نشانه های از کار افتادن ریه

با رضیم همراه باشید تا با علت های از کار افتادن ریه ها بیشتر آشنا شوید.

بیماری مزمن انسدادی ریه (به انگلیسی: Chronic obstructive pulmonary disease یا COPD)

که همچنین به نام‌های دیگری همچون

بیماری مزمن انسدادی شُش (به انگلیسی: chronic obstructive lung disease یا COLD)

و بیماری مزمن انسدادی مسیر هوایی (به انگلیسی: chronic obstructive airway disease یا COAD)

این بیماری انسدادی ریه به گونه‌ای است که باعث محدود شدن هوا در ریه‌ها به شکلی دائمی می‌شود. این بیماری به مرور زمان بدتر می‌شود و نشانه‌های اصلی آن شامل تنگی نفس، سرفه و خلط در سینه است. اکثر افرادی که دچار “برونشیت مزمن” هستند، به COPD مبتلا می‌شوند.

کلیه‌ها نقش بسیار مهمی در بدن دارند و وظیفه‌ی دفع مواد زائد و مایعات اضافی را به خوبی انجام می‌دهند. همچنین، کلیه‌ها مسئول تنظیم نمک، پتاسیم و اسید خون، کنترل فشار خون، تولید ویتامین دی (که برای تقویت استخوان‌ها لازم است) و تولید گلبول‌های قرمز خون هستند. بنابراین، بیماری کلیوی می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند.

بهترین راه برای محافظت از کلیه‌ها، کنترل فشار خون و قند خون است. فشار خون بالا و دیابت دلیل اصلی دو سوم از نارسایی‌های کلیوی هستند. بنابراین، آزمایش‌ها سالانه برای همه افراد به خصوص کسانی که دیابت دارند یا فشار خون بالا دارند، ضروری است.
زمانی که کلیه‌ها آسیب می‌بینند، نمی‌توانند فشار خون را به خوبی کنترل کنند.

فشار ناشی از جریان خون به عروق آسیب می‌زند و این می‌تواند به زخم و مشکلات در عروق کلیه منجر شود.

نشانه‌های آسیب کلیه معمولاً کلی و گاهی کم‌اهمیت‌اند و ممکن است افراد آنها را به عنوان نشانه‌ای از بیماری کلیوی نشناسند؛ حتی ممکن است از دست دادن 90 درصد عملکرد کلیه بدون علامت باشد.

اصلی‌ترین علت بروز COPD، استعمال دخانیات است، اما عوامل دیگری مانند آلودگی هوا و وراثت نیز نقش دارند.

در کشورهای در حال توسعه، یکی از منابع اصلی آلودگی هوا، آتش‌های خانگی و بخاری‌های کم تهویه است. اگر افراد به طور مداوم در معرض این عوامل قرار گیرند، ریه‌های آنها دچار التهاب و آماس می‌شود که منجر به تنگ شدن راه‌های هوایی و ابتلا به آمفیزم می‌گردد.

تشخیص این بیماری بر اساس تنگی نفس است که میزان آن با آزمایش‌های عملکرد ریه اندازه‌گیری می‌شود. بر خلاف بیماری آسم، در COPD تنگی نفس با دارو بهبود نمی‌یابد.

برای پیشگیری از COPD، باید میزان قرار گرفتن در معرض عواملی که موجب بروز آن می‌شوند را کاهش داد. این شامل ترک سیگار و بهبود کیفیت هوای محیط داخلی و خارجی است.

درمان COPD شامل:ترک سیگار، واکسیناسیون، توانبخشی و استفاده از داروهای استنشاقی گشادکننده برونش و کورتیکواستروئیدها. درمان طولانی‌مدت با اکسیژن یا پیوند ریه می‌تواند برای برخی افراد مناسب باشد.

برای کسانی که به طور مرتب وضعیتشان بدتر می‌شود، ممکن است به داروهای متعدد و بستری شدن در بیمارستان نیاز باشد.

در دنیا، حدود ۳۲۹ میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند که تقریباً پنج درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد. در سال ۲۰۱۲، این بیماری به عنوان سومین عامل مرگ و میر شناخته شد که بیش از ۳ میلیون نفر را به کام مرگ کشانده است. افزایش مرگ و میر ناشی از گرایش به سیگار کشیدن و بالا رفتن میانگین سنی جمعیت در بسیاری از کشورها است.

“`html

انواع عفونت ریه

درمان تنفسی به دو بخش تقسیم می‌شود: بخش بالایی و بخش پایینی.

اگر عفونتی در هر یک از این بخش‌ها ایجاد شود، به نام همان بخش خوانده می‌شود.

بخش بالایی شامل بینی، حلق، حنجره و نای می‌باشد.
بخش پایینی شامل ریه‌ها و اجزای آن‌ها است. ریه از برونش، برونشیول‌ها و آلوئول‌ها تشکیل شده است.

علل عفونت ریه

• عفونت‌های ریه می‌توانند توسط باکتری‌ها، ویروس‌ها و یا قارچ‌ها ایجاد شوند. همچنین، انگل‌ها نیز می‌توانند باعث این عفونت‌ها شوند.
• عفونت‌های باکتریایی بیشتر از سایر نوع‌ها رایج هستند و معمولاً با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان می‌شوند. این نوع عفونت‌ها ممکن است باعث سوختگی یا التهاب در پوست شوند. عفونت‌های ویروسی، معمولاً بدون نیاز به دارو خودبه‌خود بهبود می‌یابند. در عفونت‌های حاد ویروسی، ممکن است لب‌ها و ناخن‌ها رنگی آبی به خود بگیرند و از دست دادن آب بدن نیز از علائم دیگر عفونت ریه محسوب می‌شود. این عفونت‌ها می‌توانند به گوش نیز آسیب برسانند.
• علائم عفونت ریه از نوع قارچ نیز مشابه عفونت‌های باکتریایی و ویروسی است. در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی برای خارج کردن توده‌های قارچی وجود داشته باشد.
• اگر گلودرد شما در طول چند روز بهبود نیافت یا اگر بعد از چند هفته همچنان سرفه داشتید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
• سرفه‌های مداوم، تنگی نفس، درد قفسه‌سینه و خس‌خس سینه، نشانه‌های مهم عفونت ریه هستند که نیاز به بررسی فوری دارند. در زیر، ویژگی‌های چند نوع عفونت ریوی را برای شما توضیح می‌دهیم.

علل اصلی عفونت ریه‌ها

پنومونی یا ذات الریه

پنومونی یکی از رایج‌ترین نوع عفونت‌های ریه به حساب می‌آید. ذات الریه در واقع به معنای التهاب ریه است که به دلیل عفونت به وجود می‌آید.

زمانی که کیسه‌های هوایی در ریه مملو از مایعات می‌شوند، این بیماری ایجاد می‌شود.
عفونت‌های پنومونی می‌توانند ویروسی، باکتریایی یا قارچی باشند.

علائم این بیماری شامل: التهاب ریه، تنگی نفس، درد قفسه سینه، تب بالا، سرفه با خلط، لرز، احساس فشار در قفسه سینه، درد عضلانی و خستگی.
بسیاری از افرادی که به آنفلوانزا مبتلا می‌شوند، بعداً دچار ذات الریه نیز می‌گردند.

افراد سیگاری و افراد سالخورده‌ای که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
این بیماری می‌تواند بسیار خطرناک باشد و اگر به خوبی درمان نشود، می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند و حتی منجر به فوت شخص شود.

سیگار کشیدن

سیگار کشیدن مهم‌ترین عامل خطر برای بیماری COPD در دنیا است.

حدود بیست درصد از افراد سیگاری در معرض ابتلا به COPD هستند و نیمی از افرادی که سیگار کشیده‌اند، به این بیماری دچار خواهند شد. در ایالات متحده و بریتانیا، 80 تا 95 درصد از افراد مبتلا به COPD یا هم‌اکنون سیگاری هستند یا قبلاً سیگار کشیده‌اند.

احتمال پیشرفت بیماری با مدت زمان کلی مواجهه با دود سیگار افزایش می‌یابد. بعلاوه، زنان به طور خاص بیشتر از مردان تحت تأثیر اثرات منفی سیگار کشیدن قرار می‌گیرند.

برای افرادی که سیگار نمی‌کشند، استنشاق دود سیگار دیگران در بیست درصد موارد عامل بروز این بیماری بوده است. سایر انواع دخانیات مانند ماریجوانا، سیگار برگ و قلیان نیز می‌توانند ایجاد خطر کنند. زنانی که در دوران بارداری سیگار می‌کشند، ممکن است خطر ابتلای کودک خود به بیماری COPD را افزایش دهند.

آلودگی هوا

آتش‌هایی که در خانه برای پخت‌وپز به کار می‌روند و معمولاً تهویه خوبی ندارند و با استفاده از سوخت‌هایی مانند بیوماس، از جمله چوب و فضولات حیوانات انجام می‌شوند، می‌توانند به آلودگی هوا کمک کنند.

“`

آتش‌های کوچک که در داخل خانه‌ها روشن می‌شوند، می‌توانند هوا را آلوده کنند و یکی از دلایل اصلی بیماری COPD در کشورهای در حال توسعه به شمار می‌آیند.

این نوع آتش‌ها تقریباً توسط سه میلیارد نفر برای پخت غذا و گرم کردن استفاده می‌شود و به سلامت این افراد آسیب می‌زند. زنان به خاطر اینکه بیشتر در معرض این آتش‌ها قرار دارند، بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند. افرادی که در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند، نسبت به کسانی که در مناطق روستایی هستند، به بیماری COPD بیشتری مبتلا می‌شوند.

با اینکه آلودگی هوای شهری می‌تواند این بیماری را تشدید کند، اما تاثیر کلی آن به عنوان یک عامل اصلی بیماری COPD هنوز معلوم نیست. در مناطقی که کیفیت هوای خوبی ندارند، مانند جاهایی که با دود گازها مواجه هستند، بیماری COPD بیشتر شایع است، هرچند بسیاری از کارشناسان معتقدند که اثر کلی هوای آلوده کمتر از دود سیگار است.

قرار گرفتن در معرض عوامل شغلی

قرار گرفتن مداوم و طولانی‌مدت در محیط‌های شغلی آلوده به گرد و غبار، مواد شیمیایی و دود، خطر ابتلا به بیماری COPD را هم در افراد سیگاری و هم در غیرسیگاری‌ها افزایش می‌دهد. کارشناسان گفتند که این خطر به صورت تقریبی بین ده تا بیست درصد موارد ابتلا به این بیماری را شامل می‌شود.

کارشناسان در ایالات متحده بر این باورند که در این کشور، این عوامل ممکن است تا سی درصد موارد بیماری را در افرادی که هرگز سیگار نکشیده‌اند، تشکیل دهند و احتمال این خطر در کشورهایی که قوانین الزامی برای بهداشت ندارند، بیشتر است. بعضی از صنایع و محیط‌های شغلی از عوامل این بیماری به شمار می‌روند، به عنوان مثال، جاهایی که گرد و غبار زیادی دارند، مشاغلی که با موادی مانند کادمیم و ایزوسینات کار می‌کنند، و دود حاصل از جوشکاری. همچنین کارهای کشاورزی نیز خطرناک به شمار می‌رود. در برخی مشاغل، خطرها به اندازه نیم تا دو پاکت سیگار در روز برآورد می‌شوند. قرار گرفتن در معرض گرد و غبار سیلیس نیز می‌تواند باعث بیماری COPD شود، که برای سیلیکوزیس هم خطرهایی دارد. اثرات منفی ناشی از قرار گرفتن در معرض گرد و غبار و دود سیگار رو به افزایش است و احتمالاً بیشتر از آنچه فکر می‌شود، مؤثر هستند.

نقش وراثت

عوامل ارثی نیز در شکل‌گیری و پیشرفت بیماری COPD دخیل هستند. افرادی که بستگان آن‌ها مبتلا به این بیماری هستند و خودشان هم سیگاری‌اند، بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند. در حال حاضر، تنها عامل خطر مرتبط با وراثت که شناخته شده، کمبود آلفا-۱ آنتی‌تریپسین (AAT) است.

این خطر عمدتاً در افرادی مشاهده می‌شود که هم کمبود AAT دارند و هم سیگار می‌کشند. این عامل در یک تا پنج درصد از موارد منجر به بیماری COPD می‌شود و در میان تقریباً هر سه تا چهار نفر از ده هزار نفر قابل مشاهده است. عوامل وراثتی دیگری نیز در حال مطالعه و تحقیق هستند که احتمالاً متنوع خواهند بود.

سندرم حاد تنفسی (SARS)

• این بیماری نوعی ذات‌الریه محسوب می‌شود و به شدت مسری است.
• سیاه سرفه، تب بالا، سردرد و احساس ناخوشی از علائم این سندرم هستند.

بیماری سل

• سل یک عفونت ریوی است که ناشی از باکتری مایکوباکتریوم می‌باشد.
• علائم این بیماری شامل سرفه، خروج خلط سبز یا خون آلود و تنگی نفس است.
• این بیماری ممکن است منجر به کاهش وزن و خشکی پوست نیز شود.
• عفونت سل مسری است و از طریق قطرات سرفه منتقل می‌شود.
• آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان این بیماری بسیار مؤثرند.

بیماری ذات الجنب

• پرده‌ای که ریه‌ها را می‌پوشاند، به نام پرده جنب شناخته می‌شود.
• زمانی که یک عفونت در این پرده اتفاق بیفتد، به آن ذات الجنب گفته می‌شود.
• این بیماری می‌تواند ناشی از عفونت ویروسی یا ذات‌الریه باشد.
• درد قفسه سینه و تنگی نفس از علائم شایع این بیماری است.
• واکسن آنفلوانزا برای کودکان زیر 5 سال و بزرگسالانی که در خطر بالای عوارض آنفلوانزا هستند و بیشتر از 65 سال سن دارند، توصیه می‌شود.

برونشیت

• در بیماری برونشیت، راه‌های هوایی تحریک می‌شوند و موجب التهاب برونش‌ها و افزایش خلط و انسداد راه هوایی می‌گردد.
• خلط‌هایی که در این بیماری وجود دارند، معمولاً غلیظ و به رنگ زرد یا سبز هستند.
• برونشیت می‌تواند حاد یا مزمن باشد. شایع‌ترین علت آن عفونت‌های ویروسی است و …

“`html

• برونشیت حاد معمولاً به دلایل عفونت‌ها ایجاد می‌شود.
• برونشیت مزمن اغلب به دلیل تماس با مواد شیمیایی، آلرژی‌ها یا دود سیگار پیش می‌آید.
• برونشیت مزمن می‌تواند به بیماری‌های جدی‌تری مثل بیماری انسداد مزمن ریوی منجر شود.
• افرادی که به برونشیت مزمن مبتلا هستند، معمولاً سال‌ها سرفه می‌کنند.

آنفلوانزا

• آنفلوانزا ناشی از یک ویروس است.
• این بیماری بیشتر بر روی دستگاه تنفسی فوقانی تأثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث درد در بدن و احساس خستگی شود.
• آنفلوانزا ممکن است به سرفه و مشکلات تنفسی جدی‌تری مانند ذات الریه هم منجر شود.



علامت‌ها و نشانه‌های بیماری

صدای شنیده شده با استتسکوپ.

آیا در شنیدن این صدا مشکل دارید؟

معمولاً نشانه‌های اصلی بیماری COPD شامل تولید خلط، تنگی نفس و سرفه است. این نشانه‌ها برای مدت طولانی با بیمار خواهند بود.

هنوز معلوم نیست که آیا انواع مختلفی از بیماری COPD وجود دارد یا خیر. پیش‌تر، این بیماری به دو نوع برونشیت مزمن و آمفیزم تقسیم می‌شد، اما آمفیزم فقط بیانگر تغییرات در ریه‌هاست و خودش بیماری نیست و برونشیت مزمن هم نشانه‌ای است که ممکن است با COPD همراه باشد یا نباشد.

سرفه

سرفه مزمن معمولاً اولین نشانه‌ای است که بروز پیدا می‌کند. اگر سرفه به مدت بیش از سه ماه در سال برای دو سال متوالی وجود داشته باشد و همراه با تولید خلط باشد، طبق تعریف می‌تواند نشانه برونشیت مزمن باشد. این حالت ممکن است قبل از پیشرفت کامل COPD به وجود آید. میزان خلط ممکن است در زمان‌های مختلف متفاوت باشد.

در برخی موارد، ممکن است سرفه وجود نداشته باشد یا فقط گاهی پیش بیاید، همچنین ممکن است همراه با خلط نباشد. برخی افراد ممکن است نشانه‌های این بیماری را با سرفه‌های ناشی از سیگار کشیدن اشتباه بگیرند. در برخی فرهنگ‌ها، ممکن است افراد خلط را فرو ببرد یا اینکه تف کنند.

سرفه‌های شدید ممکن است باعث شکستن دنده‌ها یا از دست دادن هوشیاری به طور موقت شوند. افرادی که به COPD مبتلا می‌شوند معمولاً تاریخچه‌ای از بیماری سرماخوردگی‌های مکرر دارند که طولانی‌مدت هستند.

تنگی نفس

تنگی نفس معمولاً بیشتر افراد را آزار می‌دهد. اغلب افراد این حس را اینگونه توصیف می‌کنند: «نفس کشیدن برایم سخت شده است» یا «احساس می‌کنم که نمی‌توانم به اندازه کافی هوا بگیرم». البته عبارات متفاوتی در فرهنگ‌های مختلف ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. معمولاً تنگی نفس با فعالیت‌های بدنی بدتر می‌شود و ممکن است در مراحل پیشرفته حتی در حالتی که در حال استراحت هستند، نیز رخ دهد. برای بسیاری از افرادی که به COPD مبتلا هستند، این وضعیت باعث آزار و کاهش کیفیت زندگی‌شان می‌شود.

بسیاری از افرادی که به شکل شدیدتر این بیماری دچار هستند، مجبور می‌شوند از طریق لب‌های فشرده نفس بکشند که این کار می‌تواند در برخی افراد تنگی نفس را کاهش دهد.

ویژگی‌های دیگر

در بیماران COPD، ممکن است مدت زمان بازدم از دم طولانی‌تر باشد. احساس فشار در قفسه سینه ممکن است رخ دهد اما نسبتاً نادر است و ممکن است به دلیل مشکل دیگری باشد. افرادی که راه‌های هوایی آن‌ها مسدود شده است، ممکن است خس خس صدای تنفسی داشته باشند یا در زمان معاینه با گوشی پزشکی، صدای آرامی هنگام دمیدن به داخل ریه‌ها شنیده شود. گشاد شدن قفسه سینه یکی از علائم COPD است، اما آن هم نسبتاً نادر است.

نشستن به حالت چمباتمه می‌تواند نشان‌دهنده بدتر شدن بیماری باشد. نمونه‌های پیشرفته COPD ممکن است فشار خون بالا در رگ‌های ریه ایجاد کند که می‌تواند باعث نارسایی قلبی گردد. این وضعیت به نارسایی قلبی ریوی معروف است و می‌تواند منجر به ورم پاها و تورم گردن شود. بیماری COPD عامل اصلی نارسایی در قلب بیشتر از هر بیماری ریه دیگری است.

“`

قلبی ریوی است. از زمانی که از اکسیژن مکمل استفاده می‌شود، نارسایی قلبی ریوی به طور کمتری دیده می‌شود. بیماری COPD معمولاً با وضعیت‌های دیگر همراه است که بخشی از آن به دلیل عوامل خطر مشترک است. این وضعیت‌ها شامل بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، دیابت، کم شدن حجم ماهیچه‌ها، پوکی استخوان، سرطان ریه، اختلالات اضطرابی و افسردگی هستند.

افراد مبتلا به نوع شدید این بیماری ممکن است دائماً احساس خستگی کنند. چماقی شدن ناخن‌های انگشتان نشانه خاص بیماری COPD نیست و نیاز به بررسی‌های بیشتر برای احتمال وجود سرطان ریه دارد.

نوع شدید

نوع شدید و حاد COPD به این صورت تعریف می‌شود: افزایش تنگی نفس، افزایش تولید خلط، تغییر رنگ خلط از سفید به سبز یا زرد، یا افزایش سرفه در فرد مبتلا. این علائم می‌توانند نشانه‌های تنفس سخت، مثل نفس‌های تند، افزایش ضربان قلب، عرق کردن، استفاده زیاد از عضلات گردن، کبودی آبی روی پوست و حتی در موارد بسیار شدید رفتار تهاجمی باشند. همچنین در معاینه با گوشی پزشکی ممکن است صداهای خاصی از ریه‌ها شنیده شود.



پیشگیری از عفونت ریه

سیگار نکشید.

• سیگار کشیدن به ریه‌ها آسیب می‌زند و به بیماری‌های مزمن ریوی منجر می‌شود.
• با داشتن یک بیماری مزمن ریوی، احتمال مبتلا شدن به عفونت ریه افزایش می‌یابد.
• حتی اگر بیماری مزمن ریوی ندارید، سیگار کشیدن می‌تواند بهبود بیماری‌های مانند آنفلوانزا و ذات الریه را طولانی کند.

دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.

• دست‌هایمان روزانه با میلیون‌ها میکروب در تماس است که می‌تواند موجب عفونت شوند.
• برای جلوگیری از عفونت ریه، دستان خود را با آب گرم و صابون بشویید.
• اگر به آب و صابون دسترسی ندارید، می‌توانید از ضدعفونی‌کننده‌های دست استفاده کنید.
• اگر دچار سرماخوردگی شدید، از خود مراقبت کنید تا زودتر بهبود یابید و عفونت به ریه‌ها منتقل نشود.

واکسن بزنید.

• واکسن آنفلوانزا و ذات الریه از این عفونت‌ها جلوگیری می‌کنند.
• واکسن آنفلوانزا برای کودکان زیر 5 سال و بزرگسالانی که در خطر عوارض آنفلوانزا قرار دارند و سنشان بالای 65 سال است، توصیه می‌شود. همچنین این واکسن برای افراد مبتلا به دیابت و ایدز هم مناسب است.
• قبل از دریافت این واکسن‌ها، با پزشک خود مشورت کنید.

خوب بخورید و خوب بخوابید.

• یکی از روش‌هایی که می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند، تغذیه خوب و خواب کافی است.
• استراحت کافی به بدن کمک می‌کند تا با ویروس‌های بیماری‌زا مبارزه کند.
• بیشتر افراد به حدود 8 ساعت خواب در شب نیاز دارند.
• غذاهایی که ویتامین C دارند، مانند مرکبات، به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کنند.

درمان بیماری را جدی بگیرید.

• اگر دچار بیماری جزئی ریوی مانند سرماخوردگی شدید، از خود مراقبت کنید تا زودتر بهبود یابید و از انتشار عفونت به ریه جلوگیری کنید.
• به میزان کافی مایعات بنوشید، بدن خود را گرم نگه دارید و استراحت کافی کنید تا سریع‌تر بهبود یابید.



درمان عفونت ریه


در حال حاضر درمان مشخصی برای COPD وجود ندارد، اما علائم آن قابل مدیریت است و …“`html

این بیماری قابل درمان است و می‌توان پیشرفت آن را کاهش داد. اهداف اصلی در مدیریت این بیماری شامل کاهش عوامل خطر، کنترل COPD ثابت، جلوگیری از تشدید بیماری و درمان بیماری‌های مرتبط می‌شود. تنها راهی که کاهش مرگ‌ومیر را نشان داده، ترک سیگار و استفاده از اکسیژن اضافی است. ترک سیگار می‌تواند خطر مرگ را تا ۱۸٪ کم کند.

توصیه‌های دیگری که مهم هستند، شامل واکسیناسیون سالیانه علیه آنفلوآنزا، واکسیناسیون پنوموکوک هر پنج سال و همچنین کم کردن تماس با هوای آلوده می‌شود. در مراحل پیشرفته بیماری، مراقبت تسکینی می‌تواند علائم بیماری را کم کند و مورفین ممکن است احساس تنگی نفس را افزایش دهد. همچنین می‌توان از تهویه غیر تهاجمی برای کمک به تنفس استفاده کرد.

ورزش

توانبخشی ریوی یک برنامه ورزشی، مدیریت بیماری و مشاوره‌ای است که به منظور کمک به فرد طراحی شده است. این برنامه نشان داده است که در افرادی که به تازگی بیماری‌شان شدت گرفته، کیفیت زندگی، توانایی ورزش کردن و همچنین کاهش مرگ‌ومیر را بهبود می‌بخشد. این برنامه احساس کنترل فرد در برابر بیماری و احساسات بیماران را هم بالا می‌برد. به نظر می‌رسد فعالیت‌هایی که هوای بیشتری به ریه‌ها می‌رسانند، خیلی تأثیرگذار نیستند. وزن زیاد یا کم هم می‌تواند بر علائم بیماری، میزان ناتوانی و تشخیص COPD تأثیر بگذارد. افرادی که دچار COPD هستند و وزن کمتری دارند، می‌توانند با افزایش کالری دریافتی، قدرت عضلات تنفسی خود را زیاد کنند.

این امر وقتی با ورزش منظم یا برنامه توانبخشی ریوی ترکیب می‌شود، می‌تواند به بهبود علائم COPD کمک کند. مکمل‌های غذایی برای افرادی که دچار سوء تغذیه هستند، مؤثرند.

برونکودیلاتورها

برونکودیلاتورهای استنشاقی اولین درمان‌هایی هستند که استفاده می‌شوند و به طور کلی تأثیر کمی دارند. دو نوع اصلی و متفاوت وجود دارد: بتا ۲ آگونیست و آنتی‌کولینرژیک که هردو به صورت طولانی اثر و کوتاه اثر موجود هستند. این داروها باعث کاهش تنگی نفس، خس خس سینه و محدودیت در ورزش شده و کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشند. هنوز مشخص نیست که این داروها پیشرفت بیماری را تغییر دهند یا خیر.

برای افرادی که بیماری خفیفی دارند، توصیه می‌شود از داروهای زود اثر هنگام نیاز استفاده کنند. در افرادی که بیماری شدیدتری دارند، داروهای طولانی اثر پیشنهاد می‌شود. اگر برونکودیلاتور طولانی اثر کافی نباشد، می‌توان کورتیکواستروئید استنشاقی به آن اضافه کرد.

در مورد داروهای طولانی اثر، این که کدام یک از تیوتروپیوم بروماید (یک آنتی کولینرژیک طولانی اثر) یا بتا آگونیست طولانی اثر (LABAs) بهتر است، هنوز مشخص نیست و بهتر است هر دو را امتحان کنیم و از کدامیکی که بهتر است استفاده کنیم. هر دو نوع این داروها می‌توانند خطر وخیم‌تر شدن بیماری را ۱۵ تا ۲۵٪ کاهش دهند. در حالی که ممکن است استفاده همزمان از این دو مفید باشد، اما فایده آن هنوز بحث‌برانگیز است.

چند نمونه از آگونیست‌های بتا ۲ زود اثر مثل سالبوتامول (Ventolin) و تربوتالین وجود دارد که علائم را به مدت چهار تا شش ساعت تسکین می‌دهند. آگونیست بتا ۲ طولانی اثر مانند سالمترول نیز به عنوان درمان نگهدارنده استفاده می‌شود. بعضی افراد معتقدند که شواهد مفید بودن آن محدود است، در حالی که دیگران قبول دارند که مؤثر است. به طور کلی استفاده طولانی مدت از این داروها برای بیماران COPD ضرری ندارد، اما می‌تواند عوارضی مانند لرزش و تپش قلب داشته باشد. هنگامی که با استروئید استنشاقی استفاده شوند، ممکن است خطر بیماری‌های ریوی را افزایش دهند. این در حالی است که ممکن است استروئید و LABAs با هم اثر بهتری داشته باشند، اما هنوز مشخص نیست که این مزیت در مقایسه با خطرات افزایش یافته، چه مقدار ارزش دارد.

دو آنتی کولینرژیک اصلی، ایپراتروپیوم و تیوتروپیوم هستند که برای COPD استفاده می‌شوند. ایپراتروپیوم یک داروی زود اثر و تیوتروپیوم یک داروی طولانی اثر است. تیوتروپیوم با کاهش شدت بیماری و بهبود کیفیت زندگی مرتبط است و عملکرد بهتری نسبت به ایپراتروپیوم دارد. تیوتروپیوم بر نرخ مرگ‌ومیر یا بستری شدن تأثیر نمی‌گذارد. آنتی کولینرژیک‌ها ممکن است باعث خشکی دهان و مشکلات ادراری شوند.

آنها همچنین می‌توانند خطر بیماری‌های قلبی و سکته مغزی را افزایش دهند. اکلییدینیوم، یک داروی طولانی اثر دیگر که در سال ۲۰۱۲ وارد بازار شده، به عنوان جایگزین تیوتروپیوم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کورتیکواستروئیدها

“`

کورتیکواستروئیدها معمولاً به شکل استنشاقی مصرف می‌شوند، اما گاهی به صورت قرص هم استفاده می‌شوند تا از بدتر شدن بیماری جلوگیری کنند. اگرچه این داروها برای افرادی که بیماری COPD خفیف دارند کمکی نمی‌کنند، اما در افرادی که بیماری متوسط یا شدید دارند، می‌توانند شدت بیماری را کم کنند.

زمانی که این داروها با LABA ترکیب می‌شوند، می‌توانند نرخ مرگ‌ومیر را بیشتر از زمانی که فقط از ICS و LABA استفاده شود، کاهش دهند. اما به تنهایی این داروها تأثیری بر نرخ مرگ‌ومیر یک ساله ندارند و با افزایش بروز ذات الریه ارتباط دارند. هنوز مشخص نیست که آیا این داروها بر پیشرفت بیماری تأثیر دارند یا نه. درمان طولانی‌مدت با قرص‌های استروئید معمولاً با عوارض جانبی قابل توجهی همراه است.

درمان‌های دیگر

استفاده طولانی‌مدت از آنتی‌بیوتیک‌ها، به خصوص از دسته ماکرولید مانند اریترومایسین، می‌تواند شدت بیماری را در افرادی که دو سال یا بیشتر از بیماری رنج می‌برند، کاهش دهد. این روش ممکن است برای برخی نقاط جهان اقتصادی باشد.

نگرانی‌های مربوط به این روش شامل مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌ها و مشکلات شنوایی ناشی از آزیترومایسین است. تأثیر داروهایی مثل تئوفیلین معمولاً بیشتر از ضرر آن‌ها است و به همین دلیل توصیه نمی‌شوند، اما در برخی موارد می‌توانند به عنوان گزینه دوم استفاده شوند. موکولیتیک‌ها ممکن است برای افرادی که دارای مخاط غلیظ هستند مفید باشند، اما عموماً نیازی به آن‌ها نیست. داروهای سرفه هم توصیه نمی‌شوند.

اکسیژن

اکسیژن‌درمانی برای افرادی که سطح اکسیژن خونشان پایین است (فشار جزئی اکسیژن کمتر از mmHg55-50 یا اشباع اکسیژن کمتر از ۸۸٪) توصیه می‌شود. استفاده از آن به مدت ۱۵ ساعت در روز می‌تواند خطر نارسایی قلب و مرگ را کاهش دهد و ممکن است به بهبود توانایی ورزش کردن افراد کمک کند.

اکسیژن‌درمانی همچنین می‌تواند برای افرادی که سطح اکسیژن معمولی یا نسبتاً پایینی دارند، مشکلات تنفسی را بهبود بخشد. اما باید توجه داشت که خطر آتش‌سوزی وجود دارد و این روش برای افرادی که همچنان سیگار می‌کشند چندان مؤثر نیست.

به همین دلیل بعضی افراد توصیه می‌کنند که استفاده از این درمان در این شرایط متوقف شود. بسیاری از بیماران در زمان وخامت شدید بیماری به اکسیژن‌درمانی نیاز دارند؛ استفاده از اکسیژن با غلظت بالا بدون در نظر گرفتن اشباع اکسیژن فرد می‌تواند سطح دی‌اکسید کربن را بالا ببرد و عوارض بیشتری داشته باشد.

برای افرادی که در معرض خطر سطوح بالای دی‌اکسید کربن هستند، اشباع اکسیژن بین ۹۲-۸۸٪ توصیه می‌شود، در حالی که برای افرادی که در این خطر نیستند، سطوح ۹۸-۹۴٪ مناسب است.

عمل جراحی

عمل جراحی برای افرادی که بیماری‌شان شدید است می‌تواند گزینه مناسبی باشد. این عمل ممکن است شامل پیوند ریه یا کاهش حجم ریه باشد. در عمل کاهش حجم ریه، بخش‌های آسیب‌دیده از ریه که تحت تأثیر آمفیزم قرار گرفته‌اند، برداشته می‌شوند تا بخش‌های باقی‌مانده که نسبتاً سالم هستند، بتوانند بهتر عمل کنند. پیوند ریه نیز در موارد بسیار شدید COPD، به‌ویژه در افراد جوان، انجام می‌شود.

تشدید

عموماً تشدید بیماری با افزایش مصرف برونکودیلاتورهای سریع درمان می‌شود. این شامل ترکیب آگونیست بتای استنشاقی و آنتی‌کولینرژیک است. این داروها می‌توانند به دو روش یعنی از طریق افشانه یا نبولایزر به بیمار داده شوند که هر دو به یک اندازه مؤثرند. استفاده از افشانه در وضعیت‌های بدتر برای بیماران آسان‌تر است.

کورتیکواستروئیدهای خوراکی می‌توانند شانس بهبودی را افزایش دهند و مدت علائم را کاهش دهند. در افرادی که بیماری‌شان تشدید شده، مصرف آنتی‌بیوتیک تأثیر مثبتی خواهد داشت. انواع مختلفی از آنتی‌بیوتیک‌ها مانند آموکسی‌سیلین، داکسی‌سایکلین یا آزیترومایسین مورد استفاده قرار می‌گیرد و مشخص نیست کدام بهتر است.

مدرک مشخصی برای درمان افرادی که بیماری‌شان شدید است، وجود ندارد. تهویه غیرتهاجمی در افرادی که دچار نارسایی تنفسی نوع ۲ هستند، می‌تواند احتمال مرگ یا نیاز به مراقبت‌های ویژه را کاهش دهد. همچنین، تئوفیلین ممکن است در درمان افرادی که به سایر روش‌ها پاسخ نمی‌دهند، مؤثر باشد. کمتر از ۲۰٪ از موارد تشدید بیماری نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند. برای افرادی که دچار تنفس نامنظم هستند، مراقبت‌های خانگی می‌تواند از بستری شدن آن‌ها جلوگیری کند.



گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی رضیم

مرجان امینی