علائم درد اسپوندیلوز سرویکال و راه های نوین برای درمان دیسک گردن (2 نکته مهم)
اسپوندیلوز سرویکال چیست؟
اسپوندیلوز معمولاً به معنی آرتروز و فرسایش مفاصل در ستون فقرات است. در این بیماری، مفاصل خاصی آسیب نمی‌بینند. یکی از دلایل اصلی این مشکل، بالا رفتن سن است. با گذشت زمان و استفاده زیاد از ستون فقرات، مهره‌ها و مفاصل ممکن است فرسوده شوند. در مراحل پیشرفته بیماری، فشار بر روی ریشه‌های عصبی می‌تواند باعث درد و گزگز شدن یا بی‌حسی در اندام‌ها شود.
زمانی که فاصله بین دو مهره کم می‌شود، فشار روی ریشه عصب می‌تواند موجب آسیب شود. علائم این آسیب شامل درد و ضعف عضلانی است که بسته به مکان عصب‌دهی، متفاوت خواهد بود. این بیماری بیشتر در افراد سالمند دیده می‌شود.
اسپوندیلوز سرویکال به مشکلات ستون فقرات در ناحیه گردن اشاره دارد و فشار بر روی کانال نخاعی ممکن است باعث احساس ضعف، عدم تعادل، مشکلات در کنترل روده و مثانه و کاهش خون‌رسانی به اندام‌ها شود.
هرچند این بیماری بیشتر در سنین بالا مشاهده می‌شود، اما ممکن است برخی افراد زودتر از دیگران به فرسودگی و درد ستون فقرات دچار شوند. دلیل این تفاوت، نوع تغییراتی است که در ستون فقرات رخ می‌دهد و اینکه آیا این تغییرات روی نخاع و اعصاب تأثیر می‌گذارند یا خیر.
بیماری‌های فرسایشی ستون فقرات یکی از دلایل اصلی بیرون‌زدگی و پارگی دیسک گردن به شمار می‌روند، زیرا با گذشت زمان، رباط‌ها و لایه‌های خارجی دیسک‌ها ضعیف می‌شوند و محتویات داخلی دیسک به بیرون برآمده و می‌تواند به نخاع یا ریشه‌های عصبی فشار بیاورد.
آرتروز کمر و مشکلات در ستون فقرات می‌تواند نواحی مختلف ستون فقرات را تحت تأثیر قرار دهد و علائم آن بسته به این است که کدام بخش از ستون فقرات دچار مشکل شده است:
گردن (بالاترین بخش ستون فقرات)، وسط کمر (ستون فقرات سینه‌ای) یا پایین کمر.
علائم و نشانه‌های اسپوندیلوز سرویکال یا دیسک گردن
علائم ناشی از اسپوندیلوز سرویکال بسته به ناحیه‌ای که دچار مشکل شده، متفاوت است. این علائم می‌توانند خفیف یا شدید باشند و ممکن است باعث اختلال در زندگی فرد شوند. برخی از این نشانه‌ها شامل:
آرتروز مهره‌های گردنی
درد گردن که می‌تواند گاهی شدید و گاهی بهتر شود.
درد گردن که ممکن است به شانه، بازو و انگشتان برسد.
خشکی گردن و شانه در صبح و ناتوانی در حرکت گردن.
احساس گزگز و بی‌حسی در گردن یا شانه و دست‌ها.
ضعف و سستی در گردن، شانه، بازوها و دست‌ها و انگشتان.
سر درد در ناحیه پشت سر.
حالت سرگیجه و عدم تعادل.
برخی مشکلات هنگام بلع غذا (این مورد کم اتفاق می‌افتد اما در صورت آسیب به طناب نخاعی ممکن است پیش بیاید).
علل درد اسپوندیلوز سرویکال
علت اصلی ایجاد اسپوندیلوز سرویکال فرسایش ناشی از افزایش سن است. افراد در طول روز فشارهای زیادی را تحمل می‌کنند و این فشارها به مرور زمان باعث ایجاد تغییرات در ستون فقرات می‌شود. این تغییرات در آناتومی ستون فقرات باعث بروز تغییرات بیشتر و عوارض مختلف می‌شود.
معمولاً اولین بخشی از ستون فقرات که دچار تغییر می‌شود، دیسک‌های بین مهره‌ای هستند. به همین دلیل بیشتر افرادی که آرتروز ستون فقرات (اسپوندیلوز) دارند، مشکلاتی در دیسک خود دارند.
دیسک‌های بین مهره‌ای و مفاصل فاست، قسمت‌های متحرک ستون فقرات هستند که به آن اجازه می‌دهند حرکت کند. با گذر زمان، کلاژن که یک نوع پروتئین است تغییر می‌کند و مولکول‌های جذب‌کننده آب هم کاهش می‌یابند، که در نهایت منجر به خشک‌تر و نازک‌تر شدن دیسک‌ها می‌شود.
نازک شدن دیسک به معنای این است که فضای کمتری بین مهره‌ها وجود دارد. همچنین تغییر وضعیت دیسک‌ها و فضای بین آنها می‌تواند نحوه حرکت مفاصل فاست را تغییر دهد: غضروف بین مفاصل به خاطر فشار تغییر شکل می‌دهد و فرسوده می‌شود و به همین دلیل مفاصل فاست ممکن است بیش از حد حرکت کنند و این امر می‌تواند منجر به التهاب و تحریک اعصاب در کانال نخاعی شود.
تشخیص و درمان دیسک گردن
برای تشخیص این بیماری از پرتونگاری و ام‌آرآی استفاده می‌شود. چون این بیماری باعث تخریب می‌شود، بیشتر درمان‌ها صرفاً کمک‌کننده هستند (نه درمان‌کننده). از داروهایی مثل NSAIDs و شل‌کننده‌های عضلانی، کایروپرکتیک، امواج فراصوت و ماساژ استفاده می‌شود. جراحی فقط در مواردی که مشکلات شدید و مقاوم به درمان‌های دیگر وجود داشته باشد، توصیه می‌شود. برای بعضی از عمل‌ها، ممکن است دو مهره به کمک استخوان لگن به هم جوش داده شود.
شایع ترین مشکلات اسپوندیلوز سرویکال
درد گردن:
درد گردن همیشه به خودی خود خوب نمی‌شود و حدود یک سوم از افراد ممکن است به شکل مزمن ادامه یابد. درد به طور معمول در گردن و پشت سر حس می‌شود و ممکن است به شانه، بازو و دست نیز گسترش یابد و با برخی حرکات وضعیت گردن تشدید شود.
ضعف عضلانی:
ضعف و کوچک شدن عضلات از مهم‌ترین مشکلات ناشی از قطع اعصاب حرکتی است و اگر همراه با حساسیت یا از دست دادن رفلکس‌های وتری باشد، اهمیت بیشتری دارد.
سایر مشکلات شامل:
- اختلال حس
- تغییر در رفلکس‌های عمقی
- اختلال در راه رفتن
درمان اسپوندیلوز سرویکال
درمان‌های غیر جراحی:
درمان‌های غیر جراحی معمولاً در موارد خفیف مؤثر هستند و باعث بهبود موقتی می‌شوند. استراحت و محدودیت حرکات سر و گردن می‌تواند در کاهش علائم مؤثر باشد. باید توجه داشت که درمان‌های غیر علمی و غیر استاندارد می‌توانند خطرناک باشند.
درمان‌های دارویی:
داروهایی که معمولاً استفاده می‌شوند شامل مسکن‌ها، NSAIDs، کورتیکواستروئیدها و شل‌کننده‌های عضلانی هستند.
لوازم طبی گردن:
بیشترین حرکت گردن در مهره‌های C5-C6 و C4-C5 است و کمترین حرکت در مهره‌های C2-C3 و C7-T دیده می‌شود. گردنبندها به بیمار یادآوری می‌کنند که حرکات سر و گردن را محدود کند و همچنین تا حدودی وزن سر را از روی عضلات گردن کم می‌کنند.
گردنبندها نباید برای مدت طولانی استفاده شوند و باید بیمار به‌طور مکرر معاینه شود. تصمیم برای قطع استفاده از گردنبند نباید به عهده خود بیمار باشد.
برای کاهش درد بهتر است از گردنبندی استفاده شود که کمترین محدودیت را برای بیمار ایجاد کند و پس از مدتی باید به پاسخ بیمار توجه شود. در این زمان داروها می‌توانند به طور همزمان برای کاهش درد استفاده شوند. گردنبندها بعد از جراحی‌ها نیز بسیار رایج هستند و بیشتر به عنوان یادآوری برای بیمار عمل می‌کنند، هرچند که نقش مهمی در بهبود روند جوش خوردن دارند.
رادیوفرکونسی و تکنیک‌های نورومدولیشن
بسیاری از بیمارانی که درد گردن دارند از اسپوندیلوز گردنی و آسیب‌های Wiplash رنج می‌برند و در حال بهبود بعد از عمل جراحی هستند. اغلب دردها مجموعه‌ای از مشکلات عصبی هستند. نورومدولیشن به معنای کنترل عملکرد عصبی است و نورواکلاسیون به معنای قطع فیزیکی این مسیرهاست. تکنیک‌های نورومدولیشن ممکن است در کاهش درد کمک کنند.
بلوک عصبی برای درمان علائم اسپوندیلوز گردن
یک تست بلوک با مقداری کم از داروی بی‌حسی موضعی با یا بدون کورتون در ناحیه مربوطه انجام می‌شود. اگر جواب مثبت باشد، نوروتومی به روش رادیوفرکونسی انجام می‌شود.
روش‌های جراحی برای درمان اسپوندیلوز گردن
اگر درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند، بهترین راه حل جراحی است. عمل‌های جراحی با تکنیک‌های مختلف به سه روش قدامی، خلفی و لاترال انجام می‌شوند.
