شهر زیرزمینی سامن کجاست ؟ + مسیر دسترسی (+ تصاویر)

سامن؛ شهری پنهان در زیر زمین همدان

استان همدان یکی از مناطق باستانی در ایران است و از مهم‌ترین جاهایی است که انسان‌ها در آن زندگی کرده‌اند. تاریخ شکل‌گیری جوامع در این منطقه از دوران پیش از تاریخ تا زمان‌های تاریخی کاملاً مشخص و قابل بررسی است. یکی از محوطه‌های مهم این استان، شهر زیرزمینی سامن است، که در شهرستان ملایر قرار دارد. این شهر به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، یک مسیر ارتباطی از غرب به مناطق جنوبی ایران بوده و وجود چشمه‌ها و قنوات مختلف باعث شده که از زمان‌های قدیم، مرکز جمعیتی مناسبی در آنجا شکل بگیرد.

آشنایی با شهر زیرزمینی سامن

مجموعه معماری زیرزمینی شهر سامن در سال 1384 به طور تصادفی و در حین اجرای پروژه‌ای (فیبر نوری) کشف شد و بخشی از آثار آن در مرکز شهر شناسایی گردید. این شهر زیرزمینی شاید یکی از شگفت‌انگیزترین آثار تاریخی کشور باشد که در جاهای دیگر مشابه آن را نمی‌توانید پیدا کنید.
شهر زیرزمینی سامن در شهرستان ملایر واقع شده و ساخت آن به زمان اشکانیان و حتی قبل از آن برمی‌گردد. این شهر به‌صورت دست‌کند ساخته شده که می‌توان آن را یکی از شگفتی‌های این شهر دانست. معماری دست‌کند، نوع خاصی از معماری است که در آن از مصالح ساختمانی استفاده نمی‌شود و فضا با کندن سنگ و صخره‌ها ایجاد می‌شود.

در این نوع معماری، فضاها به اشکال مختلف طراحی می‌شوند و بدون هیچ آسیبی به محیط اطراف ایجاد می‌گردند. مجموعه دست‌کند زیرزمینی سامن در 90 کیلومتری جنوب شرقی همدان و 15 کیلومتری جنوب غرب شهر ملایر و در زیر بافت مسکونی شهری به همین نام واقع است.
هسته اولیه این شهر به زمان اشکانیان برمی‌گردد، اما در زمان‌های دیگر بخش‌های جدید به آن اضافه شده است. در این شهر زیرزمینی اسکلت 60 نفر، و تعدادی سفال، ظرف، مهر، ظرف مسی کتیبه‌دار، سکه و تعهدنامه‌های مختلف پیدا شده است. گفته می‌شود که این شهر در دوران اسلامی به‌عنوان پناهگاه استفاده می‌شده است.

ساختار شهر زیرزمینی سامن

این شهر با مساحتی بین 3 تا 5 هکتار شامل بخش‌های مختلفی مانند راهروها، سالن‌ها و اتاق‌های متعدد است. هر یک از این بخش‌ها به گونه‌ای طراحی شده که دارای سکوها، تاقچه‌ها و دریچه‌های مختلفی هستند که نشان‌دهنده کاربری خاص و احتمالاً آیینی آن‌هاست.
این مجموعه بیش از 50 فضای دست‌کند دارد که در دل سنگ‌های گرانیتی (گل پنبه‌ای) در عمق 2 تا 8 متری زیر زمین قرار دارد و شامل اتاق‌ها و سالن‌هایی است که از طریق دریچه‌ها و راهروها به هم متصل می‌شوند.

هر کدام از این فضاها به دلیل ابعاد و ویژگی‌های متفاوت، دارای خصوصیات خاصی هستند. در این فضاها، ویژگی‌هایی مانند کف‌های مصنوعی و تراشیده شده در سنگ، درگاه‌ها، سکوها و حفره‌هایی برای جاگذاری پیه‌سوزها موجود است. این معماری تشابه‌هایی با دیگر مجموعه‌های زیرزمینی دست‌کند، مانند نوش آباد کاشان، دارد.

کارگاه شماره I.A دارای سه سالن، پنج اتاق و یک ورودی عمودی در کنار سالن 101 است که راهروهای 100 و 102 اتصال این کارگاه را با دیگر کارگاه‌ها فراهم می‌کنند. کارگاه شماره I.B یک ورودی عمودی به فضای بیرون دارد و دو راهروی 100 و 101 آن را به سایر فضاها مرتبط می‌کند. راهروی 100 ارتباطی بین این کارگاه و کارگاه A- I است و راهروی 101 نیز به سمت کارگاه V ادامه می‌یابد، هرچند مسیر دقیق آن هنوز مشخص نیست.

اتاق 107 به دلیل داشتن یک ورودی پلکانی به سطح زمین اهمیت ویژه‌ای دارد. کارگاه شماره V شامل دو اتاق با شماره‌های 501 و 502 و یک ورودی عمودی است که مسیر ورودی پلکانی آن هنوز مشخص نشده است.

راه‌های دسترسی به شهر زیرزمینی

اگر به بازدید این بنا علاقه‌مند هستید، باید به شهر سامن که در 12 کیلومتری ملایر قرار دارد، مراجعه کنید. می‌توانید با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی یا خودرو شخصی به این محل بروید.

بازدید از شهر زیرزمینی سامن

برای دیدن این بنا باید هزینه‌ای را به عنوان ورودی پرداخت کنید. هزینه ورودی برای گردشگران خارجی و داخلی متفاوت است و گردشگران خارجی باید مبلغ بیشتری بپردازند.

منبع : مستر بلیط