علائم و عوارض کمبود دوپامین در بدن (2 نکته مهم)
علائم کمبود دوپامین در بدن چیست؟
ماده شیمیایی دوپامین یک ماده طبیعی است که بدن ما تولید می‌کند و در فعالیت‌های مختلف مغز، از جمله حفظ حافظه و کنترل حرکات، نقش مهمی دارد. زمانی که سطح دوپامین به دلایلی مانند مصرف مواد مخدر، تغذیه نامناسب، استرس، خواب ناکافی و استفاده از داروهای ضد افسردگی کاهش می‌یابد، ممکن است فرد علائم افسردگی، نوسانات خلقی، عدم تمرکز و تمایل بیش از حد به غذا را تجربه کند.
با رضیم همراه باشید تا با علائم کمبود دوپامین در بدن و روش‌های مختلف درمان این مشکل آشنا شوید.
علائم کمبود دوپامین در بدن
زمانی که سطح دوپامین پایین می‌آید، ممکن است فرد این علائم ذهنی را تجربه کند:
- عدم انگیزه
ناامیدی
بی‌علاقگی
عدم توانایی در تمرکز
نوسانات خلقی
همچنین علائم فیزیکی وجود دارد که می‌تواند نشان دهنده کمبود دوپامین باشد و این علائم شامل:
- خستگی
- مشکلات خواب
- کاهش میل جنسی
- اضافه وزن
افرادی که علائم کمبود دوپامین را تجربه می‌کنند، ممکن است بیشتر در معرض اعتیاد قرار بگیرند، چون اعتیاد می‌تواند به سرعت سطح دوپامین را افزایش دهد. اعتیاد ممکن است شامل رفتارهای خود مخرب، مصرف مواد مخدر، الکل و یا حتی غذاهای شیرین باشد.
—————————————————————————————————————–
عوارض ناشی از کمبود دوپامین
کاهش سطح دوپامین می‌تواند بر قسمت‌های دیگر بدن نیز تأثیر منفی بگذارد. به عنوان مثال، سطح پایین دوپامین می‌تواند باعث تسریع فرایند پیری و مشکلاتی مانند اختلال در عملکرد قلب شود. این وضعیت می‌تواند به بیماری‌هایی همچون فشار خون بالا، چاقی، خستگی و افزایش کلسترول منجر شود. همچنین، کاهش دوپامین ممکن است باعث ضعف سیستم ایمنی و افزایش خطر ابتلا به عفونت‌ها و چاقی شود که خود یکی از عوامل خطر سرطان است. کمبود دوپامین همچنین بر سیستم تناسلی تأثیر دارد.
- آهن یکی از مواد مغذی مهم برای تولید دوپامین است.
- زمانی که بدن آهن کافی دریافت نمی‌کند، نه تنها بر سایر عملکردهای مغز تأثیر می‌گذارد بلکه بر مناطقی که دوپامین در آنجا کار می‌کند نیز اثر می‌گذارد.
یائسگی زودتر به دلیل کمبود دوپامین و برخی هورمون‌ها نیز می‌تواند عواملی باشند که پیری زودرس را تسریع می‌کنند. همچنین، مشکلات مربوط به پروستات در مردان، عدم تکامل اندام‌های تناسلی مردانه، ناتوانی جنسی و همچنین بیماری‌های قلبی به علت کمبود دوپامین ممکن است بروز کند. کمبود این ماده بر سلامت استخوان‌ها و پوست نیز تأثیر می‌گذارد و می‌تواند منجر به پوکی استخوان، آرتریت و پیری زودرس پوست شود. افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی در سطح جهان است و پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۰۰ چهارمین دلیل بروز بیماری‌ها و در سال ۲۰۲۰ دومین دلیل خواهد بود. کمبود دوپامین یکی از دلایل احتمالی بروز افسردگی است.
—————————————————————————————————————–
عوارض ناشی از سطوح بالای دوپامین
اگرچه کمبود دوپامین مشکلاتی ایجاد می‌کند، اما سطوح بالای آن هم عوارض خود را دارد. یکی از مشکلاتی که می‌تواند به خاطر زیاد شدن دوپامین به وجود بیاید، بیماری اسکیزوفرنی است که یک اختلال روانی شدید و مزمن است و اغلب در بزرگسالی دیده می‌شود. افرادی که این بیماری را دارند ممکن است دچار توهم‌هایی مانند شنیدن صداها و احساس شادی زیاد شوند.
—————————————————————————————————————–
روش‌هایی برای افزایش دوپامین
با توجه به توضیحات بالا، نگه‌داشتن سطح دوپامین در بدن در یک حالت متعادل ضرورت دارد. برای این کار، می‌توان از مکمل‌های غذایی، ورزش کردن، خواب کافی و انتخاب غذاهای سالم استفاده کرد. در اینجا بیشتر بر غذاهایی که کمک می‌کنند تا دوپامین بیشتری تولید شود، تمرکز می‌کنیم.
آنتی‌اکسیدان‌ها
دوپامین به آسانی در معرض آسیب و اکسید شدن قرار می‌گیرد و این برای بدن مضر است. استفاده از مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان می‌تواند به کاهش این آسیب‌ها در سلول‌های مغزی که وظیفه تولید دوپامین را دارند، کمک کند. بیشتر میوه‌ها و سبزیجات خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند. میوه‌ها و سبزیجاتی که رنگ زرد دارند و ویتامین C مثل (پرتقال، بروکلی، مارچوبه، چغندر، گل کلم، انواع فلفل، توت‌فرنگی و هویج) می‌توانند بسیار مفید باشند. همچنین، مغزها و دانه‌های آفتابگردان نیز به خاطر داشتن ویتامین E می‌توانند به از بین بردن عوامل مضر کمک کنند.
توجه!
باید از غذاهایی که ممکن است عملکرد مغز را کاهش دهند، دوری کرد. این غذاها شامل غذاهای آماده، غذاهایی با کلسترول بالا، آرد سفید تصفیه شده، کافئین، چربی‌های اشباع و شکر هستند.
در پایان
توجه به یک رژیم غذایی سالم که شامل سبزیجات و میوه‌ها است و پرهیز از غذاهای تصفیه شده و مضر می‌تواند تأثیر خوبی بر عملکرد سیستم عصبی بگذارد. همچنین، تغییر در سبک زندگی با افزایش فعالیت فیزیکی و خواب کافی می‌تواند به تولید دومین در مقدار مناسب کمک کند.
مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی
