سه هدف عمده طرح تحول نظام سلامت (2 نکته مهم)

محمد آقاجانی، معاون وزیر بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و دبیر ستاد کشوری طرح تحول نظام سلامت، و محمد جهانگیری، معاون سازمان نظام پزشکی کشور، در برنامه امشب گفتگوی ویژه خبری (شنبه 17 آبان ماه) درباره مرحله سوم طرح تحول نظام سلامت صحبت کردند.
در ابتدای این برنامه، محمد آقاجانی درباره ضرورت این طرح و مراحل قبلی آن توضیح داد و گفت: طرح تحول نظام سلامت به دلیل نیازهایی که در جامعه حس میشد، پس از شش ماه مطالعه از 15 اردیبهشت ماه آغاز شد.
** این طرح سه هدف اصلی دارد
وی گفت: طرح تحول نظام سلامت سه هدف اصلی پیگیری میکند که شامل حمایت مالی از مردم در برابر هزینههای درمانی، برقراری عدالت در دسترسی به خدمات در سراسر کشور و بهبود کیفیت خدمات درمانی در بیمارستانها، بهویژه در بیمارستانهای دولتی میباشد. این طرح برای رسیدن به این سه هدف و برخی اهداف فرعی دیگر طراحی شده و مرحله اول آن از 15 اردیبهشت امسال با 7 برنامه آغاز شد.
** هدف مرحله اول کاهش فرانشیز بود
آقاجانی در ادامه گفت: در مرحله اول طرح، هدف اصلی کاهش فرانشیز بود که در همه بیمارستانها به اجرا درآمد. برنامه کاهش فرانشیز روشن است؛ یعنی پرداختی مردم در بیمارستانهای دولتی کاهش پیدا کرد. به طور خاص، پرداختی بیماران از حدود 40 درصد به 10 و 5 درصد برای شهروندان شهری و روستایی کاهش یافت و در مرحله جدید به 6 و 3 درصد رسید.
دبیر ستاد کشوری طرح تحول نظام سلامت تاکید کرد: نکته مهم این است که تمام هزینههای پزشکی، داروها و تجهیزات مورد نیاز بیمارستانها باید در خود بیمارستانها تأمین شود تا بیماران مجبور نباشند هزینهای خارج از بیمارستان پرداخت کنند.
وی همچنین به برنامههای مرحله اول طرح اشاره کرد و گفت: برنامههایی برای نگه داشتن پزشکان در مناطق محروم، مقیم شدن پزشکان متخصص در بیمارستانهای بزرگ و حمایت از زایمان طبیعی نیز وجود داشت. آمار زایمان طبیعی در کشور حدود 54 درصد بوده و ما با 5 روش توانستیم در این زمینه به موفقیتهای خوبی دست یابیم.
** راهاندازی 15 پایگاه امداد هوایی
معاون وزیر بهداشت اضافه کرد: همچنین برنامههایی برای بیماریهای خاص، بهبود کیفیت خدمات بیمارستانی و راهاندازی پایگاههای آمبولانس هوایی در 44 نقطه کشور داشتیم. از این تعداد، 15 پایگاه در 15 استان راهاندازی شده و برنامههای مرحله اول طرح همچنان در حال اجرا و پیگیری است.
آقاجانی افزود: مرحله دوم طرح به بهداشت و پیشگیری مربوط میشود که مقدمات آن آماده شده و جزئیات آن به زودی اعلام خواهد شد.
دبیر ستاد کشوری طرح تحول نظام سلامت یادآور شد: برخی بخشهای این طرح در حال اجرا و برخی دیگر در حال طراحی هستند و به زودی به شکل گستردهتری آغاز خواهند شد.
وی در پاسخ به سوالی درباره نزدیک شدن تعرفهها به رقم واقعی و اینکه آیا وزارت بهداشت میتواند این را تأیید کند یا خیر، گفت: در نظام سلامت، تعرفهها برای کیفیت خدمات و نظام ارائه خدمات بسیار اهمیت دارند.
** غیر واقعی بودن تعرفهها یک مشکل بزرگ است
“`html
معاون درمان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی گفت: سالها بود که نظام سلامت ما با یک مشکل جدی دست و پنجه نرم میکرد که هم مردم و هم این نظام را متاثر کرده بود و آن هم واقعی نبودن تعرفهها بود. به این معنی که تعرفهها به صورت غیرواقعی و بر روی کاغذ تصویب میشدند و در عمل قابل اجرا نبودند. در بیمارستانهای خصوصی، اوضاع به گونهای دیگر پیش میرفت و در بیمارستانهای دولتی، کمبود شدید اعتبار به دلیل عدم واقعی بودن تعرفهها، کیفیت خدمات و انگیزه پزشکان را تحت تاثیر قرار میداد و در نتیجه مشکلات بسیاری برای مردم ایجاد میکرد.
در نتیجه، این اصلاحات باید انجام میشد اما نباید بار آن بر دوش مردم میافتاد. خوشبختانه، دولت محترم این موضوع را با همکاری شورای عالی بیمه سلامت طراحی کرد تا تعرفهها واقعی شود بدون اینکه به مردم فشار اضافی وارد شود. در حقیقت، این دولت و سازمانهای بیمه و وزارت بهداشت هستند که این بار را به دوش کشیدند و دولت نقش بیشتری در هزینههای سلامت ایفا میکند.
آقاجانی در ادامه در پاسخ به اینکه قیمتها چقدر واقعی شدهاند بیان کرد: ممکن است تعریف کاملی از تعرفه واقعی نداشته باشیم، زیرا تعرفهها بر اساس منابع مشخص تعریف میشوند. هر نظام سلامتی منابع خود را برای ارائه خدمات سلامت دارد و تعرفهها نیز بر اساس این منابع تعیین میشوند.
سه هدف عمده طرح تحول نظام سلامت
بنابراین، هر چه منابع بیشتری برای نظام سلامت پیشبینی شود، تعرفهها واقعیتر و منطقیتر خواهند بود. خوشبختانه، گامهای بلندی که شورای عالی بیمه سلامت با همکاری وزارت بهداشت و وزارت رفاه برداشتند، باعث شد که تعرفهها به طور قابل توجهی منطقیتر شوند. البته باید گفت که هیچ مشکلی در نظام تعرفهگذاری وجود ندارد و قطعاً نیاز به بهبود در سالهای آینده دارد. اما این حرکت، جهشی و موثر بوده و دولت منابع خوبی را برای این موضوع اختصاص داده است. بر اساس این تعرفهها، هر دو نوع بیمارستان، دولتی و خصوصی، میتوانند به خوبی اداره شوند و رضایت مردم و پزشکان را فراهم کنند.
در ادامه برنامه، محمد جهانگیری، معاون سازمان نظام پزشکی کشور، در پاسخ به این سوال که چه تمهیداتی برای ارائه شکایات مردم از جامعه پزشکی در نظر گرفته شده، ابتدا توضیح داد که چه مواردی تخلف محسوب میشوند. وی تاکید کرد که باید به عقبتر برگردیم و سازمان نظام پزشکی و جامعه پزشکی خواستههایی دارند. به نظر من، لازم است که درباره واقعی بودن قیمتها بیشتر صحبت کنیم و در واقع، تعرفهگذاری واقعی میتواند واکنشی به این خواستهها باشد.
وی ادامه داد: حدود 30 سال است که ارزش نسبی در ایران رایج شده و قرار بود که هر سال این موضوع بررسی شود، اما متاسفانه این کار انجام نشده است.
معاون سازمان نظام پزشکی گفت: 10 سال است که جامعه پزشکی خواهان عدالت بین رشتهای و خدمات بوده که محقق نشده، همچنین 20 سال است که درخواست اجرای قانون از جامعه پزشکی وجود داشته ولی هنوز به آن پاسخ داده نشده است.
جهانگیری افزود: قانون بیمه همگانی در سال 1373 تصویب و در سال 1374 اجرا شد، اما قیمت واقعی هیچگاه مشخص نشد و ما همچنان خواستار آن بودیم. خوشبختانه، با تدبیری که دولت تدبیر و امید داشت و همچنین حمایت رئیس جمهور و وزارت بهداشت و وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی، پاسخ نسبتا خوبی به خواستههای جامعه پزشکی داده شد.
وی در ادامه بیان کرد: جامعه پزشکی، جامعهای فرهیخته و سپاسگزار است و ما طی 4 سال اخیر در همین دوره پیگیر این مسئله در شورای عالی بیمه بودیم، به طوری که 3 سال حاضر شدیم که ارزش ریالی خدمات افزایش نیابد تا ارزش نسبی بین خدمات اصلاح شود اما این مسئله هنوز در دولتهای قبل محقق نشد. لذا یکی از مواردی که باید در نظر گرفته شود، این است که نظام سلامت و سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری و برنامههای دولت تدبیر و امید باید سلامت مردم را در اولویت قرار دهد.
معاون سازمان نظام پزشکی کشور ادامه داد: در مرحله اول تحول نظام سلامت، مردم و در مرحله سوم، علاوه بر مردم، جامعه پزشکی نیز در نظر گرفته شد. این کار بزرگ منجر به این شد که جامعه پزشکی به شکل متعهدانهای پیش بیاید و سازمان نظام پزشکی نیز این طرح را تضمین کند.
جهانگیری همچنین بیان کرد: ما به سقف طرح مصوب پایبند هستیم، اگرچه هنوز مشکلاتی وجود دارد، اما ما پذیرفتهایم که در برابر دولت و مردم این سقف را قبول کنیم.
“`
معاون سازمان نظام پزشکی کشور بیان کرد: نحوه پرداخت هزینهها باید کاملاً شفاف باشد، یعنی هرگونه پرداختی که خارج از بیمارستانها انجام شود، تخلف محسوب میشود. برای هر پرداخت، باید بیمار یک صورتحساب رسمی دریافت کند و این موضوع الزامی است. اگر کسی این صورتحساب را ارائه ندهد، تخلف کرده است.
او همچنین اعلام کرد که با همکاری وزارت بهداشت، تدابیری اندیشیده شده است تا ستادهایی در سرتاسر کشور راهاندازی کنیم. این ستادها به صورت تلفنی و اینترنتی به شکایات و نیازهای مردم پاسخ میدهند و شماره تلفن 1690 به صورت مرکزی در تهران در دسترس مردم است.
آقاجانی افزود: اگر قیمتها برای خدمات درمانی در کشور اصلاح نشود، بازارهای غیررسمی به وجود میآید. بنابراین، باید یک حرکت منطقی انجام شود و زیرساختها به درستی تعیین و اعلام شوند.
او یادآوری کرد که در گذشته، کنترل قیمتهای درمانی به نتیجهای نرسید زیرا زیرساختها به درستی مشخص نشده بود. به مدت شش ماه، 28 انجمن تخصصی و فوق تخصصی با همکاری یکدیگر بر روی این کتاب کار کردهاند و تمام عناصر نظام سلامت در تهیه آن نقش داشتهاند. اجرا و پیگیری این کتاب به عهده جامعه پزشکی است و این مسئله نشاندهنده تعهد آنها است.