علت عارضه اونیکولیز چیست؟ آیا درمان پذیر است؟ (2 نکته مهم)

علل، نشانه ها، درمان و پیشگیری از اونیکولیز

اونیکولیز به حالتی گفته می‌شود که در آن ناخن بدون درد از بستر خود جدا می‌شود. این جدا شدن می‌تواند از کناره‌ها یا نوک ناخن شروع شود.

دلائلی که ممکن است باعث این وضعیت شوند شامل پسوریازیس (که شایع‌ترین علت است)، هیپرتیروئیدیسم، صدمات، عفونت‌های قارچی، عفونت باکتریایی، و برخی داروها (مانند تتراسایکلین که می‌تواند باعث حساسیت ناخن به نور شود) و آلرژی‌های تماسی است.

انجام کارهای منزل، به ویژه اگر بدون دستکش انجام شود و سنگین باشد، یکی از علل اونیکولیز به شمار می‌آید. با رضیم همراه باشید.

داروهای دیگری مانند مینوسیکلین و قرص‌های جلوگیری از بارداری نیز می‌توانند باعث اونیکولیز شوند. مشکلاتی مانند کم خونی و برونشکتازی نیز می‌توانند به این وضعیت منجر شوند. به غیر از پسوریازیس، که نقش شناخته‌شده‌ای در ایجاد اونیکولیز دارد، بیماری دیگری به نام لیکن پلان نیز می‌تواند ایجاد کننده این حالت باشد.

تا ۵۰ درصد از افرادی که پسوریازیس دارند، مشکلی در ناخن‌های خود تجربه می‌کنند. در پسوریازیس ناخن، علاوه بر اونیکولیز، ممکن است نقاط فرورفته (Pitting) و لکه‌های زردرنگ شفاف زیر ناخن (Oli drop) نیز دیده شود. افرادی که به اونیکولیز مبتلا هستند باید از نظر هیپرتیروئیدیسم تحت بررسی قرار گیرند.

چه چیزی باعث اونیکولیز می‌شود؟

از جمله مهم‌ترین دلایل ایجاد این مشکل در ناخن‌ها عبارتند از:

• صدمه به ناخن
• آلرژی به محصولات مانند لاک، مواد کاشت ناخن یا ناخن مصنوعی
• عفونت قارچی ناخن یا پسوریازیس
• واکنش به داروهای سیستمیک
• آسیب یا تروما

برخی از متخصصان بر این باورند که سلامت ناخن‌ها می‌تواند نشانه‌ای از سلامت عمومی بدن باشد. به همین دلیل تغییرات در ناخن‌ها ممکن است نشان‌دهنده وجود یک مشکل جدی باشد.

بنابراین، گاهی اوقات اونیکولیز نشانه‌ای از عفونت قارچی یا مشکلات تیروئید است. همچنین، کمبود بعضی ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند آهن نیز می‌تواند منجر به جدا شدن ناخن از بستر خود شود.

علائم این اختلال چیست؟

اولین علامت این است که ناخن به آرامی از بستر خود جدا می‌شود و به سمت بالا حرکت می‌کند. در این مرحله معمولاً درد احساس نمی‌شود. ناخنی که تحت تأثیر این مشکل قرار دارد، بسته به علت، ممکن است به رنگ‌های زیر درآید:

• زرد
• سبز
• بنفش
• سفید
• خاکستری

جلوگیری از اونیکولیز

اگر این مشکل به دلیل حساسیت به مواد خاصی رخ داده باشد، با اجتناب از این مواد می‌توان از جدا شدن ناخن جلوگیری کرد:

• چسب
• اکریلیک
• استون که در مانیکور و پدیکور به کار می‌رود
• ناخن مصنوعی

اگر قصد استفاده از محصولاتی مانند لاک یا استون دارید، حتما از نوع ضد آلرژی آن استفاده کنید. همچنین، اگر به دلیل قارچ یا مخمر این مشکل به وجود آمده باشد، بهتر است از ناخن‌ها مراقبت بیشتری کنید تا عفونت گسترش پیدا نکند.

در صورتی که ناخن‌ها به قارچ مبتلا شده‌اند، می‌توانید از آنتی‌بیوتیک‌های طبیعی زیر استفاده کنید. همچنین هرگز نباید دست‌های آلوده را به دهان خود بزنید، زیرا این کار می‌تواند قارچ و مخمر را به دهان منتقل کند.

• سرکه و پراکسید هیدروژن
• روغن درخت چای
• جوش شیرین

اگر اونیکولیز در ناخن پاها ایجاد شده باشد نیز باید نکات زیر را رعایت کنید:

1. از جوراب تمیز استفاده کنید.
2. همیشه پاهای خود را خشک نگه دارید.
3. از کفش‌های با تهویه مناسب استفاده کنید.
4. هر روز پاهای خود را در سرکه سیب رقیق شده با آب بشویید و خشک کنید.

“`html

کدام مشکل ناخن پیگیری می‌خواهد؟

در کل، وقتی تغییر در شکل یا رنگ ناخن‌ها مشاهده می‌کنید، بهتر است به پزشک پوست مراجعه کنید.

مواردی که باید حتماً به پزشک پوست مراجعه کنید، شامل:

• اگر ناخن‌ها قاشقی یا چماقی شوند، این می‌تواند نشانه‌ای از کمبود آهن یا بیماری‌های قلبی و ریوی باشد. قسمت شفاف ناخن‌ها می‌تواند نشان‌دهنده وضعیت خون باشد. در افرادی که دچار کم‌خونی هستند، متوجه می‌شویم که رنگ بستر ناخن روشن‌تر می‌شود و این می‌تواند پزشک را راهنمایی کند.
• بیماری‌های قارچی مثل اونیکومایکوز ممکن است یک یا چند ناخن را درگیر کنند و باعث تغییر در شکل و رنگ ناخن شوند.
• بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس می‌توانند مشکلاتی مثل لکه‌دار شدن، جدا شدن ناخن یا تغییر شکل آن را به وجود آورند.
• در بعضی بیماری‌های ریوی و قلبی، ناخن‌ها ممکن است چماقی یا قاشقی شکل شوند.
• بیماری‌های عفونی مثل زگیل، سل، ایدز و حتی عفونت‌های قارچی ممکن است تأثیراتی بر روی ناخن‌ها داشته باشند.
• گاهی اوقات پوشیدن کفش‌های تنگ باعث فرو رفتن ناخن در گوشت می‌شود که می‌تواند عفونت و درد شدید ایجاد کند و گاهی نیاز به جراحی داشته باشد.
• اگر مانیکور و پدیکور توسط افراد غیرحرفه‌ای انجام شود، ممکن است به کوتیکول ناخن آسیب بزند و باعث عفونت‌های مکرر و تغییر شکل دائمی ناخن شود.

• نرمی و شکنندگی ناخن یا تغییر رنگ آن همیشه نشانه بیماری نیست. این مسائل ممکن است به دلایل ژنتیکی یا استفاده زیاد از لاک ایجاد شوند. مثلاً شستشوی زیاد دست‌ها و ناخن‌ها می‌تواند باعث خشکی و شکنندگی آن‌‎ها شود.
• در این شرایط، استفاده از شوینده‌های ملایم و چرب کردن ناخن‌ها با وازلین یا کرم‌های حاوی اوره می‌تواند بسیار مفید باشد. شکنندگی و ریش ریش شدن گوشه‌های ناخن نیز در افرادی که پوست خشک و اگزما دارند، شایع است.
• تغییر رنگ ناخن‌ها همیشه از بیماری نیست. گاهی زرد شدن ناخن‌ها به ارث می‌رسد (مثل در نشانگان ناخن‌های زرد) و گاه به خاطر مصرف لاک و لاک‌پاک‌کن‌های مختلف است. البته برخی داروها مانند داروهای ایدز هم می‌توانند باعث تغییر رنگ ناخن‌ها شوند، بنابراین باید به آن‌ها توجه کرد.
• برخی داروها، از جمله بعضی آنتی‌بیوتیک‌ها، ممکن است در برخورد با نور باعث اونیکولیز یا جدا شدن ناخن از بستر آن شوند.
• تغییر رنگ قهوه‌ای یا سیاه به شکل یک نوار طولی می‌تواند از یک خال خوش‌خیم در ریشه ناخن یا به‌دلیل برخی بیماری‌های بدخیم مانند ملانوم باشد که در صورت شناسایی دیرهنگام، می‌تواند خطرناک باشد.

همچنین بخوانید:

5 مشکل شایع ناخن کودکان

ناخن‌ها در کودکان باید دارای شکل و انحنای طبیعی و براق باشند. بافت زیر ناخن نیز باید کاملاً واضح باشد. در شرایط و بیماری‌های خاص، ممکن است تغییراتی در ناخن‌ها روی دهد که سبب تغییر در شکل، رنگ و قوام آن‌ها می‌شود. بنابراین، والدین باید در صورت مشاهده هر یک از علایم زیر با پزشک اطفال مشورت کنند.

1-قاشقی شدن ناخن‌ها

در کودکانی که تغذیه‌ی خوبی دارند و به اندازه کافی ویتامین D و کلسیم و مواد مغذی دیگر مصرف می‌کنند، رشد استخوان‌ها خوب است و بنابراین ناخن‌هایشان هم قوی و سالم هستند. اما کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند باعث تغییر شکل یا شکنندگی ناخن‌ها یا کاهش رشد آن‌ها شود، مثلاً کمبود آهن می‌تواند باعث قاشقی شدن ناخن‌ها شود.

“`

ناخن‌ها ممکن است به دلیل فقدان مواد ضروری طبیعی خود، حالت عادی خود را از دست بدهند و به شکل قاشق مانند و فرورفته درآیند.

در این حالت، اگر روی ناخن فشار وارد شود، زیر ناخن به‌صورت قرمز شفاف نیست و رنگ آن کمرنگ به نظر می‌رسد. اگر آزمایش خون نشان دهد که میزان هموگلوبین کمتر از ۱۲ است، این نشان‌دهنده کم‌خونی در کودک خواهد بود.

برای درمان کم‌خونی، می‌توان مکمل آهن و رژیم غذایی‌ای شامل گوشت، جگر، زرده تخم‌مرغ و برخی حبوبات مثل عدس، لوبیا و پسته که همگی منابع خوبی از آهن هستند، تجویز کرد. این کار باعث بهبود وضعیت ناخن‌ها می‌شود و به تدریج آن‌ها به حالت طبیعی خود برمی‌گردند.

2-ناخن‌های شکننده و نازک

کمبود ویتامین D و کلسیم می‌تواند به نازکی و شکنندگی ناخن‌ها و همچنین کاهش رشد آن‌ها منجر شود. اگر آزمایش‌ها این کمبودها و بیماری راشیتیسم را در کودک نشان دهند، بخصوص در فصل زمستان که کمبود ویتامین D رایج است، تجویز ویتامین D به صورت خوراکی یا تزریقی و همچنین قرار دادن کودک در معرض نور خورشید می‌تواند به بهبود وضع ناخن‌ها کمک کند.

3-عفونت و التهاب در کناره ناخن

برخی بیماری‌های عفونی ممکن است باعث عفونت ناخن‌ها شوند. باکتری‌هایی مانند استافیلوکوک‌ها می‌توانند عفونت‌هایی در کنار ناخن‌ها ایجاد کنند که باعث قرمزی و ترشحات چرکی می‌شوند و به دلیل فضای کم زیر ناخن، این وضعیت باعث ایجاد دردهای شدیدی در کودک می‌گردد.

این نوع عفونت در شست پا بیشتر دیده می‌شود. برای درمان، از محلول‌های موضعی و آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌شود و در برخی مواقع ممکن است پزشک نیاز به کشیدن ناخن داشته باشد. همچنین، برخی عفونت‌های قارچی نیز می‌توانند شکل ناخن را تغییر داده و آن را شکننده کنند که در این صورت از درمان‌های موضعی ضدقارچی استفاده می‌شود.

4-سیاه‌شدن و افتادن ناخن

ضربه به ناخن کودک ممکن است باعث شکستن و سیاه شدن آن شود. در این صورت، باید ناخن را حفظ کرد تا از عفونت جلوگیری شود و بعد از مدتی ناخن جدید از ریشه رشد خواهد کرد.

5-تغییر رنگ ناخن

یکی از دلایل شایع تغییر رنگ ناخن‌ها در کودکان، استفاده مکرر از لاک و لاک‌پاک‌کن‌هاست. این محصولات می‌توانند بر رشد ناخن‌های کودکان تاثیر منفی بگذارند و در طولانی‌مدت ممکن است باعث بروز عفونت‌های ناخن شوند. بنابراین بهتر است استفاده از لاک برای کودکان به مناسبت‌های خاص محدود شود.