سرطان روده بزرگ : علائم و روش‌های درمانی سرطان روده بزرگ (2 نکته مهم)

آیا سرطان روده بزرگ قابل درمان است؟

سرطان روده بزرگ (به انگلیسی: Colorectal cancer) که همچنین به نام‌های سرطان کولون و سرطان رکتوم نیز شناخته می‌شود، به رشد سلول‌های سرطانی در قسمت‌های مختلف روده بزرگ گفته می‌شود. این بیماری به دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌ها ایجاد می‌شود که می‌توانند به سایر بخش‌های بدن حمله کنند یا در آن‌ها تکثیر شوند.

علائم و نشانه‌های این بیماری می‌توانند شامل مواردی از جمله خون در مدفوع، تغییر در حرکات روده، کاهش وزن و احساس خستگی مداوم باشد.

بسیاری از سرطان‌های روده بزرگ به دلیل سبک زندگی نادرست و افزایش سن به وجود می‌آیند و تعداد کمی از آن‌ها به علت اختلالات ژنتیکی ارثی به وجود می‌آیند. عواملی که خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهند شامل نوع رژیم غذایی، چاقی، سیگار کشیدن و نداشتن فعالیت بدنی هستند.

عواملی که با رژیم غذایی مرتبط هستند و خطر این بیماری را افزایش می‌دهند شامل مصرف زیاد گوشت قرمز و گوشت‌های فرآوری شده و الکل می‌شوند. همچنین بیماری‌های التهابی روده، مانند بیماری کرون و کولیت زخمی نیز می‌توانند عامل خطر باشند.

برخی شرایط ارثی که می‌توانند منجر به سرطان روده بزرگ شوند، شامل پولیپ‌های آدنوماتوز خانوادگی و سرطان کولون غیرپولیپی ارثی هستند؛ ولی این موارد کمتر از پنج درصد کل موارد را شامل می‌شوند. معمولاً این بیماری با تومورهای خوش‌خیم آغاز می‌شود که با گذشت زمان به تومورهای سرطانی تبدیل می‌شوند.

برای تشخیص سرطان روده بزرگ، نمونه‌برداری از کولون طی سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی انجام می‌شود. پس از آن معمولاً تصویربرداری پزشکی انجام می‌شود تا مشخص شود آیا سرطان گسترش یافته است یا نه. غربالگری به کاهش احتمال مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ کمک می‌کند و از سن ۵۰ سالگی به طور مکرر تا سن ۷۵ سالگی توصیه می‌شود.

در حین کولونوسکوپی ممکن است پولیپ‌ها نیز برداشته شوند. مصرف آسپیرین و دیگر داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی می‌تواند خطر را کاهش دهد، ولی به دلیل عوارض جانبی ممکن است استفاده عمومی از آن‌ها توصیه نشود. درمان‌های مورد استفاده برای سرطان روده بزرگ ممکن است شامل ترکیبی از جراحی، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی و درمان‌های هدفمند باشد.

احتمال درمان سرطان‌هایی که تنها در دیواره کولون محدود هستند، با جراحی وجود دارد، ولی سرطان‌هایی که در بدن گسترش یافته‌اند معمولاً قابل درمان نیستند و بیشتر بر بهبود کیفیت زندگی و مدیریت علائم تمرکز می‌شود.

نرخ بقای پنج‌ساله در ایالات متحده حدود ۶۵ درصد است. البته این میزان به پیشرفت سرطان، اینکه آیا تمام سرطان قابل برداشت با جراحی است یا نه و همچنین وضعیت کلی سلامت فرد بستگی دارد. سرطان روده بزرگ در سطح جهانی، سومین نوع شایع سرطان است و ۱۰ درصد تمام موارد سرطان را شامل می‌شود.

در سال ۲۰۱۲، ۱٫۴ میلیون مورد جدید ابتلا به این بیماری و همچنین ۶۹۴ هزار مورد مرگ ناشی از آن ثبت شد. این بیماری در کشورهای توسعه‌یافته شایع‌تر است و ۶۵ درصد موارد در این کشورها دیده می‌شود. شیوع آن در زنان کمتر از مردان است.

تحقیقات اخیر از سوی دانشمندان کالج پزشکی ویل کورنل آمریکا نشان می‌دهند که فعالسازی مجدد یک ژن می‌تواند رشد سلول‌های سرطانی روده را متوقف کند و این سلول‌ها را به بافت سالم تبدیل نماید. ۸۰ تا ۹۰ درصد تومورهای کولورکتال به علت جهش در همین ژن ایجاد می‌شوند؛ بنابراین معکوس کردن فعالیت این ژن می‌تواند در توقف رشد تومور سرطانی مؤثر باشد.

این ژن مرتبط با سرطان روده به نام p53 شناخته می‌شود. تحقیقات بر روی حیوانات نشان می‌دهد که فعالسازی مجدد این ژن از رشد تومور جلوگیری به عمل می‌آورد و بعد از شش ماه نشان از تومور در بدن موش‌های آزمایشگاهی وجود نداشته‌است.

علائم و نشانه‌های سرطان روده بزرگ عبارتند از:

• تغییر در عادات روده شما، از جمله اسهال یا یبوست یا تغییرات مداوم در مدفوع که بیش از چهار هفته طول بکشد.
• خونریزی مستقیم یا وجود خون در مدفوع شما.
• ناراحتی مکرر شکم، مثل گرفتگی، نفخ یا درد.
• احساس اینکه روده شما به طور کامل خالی نشده است.
• ضعف یا احساس خستگی مداوم.

“““html

• احساس خستگی.
• کاهش وزن غیرمعمول.
• بسیاری از افرادی که به سرطان روده بزرگ مبتلا هستند در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارند. زمانی که علائم بروز می‌کند، ممکن است بسته به اندازه و مکان سرطان در روده بزرگ شما متفاوت باشد.





چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید:

اگر متوجه علائمی مانند خون در مدفوع یا تغییرات مداوم در عادت‌های روده‌ای شدید، حتماً با پزشک خود درمیان بگذارید. عموماً توصیه می‌شود که غربالگری سرطان روده از سن 50 سالگی شروع شود. اگر شما سابقه خانوادگی بیماری دارید، پزشک ممکن است توصیه کند که غربالگری زودتر و به‌طور مکرر انجام شود.



چرا سرطان روده بزرگ ایجاد می‌شود:

معمولاً علت سرطان روده بزرگ مشخص نیست. پزشکان می‌دانند زمانی که سلول‌های سالم در روده بزرگ به مشکلاتی در DNA خود دچار می‌شوند، سرطان روده بزرگ رخ می‌دهد. سلول‌های سالم به‌طور طبیعی رشد و تقسیم می‌شوند تا بدن به خوبی کار کند.

اما وقتی DNA سلول آسیب می‌بیند و سرطانی می‌شود، این سلول‌ها به تقسیم شدن ادامه می‌دهند، حتی زمانی که به سلول‌های جدید نیازی نیست. با تجمع این سلول‌ها، تومور شکل می‌گیرد. با گذشت زمان، سلول‌های سرطانی می‌توانند به بافت طبیعی بدن نفوذ کنند و حتی به نقاط دیگر بدن نیز منتقل شوند.

جهش‌های ژنتیکی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهند، می‌توانند از خانواده به ارث برسند. اما تنها درصد کمی از سرطان‌های روده با این ژن‌های ارثی ارتباط دارند. وجود این جهش‌ها به معنای ابتلا به سرطان نیست، اما ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد.



شایع‌ترین انواع سندرم سرطان روده بزرگ:

سرطان HNPCC :

افراد مبتلا به HNPCC معمولاً قبل از 50 سالگی به سرطان روده بزرگ مبتلا می‌شوند.

سرطان (FAP) :

این یک بیماری نادر است که باعث ایجاد هزاران پولیپ در پوشش کولون و رکتوم می‌شود. افرادی که به FAP مبتلا هستند، بدون درمان، احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ قبل از 40 سالگی را دارند. این دو نوع سرطان و سندرم‌های سرطانی ارثی می‌توانند از طریق آزمایش ژنتیکی تشخیص داده شوند.



رابطه رژیم غذایی و خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ:

تحقیقات نشان داده است که داشتن یک رژیم غذایی غربی معمولی با خطر بالای ابتلا به سرطان روده بزرگ ارتباط دارد. این رژیم معمولاً سرشار از چربی و کم‌فیبر است. وقتی مردم از مناطقی که رژیم غذایی کم‌چرب و پر فیبر دارند به مناطق با رژیم غربی منتقل می‌شوند، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ در آن‌ها به شدت افزایش می‌یابد.

دلیل این کار مشخص نیست، اما محققان بررسی می‌کنند که آیا رژیم غذایی با چربی بالا و فیبر کم، بر میکروب‌هایی که در روده بزرگ زندگی می‌کنند تأثیر می‌گذارد و موجب التهاب می‌شود که در نهایت می‌تواند به سرطان بینجامد.

“““html


عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند عبارتند از:

سن بالا از دلایل ایجاد سرطان روده:

بیشتر افرادی که به سرطان روده مبتلا می‌شوند، بالای 50 سال سن دارند. البته، این نوع سرطان در افراد جوان‌تر هم ممکن است رخ دهد، ولی بسیار نادر است.

نژاد آفریقایی-آمریکایی:

افراد با این نژاد در مقایسه با نژادهای دیگر، خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ دارند.

سابقه شخصی سرطان کولورکتال یا پولیپ‌ها:

اگر قبلاً به سرطان روده یا پولیپ‌های آدنوماتوز مبتلا شده‌اید، احتمال اینکه در آینده دچار سرطان روده بزرگ شوید افزایش می‌یابد.



خطرات ابتلا به سرطان روده بزرگ

افزایش احتمال سرطان روده با شرایط التهاب روده:

بیماری‌های التهابی مزمن روده، مثل بیماری کرون، می‌توانند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را بالا ببرند.

سندرم‌های ارثی موثر در ایجاد سرطان روده:

برخی از سندرم‌های ارثی هستند که خطر بروز سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهند.

خطر ابتلا به سرطان روده با سندرم‌های ژنتیکی:

این سندرم‌ها می‌توانند از نسل‌های خانواده شما به ارث برسند و خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را بالا ببرند. از این سندرم‌ها می‌توان به پولیپوز آدنوماتوس فامیلی و سرطان کولورکتال غیر پولیپسی ارثی (که به عنوان سندرم لینچ شناخته می‌شود) اشاره کرد.

سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ:

اگر یکی از والدین، خواهر یا برادر یا فرزند شما به این بیماری مبتلا شده باشد، احتمال اینکه شما نیز به سرطان روده بزرگ مبتلا شوید بیشتر است. هرچه تعداد اعضای خانواده مبتلا به سرطان روده بزرگ یا سرطان رکتوم بیشتر باشد، خطر شما نیز افزایش می‌یابد.

رژیم غذایی با فیبر کم، چربی بالا:

سرطان روده ممکن است با رژیم غذایی دارای فیبر کم و چربی بالا مرتبط باشد. برخی تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده بیشتری مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.

شیوه زندگی آرام از دلایل بروز سرطان روده:

اگر شما فعال نیستید و ورزش نمی‌کنید، احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ در شما بیشتر است. فعالیت بدنی منظم می‌تواند خطر ابتلا به این نوع سرطان را کاهش دهد.



دلایل مهم بروز سرطان روده

دیابت از علت‌های ابتلا به سرطان روده بزرگ:

افرادی که مبتلا به دیابت یا مقاوم به انسولین هستند، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار بگیرند.

افزایش احتمال سرطان روده بزرگ با چاقی:

افرادی که دچار چاقی هستند، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ بیشتری دارند و این خطر در مقایسه با افرادی که وزن طبیعی دارند، بیشتر است.

سیگار کشیدن از دلایل ایجاد سرطان روده:

افرادی که سیگار می‌کشند نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند.

“`

کسانی که سیگار می‌کشند، احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهند.

خطر ابتلا به سرطان روده با مصرف الکل:

افرادی که الکل را به طور زیاد مصرف می‌کنند، در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.

پرتو درمانی برای سرطان:

رادیوتراپی که برای درمان سرطان‌های دیگر در ناحیه شکم استفاده می‌شود، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش دهد.



راه‌های پیشگیری از ابتلا به سرطان روده:

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است و به همین علت در این بخش به این موضوع مهم پرداخته‌ایم. افراد می‌توانند از سن 50 سالگی به بعد برای غربالگری سرطان روده اقدام کنند، خصوصاً اگر سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ دارند، باید زودتر بررسی شوند. گزینه‌های مختلفی برای غربالگری وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.

تغییرات در سبک زندگی برای کاهش خطر:

شما می‌توانید با تغییراتی در زندگی روزمره‌تان، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهید. مراحل زیر را دنبال کنید:

خوردن انواع میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل. میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند و می‌توانند در پیشگیری از سرطان کمک کنند. از انواع مختلف میوه‌ها و سبزیجات استفاده کنید تا ویتامین‌ها و مواد مغذی متفاوتی به بدنتان برسانید.



پیشگیری از سرطان روده برای افرادی با خطر بالا:

برخی داروها می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ کمک کنند. اما شواهد کافی برای توصیه این داروها به افراد عادی وجود ندارد. برای مثال، مصرف مداوم آسپرین ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد، اما دوز و مدت زمان مناسب مصرف هنوز مشخص نیست.

مصرف روزانه آسپرین خطرات خاصی دارد، مانند خونریزی در دستگاه گوارش، بنابراین پزشکان معمولاً این روش را به عنوان یک پیشگیری عمومی توصیه نمی‌کنند، مگر اینکه خطر ابتلا به سرطان روده بالا باشد.



تشخیص سرطان روده بزرگ:

غربالگری برای سرطان روده بزرگ:

پزشکان آزمایش‌های خاصی را برای افراد سالم که علامت یا نشانه‌ای ندارند، توصیه می‌کنند تا سرطان روده بزرگ را کشف کنند. تشخیص سریع سرطان، شانس درمان موفقیت‌آمیز را افزایش می‌دهد.

کولونوسکوپی:

اگر شما نشانه‌هایی دارید که ممکن است نشان‌دهنده سرطان روده باشد، پزشک ممکن است برخی آزمایشات و روش‌ها، از جمله کولونوسکوپی را انجام دهد. در این روش، از یک لوله بلند و باریک که به دوربین متصل است برای مشاهده روده استفاده می‌شود. اگر ناحیه مشکوکی پیدا شود، پزشک می‌تواند نمونه‌برداری (بیوپسی) انجام دهد.



“`html
عدم تشخیص سرطان روده با آزمایش خون:

اگر کسی به سرطان روده دچار باشد، هیچ آزمایش خونی نمی‌تواند این موضوع را تشخیص دهد. اما پزشک ممکن است خون شما را برای بررسی نشانه‌هایی از سلامت عمومی شما آزمایش کند، مانند عملکرد کلیه و کبد. همچنین پزشک ممکن است خواسته باشد خون شما را برای یک ماده شیمیایی به نام (آنتی‌ژن کارسینوآمبوری یا CEA) که گاهی اوقات توسط سرطان روده بزرگ تولید می‌شود، آزمایش کند.

پروکتوسکوپی :

در این روش پزشک با استفاده از دستگاه‌های خاص، داخل راست روده و بخش‌های پایینی روده بزرگ را مورد بررسی قرار می‌دهد. از طریق این روش، می‌توان نیمی از سرطان‌ها را شناسایی کرد. ممکن است بیمار در این زمان کمی احساس فشار کند، اما دردی احساس نخواهد کرد.

بیوپسی :

اگر در این نواحی توده‌ای دیده شود، لازم است که بخشی از آن برداشته شود تا تحت میکروسکوپ بررسی شود و ببینند آیا سلول‌های سرطانی وجود دارد یا نه.

مشاوره ژنتیک :

در خانواده‌هایی که احتمال وراثتی ابتلا به سرطان روده مانند سرطان روده غیر پولیپی ‏‎(HNPCC)‎‏ یا پولیپ غده‌ای خانوادگی ‏‎(FAP)‎‏ وجود دارد، انجام تست و مشاوره ژنتیک پیشنهاد می‌شود.

از آنجا که سرطان روده بزرگ و راست روده معمولاً علائم مشخصی ندارد، غربالگری می‌تواند به تشخیص زودهنگام کمک کند. بیشتر افراد باید از سن 50 سالگی به بعد، هر 10 سال یکبار کارشناسی روده بزرگ انجام دهند.

مراحل سرطان روده:

بعد از اینکه سرطان روده در شما تشخیص داده شد، پزشک آزمایش‌هایی انجام می‌دهد تا مرحله بیماری را تعیین کند. مرحله‌بندی به انتخاب درمان مناسب کمک می‌کند.
آزمایشات مرحله‌بندی می‌توانند شامل روش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی اسکن، و اسکن‌های شکمی، لگن و قفسه سینه باشند.



مراحل سرطان روده بزرگ عبارتند از:

• مرحله اول: سرطان فقط به لایه سطحی (مخاطی) روده بزرگ محدود است و به دیواره روده نفوذ نکرده است.
• مرحله دوم: سرطان به درون دیواره روده بزرگ گسترش یافته، اما هنوز به گره‌های لنفاوی نرسیده است.
• مرحله سوم: سرطان به گره‌های لنفاوی نزدیک حمله کرده، اما هنوز به قسمت‌های دیگر بدن آسیب نزده است.
• مرحله چهارم: سرطان به مکان‌های دورتر مانند اندام‌های دیگر (مثل کبد یا ریه) گسترش یافته است.



درمان سرطان روده بزرگ

نوع درمانی که پزشک شما توصیه می‌کند به شدت سرطان بستگی دارد. سه روش اصلی درمان وجود دارد: جراحی، شیمی درمانی و درمان با اشعه.

جراحی سرطان روده بزرگ: مرحله اول

اگر سرطان شما در اندازه کوچکی باشد، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد کند، مانند حذف پولیپ‌ها در طول کولونوسکوپی. اگر سرطان کوچک باشد، ممکن است بتوانند آن را به طور کامل در طول کولونوسکوپی حذف کنند.

برداشتن مخاطی آندوسکوپی:

برای حذف پولیپ‌های بزرگتر ممکن است نیاز باشد که قسمتی از دیواره روده نیز حذف شود. پولیپ‌هایی که در طول جراحی کولونوسکوپی نمی‌توان برداشت، ممکن است با جراحی لاپاروسکوپی خارج شوند. جراح ممکن است نمونه‌هایی از گره‌های لنفاوی را در ناحیه سرطانی بررسی کند.

جراحی برای سرطان پیشرفته:

اگر سرطان به داخل روده گسترش یافته باشد، پزشک جراح ممکن است اقدامات خاصی را پیشنهاد کند:

“`

عمل جراحی جزئی:

در این نوع جراحی، پزشک بخشی از روده که دارای سرطان است را به همراه مقداری بافت سالم از اطراف آن برداشت می‌کند. غالباً می‌توان بخش‌های سالم روده بزرگ یا مقعد را دوباره به هم متصل کرد.

حذف غدد لنفاوی:

در این روش، غدد لنفاوی برای آزمایش کردن از بدن خارج می‌شود.

عمل جراحی برای سرطان پیشرفته:

اگر سرطان شما در مراحل پیشرفته قرار داشته باشد یا سلامت شما به شدت ضعیف باشد، پزشک ممکن است یک عمل جراحی را برای رفع مسدودیت روده یا مشکلات دیگر برای کاهش علائم پیشنهاد کند. این عمل برای درمان سرطان نیست، بلکه هدف آن کاهش نشانه‌ها و علائمی مانند خونریزی و درد است.

در برخی موارد خاص که سرطان فقط به کبد سرایت کرده و سلامت شما خوب است، پزشک ممکن است برای خارج کردن تومور سرطانی از کبد عمل جراحی انجام دهد.
شیمی درمانی ممکن است قبل یا بعد از این نوع عمل جراحی استفاده گردد.

شیمی درمانی برای درمان سرطان روده:

شیمی درمانی برای نابود کردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. اگر سرطان به غدد لنفاوی گسترش یافته باشد، معمولاً پس از جراحی به کار می‌رود تا خطر ابتلا به سرطان و مرگ ناشی از آن کاهش یابد.

گاهی اوقات، شیمی درمانی ممکن است قبل از جراحی انجام شود تا اندازه سرطان کوچک‌تر شود. این روش بیشتر برای سرطان رکتوم مناسب است. شیمی درمانی همچنین می‌تواند برای کاهش علائم سرطان روده بزرگ که به سایر نقاط بدن گسترش یافته، مفید باشد.

کاهش علائم سرطان روده با پرتو درمانی:

پرتو درمانی با استفاده از انرژی قوی مانند اشعه ایکس برای نابود کردن سلول‌های سرطانی به کار می‌رود. این روش می‌تواند اندازه تومورهای بزرگ را قبل از جراحی کاهش دهد تا آن‌ها راحت‌تر برداشته شوند یا برای کاهش علائم سرطان روده بزرگ استفاده شود. پرتو درمانی می‌تواند به تنهایی یا همراه با شیمی درمانی به عنوان یکی از روش‌های استاندارد درمان سرطان مورد استفاده قرار گیرد.

تأثیر پیاز و زردچوبه بر سرطان روده:

ترکیبات موجود در زردچوبه و پیاز (کورکومین و کوئرستین) می‌تواند باعث کوچک شدن و کاهش تعداد پولیپ‌های روده شود.



همچنین بخوانید: