علائم و راههای درمان پریتونیت عفونت پرده صفاق داخل شکم (2 نکته مهم)
“`html
پریتونیت چیست ؟
پریتونیت یک بیماری جدی است که می‌تواند کشنده باشد.
در بیش از صد سال گذشته، با پیشرفت علم و شناخت بهتری که نسبت به باکتری‌ها و دلایل ایجاد پریتونیت به دست آمده است و همچنین کشف آنتی‌بیوتیک‌ها، درمان این بیماری تغییر کرده است. پیشرفت در روش‌های بیهوشی مدرن به جراحان این امکان را داد که جراحی‌های لازم را انجام دهند و سلامتی را به بیماران بازگردانند.
عفونت‌های داخل شکمی معمولاً زمانی رخ می‌دهند که موانع طبیعی بدن خراب شود و میکروب‌ها وارد حفره شکم که به‌طور معمول عاری از میکروب است، شوند.
پریتونیت می‌تواند اولیه (بدون وجود یک عامل واضح) یا ثانویه باشد. در بزرگسالان، پریتونیت باکتریال خودبه‌خودی (SBP) در افرادی که به سیروز کبدی ناشی از الکل مبتلا هستند، بیشتر شایع است.
چه چیزی باعث پریتونیت می‌شود؟
دو نوع پریتونیت وجود دارد: Peritonitis که به‌صورت خودبه‌خودی از عفونت مایع در حفره شکم اتفاق می‌افتد. این نوع ممکن است به دنبال مشکلاتی در کبد و کلیه ایجاد شود. افرادی که تحت دیالیز صفاقی به دلیل نارسایی کلیه هستند، نیز در معرض خطر هستند.
وضعیت‌هایی مانند آسیب یا زخم در معده، آپاندیس پاره شده، زخم معده، سوراخ شدن روده بزرگ، دیورتیکولیت (تورم کیسه‌ای در دیواره روده بزرگ)، پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)، سیروز کبد و سایر بیماری‌های کبدی، عفونت در کیسه صفرا، روده‌ها یا خون، بیماری‌های التهابی در ناحیه لگن، بیماری کرون (یک نوع بیماری التهابی روده) و برخی اقدامات پزشکی مانند درمان نارسایی کلیه، جراحی یا استفاده از لوله تغذیه می‌توانند باعث پریتونیت شوند.
پریتونیت ثانویه
در پریتونیت ثانویه، علائم محلی بسته به علت زمینه‌ای متفاوت هستند. برای مثال، در مورد پارگی زخم معده، فرد ممکن است درد در قسمت بالایی شکم احساس کند.
در آپاندیسیت، علائم اولیه ممکن است ناخوشایند باشند و می‌توانند شامل حالت تهوع یا احساس ناراحتی در اطراف ناف باشند که به تدریج به ناحیه پایین سمت راست شکم منتقل می‌شود.
علائم پریتونیت ثانویه شامل درد شکم است که با حرکت، سرفه یا عطسه بدتر می‌شود. بیماران معمولاً در حالت دراز کشیده زانوها را به سمت شکم جمع می‌کنند تا از کشیدگی عصب‌های شکمی جلوگیری کنند.
در معاینه شکم، ممکن است نشانه‌هایی از تنش ارادی و غیرارادی، حساسیت و در مراحل پیشرفته‌تر حساسیت برگشتی مشاهده شود.
علائم پریتونیت کدام است؟
علائم این بیماری به دلیل عفونت متفاوت خواهد بود.
علائم شایع شامل حساسیت شکم به لمس، افزایش درد شکم با حرکت یا لمس، نفخ، حالت تهوع و استفراغ، اسهال، یبوست یا عدم توانایی در دفع گاز، تولید ادرار کم، کاهش اشتها، تشنگی زیاد، خستگی، تب و لرز هستند.
تشخیص بیماری پریتونیت
اگر شما علائم پریتونیت را دارید، تأخیر در درمان می‌تواند خطرناکی برای زندگی شما ایجاد کند.
پزشک ابتدا از شما درباره تاریخچه پزشکی‌تان سؤال می‌کند و یک معاینه فیزیکی کامل انجام می‌دهد که شامل لمس و فشار بر شکم است که ممکن است سبب بروز درد شود.
آزمایش‌های دیگری که برای کمک به تشخیص پریتونیت استفاده می‌شوند شامل:
آزمایش خون: آزمایش خون می‌تواند تعداد سلول‌های سفید خون شما را اندازه‌گیری کند. تعداد بالای این سلول‌ها معمولاً نشان‌دهنده التهاب یا عفونت است. کشت خون نیز می‌تواند برای شناسایی باکتری‌های عامل عفونت مؤثر باشد.
تجزیه و تحلیل مایعات: اگر شما تجمع مایعاتی در شکم دارید، پزشک می‌تواند با استفاده از یک سوزن نمونه‌ای بگیرد و به آزمایشگاه ارسال کند. روش کشت مایکروب از مایع نیز می‌تواند به شناسایی عفونت کمک کند.
“`
می‌تواند به شناسایی باکتری‌ها کمک کند
CT اسکن و اشعه X: این آزمایش‌های تصویربرداری می‌توانند نشان دهند که آیا در صفاق (پرده‌ای که داخل شکم را پوشانده) سوراخ یا آسیب وجود دارد یا خیر.
اگر شما در حال دیالیز هستید، ممکن است پزشک شما با توجه به مایع دیالیز ابری، پریتونیت را تشخیص دهد.
درمان بیماری پریتونیت
درمان عفونت پریتونیت باید بر اساس نوع باکتری شناسایی شده انجام شود. درمان اولیه باید بر ضد باکتری‌های گرم منفی و مثبت باشد.
برای این منظور می‌توان از داروهایی مانند سفالوسپورین‌های نسل سوم، کارباپنم‌ها یا ترکیبات پنی‌سیلین و مهارکننده‌های بتا-لاکتاماز استفاده کرد.
پس از شناسایی عامل عفونت، درمان باید محدود به آن باکتری خاص شود. اگر در بیماران مشکوک به پریتونیت، باکتری‌های مختلف (به ویژه بی‌هوازی‌ها) شناسایی شدند، باید بیمار برای پریتونیت ثانویه بررسی شود.
درمان پریتونیت ثانویه شامل درمان آنتی‌بیوتیکی برای باکتری‌های گرم منفی و بی‌هوازی و همچنین جراحی برای رفع علت اصلی است.
داروها
آنتی‌بیوتیک‌ها برای مبارزه با عفونت
تجویز مسکن‌ها نیز ممکن است پس از تشخیص یا جراحی ضروری باشد.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
پس از درمان، تا زمانی که علائم بهبود نیابند، باید استراحت کنید. اگر نیاز به جراحی باشد، پس از آن به آرامی می‌توانید فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرید.
رژیم غذایی
تا زمانی که التهاب حاد فروکش نکند، از خوردن و آشامیدن خودداری کنید تا دستگاه گوارش بتواند استراحت کند.
مایعات و مواد مغذی از طریق وریدی به شما داده می‌شود. وقتی که دستگاه گوارش قابل تحمل غذا باشد، می‌توانید به تدریج تغذیه معمولی را شروع کنید.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علائم پریتونیت را مشاهده کردید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید. این وضعیت اورژانسی است و تشخیص و درمان به‌موقع اختلالات پایه مانند آپاندیسیت، زخم معده یا حاملگی نابجا حیاتی است.
اگر دچار درد شکم شدید شدید، زمان را با درمان‌های خانگی هدر ندهید، به خصوص با مصرف ملین‌ها، زیرا این کار می‌تواند باعث پارگی در اعضای شکمی ملتهب شود.
اگر موارد زیر اتفاق افتاد:
- یبوست
- علائم عفونت جدید مانند تب، لرز، درد عضلانی، گیجی، سردرد و تشدید درد شکم.
- اگر با علائم جدید و غیرقابل توضیح مواجه شدید. داروهای تجویزی ممکن است دارای عوارض جانبی باشند.
عوارض ناشی از پریتونیت ثانویه
آبسه (جمع شدن چرک)
روده گانگرن شده (بافت مرده روده)
چسبندگی‌های داخل صفاقی (بافتی که ارگان‌های شکمی را به هم متصل می‌کند و می‌تواند به انسداد روده منجر شود)
شوک سپتیک (کاهش خطرناک فشار خون)
عوارض پریتونیت خود به خودی
اگر پریتونیت به سرعت درمان نشود، ممکن است عفونت به جریان خون سرایت کرده و باعث شوک و آسیب به سایر ارگان‌ها شود که می‌تواند کشنده باشد.
آنسفالوپاتی کبدی (کاهش عملکرد مغز به‌دلیل ناتوانی کبد در تصفیه سموم از خون)
سندرم hepatorenal (نارسایی تدریجی کلیه)
سپسیس (واکنش شدیدی که در آن خون به‌طور خطرناکی پر از باکتری می‌شود)
