طرز تهیه 2 روش سرم خوراکی او آر اس ORS در منزل (2 نکته مهم)
روش تهیه ORS در خانه برای درمان اسهال
اسهال به معنی افزایش غیرعادی تعداد دفعات دفع مدفوع است که معمولاً با تغییر در قوام و حجم مدفوع همراه می‌شود. این مشکل می‌تواند به صورت حاد یا مزمن باشد.
عوامل مختلفی می‌توانند موجب اسهال شوند، از جمله عفونت‌های میکروبی و ویروسی، بیماری‌هایی مانند التهاب روده یا ایدز، ناسازگاری غذایی، حساسیت به الکل یا مسمومیت.
اسهال خفیف معمولاً بدون همراهی علائم دیگر (مثل تب یا خون در مدفوع) به خودی خود بهبود می‌یابد، اما اگر شدید باشد و باعث ناراحتی زیاد شود، می‌توان از داروهای ضد اسهال استفاده کرد. این داروها فقط برای موارد موقت توصیه می‌شوند.
**هشدار: اگر اسهال بیشتر از دو روز ادامه پیدا کرد یا با تب شدید، از دست دادن بیش از ۵ درصد آب بدن یا خون‌ریزی همراه بود، هرگز خوددرمانی نکنید و به سرعت با پزشک تماس بگیرید.
اسهال می‌تواند منجر به از دست دادن مقدار زیادی آب و الکترولیت‌ها در بدن شود. در این شرایط، ممکن است دهان خشک و چشم‌ها گود بیفتند. همچنین، علائم دیگری مانند ضعف، کاهش ادرار و سرگیجه نیز ممکن است بروز کند.
بنابراین، جایگزینی آب از دست رفته برای افرادی که دچار اسهال شده‌اند، به‌خصوص کودکان، اهمیت زیادی دارد. در این موارد، نوشیدن مایعات مختلف یا استفاده از محلول‌های خوراکی مانند ORS می‌تواند به بازگرداندن آب و الکترولیت‌های از دست رفته کمک کند.
مواد لازم برای تهیه ORS خانگی
اگر به پودر آماده ORS دسترسی ندارید، می‌توانید با فرمول زیر آن را تهیه کنید:
- ۲ قاشق مرباخوری شکر
- ۱ قاشق چایخوری نمک
- نصف قاشق چایخوری جوش شیرین
- ۴ لیوان آب جوشیده سرد شده یا آب میوه
برای تهیه، ۲ قاشق مرباخوری شکر، ۱ قاشق چایخوری نمک، نصف قاشق چایخوری جوش شیرین و ۴ لیوان آب جوشیده سرد شده یا آب میوه را با هم مخلوط کنید، سپس در یک پارچ بریزید و در یخچال قرار دهید تا خنک شود. این محلول مخصوصاً برای بچه‌ها باید خنک سرو شود تا بهتر بنوشند.
*توجه: استفاده از سرم‌های وریدی تنها در صورتی لازم است که بیش از ۱۰ درصد از آب بدن از دست رفته باشد و تشخیص آن باید توسط پزشک صورت گیرد.
روش‌های غیر دارویی دیگری هم وجود دارند که می‌توانند به کاهش علائم اسهال کمک کنند. این روش‌ها شامل استراحت، رژیم غذایی مناسب (نوشیدنی‌ها و غذاهای کم حجم ولی مغذی و پرهیز از سبزیجات و میوه‌های خام) و عدم مصرف ملین‌ها هستند.
علاوه بر این، برای نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، نباید شیر مادر را قطع کرد، اما برای کودکانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، به تجویز پزشک باید نوع مناسبی از شیر خشک استفاده شود.
درمان اسهال با روش‌های غیر دارویی
به یاد داشته باشید که در زمان بیماری، باید آب و املاح از دست رفته بدن دوباره جبران شوند. نوشیدن مایعات بهترین راه برای تأمین آب از دست رفته بدن است و باید فرد در فواصل معین مایعات را بنوشد.
به طور کلی، بهترین اقدام در زمان بروز اسهال و استفراغ، جبران املاح از دست رفته بدن است. همچنین، برای نوزادانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند، قطع شیر مادر نباید انجام شود، ولی برای نوزادانی که از شیر خشک استفاده می‌کنند، باید نوع مناسب‌تری از شیر خشک با مشورت پزشک انتخاب شود.
استراحت، مصرف مایعات و غذاهای کم حجم ولی مغذی، و اجتناب از سبزیجات و میوه‌های خام و همچنین پرهیز از مواد ملین مانند آلو و انجیر از دیگر نکات مهم هستند.
از مواد غذایی پر ادویه تا مدتی خودداری کنید. اگر همراه با اسهال دچار تهوع شدید، تنها تکه‌های کوچک یخ را در دهان بجوید. همچنین باید از ورزش‌های سنگین اجتناب کنید چون این ورزش‌ها باعث کاهش بیشتر آب بدن می‌شوند.
روش تهیه سرم خوراکی ORS با عسل
در شرایط اضطراری اگر به ORS دسترسی ندارید، می‌توانید آن را در خانه تهیه کنید.
سرم‌های نمکی خوراکی (ORS) ترکیبی از نمک‌های خشک هستند که با آب پاک ترکیب می‌شوند و می‌توانند در زمان از بین رفتن مایعات بدن به علت اسهال، آب کافی را به بدن برسانند.
کودکی که دچار اسهال شده نباید هیچ دارویی مثل قرص، آنتی‌بیوتیک یا سایر داروها را بدون تجویز پزشک مصرف کند. بهترین درمان برای اسهال، نوشیدن مایعات کافی و سرم‌های خوراکی است که به درستی با آب ترکیب شده‌اند.
مواد لازم برای تهیه سرم خوراکی با عسل
- آب تصفیه‌شده: یک فنجان
- لیمو ترش: آب نصف یک لیمو کوچک
- نمک دریا: یک چهارم قاشق چایخوری
- عسل طبیعی: دو قاشق چایخوری
ابتدا آب و نمک را در یک لیوان با عسل مخلوط کنید تا حل شوند، سپس آب نصف لیمو ترش را به آن اضافه کنید. حالا سرم خوراکی طبیعی شما آماده است.
