علت آب آوردن زانو چیست؟ (2 نکته مهم)
علت‌های اصلی آب آوردن زانو چیست؟
آب آوردن زانو به معنای جمع شدن مایع در بافت زانو و مفصل آن است. وقتی می‌گوییم زانو آب آورده، به این معنی است که مایع طبیعی موجود در زانو که به روان شدن آن کمک می‌کند، بیش از حد شده و در مفصل انباشته شده است.
آب آوردن زانو معمولاً در یکی از این سه حالت رخ می‌دهد:
- ضربه به زانو
- برخی بیماری‌های زمینه‌ای
- صدمات ناشی از استفاده بد از زانو
معمولاً بعد از آزمایش آسپیراسیون، که در آن نمونه‌ای از مایع داخل زانو برای بررسی عفونت و نوع آسیب برداشته می‌شود، علت دقیق این مشکل مشخص می‌شود. با مکش مایع داخل زانو می‌توان درد و سفتی ایجاد شده را کاهش داد. پس از شناسایی علت دقیق آّب آوردن زانو، درمان مناسب برای بیمار تعیین می‌شود.
علل آب آوردن زانو
علل عمده آب آوردن زانو شامل موارد زیر هستند:
جسمی: هر نوع آسیب به زانو می‌تواند باعث تجمع مایع شود. برخی از آسیب‌هایی که می‌توانند این تجمع را تشدید کنند شامل:
- شکستگی
- پارگی منیسک
- پارگی رباط
- آسیب ناشی از استفاده بیش از حد
- بیماری‌های زمینه‌ای
بیماری‌ها: برخی بیماری‌ها که می‌توانند به آب آوردن زانو منجر شوند شامل:
- آرتروز
- آرتریت روماتوئید
- عفونت
- نقرس
- اماس کیسه‌های مفصلی
- تشکیل کیست
- اختلالات خونریزی
- تومور
عواملی که خطر آب آوردن زانو را افزایش می‌دهند
برخی از عوامل مهم که خطر آب آوردن زانو را بیشتر می‌کنند شامل:
- سن: تجمع مایع در زانو در افراد بالای ۵۰ سال بیشتر شایع است.
- فعالیت بدنی: افرادی که ورزش می‌کنند یا به طور حرفه‌ای در ورزش‌هایی مثل بیس بال و فوتبال که نیاز به جابجایی مکرر زانو دارد، بیشتر در معرض آب آوردن زانو هستند.
- چاقی: اضافه وزن نیز یکی از عوامل خطر برای تجمع مایع در زانوست.
علائم تجمع مایع در زانو
اگر علائم زیر را در زانوی خود احساس کردید، به آب آوردن زانو شک کنید:
- تورم در اطراف مفصل زانو
- سفتی مفصل زانو
- درد شدید در داخل و اطراف مفصل زانو
- مشکل در راه رفتن
- مشکل در صاف کردن زانو
- تحمل درد در هنگام وزن‌گذاری
علاوه بر علائم ذکر شده، برای تعیین علت دقیق این مشکل باید آزمایش‌های زیر انجام شود:
رادیوگرافی: این آزمایش نمای دقیقی از داخل زانو را به پزشک ارائه می‌دهد و به شناسایی علت تجمع مایع داخل زانو کمک می‌کند.
عکس اشعه ایکس: این آزمایش معمولاً برای بررسی احتمال شکستگی یا دررفتگی مفصل زانو و آرتریت تجویز می‌شود.
سونوگرافی: این روش برای بررسی احتمال آرتریت و دیگر مشکلات در رباط‌های پا استفاده می‌شود.
MRI: اگر نتیجه سایر آزمایش‌ها مشخص نباشد، از MRI برای تشخیص استفاده می‌شود که در آن از داخل زانو تصویربرداری می‌شود تا دلیل آب آوردن زانو مشخص شود.
علاوه بر آزمایش‌های رادیوگرافی، آزمایش خون نیز برای بررسی موارد زیر درخواست می‌شود:
- عفونت
- التهاب
- آرتریت روماتوئید
- بیماری لایم
- اختلالات خونریزی
- نقرس
درمان آب آوردن زانو
برای درمان آب آوردن زانو به طور کلی دو روش پزشکی و چند درمان خانگی وجود دارد. برای درمان پزشکی معمولاً از دارو استفاده می‌شود یا ممکن است جراحی نیاز باشد. در ادامه به برخی از مهمترین درمان‌های خانگی این مشکل نیز اشاره خواهد شد.
دارو درمانی
برخی از داروهایی که برای درمان این مشکل استفاده می‌شوند عبارتند از:
داروهای مسکن مانند ایبوپروفن و یا داروهای ضد التهابی که معمولاً برای کاهش درد و التهاب به کار می‌روند.
در مواقعی که عفونتی خاص باعث تجمع مایع شده باشد، از آنتی بیوتیک‌ها بهره‌برداری می‌شود. نوع آنتی بیوتیک باید طبق نوع عفونت توسط پزشک تجویز شود.
کورتیکواستروئیدها مثل پردنیزون نیز می‌توانند به طور موقت برای کاهش درد مورد استفاده قرار گیرند.
روش‌های جراحی
برخی از جراحی‌هایی که برای درمان آب آوردن زانو به کار می‌روند عبارتند از:
آرتروسنتز: در این روش، مایع داخل زانو برای کاهش فشار از آن خارج می‌شود. بعد از برداشتن مایع، ممکن است پزشک مقدار کمی استروئید برای تسکین التهاب تجویز کند.
آرتروسکوپی: این روش با ایجاد یک برش کوچک انجام می‌شود و یک دوربین کوچک به داخل زانو وارد می‌شود تا آسیب‌ها را بررسی و تعمیر کند.
تعویض مفصل: این عمل زمانی انجام می‌شود که زانو به گونه‌ای آسیب دیده باشد که قابل تعمیر نباشد و بیمار نتواند به راحتی وزن خود را تحمل کند. در این وضعیت، از مفاصل مصنوعی استفاده می‌شود.
درمان‌های خانگی آب آوردن زانو
اگر با آب آوردن زانو روبرو هستید، مراحل زیر می‌توانند کمک‌کننده باشند:
استراحت: اگر علائم اولیه را دیدید، بهتر است که فعالیت‌های روزانه‌تان را متوقف کرده و به زانوی خود استراحت دهید تا ورم آن کاهش یابد.
استفاده از یخ: یخ می‌تواند در کاهش درد و التهاب بسیار موثر باشد. می‌توانید مقداری یخ را در کیسه‌ای بگذارید و آن را در یک حوله بگذارید. سپس هر روز سه بار و هر بار ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی زانو قرار دهید.
بالا بردن زانو: هنگامی که زانوی آسیب‌دیده را بالاتر از سطح قلب قرار دهید، درد آن کمتر می‌شود. بنابراین می‌توانید در زمان استراحت یک بالش زیر پای خود بگذارید.
داروهای ضد درد: با استفاده از داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن می‌توانید با درد و التهاب مقابله کنید.
پیشگیری از آب آوردن زانو
همان‌طور که گفتیم، تجمع مایع در زانو بیشتر به‌دلیل آسیب یا بیماری‌های زمینه‌ای رخ می‌دهد. برای جلوگیری از این مشکل، می‌توانید از موارد زیر استفاده کنید:
- اگر علائم بیماری‌های مزمن مانند آرتروز یا نقرس را دارید، حتماً به پزشک مراجعه کرده و پیگیر باشید.
- اگر پزشک برای شما دارویی تجویز کرد، حتماً به موقع آن را مصرف کنید.
- برای درمان بیماری‌های زمینه‌ای، درمان‌های فیزیکی مانند فیزیوتراپی و کایروپراکتیک را فراموش نکنید.
- برای تقویت عضلات اطراف زانو و افزایش تحمل آن در برابر فشار، تمرین کنید.
- اگر دچار اضافه وزن هستید، حتماً به فکر کاهش وزن باشید.
همچنین بخوانید:
