راهنمای کاشت درخت جینکو و خواص فوق العاده آن (2 نکته مهم)

معرفی درخت جینکو

جینکو تنها نوعی از گیاهان است که از خانواده جینکو بیلوبا باقی مانده است. فسیل‌های برگ و چوب این درخت به دوران ژوراسیک، یعنی حدود ۱۹۰ میلیون سال پیش، مربوط می‌شود. جینکو درختی است که دارای دو نوع جنسیت است و هر ساله برگ‌هایش می‌ریزند. محل اصلی رشد این گیاه در جنوب چین و شرق آسیا مثل کره و ژاپن است. این درخت را می‌توان با کاشت بذر یا قلمه تکثیر کرد.

درخت جینکو می‌تواند تا ۴۰ متر ارتفاع بگیرد و قطر تنه‌اش بین ۳ تا ۴ متر است که با گذشت زمان به ۸ تا ۱۰ متر نیز می‌رسد. رنگ پوست درخت از خاکستری روشن تا قهوه‌ای روشن متغیر است. تاج درخت به طور معمول حدود ۴ متر گستردگی دارد و در درختان بزرگ‌تر به ۸ تا ۱۰ متر هم می‌رسد.

گیاه شناسی درخت جینکو

جینکو یک درخت دو پایه است و در پاییز برگ‌هایش می‌ریزد. این درخت به آرامی رشد می‌کند و منطقه اصلی آن در جنوب چین و شرق آسیا است.

این درخت به ۴۰ متر قد می‌رسد و تنه‌اش می‌تواند بین ۳ تا ۴ متر قطر داشته باشد که با سن بیشتر به ۸ تا ۱۰ متر نیز می‌رسد. رنگ پوست درخت از خاکستری روشن تا قهوه‌ای روشن است. تاج درخت معمولاً حدود ۴ متر بزرگی دارد و در درختان بزرگ‌تر این اندازه به ۸ تا ۱۰ متر هم می‌رسد.

تاج درخت‌های جوان به شکل هرم با شاخه‌هایی که به سمت بالا رشد می‌کنند، تشکیل می‌شود و دارای رشد مرکزی است. شاخه‌های جانبی به صورت مارپیچ و به سمت بالا بر روی تنه درخت رشد می‌کنند. با افزایش سن درخت، شکل آن تغییر کرده و پهن‌تر می‌شود. درخت جینکو دو نوع شاخه تولید می‌کند: یکی شاخه‌های بلند با برگ‌های عریض و جوانه‌های کناری و دیگری شاخه‌های کوتاه که برگ‌ها به صورت خوشه‌ای و بدون جوانه‌های جانبی هستند.

شاخه‌های بلند ساختار چوبی درخت را تشکیل داده و مسئول تولید جوانه‌های جدید هستند، در حالی که شاخه‌های کوتاه وظیفه تولید برگ‌ها را دارند. در شرایط خاص، این دو نوع شاخه می‌توانند به یکدیگر تبدیل شوند. درخت جینکو بین ۲۵ تا ۳۰ سالگی به مرحله زایشی می‌رسد. این درخت دارای برگ‌های بادبزنی شکل است که یکی یا چند لیب دارند و رگ‌های آن به صورت دو شاخه‌ای است. دمبرگ‌های آن نیز طولانی است. لبه برگ‌ها بر روی شاخه‌های کوتاه ممکن است کامل یا دو تکه باشد و برگ‌های قسمت‌های بالایی شاخه‌های بلند همیشه دارای لبه دو تکه با بریدگی عمیق هستند (به همین دلیل اسم بیلوبا به آن داده شده است). طول این برگ‌ها بین ۸ تا ۱۳ سانتی‌متر و عرض آن‌ها بین ۵ تا ۸ سانتی‌متر است.

گل‌های نر به صورت خوشه‌ای متشکل از ۳ تا ۶ گل و به طور آویزان روی شاخه‌ها قرار دارند. طول گل‌ها حدود ۱.۵ تا ۲ سانتی‌متر است و تعداد زیادی پرچم دارند. دانه‌های گرده به شکل قایق‌گونه بوده و با کمک باد پخش می‌شوند. زمان گرده‌افشانی متغیر است و بستگی به شرایط اقلیمی دارد و معمولاً از اواسط زمستان تا اواسط بهار رخ می‌دهد.

اندام‌های ماده در اندازه ۱ تا ۱.۵ سانتی‌متر بر روی یک ساقه با طول تقریبی ۵ سانتی‌متر قرار می‌گیرند و معمولاً به صورت دو شاخه هستند. هنگامی که گرده‌افشانی انجام می‌شود، از انتهای تخمک‌ها مایعی لزج ترشح می‌شود که در جذب دانه‌های گرده کمک می‌کند.

در مرحله نمو گامتوفیت نر، این پروسه درون تخمک طی ۳ تا ۵ ماه انجام شده و با تولید یک جفت اسپرماتوزوئید پایان می‌یابد. در زمان مناسب، یکی از آن‌ها آزاد می‌شود و به سمت سلول تخم (تخمک) حرکت کرده و آن را بارور می‌کند. این باروری در فصل تابستان اتفاق می‌افتد. بعد از لقاح، رشد جنین آغاز شده و تخمک‌های بارور شده، میوه را تشکیل می‌دهند. میوه‌ها به شکل شفت هستند و دارای پوشش خارجی آبدار و گوشتی به رنگ قهوه‌ای مایل به نارنجی‌اند که به صورت آویزان روی شاخه‌ها دیده می‌شوند.

لایه خارجی میوه زمانی که کاملاً رسیده می‌شود، به رنگ سبز یا مایل به ارغوانی درمی‌آید. میوه‌ها معمولاً در فصل پاییز رسیده و از درخت جدا شده و به اطراف پخش می‌شوند.

“`html

نیازهای اکولوژیکی و پراکنش درخت جینکو

درخت جینکو یک نوع درخت است که به نور زیاد نیاز دارد و در برابر شرایط سختی مانند خشکی و آلودگی هوا و خاک مقاوم است. این درخت می‌تواند در انواع مختلف خاک‌ها با pH متفاوت رشد کند، اما اطلاعات دقیقی درباره شرایط ایده‌آل رشد آن در دسترس نیست.

جینکو بومی شرق آسیا، به ویژه کشور چین است، اما امروزه در بیشتر نقاط دنیا کشت می‌شود. در کشور ما نیز به‌صورت پراکنده در شهرهای شمالی، اطراف تهران، مشهد و … کاشته شده است.

روش های تکثیر جینکو

برای تکثیر درخت جینکو، اصلی‌ترین روش‌ها شامل استفاده از بذر، پیوند، قلمه و کشت بافت است. تکثیر از طریق بذر در خاک‌های سبک شنی در زمین‌های سرد در فصل پاییز و زمستان انجام می‌شود. همچنین می‌توان از روش‌های پیوند و کوپیوند هم استفاده کرد. قلمه زدن برای تولید گیاهانی با جنسیت مشخص کاربرد دارد. به کارگیری هورمون IBA و سیستم مه پاشی نیز به بهتر ریشه‌دار شدن کمک می‌کند. همچنین از روش ریزازدیادی برای تکثیر جینکو بهره‌برداری می‌شود.

چین بزرگ‌ترین منطقه تولید بذر جینکو به‌شمار می‌رود. در نهالستان‌های این کشور، با روش‌های مختلفی همچون آبیاری فراوان، استفاده از کود، سرزنی، حلقه‌برداری، هرس، جوان‌سازی درختان قدیمی و گرده‌افشانی مصنوعی، تولید بذر افزایش می‌یابد.

پرورش جینکو به منظور تولید بذر

چین از مهم‌ترین مناطق تولید بذر جینکو است. در نهالستان‌های این کشور، با استفاده از آبیاری مناسب، کوددهی، سرزنی، حلقه‌برداری، هرس، جوان‌سازی درختان قدیمی، گرده‌افشانی مصنوعی و پیوند شاخه‌های گل‌دهنده نر بر روی درخت ماده، بذرها بیشتر تولید می‌شوند.

پرورش جینکو به منظور تولید برگ

از سال 1980 به‌صورت خاص برای تولید برگ جینکو و استخراج مواد مؤثر، این درخت کشت می‌شود. نهالستان‌ها برای برداشت برگ ابتدا در فرانسه تأسیس شدند و سپس در سومتر، واقع در جنوب کارولینای آمریکا، کشت وسیعی راه‌اندازی شد. در این منطقه، حدود 25000 درخت در هر هکتار و در فاصله‌های 40 سانتی‌متری از هم کشت شده‌اند. در مجموع، این نهالستان 400 هکتاری در سومتر می‌تواند به ده میلیون درخت در هر هکتار برسد. از سال 1990 به بعد، تعداد پرورش‌دهندگان چینی به‌سرعت افزایش یافت و مساحت کل کشت در چین حدود 5000 هکتار است.

نگهداری از درخت جینکو

برای رشد نهال‌ها در خزانه، باید به‌طور منظم آنها را آبیاری کرده و نیازهای غذایی خاک را تأمین کرد. با این کار می‌توان نهال‌های سالم و قوی به‌دست آورد.

پس از اینکه نهال‌ها به زمین اصلی انتقال یافتند، باید از قیم‌های مناسبی برای نگه‌داشتن آنها به‌صورت راست استفاده کرد. درختان جوان باید چند بار هرس شوند تا تاج درخت به شکل مطلوبی درآید. درختان بزرگ‌تر نیازی به هرس ندارند. آبیاری مناسب و به‌موقع نهال‌ها پس از انتقال به زمین اصلی نیز بسیار مهم است. هنگامی که ارتفاع گیاهان به شش متر رسید، با آبیاری معمولی می‌توان نیاز آبی آنها را تأمین کرد.

ریشه‌های اکثر درختان جینکو با نوعی قارچ همزیستی دارند. این قارچ نقش مهمی در جذب فسفر و سایر مواد مغذی خاک دارد. جینکو یکی از درختانی است که بیشترین…

“`

این گیاه مقاومت خوبی در برابر آفات و بیماری‌ها دارد، به طوری که تا به حال گزارشی از آفت یا بیماری جدی روی آن ارائه نشده است. تحقیقات انجام شده در ژاپن نشان می‌دهد که از 344 گونه آفتی که روی درختان و گیاهان زینتی مورد مطالعه قرار گرفته، تنها 6 گونه آن‌ها روی درخت جینکو دیده شده‌اند.

معمولا آفت‌های مهم جینکو شامل حشره‌هایی هستند که به دسته پولکداران تعلق دارند. این حشرات معمولا دارای بال‌های پولک‌دار هستند که این پولک‌ها به راحتی از بین می‌روند. مهم‌ترین این آفت‌ها شامل فاسوس اسکرسنز، هولکوسروس ویکاریوس و ستورا پوستورناتا می‌باشند. محققان معتقدند که برگ‌های این درخت به دلیل داشتن ترکیبات شیمیایی خاص، نه تنها برای آفات جذاب نیستند، بلکه می‌توانند برای آن‌ها سمی و خطرناک نیز باشند. برخی از محققان بر این باورند که وجود ماده‌ای به نام جینکولیدآ در برگ‌های جینکو مانع تغذیه لارو پروانه کلم از آن‌ها می‌شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که عصاره‌های الکلی تهیه شده از ریشه درخت جینکو به خاطر وجود موادی مانند اسید اگزالیک و اسید مالیک به طور چشمگیری قادر به کنترل کرم ساقه‌خواری ذرت هستند.

بیماری لکه برگی که ناشی از قارچ فیلوستیکاتا جینکو است، می‌تواند درختان را آلوده کند. همچنین گونه‌های پلی پوروس ممکن است باعث پوسیدگی تنه، ریشه و قلب درخت شوند و برخی نماتدها هم می‌توانند کف ریشه را تخریب کنند.

برداشت محصول درخت جینکو

زمان برداشت برگ‌های جینکو تاثیر زیادی بر مقدار و کیفیت مواد مفید آن‌ها دارد. برگ‌ها در اواخر تابستان بیشترین مقدار ترپن‌ها را دارند و در پاییز (زمانی که زرد می‌شوند) بیشترین ترکیبات فلاونوئیدی را دارند.

برگ‌ها معمولا به صورت دستی و توسط کارگران چیده می‌شوند. در برخی کشورها، شاخه‌های درخت را با قیچی‌های بزرگ می‌برند و سپس برگ‌ها را از آن‌ها جدا می‌کنند. این روش برداشت برای درخت مناسب نیست و می‌تواند به کاهش عملکرد برگ‌ها در سال‌های آینده منجر شود.

پس از برداشت، برگ‌ها باید خشک شوند. اگر از هوای آزاد برای خشک کردن استفاده می‌شود، باید برگ‌ها را زیر و رو کرده تا به خوبی خشک شوند. در صورت استفاده از خشک‌کن‌های الکتریکی، دما باید بین 50 تا 60 درجه سانتی‌گراد باشد تا خشک شدن یکنواخت برگ‌ها تضمین شود. برگ‌های خشک شده جینکو رطوبت را جذب می‌کنند، بنابراین باید در مکان‌های خشک، خنک و تاریک نگهداری شوند.

خواص دارویی جینکو

بذرهای این درخت هزاران سال است که در طب سنتی چین به عنوان دارویی لاغر کننده برای ریه‌ها استفاده می‌شوند و برای درمان آسم و سرفه شناخته شده‌اند. همچنین آن‌ها را به عنوان تصفیه‌کننده خون، کمک‌کننده به هاضمه، ضد کرم، تب‌بر و آنتی‌بیوتیک می‌دانند. اولین بار در سال 1436 در چین از برگ‌های این درخت برای درمان بیماری‌های پوستی و زخم‌ها استفاده شده است.

عصاره برگ جینکو تأثیرات بیولوژیکی زیادی دارد. این عصاره جریان خون را در شریان‌ها افزایش می‌دهد و به این ترتیب خون بیشتری به بافت‌ها می‌رسد. همچنین این عصاره جریان خون به مغز را بالا می‌برد و منجر به تقویت حافظه و توانایی‌های فکری می‌شود.

عصاره‌های استاندارد شده برگ جینکو برای درمان انواع بیماری‌های مرتبط با سن، مانند آلزایمر، اسکیزوفرنی، پارکینسون، نقص حافظه، ناتوانی مغزی، افسردگی و اضطراب، زنگ گوش، سرگیجه، نارسایی‌های جنسی، درد معده، بیماری‌های پوستی و اختلالات قلبی و عروقی مؤثر هستند.

محصولات جینکو از برگ‌های طبیعی آن یا از عصاره برگ‌هایش تهیه می‌شوند و به صورت دارویی (قرص و کپسول)، عصاره مایع و همچنین در انواع خوراکی‌ها، لوازم آرایشی، کرم‌های پوستی و شامپو و صابون در دسترس هستند.

بیشتر بخوانید: