علائم مسمومیت با فلوراید چیست؟ (2 نکته مهم)
اثر مسمومیت با فلوراید بر بدن
فلوراید یک نوع ماده شیمیایی است که از عنصر طبیعی فلوئور به دست می‌آید. این ماده در چیزهای مختلفی که در زندگی روزمره‌مان استفاده می‌کنیم، مثل خمیردندان، حشره‌کش‌ها و بعضی مکمل‌های غذایی وجود دارد.
یکی از مهم‌ترین کارهای فلوراید کمک به بهداشت دندان‌هاست. این ماده به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کند و دندان‌ها را قوی‌تر می‌سازد. اما آیا می‌دانستید اگر از فلوراید بیش از حد استفاده کنید، ممکن است مسموم شوید؟
مسمومیت با فلوراید زمانی رخ می‌دهد که مقدار این ماده در بدن خیلی زیاد شود. این نوع مسمومیت می‌تواند اثرات زیر را بر بدن بگذارد:
- التهاب در بافت‌های دستگاه گوارش
- جدل با یون‌های کلسیم و تاثیر بر نحوه‌ی استفاده از آنها
- تاثیر بر تعدادی از آنزیم‌ها که مسئول تولید انرژی و تنظیم انتقال پیام‌های عصبی و انعقاد خون هستند
- افزایش مقدار پتاسیم در خون
- سخت شدن رباط‌ها (کلسیفیکاسیون)
مواجهه با فلوراید و مسمومیت با آن
مسئله مسمومیت با فلوراید و فلوئوروزیس مربوط به مقدار بالای فلوراید در آب آشامیدنی است. میزان استاندارد فلوراید در آب باید بین ۰٫۷ تا ۱٫۲ ppm باشد.
آب آشامیدنی که فلوراید آن بالای ۲ppm باشد، به ویژه برای کودکان خطرناک است. حتی همچنین اگر این میزان کمی بیشتر باشد، ممکن است علائم خفیف مسمومیت را به همراه داشته باشد. اما اگر فلوراید در آب به بیش از ۱۰ ppm برسد، عوارض جدی، حتی ممکن است مرگ به همراه داشته باشد.
روش‌های دیگری هم وجود دارند که ممکن است بدن را در معرض فلوراید زیاد قرار دهند. برای مثال، استفاده زیاد از حشره‌کش‌ها یا تنفس گرد و غبار فلوراید در مناطق صنعتی می‌تواند باعث مسمومیت با فلوراید شود.
علائم و نشانه‌های مسمومیت با فلوراید
- وجود لکه‌های سفید یا خطوط زرد یا قهوه‌ای روی دندان‌ها
- حفره‌های دندانی
- آسیب به مینای دندان (دندان بیشتر در معرض حفره قرار می‌گیرد)
- افزایش ترشح بزاق
- احساس حالت تهوع، با یا بدون استفراغ
- مشکل در بلع (دیسفاژی)
- درد شکم
- اسهال
- گرفتگی‌های عضلانی
- ضعف عضلانی
- سردرد
- لرزش بدن
- اختلالات قلبی (آریتمی)
- سفت شدن مفاصل
- تنگی نفس
- کاهش کلسیم (هیپو کلسیمی)، منیزیم (هیپومنیزیمی) و قند خون (هیپوگلیسمی)
- افزایش پتاسیم در خون (هیپرکالمی)
- در موارد شدید، ممکن است نشانه‌هایی مانند شوک قلبی و گرفتگی قلب بروز کند.
درمان مسمومیت با فلوراید
روش‌های درمان مسمومیت با فلوراید بستگی به این دارد که مسمومیت حاد (ناگهانی و شدید) است یا مزمن (خفیف و طولانی مدت). مسمومیت حاد خطرناک‌ترین نوع است و نیاز به درمان فوری پزشکی دارد.
مصرف شیر یا کلسیم می‌تواند به درمان مسمومیت با فلوراید کمک کند. اگر مسمومیت حاد باشد، ابتدا شستشوی معده انجام می‌شود و سپس کلسیم که معمولاً از طریق شیر تامین می‌شود، به بیمار داده می‌شود.
در بسیاری از موارد، بعد از مسمومیت حاد با فلوراید، عوارض دائمی ایجاد نمی‌شود. البته این موضوع بستگی به مقدار فلوراید مصرفی و مدت زمانی که در بدن باقی مانده دارد. اما به طور کلی، در شرایط حاد، رساندن بیمار به اورژانس پزشکی می‌تواند عوارض احتمالی را کاهش دهد.
استفاده‌های سدیم فلوراید
سدیم فلوراید ترکیبی است که در خمیردندان‌ها و دهانشویه‌ها استفاده می‌شود و برای سلامت دندان‌ها بسیار مفید است. این ماده به صیقلی و قوی‌تر شدن دندان‌ها و جلوگیری از آسیب باکتری‌ها کمک می‌کند.
ولی اگر از سدیم فلوراید بیش از حد استفاده شود، ممکن است باعث زرد شدن دندان‌ها شود. علاوه بر این، سدیم فلوراید به عنوان یک تمیز کننده خوب نیز شناخته می‌شود.
سدیم فلوراید همچنین به عنوان نگهدارنده چوب، بازدارنده خوردگی، ماده‌ای برای تمیز کردن، حشره‌کش، و در صنعت‌های متالورژی و شیشه به کار می‌رود.
یکی از کاربردهای مهم دیگر آن در تصویربرداری پزشکی هسته‌ای است، جایی که سدیم فلوراید رادیواکتیو (NaF18) استفاده می‌شود.
“`html
فلوراید به عنوان روشی برای شناسایی مشکلات مختلف استفاده می‌شود.
فلوراید یک عنصر طبیعی است که در آب، خاک و هوا وجود دارد. وقتی فلوراید به میزان مناسب خورده شود، باعث می‌شود دندان‌ها قوی‌تر شوند و از خراب شدن آنها جلوگیری می‌کند.
فلوراید به عنوان یک مدافع شناخته شده در برابر خرابی دندان‌ها عمل می‌کند. خرابی دندان وقتی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها اسید تولید می‌کنند و مینای سخت دندان را آسیب می‌زنند.
با اینکه فلوراید در آب لوله‌کشی یافت می‌شود یا به آن اضافه می‌شود، در برخی مناطق این کار انجام نمی‌شود. اگر شما در چنین منطقه‌ای زندگی می‌کنید، ممکن است دندان‌پزشک شما مکمل فلوراید به شکل قطره، قرص یا ویتامین برایتان تجویز کند.
مشخصات شیمیایی سدیم فلوراید
سدیم فلوراید به راحتی در آب حل می‌شود و سریعاً به یونی‌های سدیم و فلوراید تجزیه می‌شود.
محلول سدیم فلوراید می‌تواند به عنوان محلولی الکترولیت عمل کند و یون‌های داخل آن می‌توانند جریان الکتریسیته را منتقل کنند.
این ماده در شرایط معمولی پایدار است، اما اگر سدیم فلوراید جامد حرارت داده شود، تجزیه می‌شود و گازهای سمی HF آزاد می‌کند.
مشخصات فیزیکی سدیم فلوراید
سدیم فلوراید یک جامد بی‌بو و کریستالی است که در دمای اتاق سفید و سبز به نظر می‌رسد.
چگالی این ترکیب ۲.۵۶ گرم بر میلی‌لیتر است و به دلیل یونی بودن، نقطه ذوب و جوش آن بسیار بالا است. نقطه ذوب آن ۹۳۳ درجه و نقطه جوش آن ۱۷۴۰ درجه سانتی‌گراد است.
این ترکیب قابلیت جذب رطوبت را دارد.
موارد مصرف سدیم فلوراید
از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند.
مکانیسم اثر سدیم فلوراید
این ماده برای سخت شدن مینای دندان و بـرای محافظت از بیماری‌های لثه لازم است و همچنین تولید اسید توسط باکتری‌ها را کاهش می‌دهد.
مقدار مصرف سدیم فلوراید
برای بزرگسالان و کودکان بالای ۱۲ سال: موضعی ۱۰ میلی‌لیتر محلول ۲/۰ درصد را هر روز به عنوان مسواک زدن دندان‌ها استفاده کنید و دهان را به مدت بیش از یک دقیقه با آن بشویید.
کودکان ۱۲ تا ۶ سال: موضعی ۵ میلی‌لیتر از محلول ۲/۰ درصد.
کودکان بالای سه سال: خوراکی ۱ میلی‌گرم هر روز.
کودکان زیر سه سال: خوراکی ۵/۰ میلی‌گرم.
موارد منع مصرف سدیم فلوراید
حساسیت شدید به سدیم فلوراید.
مصرف سدیم فلوراید در دوران بارداری
دوران بارداری (در گروه D قرار دارد).
گروه D: این دسته از داروها نشان می‌دهند که خطراتی برای جنین انسان وجود دارد. اگر استفاده از دارو برای زنان باردار ضروری باشد و خطرات آن قابل قبول باشد، پزشک می‌تواند دارو را تجویز کند.
موارد مصرف و کاربرد سدیم فلوراید
فلوراید یکی از مواد معدنی طبیعی است که به صورت یون فلوراید موجود نیست و به صورت فلورین دیده می‌شود.
بدون شک، فلوراید یکی از عوامل مهم در جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها در کودکان و نوجوانان بوده است. پژوهش‌های گسترده نشان داده‌اند که فلوراید به روش‌های مختلف اثر ضد پوسیدگی دارد.
تأثیر فلوراید در جلوگیری از پوسیدگی دندان در همه سطوح یکسان نیست. بیشترین تأثیر آن در سطوح صاف دندان‌ها است و سپس در سطوح جانبی و کمترین تأثیر در سطح جونده و شیارهای دندان است.
در زمان شکل‌گیری و اوایل معدنی شدن دندان، یون فلوراید از طریق جریان خون به کریستال‌های دندان وارد می‌شود که برای دندان‌های شیری از ۴ ماهگی جنینی تا اواخر سال اول زندگی و برای دندان‌های دائمی از ۱۸ ماهگی تا ۷-۸ سالگی اتفاق می‌افتد.
در دوره قبل از رشد دندان‌ها، دندان به جذب یون فلوراید برای ایجاد پوششی بر روی مینا ادامه می‌دهد. بعد از آن، رشد دندان تحت تأثیر بزاق انجام می‌شود.
با در نظر گرفتن اینکه تاج اکثر دندان‌های دائمی زمانی که کودک به مدرسه می‌رود، به طور کامل شکل‌گرفته و کلسیفیکاسیون آن مدت‌ها قبل آغاز شده، اگر قرار است فلوراید برای تقویت دندان‌های دائمی تجویز شود، این کار باید قبل از آن انجام گیرد.
اگر در زمان تشکیل دندان‌ها، فلوراید کافی در آب آشامیدنی وجود نداشته باشد، دریافت…
“““html
فلوراید یک کمک بسیار خوب برای سلامتی دندان‌ها است. شما می‌توانید از خمیردندان‌های حاوی فلوراید استفاده کنید، یا با استفاده از ژل و دهان‌شویه‌هایی که فلوراید دارند، دندان‌هایتان را بشویید. همچنین می‌توانید هر روز قرص یا قطره‌های فلوراید مصرف کنید تا نیاز بدنتان به فلوراید تأمین شود. مصرف سدیم فلوراید :
- ساختار دندان‌ها را محکم می‌کند.
- پوسیدگی‌های ابتدایی بدون حفره را دوباره قوی و معدنی می‌سازد.
- قابلیت مبارزه با میکروب‌ها دارد.
یکی دیگر از مزایای فلوراید این است که بر روی ریشه دندان‌های بزرگسالان هم تأثیر مثبت دارد. بسیاری از افراد در سنین بالا دچار تحلیل لثه می‌شوند و سطح ریشه دندان‌ها در دهان نمایان می‌شود و در معرض خطر پوسیدگی قرار می‌گیرد. تحقیقات نشان داده است که مصرف موضعی فلوراید می‌تواند ریشه‌های نمایان را در برابر پوسیدگی محافظت کند.
عوارض جانبی سدیم فلوراید
اگر مقدار زیادی از این دارو یک‌باره مصرف شود، ممکن است منجر به مدفوع سیاه، استفراغ خونی، اسهال، کاهش تعداد نفس‌ها، افزایش ترشح بزاق و آب‌ریزش چشم‌ها شود.
استفاده طولانی مدت از دوزهای بالا نیز ممکن است باعث مشکلاتی مانند کاهش کلسیم خون، دل‌درد، یبوست، از دست دادن اشتها، تهوع، استفراغ، کاهش وزن و تغییر رنگ دندان‌ها (سفید، سیاه، قهوه‌ای) شود.
احتیاط در مصرف سدیم فلوراید
- در کودکان زیر 6 سال باید با احتیاط مصرف شود.
- استفاده از دارو در کودکان را با دقت بررسی کنید.
توصیه‌های دارویی برای مصرف سدیم فلوراید
قطره را با کمی آب یا قرص‌های بدون رقیق شدن، پس از غذا مصرف کنید. می‌توانید قرص را بجوید، اما نباید به طور کامل بلعیده شود.
سدیم فلوراید را می‌توان با آب یا آب‌میوه مصرف کرد، ولی باید از مصرف آن با شیر خودداری کرد.
تاثیرات سلامت و خطرات و ایمنی سدیم فلوراید
سدیم فلوراید ماده‌ای سمی و خورنده است.
اگر بلعیده شود، می‌تواند باعث دل‌درد، استفراغ، اسهال، تشنج، سقوط و حتی مرگ شود.
استنشاق آن می‌تواند باعث سوزش شدید در دستگاه تنفسی شود. تماس با پوست یا چشم با NaF جامد ممکن است به پوست و چشم آسیب برساند، تحریک شدیدی ایجاد کند و حتی منجر به سوختگی شود.
ارزیابی بالینی تأثیر سدیم فلوراید
پاسخ‌درمانی: از بین رفتن پوسیدگی‌های دندان.
وضعیت تغذیه‌ای: افزایش فلوراید موجود در آب، کاهش مصرف کربوهیدرات در وعده‌های غذایی، افزایش مصرف ماهی، چای و آب‌معدنی.
آموزش به بیمار و خانواده هنگام مصرف سدیم فلوراید
بچه‌ها را زیر نظر داشته باشید که از ژل استفاده کنند یا دهان را بشویند و دارو را نبلعند.
حداقل برای نیم ساعت از نوشیدن چای یا شستن دهان پرهیز کنید.
در دوران بارداری از مصرف این دارو پرهیز کنید.
این دارو را بعد از مسواک زدن و استفاده از نخ دندان و هنگام خواب به کار ببرید.
دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
همچنین بخوانید:
سایت رضیم
“`
