سفر به دشت شیمبار : دیدنی ها و مسیر دسترسی (+ تصاویر)

دشت شیمبار کجاست؟ + مسیر دسترسی

خوزستان یکی از استان‌های زیبا در کشور ما است که در فصول مختلف سال گردشگران زیادی را جذب می‌کند. یکی از این جاذبه‌های طبیعی و تماشایی، دشت شیمبار است که به عنوان یکی از زیباترین نقاط گردشگری کشور شناخته می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم شما را بیشتر با این دشت شگفت‌انگیز و دست نخورده آشنا کنیم.

در دشت شیمبار تالابی بسیار زیبا وجود دارد که کوه‌های برف‌گیر للر، کینو، تاراز و منار آن را احاطه کرده‌اند. این احاطه زیبایی این تالاب را دوچندان کرده است. همچنین، در این ناحیه چشمه‌های فوق‌العاده‌ای به نام‌های چشمه سوسن، چشمه تنگ سرد، سرحونی و سرخاب وجود دارند.

این منطقه پر از گیاهان و درختان خاصی مانند انار، انگور، توت وحشی، مورد معطر و بلوط ایرانی است. همچنین حیوانات مختلفی نیز در اینجا زندگی می‌کنند. به دلیل اینکه این ناحیه حفاظت شده است، برای ورود به آن باید مجوز مخصوصی همراه داشته باشید.

در این دشت حیوانات مختلفی از جمله کل و بز، کبک، خرس، سنجاب ایرانی، تیهو، گرگ، گراز، پلنگ، خرس قهوه‌ای، خرگوش، گربه وحشی، کفتار، انواع خفاش، شغال، تشی و قوچ وحشی زندگی می‌کنند که وجود آن‌ها به زیبایی این منطقه کمک می‌کند. برای بازدید از این مکان باید به استان خوزستان بروید و مسیر شهرکرد به مسجد سلیمان را انتخاب کنید.

بهترین زمان برای سفر به این منطقه، فصل بهار است؛ بنابراین اگر قصد دارید اینجا را ببینید، بهتر است برنامه‌ریزی کنید تا هم آب‌وهوای مناسبی را تجربه کنید و هم از زیبایی‌های طبیعی آن لذت ببرید. این دشت در شمال شرقی شهرستان مسجد سلیمان و در ۸۰ کیلومتری این شهر قرار دارد. وسعت این دشت حدود ۵۰ هزار هکتار است و به دلیل دشواری دسترسی، تا به حال دست نخورده و بکر مانده است. با این حال، کوچ عشایر از این منطقه و استفاده از مراتع آن برای فصل تابستان اتفاق می‌افتد.

تاریخچه منطقه و ویژگی‌های دشت شیمبار

موقعیت جغرافیایی دشت شیمبار در عرض شمالی ۳۲ درجه و ۱۰ دقیقه و در طول شرقی ۳۹ درجه و ۵۵ دقیقه قرار دارد. این دشت در امتداد رشته کوه‌های زاگرس واقع شده و یخچال‌های طبیعی نیز در آن دیده می‌شود. بهتر است این ناحیه را به سه بخش تقسیم کنیم: دریاچه سد شهید عباسپور، کوهستانی با جنگل‌های بلوط و منطقه تالابی شط شیمبار.

این ناحیه طبق قانونی که در تاریخ ۱۵/۱۰/۱۳۸۷ توسط شورای عالی محیط زیست مصوب شد، به‌طور رسمی به عنوان منطقه حفاظت‌شده معرفی شده است، ولی از سال ۱۳۷۹ تحت نظارت اداره محیط زیست قرار دارد. در گذشته نیز از این تالاب به عنوان یک منبع مهم نام برده شده است.

طبیعتِ منطقه شیمبار

دشت شیمبار با زیبایی‌های طبیعی احاطه شده است و یکی از ویژگی‌های آن وجود کوه‌های مختلف با ارتفاعات متفاوت است؛ به عنوان مثال کوه کینو (۳۸۰۰ متر)، کوه تار (۳۰۰۰ متر) و کوه منار (۱۸۰۰ متر) از جمله آن‌ها هستند. به طور کلی می‌توان گفت منطقه شیمبار پر از ارتفاعات و کوه‌های گوناگون است و در آن صخره‌ها و مسیرهای سخت و صعب‌العبور زیادی وجود دارد.

وجود این ارتفاعات باعث ایجاد دره‌ها و تنگه‌های مهم و معروف شده است. برخی از نام‌های این دره‌ها عبارتند از: تنگ چلو، تنگ رپی، تنگ سنان، تنگ سرد، تنگ شلاو و چال منار که محل زندگی بسیاری از گونه‌های جانوری این منطقه هستند.

از دیگر ویژگی‌های طبیعی دشت شیمبار وجود تالابی زیبا است که جلوه‌ای خاص به این منطقه می‌دهد. دیگر جاذبه‌های این دشت چشمه‌های دائمی آن هستند که به نام‌های چال منار، تنگ چلو، تنگ سنان، سربازار، سرحونی، تنگ سرد، و … شناخته می‌شوند.

گندیکار و … شناخته می‌شوند. همان‌طور که اشاره شد، این چشمه‌ها دائمی هستند و به خاطر برف‌گیر بودن این منطقه، تقریباً در تمام ایام سال فعالند. یکی از مزایای وجود چنین چشمه‌هایی، آبیاری زمین‌های منطقه و تأمین نیازهای جانوری است.

دشت شیمبار کجاست؟

در مرکز دشت شیمبار در خوزستان، تالابی زیبا با وسعت ۲۰۰۰ هکتار قرار دارد که نمایانگر زیبایی طبیعی منطقه است. این تالاب پوشیده از انواع درختان و درختچه‌های خاص است که خیلی جالب و کم‌نظیر می‌باشند. از انواع این درختچه‌ها مثل پده، جاز، انار، انگور، تمشک و توت که به‌صورت طبیعی در این ناحیه رشد کرده‌اند، می‌توان به زیبایی تالاب اشاره کرد.

آب این تالاب زیبا از آب‌های سطحی کوه‌های کینو، تار و للر و همچنین دامنه‌های شرقی آن‌ها تأمین می‌شود. آب تالاب به طرف پل نگین که محل مشهوری است، جاری می‌شود و در نهایت به دره شلا می‌رسد. این تالاب نه تنها پوشش گیاهی خاصی دارد، بلکه زیستگاه جانوران مختلف نیز محسوب می‌شود.

در زمان‌های خاص، این تالاب به خاطر موقعیت جغرافیایی خود، مکانی مناسب برای استراحت و تغذیه پرندگان مهاجر می‌شود. از جمله پرندگان این ناحیه می‌توان به اکرات، کشیم، چنگر و حواصیل اشاره کرد. در صورتی که به مشکلی برخوردید، می‌توانید به پاسگاه محیط‌بانی نزدیک چشمه سرحونی مراجعه کنید.

جاذبه‌های گیاهی و جانوری دشت شیمبار خوزستان

این منطقه زیستگاه انواع حیوانات است، اما جمعیت برخی از آن‌ها به دلیل شکار بی‌رویه و عدم توجه به شرایط محیطی کاهش یافته است. به همین دلیل، در حال حاضر تنها ۲۵ گونه پستاندار و ۷۰ گونه پرنده در این منطقه وجود دارند.

حیوانات در این ناحیه پراکنده زندگی می‌کنند و منطقه خاصی را اشغال نکرده‌اند. همچنین انواع پرندگان درخت زی و آبزی در این منطقه دیده می‌شوند، مانند حواصیل شب، کشیم، هدهد، انواع توکا، کبک و بسیاری از پرندگان دیگر. در دشت شیمبار، گیاهان زیادی با تنوع بالا وجود دارند که به سه گروه مجزا تقسیم‌بندی شده‌اند و این ویژگی یکی از جذابیت‌های طبیعی این ناحیه به حساب می‌آید.

در شط شیمبار، بیشتر درختان و درختچه‌های جاز را می‌بینیم. در نواحی کوهستانی، درختان بلوط و در بخش‌های دیگر، درختچه‌های معطر مانند مورد به چشم می‌خورند که بسیار جالب‌اند.

همان‌طور که اشاره شد، درختان و درختچه‌های متنوعی در دشت شیمبار وجود دارد که می‌توان به برخی از آن‌ها اشاره کرد؛ مانند انگور، بادام، کیکم، جاز، پده، زالزالک، ارژن، کلخونک، مورد، چنار، آلبالو، توت، گون، زبان گنجشک و گیاهان دارویی مختلف.

آثار تاریخی دشت شیمبار خوزستان

در برخی از نقاط این منطقه، مثل تنگ سوسن و سرخاب، تعدادی آسیاب آبی قدیمی وجود دارد که تا حدود ۲۰ سال پیش هم مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

مشهورترین اثر تاریخی این منطقه که به دوره ساسانیان برمی‌گردد، پلی به نام پل نگین است که خروجی تالاب شیمبار به شمار می‌رود. این پل برای کنترل و حفظ آب تالاب طراحی شده و از سیلاب‌ها و آب‌گرفتگی‌ زمین‌های اطراف در زمان باران‌های شدید جلوگیری می‌کند.

بهترین راه دسترسی به دشت شیمبار

بهترین مسیر به دشت شیمبار، جاده‌ای است که به‌تازگی احداث شده و شهرکرد را به مسجد سلیمان متصل می‌کند.

این مسیر آسفالت شده است و کارهای لازم برای زیرسازی و آسفالت آن هنوز در حال انجام است تا یک مسیر راحت به داخل منطقه ایجاد شود. البته در داخل منطقه، راه‌های دسترسی به روستاها شنی هستند و اگر بخواهیم آن‌ها را درجه‌بندی کنیم، به آن‌ها درجه ۳ می‌دهیم.

اگر می‌خواهید حیوانات دشت شیمبار را از نزدیک ببینید، بهترین مسیر بین اندیکا و بازفت است که از مرکز این منطقه عبور می‌کند. این مسیر مزیتی دارد و فقط بخشی از آن شنی است و بقیه آن آسفالت شده است. اما اگر می‌خواهید این مسیر را پیاده‌روی کنید و حیوانات را بهتر ببینید، می‌توانید از مسیرهای فرعی استفاده کنید.

محدوده دشت شیمبار

محدوده امن دشت شیمبار به سه بخش تقسیم شده است که این سه منطقه به شرح زیر هستند:

۱ – کوه گریز، از راس تا دریاچه سد عباس‌پور

۲ – از راس بالایی تونل دلا در جاده آسفالته، تا پل نگین و از آنجا به محل باریکه تالاب، تا چشمه گندیکار و در همان راستا تا چشمه تنگ سنان و سپس به سمت چال منار و نوک کوه منار و تا بخش بالای تونل دلا

۳ – از بخش باغ‌های تنگ پل تا خط راس کوه کینوو و سپس تا خط راس کوه للر و به تنگ لیله

علاوه بر طبیعت زیبا، در این دشت امکانات تفریحی زیادی هم مثل قایقرانی، عکاسی، ماهیگیری، مسیرهای پیاده‌روی و کوهنوردی برای علاقه‌مندان فراهم شده است.

منبع : سیر و گشت