علت خونریزی زبان چیست؟ (2 نکته مهم)

شایعترین علت خونریزی زبان

چندین وضعیت می‌تواند سبب خونریزی زبان شود. برخی از این وضعیت‌ها جدی هستند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند خفیف‌تر باشند.

شایعترین علت‌های خونریزی زبان شامل:

• گزش ناگهانی و قوی زبان
• زخم‌های دهانی
• صدمات ناشی از دندان مصنوعی یا دستگاه‌های ثابت کننده دندان
• خوردن غذاهای تیز و سفت
• سرطان

در این مقاله، نگاهی مختصر به دلایل ممکن برای خونریزی زبان، شیوه‌های تشخیص و درمان آن خواهیم داشت. دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است زبان خونریزی کند. برخی از این دلایل کاملاً واضح و ساده‌اند؛ به‌طور مثال، آسیب جدی به زبان یا خوردن چیزی تیز. سایر علل ممکن است کمتر آشکار باشند، که شامل عفونت‌های مختلف و زخم‌ها است که می‌تواند به زبان آسیب برساند.

برخی از دلایل خونریزی زبان عبارتند از:

زخم‌های دهانی و یا رگ‌های خونی

زخم‌های ایجاد شده در دهان، از جمله زبان، که به آن‌ها زخم‌های دهلیزی نیز گفته می‌شود، می‌تواند به خاطر تغییرات هورمونی یا عوامل ژنتیکی به وجود آید یا در شرایط خاص مانند بیماری کمبود ویتامین B12 یا بیماری التهابی روده (IBD) رخ دهد.
این زخم‌ها معمولاً خطرناک نیستند و معمولاً خود به خود خوب می‌شوند. با این حال، تحریک‌هایی مانند غذای تیز و مسواک زدن خشک می‌تواند آنها را بدتر کند و باعث خونریزی زبان شود.

تشخیص بیماری زبان

پزشک یا دندانپزشک با معاینه دهان می‌تواند تشخیص بدهد. اگر زخم‌ها نیاز به بررسی بیشتری داشته باشند، پزشک آزمایش‌های لازم را برای شما تجویز خواهد کرد.

درمان خونریزی زبان

هیچ درمان فوری برای زخم‌های دهانی و بلسترها وجود ندارد، ولی معمولاً این زخم‌ها در یک تا دو هفته بهبود می‌یابند.

برخی از روش‌های درمانی که می‌تواند به کاهش علائم کمک کرده و از عفونت جلوگیری کند، شامل:

• دهان‌شویه‌های ضد میکروبی، ژل‌ها و اسپری‌ها
• لوزی‌های حاوی کورتیکواستروئیدها
• اگر مشکل بیشتر از ۳ هفته ادامه داشته باشد، ممکن است نشانه‌ای از عفونت باشد و باید توسط پزشک بررسی شود.

عفونت‌های دهانی

عفونت‌های قارچی یا مخمری در دهان نسبتاً شایع هستند، اما اگر بدون درمان بمانند، می‌توانند به خونریزی زبان منجر شوند.
عفونت‌هایی مانند ترومای دهان (کاندیدیازیس) می‌توانند زخم‌های سختی ایجاد کنند که هنگام خوردن، نوشیدن و بلعیدن درد به همراه دارد.

بسیاری از افراد سالم نیز ممکن است مخمر در دهان خود داشته باشند، اما فقط برخی از آن‌ها دچار عفونت می‌شوند. افرادی که در خطر ابتلا به این عفونت هستند، شامل:

• نوزادان
• افرادی که مبتلا به HIV هستند
• افرادی که تحت پرتودرمانی یا شیمی درمانی قرار دارند
• افرادی که آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند

پزشکان به‌طور معمول هنگام تشخیص عفونت، معاینه دقیقی انجام می‌دهند. پزشک ممکن است آزمایش سواب دهان را پیشنهاد دهد تا مشخص شود کدام نوع عفونت در کار است. شناخت نوع عفونت به پزشک کمک می‌کند تا بهترین روش درمان را انتخاب کند. بسته به نوع و شدت عفونت، افراد می‌توانند از کرم‌ها و داروهای خوراکی برای درمان عفونت دهان استفاده کنند.

تبخال دهانی

تبخال دهانی یک بیماری مسری است که به‌وسیله ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد می‌شود. این ویروس ممکن است سال‌ها در بدن انسان بدون ایجاد مشکل باقی بماند. اما عوامل خاصی مانند استرس یا تغییرات هورمونی می‌توانند باعث فعال شدن ویروس و بروز عفونت شوند.
تبخال معمولاً ابتدا به صورت زخم‌های دردناک در دهان ظاهر می‌شود.

زخم‌هایی که در دهان بوجود می‌آیند، ممکن است در زبان هم وجود داشته باشند. این زخم‌ها معمولاً به خاطر آسیب ناگهانی خونریزی می‌کنند یا با برخی غذاها ترکیب می‌شوند.

تبخال دهان شناسایی‌اش به راحتی امکان پذیر نیست، زیرا علائم آن شبیه به بیماری‌های دیگر است:

علائم شایعی که می‌توانند وجود داشته باشند عبارتند از:

• درد
• قرمزی
• وجود زخم‌ها

بهترین روش برای تشخیص تبخال دهان، گرفتن نمونه بافت از محل آسیب‌دیده است تا پزشک با بررسی آن وجود ویروس را تشخیص دهد. همچنین، آزمایش خون نیز می‌تواند برای شناسایی ویروس استفاده شود.

اختلالات عروق خونی

گاهی ممکن است مجموعه‌ای از رگ‌های خونی که به آن‌ها همیونوم می‌گویند، بر روی صورت، سر، دهان و گردن ایجاد شوند. این زخم‌ها معمولاً از زمان تولد یا در دوران کودکی شروع به رشد می‌کنند. همیونوم‌های زبان، هرچند نادر، می‌توانند سبب خونریزی، درد و مشکل در غذا خوردن شوند. این مشکل در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود.

درمان خونریزی زبان

• عمل جراحی
• کورتیکواستروئیدها
• پرتو درمانی
• جراحی سرد که برای از بین بردن سلول‌های معیوب انجام می‌شود
• لیزر درمانی
• رادیوفرکانسی، روشی که از گرما استفاده می‌کند

سرطان زبان

علائم سرطان زبان شامل موارد زیر است:

• خونریزی بدون علت از زبان
• درد مداوم هنگام بلع
• وجود یک زخم یا توده در زبان
• احساس بی‌حسی در دهان

تشخیص زودهنگام سرطان زبان برای جلوگیری از گسترش آن به سایر قسمت‌های بدن بسیار مهم است.

بیوپسی بهترین روش برای تأیید سرطان زبان است که شامل بررسی یک نمونه کوچک از بافت زیر میکروسکوپ می‌باشد.

درمان بیماری‌های زبان

مانند بسیاری از سرطان‌ها، روش‌های درمانی بسته به مرحله و شدت سرطان زبان متفاوت خواهد بود. برای مثال، اگر سرطان به سایر نواحی بدن گسترش یافته باشد، ممکن است درمان‌های متفاوتی لازم باشد.
جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی به‌صورت معمول برای درمان این نوع سرطان تجویز می‌شود.

افرادی که در معرض خطر بیشتری برای خونریزی هستند:

• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
• مصرف بیش از حد الکل
• سیگار کشیدن مداوم
• استفاده ناصحیح از پروتزهای دندانی و سایر وسایل دندانپزشکی

برخی از روش‌های خانگی می‌توانند به‌طور موقت خونریزی را متوقف کنند، از جمله:

• قرار دادن یخ روی ناحیه آسیب‌دیده زبان، به طور مستقیم یا در یک پاکت تمیز. اگر این کار را دو تا سه بار در روز تکرار کنید، ممکن است تسکین پیدا کنید.
• شستشوی دهان با دهانشویه ضد عفونی کننده یا آب گرم چند بار در روز.
• استفاده از یک قاشق چای‌خوری نمک یا سودا برای شستشو سه تا پنج بار.
• اجتناب از غذا یا مایعاتی که می‌توانند زخم زبان یا زخم دهان ایجاد کنند.