روغن جامد بهتر است یا مایع؟ از کدام استفاده کنیم؟

روغن جامد بهتر است یا مایع؟ آیا روغن جامد ضرر دارد؟ بهترین نوع روغن برای پخت و پز و سرخ کردن کدام است؟ کدام یک اثرات سوء کمتری بر سلامت بدن دارد؟ این سوالات از جمله موارد متداولی هستند که برای بسیاری از مصرف‌کنندگان پیش می‌آید. در این مقاله از رضیم بلاگ، به این سوالات پاسخ خواهیم داد.

روغن‌های مایع و جامد از جمله پرمصرف‌ترین محصولات غذایی هستند. خرید بهترین نوع این روغن‌ها می‌تواند به داشتن رژیم غذایی سالم کمک کند؛ از انواع مایع مانند روغن آفتابگردان، کنجد و ذرت گرفته تا روغن‌های جامدی که کیفیت آنها بهبود یافته است، همه می‌توانند در بهبود تغذیه خانواده‌ها مؤثر باشند. به طور کلی می‌توان گفت روغن مایع از روغن جامد بهتر است.

ویژگی‌های روغن جامد

روغن‌های جامد از چربی‌های گیاهی و غیر اشباع تشکیل شده‌اند. این روغن‌ها در ابتدا مایع هستند و سپس از طریق یک فرآیند به نام هیدروژناسیون، به حالت جامد تبدیل می‌شوند. این فرآیند به روغن کمک می‌کند تا دیرتر فاسد شود و مقاومت بیشتری داشته باشد. اما در نتیجه این روش، ترکیباتی به نام “اسیدهای چرب ترانس” نیز در روغن تولید می‌شود که می‌توانند باعث افزایش کلسترول بد خون شوند.

برای پاسخ به سوال “روغن جامد بهتر است یا مایع”، باید مزایا و معایب هر کدام را بررسی کنیم.

بیشتر بخوانید: رسپی روغن دنبه بدون بو و خوش طعم

مزایای روغن جامد

کاهش مصرف روغن‌های جامد باعث می‌شود نقاط مثبت این محصولات کمتر دیده شود. اما باید گفت که این نوع روغن‌ها هم مزایایی دارند که باید به آنها توجه کرد. مهم‌ترین مزایا عبارتند از:

• تحمل دمایی بالا: روغن‌های جامد نقطه دود بالایی دارند، به این معنا که بهتر می‌توانند حرارت را تحمل کنند. این ویژگی باعث می‌شود که این روغن‌ها دیرتر بسوزند و برای سرخ کردن مناسب‌تر باشند.
• طعم و عطر مطلوب: روغن‌های جامد عطر و طعم بهتری دارند و به همین دلیل بسیاری از آشپزان از آنها برای پخت و پز استفاده می‌کنند.
• ماندگاری طولانی: روغن‌های جامد نسبت به روغن‌های مایع در شرایط محیطی مختلف تغییرات کمتری دارند و دیرتر فاسد می‌شوند. در حالی که روغن‌های مایع به سرعت در تماس با اکسیژن خراب می‌شوند.

بیشتر بخوانید: با روش‌‌های نگهداری روغن آشنا شوید!

معایب و مضرات روغن‌های جامد

یکی از بزرگترین معایب روغن‌های جامد وجود اسیدهای چرب ترانس در آنهاست که از طریق هیدروژناسیون تولید می‌شوند. وجود این نوع چربی‌ها در روغن می‌تواند برای سلامت مضر باشد. برخی از مضرات آنها عبارتند از:

• رسوب چربی‌های اشباع در رگ‌ها، که باعث افزایش خطر بیماری‌های قلبی، عروقی، سکته و سرطان می‌شود.
• هضم نشدن روغن‌های جامد در بدن به دلیل ساختار شیمیایی خاص آنها.

“““html

• هیدروژن در روغن
• افزایش کلسترol مضر خون
• چاقی و افزایش وزن بدن

بیشتر بخوانید: ۵ روش عالی برای تمیز کردن بطری‌های روغنی

ویژگی‌های روغن‌های مایع

با بررسی ویژگی‌های روغن‌های مایع، می‌توان به این سؤال پاسخ داد که “آیا روغن جامد بهتر است یا مایع؟”

روغن‌های مایع از چربی‌های غیر اشباع ساخته شده‌اند و در دمای اتاق به صورت مایع هستند. ساختار شیمیایی این روغن‌ها شامل پیوندهای دوگانه و سه‌گانه است. به همین دلیل به این روغن‌ها، روغن‌های سیر نشده یا غیر اشباع هم می‌گویند. گیاهانی مثل ذرت، سویا، زیتون، کنجد، آفتابگردان، کلزا و کانولا برای تهیه این نوع روغن‌ها استفاده می‌شوند.

مزایا و معایب روغن‌های مایع

یکی از ویژگی‌های خوب روغن‌های مایع، عدم وجود اسیدهای چرب ترانس در آن‌هاست. به همین دلیل، اسیدهای چرب اشباع در روغن‌های مایع خیلی کمتر از روغن‌های جامد است. بنابراین، این روغن‌ها برای سلامت انسان ضرر کمتری دارند.

مصرف این روغن‌ها به افزایش کلسترول مضر خون و بروز بیماری‌های قلبی و فشار خون کمک نمی‌کند. اما باید در مصرف آن‌ها تعادل را رعایت کرد؛ در غیر این صورت، ممکن است باعث چاقی و ایجاد مشکلات شده و برخی بیماری‌ها را به وجود آورد.

کدام روغن برای سرخ کردن مناسب است؟ جامد یا مایع؟

روغن‌های جامد معمولاً نقطه دود و مقاومت حرارتی بالاتری دارند. به همین خاطر، معمولاً برای سرخ کردن گزینه‌های بهتری محسوب می‌شوند. اما باید به سلامت روغن نیز توجه کرد.

هرچند از روغن‌های جامد برای سرخ کردن سوختگی نمی‌بینید، ولی مصرف آن‌ها برای سلامتی انسان ضرر دارد. برای جلوگیری از اثرات مضر این روغن‌ها بر سلامت، بهتر است روغن‌های مایع استفاده کنید. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که از روغن‌های مایع مخصوص سرخ کردن با ویژگی‌های حرارت‌پذیری بالا و حداکثر ۱۰ درصد چربی ترانس استفاده کنید.

روغن‌های آفتابگردان و کنجد از بهترین روغن‌های مایع برای سرخ کردن هستند. این روغن‌ها نقطه دود بالایی دارند و در نتیجه استفاده از آن‌ها در پخت و پز باعث نمی‌شود که روغن بسوزد، رنگش تغییر کند یا بویی نامطبوع تولید شود. همچنین سلامت غذا نیز حفظ می‌شود.

• روغن‌های محلی مانند روغن زرد و روغن دنبه گوسفند گزینه‌های خوبی برای سرخ کردن هستند.

“““html
کردن مواد غذایی هستند.

بیشتر بخوانید: رازهای انتخاب بهترین روغن برای پخت و پز!!!

در پایان، روغن جامد بهتر است یا مایع؟

در سبد غذایی خانواده‌های ایرانی، هر دو نوع روغن جامد و مایع وجود دارد. بیشتر کارشناسان می‌گویند که چربی‌های غیر اشباع بهترین نوع روغن برای مصرف هستند و استفاده از این روغن‌ها در آشپزی به سلامت بدن آسیب نمی‌زند.

این چربی‌ها در روغن‌های مایع وجود دارند. بنابراین، اگر به این سؤال جواب دهیم که “روغن جامد بهتر است یا مایع”، می‌توان گفت که روغن‌های مایع انتخاب مناسب‌تری هستند.

روغن‌های جامد به خاطر داشتن اسیدهای چرب ترانس در ساختار خود، برای بدن مضرترند و می‌توانند باعث رسوب چربی در رگ‌ها شوند. در حالی که روغن‌های مایع چربی اشباع کمتری دارند و به افزایش کلسترول خوب و کاهش کلسترول بد کمک می‌کنند. اما باید توجه داشت که مصرف این روغن‌ها هم نباید بیش از حد باشد. برای حفظ سلامتی خود و خانواده‌تان، انتخاب روغن خوراکی با کیفیت را در برنامه غذایی‌تان لحاظ کنید.

منبع: سید ایران