علت فشار داخل سر چیست؟ + درمان سریع این عارضه خطرناک (2 نکته مهم)
چرا فشار داخل سر زیاد می‌شود؟
فشار داخل جمجمه‌ای یا ICP به فشار درون کاسه سر، مغز و مایع مغزی‌نخاعی درون آن گفته می‌شود. گاهی اوقات به دلیل چندین دلیل، این فشار بیشتر می‌شود که می‌تواند عوارضی برای فرد ایجاد کند. با رضیم همراه باشید.
فضای داخل جمجمه یک فضا بسته است و نمی‌تواند باز شود. خون به مغز از طریق سرخرگ می‌آید و از راه سیاهرگ خارج می‌شود.
محتویات داخل جمجمه شامل این موارد است:
1- بافت خود مغز که به طور متوسط در بزرگسالان 1400 گرم وزن دارد (80 درصد فشار)
2- خون داخل مغز (10 درصد فشار)
3- مایع مغزی نخاعی (10 درصد فشار)
برای اینکه فشار داخل جمجمه‌ای در حد طبیعی بماند، باید تعادل بین این سه جزء برقرار باشد. اگر یکی از این سه مورد تغییر کند، معمولاً دو مورد دیگر هم به تناسب تغییر می‌کنند تا فشار داخل جمجمه در حد نرمال بماند.
البته مغز کمتر از دو عامل دیگر می‌تواند فشرده شود و از این رو عمده تغییرات در مقدار خون و مایع مغزی نخاعی ایجاد می‌شود.
علل افزایش فشار داخل جمجمه‌ای
محتویات مغز
به دلیل وجود تومور مغزی، آبسه مغزی، ادم مغزی، التهاب و مشکلات عروقی مغزی.
تاری دید و دوبینی از شایع‌ترین علائم چشمی افزایش فشار داخل جمجمه‌ای هستند.
مقدار مایع مغزی نخاعی
وقتیکه تولید مایع مغزی نخاعی بیش از حد معمول باشد، یا مسیری برای جریان آن مسدود شود یا جذب آن به درستی انجام نشود، می‌تواند باعث افزایش فشار داخل جمجمه‌ای شود.
اختلال در عملکرد عروقی (رگ) مغز
بافت مغز توانایی تنظیم خودکار قطر رگ‌ها را دارد تا جریان خون و فشار مغز را در حد طبیعی حفظ کند.
پس از ضربه مغزی، افت فشار خون و ادم مغزی، این مکانیسم مختل می‌شود و منجر به ادم مغزی و افزایش فشار داخل جمجمه‌ای خواهد شد.
علائم افزایش فشار داخل جمجمه‌ای
- اولین علامت آن کاهش سطح هوشیاری است.
- سردرد که در افرادی که هوشیار هستند بیشتر صبح‌ها شدیدتر است.
- تهوع و استفراغ که معمولاً دیرتر ظاهر می‌شود.
- سرگیجه به صورت احساس سبکی سر.
- اختلال بینایی مانند تاری دید که از علائم شایع این مشکل است.
- اختلال شعور که می‌تواند از اضطراب ساده تا اختلال حافظه و هوشیاری باشد.
- تشدید رفلکس‌ها، تغییر در اندازه مردمک چشم و تغییر در پاسخ مردمک به نور.
- سفتی گردن.
- افزایش فشار خون که ممکن است با ضربان آرام قلب باشد.
- اختلالات عصبی موضعی مانند فتق‌های داخل مغزی.
راه‌های تشخیص افزایش فشار داخل جمجمه‌ای
- سی‌تی‌اسکن مغز.
- آزمایش خون.
- آزمایش ادرار.
- آزمایش مایع مغزی نخاعی.
- استفاده از داروهای مدر اسموتیک مانند مانیتول که به کاهش مقدار آب بافت مغزی و فشار داخل جمجمه کمک می‌کند.
- گاهی اوقات استفاده از کورتون‌ها مانند دگزامتازون برای کاهش ادم و فشار.
- محدودیت در مصرف مایعات به کاهش حجم فشار داخل جمجمه کمک می‌کند.
- کاهش دما هم می‌تواند میزان متابولیسم سلول‌های مغزی را پایین بیاورد و فشار داخل جمجمه را کاهش دهد.
- اگر این روش‌ها مؤثر نباشد، جراحی مانند Ventriculostomy (سوندگذاری داخل بطنی) انجام می‌شود. در این روش، جمجمه سوراخ می‌شود و یک لوله باریک پلاستیکی وارد سر می‌شود تا فشار را اندازه‌گیری کرده و مایع مغزی نخاعی را تخلیه کند.
منبع: بیتوته
مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی
