روش های کاشت درخت پالونیا و کاربردهای آن (2 نکته مهم)
معرفی درخت پالونیا
پالونیا یا درخت پرنسس که در ایران به درخت نوروز نیز معروف است، با نام علمی Paulownia یکی از گیاهان خانواده نعناسانان است و شامل ۶ تا ۱۷ گونه مختلف می‌شود. این درختان در مناطق مختلفی از جمله شمال آمریکا، چین، لائوس، ویتنام و دیگر کشورهای شرق آسیا، به ویژه ژاپن و کره، یافت می‌شوند.
برگ‌های پالونیا شکل قلبی دارند و گل‌های خوشبو و زیبایی به رنگ‌های سفید، صورتی یا بنفش تولید می‌کنند. نام این درخت از روی Anna Pavlovna، دختر پاول یکم تزار روسیه گرفته شده است. وقتی که گل‌ها شکفته می‌شوند (تقریباً در اردیبهشت)، این درختان گردشگران زیادی را برای دیدن باغ‌های زیبا به خود جلب می‌کنند.
پالونیا درختی بسیار سازگار است و می‌تواند در انواع متفاوت خاک و آب و هوا رشد کند. این درخت در دشت‌های کم ارتفاع و همچنین در ارتفاعات بالا تا ۲۰۰۰ متر در چین کاشته می‌شود. در آمریکا نیز به وفور وجود دارد و در ایران، اولین بار در دهه‌ی ۸۰ در شمال کشور کاشت شده است. این درخت نه تنها به خاطر گل‌های زیبایش زینتی است بلکه به عنوان منبع چوبی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در ژاپن، پالونیا دارای نماد خاصی است. چند سال پیش، گونه‌ای به نام پالونیای شهبانو به ایران وارد شد و به خاطر گل‌های خوشه‌ای‌اش به عنوان درخت زینتی در استان گلستان کاشته می‌شود. بهترین نوع پالونیا در ایران، گونه هیبریدی است که بذرهایش عقیم هستند و نخستین بار در شیراز کشت شد. این درخت بسیار مناسب برای جنگل‌کاری سریع، توسعه فضای سبز در شهرها و روستاها و همچنین کشت همزمان با انواع دیگر گیاهان زراعی است.
ویژگی‌های درخت پالونیا
از ویژگی‌های درخت پالونیا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاوم به کم‌آبی
- مقاوم به خاک‌های آهکی و گچی
- مقاوم به خاک‌های با زهکش ضعیف
- مقاوم به دود و هوای آلوده مناطق صنعتی
گیاه‌شناسی پالونیا
پالونیا دارای پوست خاکستری، قهوه‌ای یا سیاه است که در درختان جوان دارای عدسک‌های ریزی می‌باشد. شاخه‌های جوان پر از کرک‌های غده‌ای هستند و شاخه‌ها به شکل انشعابات دو شاخه‌ای رشد می‌کنند. برگ‌های درختان جوان بزرگ و دارای دمبرگ‌های بلندی هستند. گل‌ها به رنگ‌های ارغوانی و صورتی و میوه آن کپسولی است که بذرهای ریز و بالدار دارد. این بذرها معمولاً توسط باد پخش می‌شوند و به همین دلیل درخت ممکن است در برخی شرایط مهاجم باشد. برای استفاده تجاری از این درخت، باید بذرها عقیم‌سازی و اصلاح نژاد شوند تا در برابر تنش‌های دمایی مقاوم‌تر شوند و چوب بهتری تولید کنند. پالونیا، درختی خزان پذیر است که گل‌های بسیار زیبایی دارد و در زمان شکوفه دهی، منظره‌ای جذاب و دیدنی ایجاد می‌کند. خوشه‌های گل این درخت به رنگ ارغوانی روشن هستند و به همراه گل‌های خوشبو سفیدآبی در اردیبهشت ظاهر می‌شوند.
این درخت بین ۸ تا ۲۵ متر قد و حدود ۸ متر عرض دارد و به همین دلیل سایه خوبی ایجاد می‌کند و به طور گسترده در چین کشت می‌شود. پالونیا دارای برگ‌های بزرگ و قلبی شکلی است که طول آن‌ها به ۳۰ سانتیمتر و عرض آن‌ها تا ۲۰ سانتیمتر می‌رسد. عمر این درخت معمولاً حدود ۳۰۰ سال است.
شرایط کاشت و نگهداری از درخت پالونیا
1. باید از کاشت این نوع درخت در کنار دیوار خودداری شود.
2. همچنین نباید درخت پالونیا را نزدیک لوله‌های آب کاشت.
“`html
3. در سال اول کاشت، درخت باید در زمان‌های مشخصی آب دهی شود تا خاک آن هرگز خشک نشود و برگ‌هایش پژمرده نگردد.
4. در ابتدای رشد، باید با هرس کردن شاخه‌ها و جوانه‌های درخت مسیر رشد آن را مشخص کنیم.
5. تلاش کنید تا شاخه‌ها تنها ۲ الی ۳ متر از سمت اطراف رشد کنند و یک جوانه قوی برای قلمه‌گیری انتخاب شود.
کاشت و تکثیر پالونیا با روش کشت بافت
از این روش برای تولید حدود 2000 درخت پالونیا استفاده می‌شود. برای تکثیر پالونیا با روش کشت بافت، ابتدا باید غنچه یا سرشاخه گیاه را ضدعفونی کرده و سپس در محیط کشت که آن را محیط آگار (محیط ژل مانند) می‌نامند، قرار دهیم تا گیاهچه اولیه تشکیل شود. این گیاه تا سه هفته درون شیشه‌ای دربسته و در شرایط استریل و با محیط غذایی مخصوص که آزمایشگاه تهیه کرده رشد می‌کند تا اندازه‌اش به ده سانتیمتر یا بیشتر برسد و سپس به گلخانه منتقل می‌شود.
مرحله آداپته کردن یعنی هماهنگ کردن گیاه با محیط یکی از مهم‌ترین مراحل است زیرا گیاهچه پس از خارج شدن از شرایط استریل باید با فضای بیرون، مانند رطوبت و دمای هوا، سازگار شود تا صدمه نبیند و به خوبی رشد کند.
کشت پالونیا از طریق بذر
این روش بیشتر شناخته شده و معمولاً افراد از بذر پالونیا برای تکثیر آن استفاده می‌کنند. از آنجایی که عمر بذر پالونیا کم است، بهتر است از بذرهای تازه استفاده شود و برای بالا بردن درصد جوانه‌زنی، بذرها حدود دو ماه قبل از کاشت در دمای 7-2 درجه سانتی‌گراد نگهداری شوند.
مراحل تکثیر با کمک بذر به شرح زیر است:
پس از اینکه بذر پالونیا سرمای لازم را دید، باید بذرها را در محیط کشت مخلوطی از کوکوپیت و پرلیت بکاریم و پس از کاشت، سطح خاک را کمی فشار دهیم تا در هنگام آبیاری جابجا نشوند. دقت کنید که اگر بذرها عمیق کاشته شوند، سبز نخواهند شد زیرا نیاز به نور دارند. تا زمانی که بذر پالونیا جوانه بزند، باید از روش اسپری پاشی برای آبیاری استفاده کرد.
برای کاشت پالونیا با بذر، بذرها باید در دمایی بین 29-21 درجه سانتی‌گراد قرار گیرند تا جوانه زنی حتمی باشد.
اگر شرایط محیط مناسب باشد و بذر پالونیا کیفیت خوبی داشته باشد، در مدت 3 هفته جوانه زنی و سبز شدن اتفاق می‌افتد.
تراکم کاشت درخت پالونیا
فواصل کاشت نهال درخت پالونیا به اهداف و شرایط محیطی بستگی دارد. فاصله کاشت در شمال کشور کمتر و در جنوب و مناطق بیابانی بیشتر و در دیگر مناطق متوسط است. در ایجاد فضای سبز نیز فاصله‌ها با توجه به نوع گونه و شرایط منطقه متغیر است.
آبیاری درخت پالونیا
بعد از کاشت درخت پالونیا، بلافاصله باید آبیاری انجام شود و آبیاری‌های بعدی با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه تنظیم شود.
روش‌های مختلفی برای آبیاری وجود دارد که با توجه به محدودیت آب در کشور، بهترین روش از نظر صرفه‌جویی در مصرف آب و هزینه و همچنین سهولت کار، آبیاری قطره‌ای است.
عملیات مراقبت و نگهداری از درخت پالونیا
برای بهبود شرایط رشد و بقای نهال‌ها، عملیات مراقبت مانند شخم زدن، از بین بردن علف‌های هرز، مرمت حصار و قیم، و جابجایی نهال‌های خشکیده انجام شود و در صورت نیاز، آبیاری دوباره صورت گیرد.
“““html
کاشت نهال کاری ضروری است.
خواص چوب پالونیا
چوب پلونیا چوبی نرم، سبک و روشن است که به راحتی در فضای باز خشک می‌شود. این چوب خاصیت ضد آتش دارد و هنگام سوزاندن در کوره، ذغالی بسیار با کیفیت تولید می‌کند. انواع مختلف پلونیا مانند fargesii و P.elongata سبک‌ترین چوب‌ها را تولید می‌کنند.
مبلمان ساخته شده از چوب پلونیا در مناطق مرطوب هم دوام خوبی دارد. همچنین، این چوب در برابر پوسیدگی مقاوم بوده و صدا را به خوبی منتقل می‌کند.
مصارف درخت پلونیا
چوب پلونیا
مطالعات نشان می‌دهد چوب این درخت بسیار سبک و نرم است و قابلیت لازم برای تولیدات چوبی و کاغذ را دارد. استفاده از این درختان در کشاورزی یا جنگل‌های آسیب‌دیده می‌تواند حجم چوب تولیدی را افزایش دهد و کمبود چوب در صنایع را جبران کند.
کیفیت این چوب باعث استفاده گسترده از آن در محصولات مختلف مانند صنایع نظامی، ورزشی، مبلمان، روکش چوبی و حتی ساخت آلات موسیقی شده است.
حجم چوبی که از یک هکتار زمین برداشت می‌شود، بسته به شرایط خاک می‌تواند بین ۲۰ تا ۵۵ مترمکعب در سال باشد.
محصولات جانبی برگ‌ها و گل‌های پلونیا
از دیگر مزایای درخت پلونیا می‌توان به عایق‌بندی، تولید کربن فعال، استفاده در داروسازی و تولید عسل اشاره کرد. برگ‌ها و گل‌های این درخت نیز می‌توانند به عنوان کود سبز استفاده شوند و به همین دلیل بسیار مورد توجه هستند.
برگ و پوست درخت می‌تواند برای تولید خاک برگ و خوراک دام استفاده شود و همچنین شهد گل‌های پلونیا برای تولید عسل کاربرد دارد.
برای تولید هر کیسه خاک برگ ۴ کیلوگرمی، به ۱ کیلو برگ خیس پلونیا و ۳ کیلو خاک رس ماسه‌ای نیاز است. هر درخت پلونیا در مدت ۵ سال حدود ۸۴ کیلوگرم خاک برگ تولید می‌کند که در نهایت می‌توان از یک هکتار زمین با کاشت ۸۰۰ درخت حدود ۶۷٫۲ تن خاک برگ تولید کرد.
برای تولید عسل، به ازای هر ۱۰۰ درخت پلونیا یک کندو ایجاد می‌شود و هر کندو می‌تواند سالانه ۴۰ کیلو عسل تولید کند. با احتساب گل‌های پلونیا، در پایان ۵ سال می‌توان حدود ۹۶۰ کیلو عسل ارگانیک به دست آورد.
بیشتر بخوانید:
سایت رضیم
“`
