پوسیدگی و انواع آن

پوسیدگی فرش می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد، اما به طور کلی هر فاکتوری که باعث شل شدن، پاره شدن و از هم پاشیدن تاروپود فرش شود، پوسیدگی نامیده می‌شود. این مشکل می‌تواند خسارت‌های زیادی به فرش بزند و در برخی موارد حتی ترمیم آن غیر ممکن باشد. پوسیدگی فرش به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود.

پوسیدگی سطحی

پوسیدگی سطحی نوعی از پوسیدگی است که آسیب زیادی به بافت اصلی فرش نمی‌زند و معمولاً می‌توان به راحتی آن را ترمیم کرد.

پوسیدگی عمقی

پوسیدگی عمقی به نوعی از پوسیدگی‌ها اشاره دارد که بافت، تاروپود و رنگ فرش به طور جدی آسیب دیده است و ترمیم آن بسیار سخت یا غیر ممکن خواهد بود.

دلایل پوسیدگی فرش و نشانه‌های آن

قبل از اینکه درباره راه‌های جلوگیری از پوسیدگی فرش صحبت کنیم، باید با عوامل و دلایلی که باعث این مشکل می‌شوند آشنا شویم. در حقیقت، پوسیدگی فرش می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر است:

• قرار گرفتن فرش در معرض رطوبت برای مدت طولانی
• شستشوی فرش با مواد شوینده نامناسب
• شستشوی غیراصولی فرش‌ها
• وارد آمدن فشار و ضربه‌های شدید به فرش
• پهن کردن فرش در سطح ناصاف که باعث ایجاد درز و ترک می‌شود
• قرار گرفتن فرش زیر نور مستقیم خورشید برای مدت طولانی
• عدم جابجایی و تهویه مناسب فرش
• پهن کردن فرش بر روی سطوح آهکی، سفالی و گچی
• استفاده طولانی و بیش از حد از فرش و ساییدگی آن

هر یک از این عوامل می‌توانند باعث پوسیدگی فرش شوند. پوسیدگی ابتدا ممکن است سطحی باشد و در صورتی که تغییرات لازم انجام نشود، به مشکلات جدی‌تری تبدیل خواهد شد.

که به آن رسیدگی نشود به پوسیدگی عمیق و در نهایت آسیب و خسارت فرش ختم می‌شود. از جمله مهم‌ترین نشانه‌های وجود پوسیدگی در فرش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• قسمت پشتی فرش دچار تغییر رنگ می‌شود و به رنگ سیاه در می‌آید هرچند که این تغییر رنگ ممکن است در اثر پوسیدگی نباشد و باید دلایل آن بررسی شود.
• ساطع شدن بوی نامطبوع از فرش
• جدا شدن پرز و الیاف‌های ریز از فرش
• عدم مقاومت فرش در برابر کشش، فشار، ضربه و … و پاره شدن آن

راهکارهای جلوگیری از پوسیدگی فرش

همان‌طور که گفته شد عوامل و فاکتورهای مختلفی می‌توانند منجر به پوسیدگی‌های سطحی و عمقی در فرش شوند و موجب آسیب دیدن آن‌ها گردند. برای جلوگیری از پوسیدگی فرش می‌توان از راهکارها و شیوه‌های متعددی استفاده کرد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:

قرار ندادن فرش در معرض رطوبت

رطوبت اصلی‌ترین دشمن فرش و مهم‌ترین دلیل ایجاد پوسیدگی در آن است. فرش‌هایی که در معرض رطوبت قرار داشته باشند می‌توانند به سرعت دچار آسیب شوند. قرار دادن گلدان بر روی فرش، قرار دادن فرش در جلوی درب حمام و سرویس بهداشتی، قرار دادن فرش در کنار شوفاژ و پنجره و … می‌توانند باعث ایجاد رطوبت در فرش و در نهایت پوسیدگی آن شوند. رطوبت می‌تواند منجر به بیدخوردگی فرش شود و همین امر باعث می‌شود که بسیاری از فرش‌ها قابلیت ترمیم نداشته باشند. همچنین بسیاری از افراد در زمان شستشوی فرش‌ها به خشک شدن کامل فرش توجه ندارند و همین امر می‌تواند منجر به پوسیدگی خصوصاً در فرش‌های دستباف با الیاف‌های طبیعی می‌شود.

انتخاب شوینده‌های مناسب برای شستشوی فرش

انتخاب شوینده مناسب برای شستن فرش یکی از مهم‌ترین نکاتی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. امروزه انواع مختلفی از شوینده‌ها در دسترس هستند که هر کدام می‌توانند خواص شیمیایی، اسیدی و قلیایی متفاوتی داشته باشند و اثرات گوناگونی بر روی بافت، الیاف و رنگ فرش‌ها بگذارند. برای انتخاب شوینده مناسب در زمان شستشوی فرش حتماً باید به استانداردهای بهداشتی، نوع فرش، الیاف و رنگ فرش و سایر نکات توجه ویژه‌ای داشت. برای هرکدام از انواع فرش‌های ماشینی و دستباف با رنگ‌ها و الیاف مختلف، شوینده‌های مختلفی وجود دارند که هر کدام ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی دارند و باید در زمان استفاده توجه زیادی به آن‌ها و نحوه عملکردشان داشت.

شستشوی اصولی فرش‌ها

شستن نامناسب یکی از مهم‌ترین عواملی است که می‌توانند باعث آسیب‌هایی همچون پوسیدگی فرش شود. شستشوی فرش‌ در مراحل مختلفی انجام می‌شود و هر مرحله باید بر اساس اصول و قواعد مناسب و استانداردهای مناسب اجرا شود. بهترین روش برای شستن فرش‌ها استفاده از قالیشویی است چرا که این شرکت‌ها با برخورداری از تجهیزات مدرن، نیروهای متخصص و مواد شوینده مخصوص می‌توانند هر کدام از انواع فرش‌ها را به بهترین شکل ممکن تمیز کنند. در حقیقت اگر هر کدام از مراحل گردگیری،
“`

اگر فرش را به درستی خیس نکنیم، نشوییم، آبکشی نکنیم و خشک نکنیم، ممکن است آسیب ببیند و خراب شود.

روش‌های درست استفاده از فرش

همانطور که گفته شد، اگر فرش در معرض نور مستقیم آفتاب برای مدت طولانی باشد، یا روی آن اشیاء سنگین قرار گیرد، یا مواد غذایی و آلودگی‌های دیگر روی آن بریزد، یا فرش جابجا نشود و ساییده شود، و نیز اگر روی سطوح ناهموار قرار گیرد، ممکن است خراب شود. بنابراین برای جلوگیری از آسیب به فرش، باید به این نکات توجه کنیم.

چطور فرش‌های پوسیده را تعمیر و ترمیم کنیم

اگر قسمت پشت فرش سیاه شود، می‌توانیم از یک سوزن بلند و ضخیم برای بررسی وجود پوسیدگی استفاده کنیم. باید سوزن را به یک قسمتی از فرش که ممکن است خراب شده باشد، وارد کنیم. اگر سوزن با صدای شکستنی وارد فرش شد، یعنی آن بخش پوسیده است. ترمیم پوسیدگی‌های عمیق فرش بسیار سخت و پرهزینه است، بنابراین بهتر است از خدمات شرکت‌های قالیشویی استفاده کنیم. زیرا ترمیم ریشه، ضدعفونی، رفع پارگی و پوسیدگی نیاز به دانش و تخصص دارد و افراد عادی ممکن است آسیب بیشتری به فرش وارد کنند.

جمع‌بندی نهایی

فرش‌ها از مهم‌ترین اجزا دکوراسیون هستند و در سراسر جهان محبوبیت دارند. فرش‌ها بر اساس نوع بافت، جنس الیاف، رنگ و طرح تنوع زیادی دارند و هر کدام عمر مشخصی دارند. از عوامل مهمی که باعث پوسیدگی فرش می‌شود می‌توان به رطوبت، شستشوی نادرست، استفاده از مواد شوینده بی‌کیفیت، استفاده نادرست از فرش، فشار زیاد و عدم جابجایی اشاره کرد. برای جلوگیری از پوسیدگی و آسیب به فرش، باید به نکات مختلفی مانند استفاده صحیح، نگهداری درست و شستشوی اصولی توجه کنیم.