علائم، تشخیص و پیشگیری از سرطان معده (2 نکته مهم)
سرطان معده یک بیماری است که در آن سلول‌های سرطانی در معده زیاد می‌شود و می‌تواند باعث تشکیل توده یا زخم در معده شود. معمولاً این سلول‌های سرطانی از سلول‌های پوشاننده داخلی معده به وجود می‌آیند.
این نوع سرطان در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشورهای اروپایی و آمریکایی دیده می‌شود و در برخی از مناطق خط ساحلی دریای خزر و همچنین نواحی از چین و شرق آسیا نیز شایع است.
سرطان معده بیشتر در چه کسانی دیده می‌شود و آیا عامل ژنتیک تأثیر دارد؟
سرطان معده بیشتر در افراد میانسال و بزرگسال مشاهده می‌شود و مردان بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند. یکی از عوامل مهم در ابتلا به این بیماری، سابقه عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری است. همچنین مسائل ژنتیکی هم می‌تواند در ابتلا به سرطان برای جوانان و افراد میانسال مؤثر باشد. این نوع سرطان ممکن است به همراه سرطان‌های دیگری مانند سرطان کلیه، مغز و پوست نیز وجود داشته باشد.
عوامل خطر سرطان معده کدامند؟
عوامل خطر این بیماری شامل: سابقه رادیوتراپی معده، مصرف زیاد و طولانی‌مدت غذاهای کنسرو شده، غذاهای دودی و غذاهایی که دارای مواد نگهدارنده هستند، می‌باشد.
استفاده از غذاهای مانده نیز می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد. در کشورهای پیشرفته، به دلیل بهبود بهداشت، آمار سرطان معده کاهش یافته اما در کشورهای در حال توسعه نه تنها این آمار کمتر نشده، بلکه در برخی نقاط افزایش نیز یافته است.
علائم سرطان معده کدامند؟
علائم سرطان معده شامل: درد در ناحیه شکم، احساس توده در شکم، خستگی و ضعف، که می‌تواند به دلیل کم‌خونی باشد. همچنین بی‌اشتهایی، به خصوص نسبت به غذاهای گوشتی و کاهش وزن، که ممکن است با ورم شکم و تجمع مایع در شکم همراه باشد.
این بیماری همچنین می‌تواند موجب ایجاد توده‌ای در شکم شود که باعث انسداد روده خواهد شد. گاهی بیماران به پزشک به خاطر علائمی از متاستاز مراجعه می‌کنند، مانند بزرگ شدن غدد لنفاوی در گردن یا علائم دیگر مانند زردی و ورم شکم که نشان‌دهنده درگیری کبد است. شایع‌ترین علائم سرطان معده شامل درد شکمی و کاهش وزن است.
علائم، تشخیص و پیشگیری از سرطان معده
روش‌های تشخیص بیماری کدامند؟
برای تشخیص سرطان معده در کشورهایی مانند ژاپن، از سن ۴۰ سالگی به بعد غربالگری (Screening) انجام می‌شود. در این روش، افراد به صورت دوره‌ای بررسی می‌شوند و محل‌هایی که دچار تغییرات غیرطبیعی هستند شناسایی و نمونه‌برداری می‌شود.
این اقدامات باعث تشخیص زودرس بیماری می‌شود، اما در سایر کشورها این روش کمتر انجام می‌شود و هنگامی که بیمار علائم را حس کند، به پزشک مراجعه می‌کند.
از حدود سنین میانسالی به بالا، انجام آندوسکوپی دوره‌ای در معده ضرورت دارد و در صورت مشاهده ناهنجاری‌ها یا تومورها، نمونه‌برداری لازم است.
نکته مهم در نمونه‌برداری این است که برای تأیید قطعی، باید از ضایعه مشکوک حدود ۶ الی ۹ بار نمونه‌برداری انجام شود تا با اطمینان بیشتری سرطان معده تشخیص داده شود. در مواردی که فرد نمی‌تواند آندوسکوپی را تحمل کند (مثل افراد مسن یا کسانی که مشکلات روانی دارند)، از رادیوگرافی با ماده حاجب استفاده می‌شود.
برای بررسی گسترش بیماری می‌توان از سی‌تی‌اسکن و سونوگرافی شکم و کبد استفاده کرد.
