علت به وجود آمدن بیماری ویپل در آقایان چیست؟ (2 نکته مهم)

بیماری ویپل چیست؟ علل، علائم، تشخیص و درمان

بیماری ویپل یک نوع عفونت باکتریایی نادر است که می‌تواند در قسمت‌های مختلف سیستم گوارش ایجاد مشکل کند. اگر این بیماری به موقع درمان نشود، ممکن است منجر به مرگ شود. با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توان این عفونت را درمان کرد، اما برخی افراد ممکن است دوباره به آن مبتلا شوند و نیاز به درمان طولانی‌مدت داشته باشند.

این بیماری به نام کشف کننده‌اش، جورج ویپل، نامگذاری شده است که در سال ۱۹۰۷ برای اولین بار این مشکل را شناسایی کرد.
مردان بیشتر از زنان به بیماری ویپل دچار می‌شوند. طبق آمار، ۸۷ درصد مبتلایان به این بیماری مردان بین ۴۰ تا ۶۰ سال هستند.
در میان آمریکایی‌ها، از هر یک میلیون نفر، یک نفر به بیماری ویپل مبتلا می‌شود. این بیماری در کشورهای در حال توسعه، به ویژه در کودکان مناطقی که سیستم بهداشتی مناسبی ندارند، رایج‌تر است.

با این حال، بیماری ویپل می‌تواند در هر کجای جهان شیوع پیدا کند. گزارشی در سال ۲۰۱۱ نشان داد که ۴۴ درصد از کودکان سنگالی بین ۲ تا ۱۰ سال در مدفوع خود عفونت ویپل داشته‌اند.

علائم بیماری ویپل

علائم بیماری ویپل در افراد متفاوت است. شایع‌ترین نشانه‌ها شامل اسهال و کاهش وزن ناگهانی هستند.

کاهش وزن به دلیل عدم جذب مواد مغذی رخ می‌دهد، زیرا با وجود این عفونت، امکان جذب مواد مغذی به خون وجود ندارد. دیگر علائم ویپل عبارتند از:

• ضعف
• خستگی
• کم‌خونی
• تغییر رنگ پوست به خاکستری یا قهوه‌ای در معرض نور خورشید

در برخی موارد، نشانه‌ای از اندوکاردیت نیز مشاهده شده است. اندوکاردیت می‌تواند باعث تنگی نفس و ورم پا به خاطر تجمع مایعات شود.
در این حالت، قلب متورم می‌شود و قادر به پمپاژ خون به خوبی نخواهد بود و امکان دارد که بیماری ویپل به سیستم اعصاب مرکزی نیز سرایت کند.

اگر این اتفاق بیفتد، فرد ممکن است با نشانه‌های زیر مواجه شود:

بی‌خوابی
اختلال در بینایی (مانند یوییت)
از دست دادن شنوایی
زوال عقل
مشکلات حافظه و تغییرات در خلق و خو
بی‌حسی در صورت
کاهش توانایی حرکتی و اختلال در راه رفتن

علل بیماری ویپل

عامل اصلی بیماری ویپل باکتری‌ای به نام تروفریما ویپلی است که عفونت را در لایه‌های داخلی روده کوچک ایجاد می‌کند. این عفونت ممکن است به قلب، ریه، مفاصل و چشم‌ها نیز سرایت کند.

عفونت ویپل می‌تواند بخش‌های مختلف بدن را تحت تأثیر قرار دهد، اما معمولاً ابتدا از روده کوچک آغاز می‌شود.
این عفونت به دیواره روده کوچک آسیب می‌زند و باعث ضخیم شدن بافت روده می‌شود. در نتیجه، برآمدگی‌های کوچکی به نام پرز بر روی دیواره ایجاد می‌شوند و باعث اختلال در جذب مواد مغذی می‌شوند.
کاهش توانایی بدن در تجزیه پروتئین‌ها و ذرات، خطر ابتلا به عفونت ویپل را افزایش می‌دهد.

تشخیص بیماری ویپل

روش‌های تشخیص بیماری ویپل به تازگی توسعه یافته است. بر اساس تحقیقاتی که در سال ۲۰۰۰ روی باکتری تروفریما ویپل انجام شد، آزمایش خونی برای تشخیص این عفونت ایجاد گردید.

بررسی جراحات بر دیواره روده کوچک نیز می‌تواند به تشخیص کمک کند. این کار با استفاده از آندوسکوپی انجام می‌شود که لوله‌های باریک و منعطف مجهز به دوربین را از طریق دهان به روده کوچک وارد می‌کند. پزشک در این فرایند به دنبال ضخامت‌های غیرعادی و پرزهای زرد و سفید بر روی دیواره روده است.

برای تشخیص ویپل از روش واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) استفاده می‌شود که در آن DNA خاص باکتری تروفریما ویپل شناسایی می‌شود.

به طور کلی، از روش PCR زمانی استفاده می‌شود که سایر روش‌های تشخیصی در تشخیص عفونت ویپل کمک نکرده باشند.
منفی بودن نتیجه این آزمایش پس از درمان نشان‌دهنده این است که احتمال عود بیماری کاهش یافته است، در حالی که مثبت بودن آن احتمال عود عفونت را پس از مدتی پیش‌بینی می‌کند.

تقریباً ۵۰ درصد افراد مبتلا

افرادی که به عفونت ویپل مبتلا هستند ممکن است دچار مشکلاتی در سیستم عصبی خود شوند، اما نمی‌توان همه این موارد را با آزمایشات بالینی تشخیص داد.
در این شرایط، انجام یک آزمایش خاص به نام “تست واکنش زنجیره‌ای پلیمراز” بر روی مایع مغزی نخاعی می‌تواند به تشخیص عفونت ویپل در نواحی مختلف سیستم عصبی کمک کند.

درمان بیماری ویپل

سال‌ها پیش، عفونت ویپل یک بیماری جدی و کشنده بود، اما اخیراً درمان‌های مؤثری برای آن ارائه شده است که شانس زنده ماندن فرد را افزایش می‌دهد.
استفاده از آنتی‌بیوتیک، اولین و مهم‌ترین روش درمانی برای این عفونت است. آنتی‌بیوتیک‌ها از مرگ فرد بر اثر عفونت جلوگیری می‌کنند.
آنتی‌بیوتیک‌هایی که در این موارد استفاده می‌شوند شامل پنی‌سیلین به همراه استرپتومایسین یا آزیترومایسین هستند. پس از گذشت مدت زمانی، احتمال بازگشت بیماری نیز بسیار بالا است.

گاهی بعد از چند ماه یا حتی چند سال پس از درمان اولیه، علائم دوباره خود را نشان می‌دهند. به دلیل این که این عفونت ممکن است سیستم عصبی مرکزی را نیز تحت تأثیر قرار دهد، آنتی‌بیوتیک‌هایی که تجویز می‌شوند باید توانایی عبور از موانع خونی مغزی را داشته باشند.

با انجام درمان مؤثر، پرزهای روده به حالت طبیعی خود برمی‌گردند، عفونت در عرض چند روز بهبود می‌یابد و ۱ تا ۲ ماه پس از درمان شاهد نابودی میکروب‌های عفونی خواهیم بود.

البته بازگشت پرزهای روده به حالت طبیعی ممکن است کمی زمان‌ بر باشد و در برخی موارد ممکن است چند سال طول بکشد. برای مدیریت بهتر علائم، توجه به نکات زیر ضروری است:

نوشیدن مایعات و حفظ تعادل در الکترولیت‌ها برای بیمارانی که با مشکل جذب مواد مغذی روبرو هستند، بسیار مهم است.
استفاده از مکمل‌های آهن و فولیک اسید به جلوگیری از کم‌خونی کمک می‌کند.
برای حفظ تعادل سطح کلسیم، مصرف مکمل‌ها یا منابع ویتامین D، کلسیم و منیزیم ضروری است.
ویتامین K به کمک در لخته شدن خون به موقع کمک می‌کند.

از آن جایی که عفونت ویپل باعث سوء تغذیه می‌شود، رژیم غذایی باید شامل مقدار کافی کالری، پروتئین و دیگر مواد معدنی و مغذی باشد. در موارد نادر، ممکن است استفاده از مکمل‌های مصنوعی قوی لازم باشد.

پیشگیری از بیماری ویپل

تا کنون روش خاصی برای پیشگیری از عفونت ویپل شناسایی نشده است، اما رعایت نکات بهداشتی، مانند شستن دست‌ها به طور مرتب، می‌تواند احتمال ابتلا را کاهش دهد.

منبع : دکتر خسروی