رگ به رگ شدن زانو با چه روش هایی قابل درمان است؟ (2 نکته مهم)

پیچ خوردگی زانو چیست؟

پیچ خوردگی زانو به آسیب‌هایی که به رباط‌ها وارد می‌شود، اشاره دارد. رباط‌ها بافت‌هایی هستند که استخوان‌ها را به یکدیگر متصل می‌کنند. اگر زانو شما پیچ خورده باشد، این به این معناست که ساختارهایی که استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل می‌کنند، دچار آسیب شده‌اند.

آیا پیچ خوردگی زانو همان کشیدگی زانو است؟

بسیاری افراد پیچ خوردگی زانو را با کشیدگی زانو اشتباه می‌گیرند. پیچ خوردگی به رباط‌ها آسیب می‌زند، در حالی که کشیدگی به عضلات آسیب می‌زند.
رباط‌ها ساختارهایی هستند که دو استخوان را به هم متصل کرده و حرکت مفصل را ممکن می‌سازند.
رباط‌های زانو کمک می‌کنند تا حرکاتی مانند خم و راست شدن انجام شود. همچنین، رباط‌های جانبی از چرخش ناگهانی زانو جلوگیری می‌کنند.

زانو چهار رباط اصلی دارد:

دو رباط که پشتیبانی جلو و عقب زانو را فراهم می‌کنند و دو رباط که حرکت جانبی را تثبیت می‌کنند. بسته به اینکه کدام رباط آسیب دیده باشد، پیچ خوردگی ممکن است متفاوت باشد:

1. رباط صلیبی قدامی (ACL) که معمولاً منظور از رباط زانو همین است و استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل می‌کند.
2. رباط صلیبی خلفی (PCL) که این رباط هم استخوان ران را به استخوان ساق در زانو متصل می‌کند. (این رباط به ندرت آسیب می‌بیند، مگر در تصادفات رانندگی).
3. رباط جانبی جانبی (LCL) که استخوان ران را به استخوان فیبولا، استخوان کوچکتر در سمت خارجی زانو متصل می‌کند.
4. رباط وثیقه داخلی (MCL) که استخوان ران را به استخوان ساق در قسمت داخلی زانو متصل می‌کند.

علائم پیچ خوردگی زانو

بسته به اینکه کدام رباط آسیب دیده است، ممکن است علائم مختلفی را تجربه کنید.

پیچ خوردگی ACL

در صورت آسیب به رباط صلیبی قدامی، ممکن است صدای تق تق در زانو شنیده شود و احساس کنید زانو قادر به حمایت از شما نیست.
در زمان آسیب دیدگی، درون زانوی شما ممکن است درد احساس شود.
در ساعات بعد از آسیب، زانو به طرز قابل توجهی متورم می‌شود.
درد شدیدی در زانو وجود خواهد داشت که مانع از ادامه فعالیت ورزشی می‌شود.
تغییر رنگ زانو به سیاه و آبی.
احساس بی ثباتی در زانو – احساس آسیب دیدگی یا اینکه زانو در حال شکست است.

پیچ خوردگی PCL

اگر دچار پیچ خوردگی PCL شوید، ممکن است پشت زانوی شما آسیب ببیند و اگر بر روی زانو بخواهید بنشینید، احتمالاً درد بیشتری وجود خواهد داشت.
تورم خفیف زانو با یا بدون بی‌ثباتی.
مشکل خفیف در حرکت دادن زانو.
درد خفیف در پشت زانو که هنگام زانو زدن بدتر می‌شود.

پیچ خوردگی MCL

وجود درد و تورم در زانو.
زانو به سمت بیرونی کمانه می‌کند.
وجود حساسیت بیش از حد در ناحیه پارگی MCL (در قسمت داخلی زانو).

پیچ خوردگی LCL

وجود درد و تورم در زانو.
زانو به سمت داخل کمان می‌کند.
وجود حساسیت بیش از حد در ناحیه پارگی LCL (در سمت خارجی زانو).

در پیچ خوردگی‌های LCL و MCL، ممکن است به نظر برسد زانو می‌خواهد به سمت خلاف رباط آسیب دیده کمان کند و ممکن است در صورت وقوع آسیب، نرم شود.

نشانه‌های پیچ خوردگی زانو

بیشتر افرادی که دچار پیچ خوردگی زانو هستند، حداقل برخی از علائم زیر را تجربه می‌کنند:

درد، که معمولاً ناگهانی و شدید است.
صدای شدید یا ضربه‌ای هنگام آسیب دیدگی.
تورم در ۲۴ ساعت اول بعد از آسیب دیدگی.
احساس شلی و ضعف در مفصل.
عدم توانایی تحمل وزن بر روی مفصل بدون درد یا حتی بدون هیچ وزنی.
وجود کبودی در اطراف زانو.
خارج شدن مفصل.
سفتی و دشواری در حرکت.
اسپاسم عضلانی.

شدت علائم پیچ خوردگی زانو ممکن است در ۴۸ ساعت بعد از آسیب شدیدتر شود و با گذشت زمان کاهش یابد، البته این بستگی به میزان آسیب دارد.

علل رگ به رگ شدن زانو

چه عواملی ممکن است باعث رگ به رگ شدن زانو شوند؟ هر فعالیتی که زانو را از موقعیت طبیعی خود خارج کند، می‌تواند باعث پیچ خوردگی شود.

پیچ خوردگی رباط صلیبی قدامی (ACL) معمولاً ناشی از پرش یا چرخش ناگهانی زانو یا صاف کردن بیش از حد آن است. این نوع آسیب در ورزش‌هایی مثل فوتبال، بسکتبال، فوتبال، و یا ژیمناستیک ممکن است رخ دهد.
همچنین
“`

اگر زانویتان را بیش از حد صاف کنید یا به طور ناگهانی به زانو یا پایین پای خود ضربه بزنید، ممکن است دچار آسیب شوید.

پیچ خوردن رباط PCL معمولاً به خاطر ضربه شدید، مثلاً در تصادف ماشین، یا در ورزش‌هایی که زانو به جلو خم می‌شود و با شدت به آن ضربه می‌خورد، رخ می‌دهد. همچنین اگر ضربه‌ای به قسمت داخلی زانو وارد شود، ممکن است پیچ خوردن LCL اتفاق بیفتد اما این نوع آسیب کمتر رایج است زیرا پای دیگر شما می‌تواند آن بخش را محافظت کند.

پیچ خوردن MCL بیشتر به خاطر برخوردی از سمت چپ یا راست به پای شما یا زمین خوردن ایجاد می‌شود که در آن ساق پا از ران به سمت بیرون می‌چرخد.

روش‌های تشخیص پیچ خوردگی زانو

پزشک شما با فشار دادن بر روی رباط‌های خاص زانو، آزمایش می‌کند که آیا زانو ناپایدار است یا نه.

اگر زانوی شما آسیب دیده است، به ویژه اگر نتوانید بایستید یا احساس کنید که زانویتان فرو می‌ریزد یا پای شما متورم است، به سرعت به پزشک مراجعه کنید. این خیلی مهم است.

پزشک زانوی شما را معاینه می‌کند و دنبال نشانه‌هایی مثل تورم و کبودی می‌گردد. او همچنین از شما می‌خواهد تا زانوی خود را برای بررسی حرکات و تحرک تست کنید. آنها این حرکات را با زانوی سالم شما مقایسه می‌کنند.
پزشک می‌خواهد بداند در حین آسیب دیدگی چه احساسی داشتید، آیا صدای خاصی شنیدید و چقدر طول کشید که احساس درد کنید.

شاید به شما آزمایشات تصویربرداری بدهند. اشعه ایکس نمی‌تواند شکستگی‌های استخوانی را نشان دهد، اما روش‌های دیگر می‌توانند دیگر ساختارهای زانو از جمله رباط‌ها و بافت‌های حمایتی را بررسی کنند.
پیچ خوردگی زانو بر اساس شدت آن درجه‌بندی می‌شود.

درجه بندی شدت پیچ خوردگی زانو

رباطی که بیش از حد کشیده شده باشد، درجه 1 است.
رباطی که کمی پاره شده باشد، درجه 2 است.
رباطی که به شدت پاره یا جدا شده باشد، درجه 3 محسوب می‌شود.

برای درمان پیچ خوردگی زانو چه باید کرد؟

• داروهای مسکن برای پیچ خوردگی زانو

پزشک ممکن است از شما بخواهد داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن مصرف کنید. اگر درد شما شدید است، ممکن است دارویی قوی‌تر تجویز کند.

• استراحت و مراقبت از زانو

باید از هر گونه فعالیتی که ممکن است زانو را بیشتر تحت فشار قرار دهد اجتناب کنید، از جمله ورزش.
هنگام نشستن یا خوابیدن می‌توانید پای خود را روی بالشت بگذارید تا بالاتر از سطح قلب قرار گیرد و تورم کاهش یابد.

• استفاده از یخ

استفاده از بسته یخ روی زانو به مدت 20 دقیقه هر چند ساعت می‌تواند به کاهش تورم کمک کند (اما ابتدا با پزشک خود مشورت کنید، به ویژه اگر دیابت دارید). یخ همچنین می‌تواند درد را کاهش دهد و به متوقف کردن خونریزی درون مفصل کمک کند.

• استفاده از زانوبند

بستن زانوی خود با یک باند الاستیک می‌تواند به کاهش تورم کمک کند، اما توجه داشته باشید که زانو را خیلی سفت نبندید چون ممکن است باعث اختلال در گردش خون شود.
اگر احساس کردید باند باعث بدتر شدن درد می‌شود، یا اگر زانو شما بی‌حس شد یا پای شما متورم شد، باند را باز کنید.

• بی‌حرکتی

پزشک ممکن است برای شما بریس تجویز کند تا از زانو محافظت کند و به آن اجازه بهبودی دهد. این کار از حرکت بیش از حد زانو و کشش جلوگیری می‌کند.

• تمرینات فیزیوتراپی و تقویت زانو

پزشک یا فیزیوتراپیست ممکن است تمریناتی را با توجه به شدت آسیب و وضعیت بهبودی شما توصیه کند:

بالا بردن پا
تقویت عضلات ران
خم کردن زانو
بالا رفتن روی انگشتان پا
کشش عضلات ران و کشاله
تمرینات وزنه‌ای با استفاده از تجهیزات خاص مانند حلقه همسترینگ و پرس پا

عمل جراحی

اگر رباط شما پاره شده باشد، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید. این عمل معمولاً شامل دوباره متصل کردن رباط پاره شده است.

“`html

جایگزینی رباط آسیب دیده زانو با یک تکه تاندون سالم می‌تواند روشی موثر باشد.

در این روش، جراح چند برش کوچک ایجاد کرده و سوراخ‌هایی در استخوان‌های ساق پا و ران ایجاد می‌کند. سپس پیوند به استخوان‌ها متصل می‌شود و در اطراف آن رشد می‌کند.

این روند ممکن است چند هفته یا حتی چند ماه طول بکشد تا بتوانید به فعالیت‌های عادی خود بازگردید و برای بهبود دامنه حرکتی‌تان به یک برنامه فیزیوتراپی نیاز داشته باشید.

پیچ خوردگی زانو چقدر طول می‌کشد تا خوب شود؟

پیچ خوردگی زانو زمانی بهبود یافته محسوب می‌شود که دیگر درد و تورم نداشته باشید و بتوانید زانوی خود را به راحتی حرکت دهید.
بسیاری از پیچ خوردگی‌های درجه یک و دو زانو در طی دو تا چهار هفته بهبود می‌یابند. اما بهبودی افرادی که نیاز به جراحی دارند ممکن است چهار تا شش ماه طول بکشد.
حدود 80 تا 90 درصد افرادی که آسیب ACL و 80 درصد افرادی که آسیب PCL دارند، بهبودی کامل را تجربه خواهند کرد. پیچ خوردگی‌های MCL و LCL نیز به طور کامل خوب می‌شوند. با این حال، برخی افراد مبتلا به آسیب رباط‌های پیچ‌خورده ACL یا PCL ممکن است در طول زمان دچار آرتروز در زانوی خود شوند.

راه‌های جلوگیری از پیچ خوردگی زانو در ورزش

برای کمک به جلوگیری از آسیب زانو در حین ورزش، می‌توانید:

قبل از شرکت در فعالیت‌های ورزشی خود را گرم کرده و کشش کنید.
تمریناتی برای تقویت عضلات پا در اطراف زانو انجام دهید، به ویژه عضلات چهار سر ران.
از افزایش ناگهانی شدت تمرین‌های خودداری کنید و به تدریج شدت فعالیت را افزایش دهید.
کفش‌های راحت و حمایتی که متناسب با پای شما و نوع ورزشتان باشد بپوشید. اگر مشکل خاصی در فرم پا دارید که ممکن است خطر پیچ خوردگی زانو را افزایش دهد، از پزشک خود درباره استفاده از زونک یا در ایزولاتور کفش سوال کنید.
اگر فوتبال بازی می‌کنید، از پزشک ورزشی یا مربی خود در مورد انواع خاصی از بند کفش که می‌تواند به کاهش خطر آسیب زانو کمک کند سؤال کنید.
اگر اسکی می‌کنید، از بندهای آزادکننده دو حالته استفاده کنید که به درستی تنظیم شده باشند و از عملکرد صحیح آنها مطمئن شوید.

توصیه‌های فوق تخصص ارتوپد در خصوص پیچ خوردگی زانو

نکته مهم این است که زانو شما تحمل وزن بدن و میزان توانایی حرکت را تعیین می‌کند؛ بنابراین، از پیچ خوردگی زانو به خوبی مراقبت کنید. دریافت به موقع مراقبت‌های پزشکی و پیروی از دستورات پزشک بسیار مهم است.

اگرچه بیشتر پیچ خوردگی‌های زانو بدون نیاز به جراحی بهبود می‌یابند، اما نباید وسوسه شوید که زود به فعالیت‌های عادی خود بازگردید و یا بدون بهبود کامل ورزش کنید، زیرا این کار می‌تواند بعداً مشکلاتی به وجود آورد.
انجام تمرینات فیزیوتراپی که پزشک توصیه می‌کند می‌تواند به شما کمک کند تا به فعالیت‌هایی که دوست دارید برگردید.

منبع : دکتر حسین حاجی تقی