سرطان چشم : سرطان چشم از تشخیص اولیه تا درمان (2 نکته مهم)

علائم و نشانه های سرطان چشم یا نئوپلاسم چشم

سرطان چشم یا نئوپلاسم چشم (به انگلیسی: Eye neoplasm) به تومورهایی که در چشم و نواحی مرتبط با آن به وجود می‌آیند، اطلاق می‌شود. این نوع سرطان می‌تواند بر روی قسمت‌های مختلف چشم تأثیر بگذارد و می‌تواند از خود چشم شروع شود یا از سرطان‌های دیگر به چشم منتقل شود.

شایع‌ترین نوع سرطانی که به چشم گسترش پیدا می‌کند، سرطان پستان و سرطان ریه است. سایر سرطان‌های که ممکن است به چشم سرایت کنند شامل سرطان پروستات، سرطان کلیه، سرطان غده تیروئید، سرطان پوست، سرطان روده بزرگ و لوسمی (سرطان خون) هستند که با شیوع کمتری رخ می‌دهند.

اگر سرطان چشم به موقع تشخیص داده شود، می‌توان آن را به طور کامل درمان کرد. اما اگر علائم و نشانه‌ها نادیده گرفته شوند و تشخیص دیر انجام شود، درمان ممکن است موثر نباشد و حتی در برخی موارد به تخلیه چشم منجر شود.

به همین دلیل آگاهی از علائم و نشانه‌های این بیماری و اهمیت بررسی‌های دوره‌ای چشم پزشکی، به ویژه در صورت مشاهده این علائم، برای همه افراد جامعه ضروری است.

انواع سرطان چشم :

سرطان چشم می‌تواند به شکل خوش‌خیم مانند تراتوم و بدخیم مانند ربدومیوسارکوم ایجاد شود.

نوع بدخیم سرطان پلک که به آن سرطان‌ سلول‌پایه‌ای می‌گویند، در اطراف چشم توسعه می‌یابد اما به ندرت به سایر قسمت‌ها منتقل می‌شود.

ملانومای چشمی چیست؟

شایع‌ترین تومور چشمی در بزرگسالان ملانوما است. ملانوما نوعی اختلال است که در سلول‌های پوستی تولیدکننده ملانین (رنگدانه‌های مسئول رنگ پوست) به وجود می‌آید.

چشم هم سلول‌های تولیدکننده ملانین دارد و می‌تواند به ملانوما مبتلا شود، به طوری که بعد از پوست، چشم دومین محل شایع بروز ملانوما است.

معمولاً ملانومای چشمی در قسمتی از چشم شکل می‌گیرد که به راحتی قابل مشاهده نیست. همچنین، این نوع سرطان معمولاً علائم و نشانه‌های زودهنگام ندارد و این موضوع تشخیص آن را دشوار می‌کند.

ملانومای چشمی ممکن است در هر ناحیه از چشم به وجود آید، اما نوعی که در مشیمیه، مژه و عنبیه رشد می‌کند، شایع‌تر است.

مشیمیه لایه‌ای تیره است که دور تا دور چشم را می‌پوشاند و از انعکاس نور به داخل چشم جلوگیری می‌کند. اجسام مژکانی در مشیمیه وجود دارد که وظیفه تنظیم فوکوس چشم را بر عهده دارند.

عنبیه دیسکی شفاف و رنگی در جلوی چشم است که مقدار نور ورودی به چشم را کنترل می‌کند. این ساختارها هم حاوی ملانین هستند و می‌توانند به ملانوما مبتلا شوند. احتمال ابتلا به ملانوما با افزایش سن افزایش می‌یابد.

سرطان چشم همیشه علائم روشنی ندارد و در برخی موارد فقط آزمایش‌های پزشکی دقیق می‌تواند بیماری را شناسایی کند.

از جمله علائم این بیماری می‌توان به دیدن هاله یا سایه، حساسیت شدید به نور، دیدن خطوط و نقاط در میدان بینایی (که به اصطلاح مگس پران شناخته می‌شود)، ضعف بینایی، از دست دادن دید محیطی، پلک زدن چشم، و ایجاد توده در اطراف کره چشم اشاره کرد.

هر نوع ضایعه‌ای که قبلاً وجود نداشته، مانند زگیل در پلک، چشم یا صورت که در حال رشد باشد یا شروع به خونریزی یا ترشح کند، می‌تواند از علائم سرطان چشم باشد.

سرطان‌ها ممکن است در ناحیه‌های مختلفی از چشم، تومور اربیت، مجاری اشکی و پلک‌ها رخ دهند.

“““html
و نواحی صورت شامل انواع مختلف سرطان هستند. برخی از این سرطان‌ها به راحتی قابل درمان هستند، درحالی‌که بعضی از آن‌ها پیچیده‌تر و دشوارتر هستند.

یکی از واضح‌ترین نشانه‌های سرطان چشم، از دست دادن بینایی بدون درد است. شایع‌ترین تومورهای چشمی در داخل کره‌ی چشم بوجود می‌آیند که به ملانوم و لنفوم معروف‌اند. این تومورها از سلول‌های ملانوپیست که مسئول تولید رنگدانه‌ها هستند، شروع می‌شوند و می‌توانند به سلول‌های رنگدانه‌دار در مشیمیه، عنبیه و یا جسم مژگانی چشم آسیب بزنند.

