علت ایجاد پریکاردیت (التهاب قلب) چیست؟ (2 نکته مهم)
چطور بفهمیم که مبتلا به بیماری پریکاردیت هستیم؟
زمانی که یکی از لایه‌های پریکارد (که به آن پیراشامه هم می‌گویند) دچار التهاب می‌شود، به این حالت پریکاردیت (pericarditis) گفته می‌شود. پریکارد یک بافت کیسه‌ای شکل است که دور قلب و ابتدایی‌ترین قسمت رگ‌های بزرگ را در بر می‌گیرد.
دلایل ایجاد پریکاردیت کدامند؟
دلایل ایجاد پریکاردیت شامل موارد زیر است:
- عفونت‌ها
- عمل جراحی قلب
- حمله قلبی
- ضربه به قفسه سینه
- تومور
- سرطان
- اشعه درمانی
- بیماری‌های خودایمنی (مثل آرتریت روماتوئید و لوپوس)
- در بعضی موارد، برای افرادی که دچار پریکاردیت می‌شوند، دلیل مشخصی پیدا نمی‌شود.
- پریکاردیت می‌تواند به‌صورت حاد (به‌طور ناگهانی) یا مزمن (طولانی‌مدت) باشد.
علائم بیماری پریکاردیت چیستند؟
- تب
- احساس خستگی و درد در عضلات
- درد ناگهانی در قفسه سینه
- صدای سایش در قلب
- تغییرات در نوار قلب (ECG)
چگونه پریکاردیت تشخیص داده می‌شود؟
پزشک می‌تواند با توجه به موارد زیر، پریکاردیت را تشخیص دهد:
- علائمی که بیمار بیان می‌کند
- نتایج نوار قلب (ECG)
- معاینه جسمی بیمار
- شاید نیاز به انجام آزمایش‌های بیشتری نیز باشد تا دلیل پریکاردیت مشخص شود.
راه‌های درمان پریکاردیت
قبل از شروع درمان، حتماً باید یک اکوکاردیوگرافی انجام شود تا ببینیم آیا مایع بین دو لایه پریکارد افزایش یافته است یا خیر. زیرا اگر مایع به‌صورت ناگهانی افزایش یابد، می‌تواند باعث وضعیتی به نام تامپوناد شود. در این حالت، افزایش مایع باعث افزایش فشار درون پریکارد می‌شود و در نتیجه به دهلیز و بطن راست قلب فشار وارد می‌کند. این مسئله می‌تواند منجر به کاهش فشار خون و مشکلات تنفسی شود.
اگر به این بیماری توجه نشود، ممکن است عواقب جدی را به همراه داشته باشد. قبل از شروع درمان، اکوکاردیوگرافی ضروری است. بیشتر بیماران نیاز به بستری در بیمارستان دارند، اما اگر مایع وجود نداشته باشد و بیماری به‌صورت ویروسی باشد و مطمئن باشیم که این ویروس به‌طور وسیع در جامعه رایج نیست، می‌توان درمان را به‌صورت سرپایی شروع کرد. درمان اصلی این بیماری استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئید (NSAIDs) است.
معمولاً می‌توان از داروهای مختلف این گروه استفاده کرد، اما ایبوپروفن انتخاب اول است و ایندومتاسین در موارد آخر تجویز می‌شود. زیرا ایبوپروفن جریان خون را در عروق کرونر افزایش می‌دهد، اما ایندومتاسین برعکس عمل می‌کند. برای موارد خفیف ویروسی و بیمارانی که درمان سرپایی دریافت می‌کنند، معمولاً دوره درمان به مدت یک تا چهار روز کافی است و معمولاً بیماران به خوبی به این درمان پاسخ می‌دهند. کورتون‌ها در پریکاردیت حاد معمولاً کاربردی ندارند، مگر اینکه بخواهیم بیماری اصلی که باعث پریکاردیت شده را درمان کنیم، مثل بیماری‌های روماتیسمی.
در نهایت، بیمارانی که از پریکاردیت حاد بهبود می‌یابند، باید تحت نظر قرار گیرند، زیرا این بیماران ممکن است دوباره دچار پریکاردیت شوند به خصوص بعد از عفونت‌های ویروسی. اگر فردی یک بار دچار پریکاردیت شود، ممکن است در آینده نیز دوباره به آن مبتلا شود. در این صورت، پرده پریکارد بیمار بسیار ضخیم و سفت می‌شود و عملکرد طبیعی قلب را مختل می‌کند، که می‌تواند منجر به علائمی مثل تنگی نفس و ورم در اندام‌های تحتانی و شکم شود. بنابراین، اهمیت مراجعه‌های بعدی و انجام اکوکاردیوگرافی به‌طور منظم برای این بیماران ضروری است.
