سیاه خروس یک گونه کمیاب و خاص قرقاول + آلبوم (2 نکته مهم)

سیاه خروس چیست؟
سیاه خروس یکی از نادرترین پرندگان در ایران است و فقط در منطقه حفاظت شده ارسباران زندگی می کند.
( جنگلهای طبیعی و زیبا ارسباران که در شمال شرقی آذربایجان قرار دارد، محل زندگی یکی از خاصترین گونههای ماکیان است. این جنگلها از ورقان تا کلیبر ادامه دارد و در شمال آن رود ارس جریان دارد. امروزه به دلیل کم توجهی و فعالیتهای معدنی، وسعت این منطقه کمتر شده، اما وجود انواع گیاهان خاص و طبیعت بکر آن، این منطقه را به یکی از شگفتیهای طبیعی تبدیل کرده است.)
این پرنده بزرگ از خانواده ماکیان با رنگ سیاه خود، ظاهر عجیب و خاصی دارد. تا دهه 1950، تصور میشد که سیاه خروس قفقازی فقط در کوههای قفقاز و شمال شرقی ترکیه زندگی میکند.
اما در دهه 1960، شایعاتی درباره وجود این پرنده قابل شکار در جنگلهای کوهستانی کلیبر در شمال آذربایجان شرقی منتشر شد.
حضور این پرنده برای اولین بار در سال 1350 توسط مدیر کل وقت سازمان محیط زیست آذربایجان شرقی گزارش شد و پس از آن چند مشاور خارجی نیز از منطقه دیدن کردند و مشخص کردند که این گونه سیاه خروس قفقازی است. تا آن زمان کسی نمیدانست که این پرنده در ایران هم وجود دارد.
در فصل بهار، نمایش زیبای این پرنده پس از طلوع آفتاب بسیار تماشایی است. این پرنده با سروصدا و پرش به ارتفاع 1.5 متر، پرهای دم خود را مانند تاجی برای پرنده ماده نمایش میدهد. زیبایی این پرنده و آواز دلنشین آن میتواند گردشگران زیادی را به محل زندگیاش جذب کند.
سیاه خروسها پرندگانی اجتماعی هستند و در پاییز و زمستان معمولاً به صورت گروهی دیده میشوند. پرواز این پرندگان سریع و مستقیم است و بال زدنهای قوی دارند.
مشخصات:
این پرنده بین 40 تا 48 سانتیمتر طول دارد و جثهای بزرگ دارد. وزن پرنده نر بین 800 گرم تا یک کیلوگرم و وزن پرنده ماده حدود 800 گرم است.
پرهای نر و ماده این پرنده از نوعی خاص و بومی مناطق محدودی از شمال ایران به ویژه ارسباران هستند. متأسفانه به دلیل شکار بیرویه، این پرنده زیبا در خطر انقراض قرار گرفته است.
پرنده نر:
پر و بال سیاه خروس نر سیاه است و در ناحیه گردن دارای رنگ آبی براق میباشد. شاهپرهای قهوهای تیره او لکههای سفیدی در نواحی خم بال و نوار سفیدی در ناحیه فوقانی شاهپرهای ثانویه دارد.
پرهای کناری دم نر بلند و به شکل دو شاخه و هلالی هستند و در زیر این پرها، پرهای سفیدی وجود دارند که هنگام پرواز به خوبی قابل دیدن است.
یک تاج کوچک قرمز رنگ بر روی سر این پرنده قرار دارد که از ناحیه ابرو شروع میشود و ممکن است پیشانی را نیز بپوشاند. منقار این پرنده سیاه و در قاعده آن پرهای ریزی برای پوشاندن سوراخ بینی وجود دارد.
پاها و انگشتان این پرنده از هم فاصله دارند و با پرهای کوچکی پوشیده شدهاند.
پرنده ماده:
پر و بال پرنده ماده به رنگ قهوهای و خرمایی است و دارای نوارهای عرضی نخودی و خالهای سفید و سیاه منظم است. دم این پرنده صاف و بدون انحنا است.
منقار این پرنده سیاه و پاهایش قهوهای است. تارس او نیز مانند پرنده نر با پرهایی پوشیده شده است.
پرنده نابالغ:
پرنده نابالغ ظاهری شبیه به پرنده ماده دارد و با بال و پرهایی به رنگ قهوهای و طوسی است.
“`html
نامهای دیگر :
دسته (خانواده) : | پرندگان، ماکیان، قرقاولیان (pheasanidae) |
نام فارسی : | سیاهخروس |
نام آذری : | قرهخروس |
نام انگلیسی : | Caucasian Grouse، Grouse |
نام فرانسوی : | Lyrurus mlokosiewiczi |
نام عربی : | ديك الخلنج قوقازي أسود |
نام علمی : | Tetrao mlokosiewiczi |
صدا :
صدای نر :
این پرنده صداهایی از گلو تولید میکند که در نرها شبیه به صدای (چر چر Chr- chr) است.
صدای ماده :
پرندههای ماده صدایی بلند تولید میکنند که شبیه به صدای مرغ (غد غد) به گوش میرسد.
زیستگاه :
این پرنده در ارتفاعات جنگلی حدود 4500 متر زندگی میکند، اما در زمستان ممکن است در ارتفاعات پایینتر پیدا شود. پرواز این پرنده سریع، مستقیم و کوتاه است.
بهدلیل شرایط سخت زندگی و نمایان نشدن آن به سادگی، مطالعات زیادی در مورد زندگی این پرنده انجام نشده است. از مشکلات اصلی برای این پرنده نادر میتوان به جنگلزدایی و نابودی علفزارها توسط انسانها اشاره کرد.
بعد از قطع درختان در محل زندگی سیاهخروس، این پرنده به مدت یک سال یا حتی دو سال در منطقه باقی میماند و بعد یا از بین میرود و یا محل را ترک میکند.
در ناحیه معدن مس سونگون، تخریب جنگل و سر و صداهای ناشی از انفجارها و عبور ماشینها باعث شده که این پرندهها به مناطق دیگر بروند.
یک دلیل مهم برای کاهش جنگلها در محل زندگی سیاهخروس، قطع درختان برای تهیه چوب و نیز ایجاد زمین برای چراگاه دام در حاشیه جنگل است. تغییرات آب و هوایی نیز به افزایش بوتهها و کاهش علفزارها منجر میشود.
کاهش مساحت جنگلهای انبوه و کمبود علفزار که مکانهای امن برای این پرنده هستند، بدون شک تأثیر منفی بر روی جمعیت این پرنده زیبا و نادر خواهد داشت.
تغذیه:
سیاهخروس از برگها، جوانهها و میوههای آبدار و همچنین حشرات تغذیه میکند. این پرنده در حاشیه جنگلها، بوتهزارها، علفزارها و مناطق کوهستانی زندگی میکند و در فصل زمستان به جنگلها و مناطق کمارتفاعتر میرود. پرندههای ماده زیر بوتههای کوتاه یا پای صخرهها لانهسازی کرده و از جوجهها مراقبت میکنند.
آلبوم :




“““html




















تولید مثل :
پرندههای نر به شدت خواهان جلب توجه مادهها هستند و برای این کار با یکدیگر رقابت میکنند. معمولاً در محیطهای باز که مادهها هم حضور دارند، نرها با هم بر سر جلب توجه مادهها میجنگند. مادهها بین ۶ تا ۱۰ تخم به رنگ نخودی با خالهای قهوهای میگذارند و لانههایشان را به خوبی در زمین پنهان میکنند. پرندهی ماده حدود ۲۳ تا ۲۶ روز روی تخمها میخوابد.
حفاظت :
سیاه خروس یکی از گونههای مهم جانوری در زیستبوم ارسباران واقع در آذربایجان شرقی است که با خطر انقراض مواجه است. این پرنده بومی و همچنین همتای قفقازیاش شهرت جهانی دارد. بر اساس قوانین محیط زیست کشور، سیاه خروس جزو گونههای در معرض خطر قرار دارد و به همین دلیل شکار آن ممنوع است.
اگرچه در ۳۰ سال گذشته تحقیقات گستردهای درباره حیات وحش این پرنده در ایران صورت نگرفته، اما دلایل اصلی تهدید این پرنده شامل چرای بیرویه دامها در زیستگاهش، جنگلزدایی و نابودی علفزارها توسط اهالی محلی به شمار میرود. این عوامل، سیاه خروس را به عنوان یکی از نادرترین گونههای جانوری در جهان در معرض تهدید قرار دادهاند.
دوست عزیز، اگر سوالی در مورد “ سیاه خروس” داشتید، لطفاً در زیر همین صفحه در بخش نظرات با ما و دیگر کاربران در میان بگذارید. همچنین با مجله رضیم همراه باشید و با اطلاعاتی درباره نگهداری و بیماریهای حیوانات آشنا شوید.