گاهی سرطان چشم می‌تواند پلک‌ها را که شامل پوست، عضله و اعصاب است، درگیر کند که این حالت بسیار نادر است.

عمومًا، سرطان‌های ثانویه چشمی بیشتر از سرطان‌های اولیه مشاهده می‌شوند. همچنین افرادی که به سرطان چشم مبتلا هستند، ممکن است دچار تغییرات در میدان دید یا مشاهده جرقه‌های نور، لکه‌ها و خطوط شناور شوند.

وجود لکه‌های تیره و رشد آن‌ها در عنبیه می‌تواند از علائم سرطان چشم باشد. معمولاً افرادی که دارای رنگ چشم روشن هستند، بیشتر از کسانی که چشم‌های تیره یا قهوه‌ای دارند، در معرض خطر ابتلا به سرطان چشم هستند.

عوامل سرطان چشم :

• بسیاری از عوامل را می‌توان به عنوان خطر برای ابتلا به این سرطان مرگبار نام برد، از جمله عوامل ژنتیکی و رنگ چشم.
• تحقیقات نشان می‌دهد که افرادی با رنگ چشم آبی یا سبز بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.
• همچنین افراد سفیدپوست بیشتر از سایر نژادها به سرطان چشم مبتلا می‌شوند.
• تحقیقات نشان داده که با افزایش سن، خطر ابتلا به سرطان ملانوم چشم بیشتر می‌شود. برخی افراد همچنین این بیماری را به صورت اختلالات پوستی به ارث می‌برند و از ابتدای تولد مبتلا هستند.
• قرار گرفتن در معرض نور UV یا اشعه ماورای بنفش نیز یکی از علائم خطر برای این بیماری به حساب می‌آید. همچنین استفاده از تخت‌های برنزه کننده می‌تواند شرایط را برای این بیماری مساعد کند.

پیشگیری از سرطان چشم

به دلیل تاثیر تابش مستقیم نور آفتاب در بروز سرطان‌های چشمی، به ویژه برای افرادی که در مناطق گرمسیر زندگی می‌کنند یا شغل‌هایی مانند کشاورزی دارند و باید مدت طولانی در آفتاب باشند، توصیه می‌شود که حتماً از عینک‌های آفتابی استفاده کنند.

تشخیص سرطان چشم

1. سرطان ملانوما چشم با بزرگ شدن غیرعادی آن مشخص می‌شود که می‌تواند باعث آسیب دائمی به چشم، جدا شدن شبکیه و حتی از دست دادن بینایی شود و در صورت سرایت به سایر بخش‌های بدن، مانند کبد، ریه و استخوان باعث مرگ شود.
2. کارشناسان توصیه می‌کنند افرادی که خصوصاً سابقه ابتلا به این نوع سرطان در خانواده دارند و علائم غیرعادی در چشم خود مشاهده می‌کنند، به سرعت به متخصص مراجعه کنند.
3. جراح چشم با معاینه، انجام آزمایشات، بررسی سوابق خانوادگی و اطلاعات مربوط به شیوه زندگی فرد،

“`

• موادی که می‌خورید یا داروهایی که مصرف می‌کنید، می‌توانند نشان دهند که آیا به بیماری مبتلا هستید یا خیر.
• اگر ابتلا به سرطان برای شما تأیید شد، از پزشک خود بپرسید که چه نوع درمانی مناسب است، بیماری چقدر پیشرفت کرده، چه مراقبت‌هایی در طول درمان نیاز است، و آیا بینایی شما ممکن است به خطر بیفتد یا نه.
• پزشکان با انجام آزمایش‌های مختلفی مثل تاباندن نور لیزر به چشم، بررسی رگ‌های خونی، سونوگرافی چشم، استفاده از دوربین مخصوص برای دیدن چشم و همچنین نمونه‌گیری از بافت چشم با یک سوزن خیلی باریک و در نهایت سی‌تی‌اسکن مغزی، بیماری را تشخیص می‌دهند.
• متخصصان به شما توصیه می‌کنند که به دلیل اهمیت بسیار زیاد چشم در کیفیت زندگی، به طور منظم از خودتان معاینه کنید و اگر هر گونه علامت غیر عادی مشاهده کردید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. زیرا تأخیر در مراجعه پزشکی می‌تواند به آسیب جدی و حتی مرگ منجر شود.

درمان سرطان چشم

دارو درمانی و جراحی از روش‌های درمان سرطان چشم هستند. اگر درمان در مراحل اولیه انجام شود، نیازی به خارج کردن کامل چشم نیست و بیمار می‌تواند بهبود یابد.

اگر تومور کوچک باشد، در مراحل ابتدایی فقط تحت نظر پزشکان قرار می‌گیرد و جراحی به تأخیر می‌افتد. درمان و نابودی تومور معمولاً ممکن است منجر به اختلال و زوال بینایی در چشم مبتلا شود.

در جراحی، معمولاً بخشی از عنبیه و مشنیه (پوشش داخلی چشم) برداشته می‌شود و اگر اندازه تومور خیلی بزرگ باشد، کل چشم ممکن است با عمل جراحی خارج شود. پرتودرمانی نیز یکی از مؤثرترین روش‌های درمانی است که برای تومورهای کوچک، متوسط و بزرگ به کار می‌رود. همچنین، عمل کرایوتراپی نیز برای نابودی تومورهای کوچک کاربرد خوبی دارد.

همچنین بخوانید: