌پشت به خواب زمستانی نرود، عمر کوتاهی خواهد داشت و به سرعت خسته می‌شود و از ذخایر بدنش استفاده می‌کند. همچنین سیستم تولید مثل لاک‌پشت‌های ماده نیز دچار مشکل می‌شود. لاک‌پشت در محیط طبیعی برای حفظ دمای بدنش به زیر زمین می‌رود. سپس متابولیسم آن به قدری کند می‌شود که می‌تواند ماه‌ها بدون غذا زنده بماند. لاک‌پشت می‌تواند در زمین یا روی آن به خواب زمستانی برود.
تشخیص لاک‌پشت نر و ماده
لاک‌پشت نر و ماده را به راحتی تشخیص دهید. دم لاک‌پشت نر بلندتر و شکم آن فرورفته‌تر است. این ویژگی باعث می‌شود تا جفت‌گیری برای آنها راحت‌تر باشد. معمولاً لاک‌پشت ماده بزرگ‌تر از نر است. دم آن کوتاه‌تر و سفت‌تر است. اگر در انتخاب جنسیت دچار تردید هستید، پیشنهاد می‌شود لاک‌پشت نر بخرید. لاک‌پشت ماده معمولاً باید ۲ تا ۳ بار در سال با لاک‌پشت نر ارتباط برقرار کند تا بتواند تخم‌گذاری درستی داشته باشد.
نکته مهم در رابطه با لاک‌پشت
می‌دانستید که لاک نوعی صدف نیست؟ لاک مجموعی از پلاک‌های استخوانی است که به اسکلت حیوان متصل است. این پلاک‌ها پوشیده از پولک‌هایی از جنس کراتین هستند. لاک به مرکز عصبی لاک‌پشت متصل است. شکم لاک‌پشت نیز از استخوان‌های مسطح ساخته شده است. لاک دو سوم وزن لاک‌پشت را تشکیل می‌دهد و مانع طبیعی در برابر حمله حیوانات و انگل‌ها به‌شمار می‌آید. اگر لاک آسیب ببیند و اعضای بدن نمایان شود، می‌توان آن را با مواد پلاستیکی تعمیر کرد، اما در غیر این صورت باید به پزشک مراجعه کرد. لاک‌پشت‌ها به صورت توده‌ای یا لایه‌لایه پوست‌اندازی می‌کنند. لاک‌پشت‌های جوان یک بار در ماه پوست‌اندازی دارند، در حالی که لاک‌پشت‌های بالغ دو بار در سال این کار را انجام می‌دهند.
تغذیه لاک پشت
لاک پشت ها بیشتر گیاه خوار هستند و غذاهای خود را عمدتاً از گیاهان تأمین می‌کنند. گیاهانی مثل قاصدک، گشنیز و یونجه از مهم‌ترین خوراکی‌هایی هستند که لاک پشت به آنها نیاز دارد. اما باید مراقب باشید چون اگر لاک پشت شما بیش از حد کاهو بخورد، ممکن است کلسیم لاک او کاهش یابد و دچار بیماری استخوانی به نام استئوفیبروز شود. شما می‌توانید هر هفته دو بار به لاک پشت خود میوه‌هایی مانند موز و سیب بدهید. اگر مدفوعش شل است، یعنی بیش از حد میوه خورده است. نکته جالب این است که لاک پشت‌ها دندان ندارند، اما دهان قلابی شکل آنها به آنها کمک می‌کند تا غذا را ببلعند. هرگز نباید به آنها نان، شیر، شکلات، شکر، برنج، پنیر و غذاهای آماده مثل غذای سگ یا گربه بدهید.
لاک پشت‌ها به کلسیم بیشتری نسبت به بسیاری از خزندگان نیاز دارند، چهار تا پنج برابر! لاک آنها که از پلاک‌های استخوانی تشکیل شده، برای رشد به کلسیم نیاز دارد. بنابراین باید برای آنها غذاهایی را تهیه کنید که سرشار از کلسیم باشند، مانند کاسنی و برگ کاهو. اما این برای لاک پشت‌هایی که در خانه نگهداری می‌شوند کافی نیست و باید کلسیم کربنات هم به رژیم غذایی‌شان اضافه شود. لاک پشت‌های جوان هر روز و بزرگ‌ترها دو بار در هفته به این ماده نیاز دارند. اگر برای نخستین بار حیوان خانگی می‌خواهید، لاک پشت گزینه خوبی است.
لاک پشت های خانگی
لاک‌پشت‌های خانگی به چند نوع تقسیم می‌شوند که در اینجا به آنها اشاره می‌کنیم:
لاک پشت برکه ای
لاک پشت برکه‌ای یکی از انواع لاک پشت‌هایی است که در آب شیرین زندگی می‌کند و در تالاب‌ها و آبگیرهای ایران بسیار رایج است. این لاک پشت‌ها در آب‌های آرام زندگی کرده و در استان‌های شمالی و غربی یافت می‌شوند. آنها بی آزار هستند و در طبیعت عمراً طولانی می‌زیستند، اما در شرایط اسارت به دلیل مسائل مختلف ممکن است عمر کمتری داشته باشند. غذاهای آنها شامل گیاهان آبزی، سبزیجات، حشرات و حتی ماهی است. اگر کلسیم کافی دریافت نکنند، ممکن است دچار بیماری نرمی لاک شوند. در ابتدا، این لاک پشت‌ها از انسان می‌ترسند و ممکن است از نزدیک شدن امتناع کنند، بنابراین بهتر است در ابتدا مقدار کمی غذا در اختیارشان قرار دهید و از آکواریوم دور بمانید. به تدریج آنها به انسان اعتماد کرده و می‌توانند از دست شما غذا بگیرند. برای نگهداری از لاک پشت برکه‌ای باید فضایی را فراهم کنید که بتواند در خارج از آب نیز به گردش بپردازد، به همین دلیل نگهداری در آکواریوم همیشه مناسب نیست. همچنین پیشنهاد می‌شود که آنها را در محیط‌های باز مثل باغچه‌ها نگهداری کنید و غذاهایشان را از منابع دیگر تأمین کنید. تشخیص جنسیت لاک پشت‌ها نیز به راحتی امکان‌پذیر است. به سادگی می‌توانید لاک پشت را به حالت وارونه بگیرید و به لبه پوشش زیر شکم آن نگاه کنید. لاک زیر شکم نر به شکل بیضی و قوس دار است، در حالی که لاک زیر شکم ماده‌ها پهن‌تر است.
لاک پشت خاکی
لاک‌پشت‌های خاکی یا خشکی‌زی شامل چند گونه متفاوت هستند که ابعاد و شکل‌های مختلفی دارند و به طور کلی در خشکی زندگی می‌کنند. در ایران دو نوع از آنها شامل لاک‌پشت مهمیزدار و لاک‌پشت آسیایی وجود دارد که این گونه‌ها تحت حفاظت قرار دارند. اگر به طور اتفاقی یکی از این لاک پشت‌ها را پیدا کردید و خواستید مدتی از آنها نگهداری کنید و سپس به محیط طبیعی برگردانید، بهتر است ابتدا اطلاعاتی درباره نگهداری آنها مطالعه کنید. این لاک پشت‌ها می‌توانند در باغچه‌ها نگهداری شوند، اما ممکن است به درختان و سبزیجات آسیب بزنند. برای تغذیه آنها می‌توانید از سبزیجات، کاهو، هندوانه، میوه و سایر سبزیجات استفاده کنید و همچنین آنها حشرات مانند سوسک‌ها را نیز می‌خورند.
لاک‌پشت گوش قرمز
این لاک پشت دارای سنگ‌پشتی سبز رنگ با نوارهای سیاه و لکه‌های قرمز بر روی گوش‌ها است و سطح زیرین لاک او زرد رنگ است که بر روی آن لکه‌های سیاه نیز وجود دارد. این لاک پشت‌ها در برکه‌ها و رودخانه‌های آرام با پوشش گیاهی غنی در آمریکا زندگی می‌کنند.
طول لاک‌پشت‌ها می‌تواند تا ۳۰ سانتی‌متر برسد و نرها به طور معمول ۲۰ سانتی‌متر هستند. این نوع لاک‌پشت‌ها از رایج‌ترین حیوانات خانگی به شمار می‌روند. در ایران، لاک‌پشت‌های گوش قرمز از کشور سنگاپور وارد می‌شوند و در بسیاری از فروشگاه‌های تخصصی آبزیان و حیوانات خانگی به فروش می‌رسند. این لاک‌پشت‌ها نیمه‌آبزی هستند و در طبیعت، در مکان‌های آرام و خنک و منابع آب گرم زندگی می‌کنند. معمولاً در دریاچه‌ها، برکه‌ها، مرداب‌ها، نهرها، رودها و مکان‌های ساکت و آفتابی مشاهده می‌شوند. لاک‌پشت‌های گوش قرمز هم گوشت‌خوار هستند و هم گیاه‌خوار. در طبیعت، آنها از انواع ماهی‌ها، حشرات و غذاهای گیاهی تغذیه می‌کنند. لاک‌پشت‌های گوش قرمز یک ساله تقریباً ۵ تا ۶ سانتی‌متر طول دارند. اندازه نهایی لاک‌پشت‌های نر بالغ حدود ۱۸ تا ۲۲ سانتی‌متر و اندازه ماده‌های بالغ بین ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر است.
نکات مهم در نگهداری لاک‌پشت
برای حفظ بهداشت شخصی و جلوگیری از انتقال برخی بیماری‌ها و انگل‌ها به لاک‌پشت، باید قبل و بعد از دست زدن به لاک‌پشت و محیطش، دست‌ها را بشویید. این نکته به ویژه برای کودکان بسیار مهم است. استفاده از صابون‌های مایع ضدباکتری به این منظور مناسب و راحت‌تر است. همچنین، لاک‌پشت‌ها نیاز مبرمی به آفتاب دارند و اگر جایی برای آفتاب‌گیری نداشته باشند، ممکن است به بیماری‌های عفونی دچار شوند یا دچار ضعف جسمانی شوند. وجود باد شدید، رطوبت زیاد و دمای پایین در محیط زندگی آنها نیز می‌تواند باعث بیماری‌های ریوی شود. لاک‌پشت‌ها معمولاً مدفوع خیلی کمی دارند.
تمیز کردن مدفوع آنها آسان است و باید به طور منظم محلی که لاک‌پشت در آن نگهداری می‌شود، تمیز و ضدعفونی کنید. خود لاک‌پشت نیز باید شسته شود. به طور کلی، خزندگان از جمله لاک‌پشت‌ها از تمیزترین حیوانات به شمار می‌روند و بوی بدی که ممکن است از آنها بیاید، معمولاً به خاطر محل زندگی آلوده آنها است که باید سریعاً پاکسازی شود. همچنین، لاک‌پشت‌ها وقتی ترسیده باشند، مدفوع می‌کنند. هنگام خرید لاک‌پشت، دقت کنید اگر آن در آکواریوم به سرعت شنا می‌کند، نشانه‌ی سلامت آن است. هر لاک‌پشت ویژگی خاص خود را دارد. لاک لاک‌پشت آب شیرین نباید خیلی نرم باشد و نباید با فشار انگشت فرو برود. قبل از خرید لاک‌پشت، به نکات بهداشتی توجه کنید. چون بسیاری از فروشندگان ممکن است لاک‌پشت‌ها را در محیطی مناسب و تمیز نگه ندارند و آنها ممکن است دچار آسیب، عفونت یا سوءتغذیه باشند. بنابراین، بهتر است لاک‌پشتی که خریداری می‌کنید را مدتی قرنطینه کنید.
