بیماری ها و درمان آنها
علت و درمان درد شست و مچ دست ناشی از دکوئروین تنوسینوویتیس (2 نکته مهم)

“`html
چرا شست و مچ دست درد میکند؟
- در تمام مفاصل بدن، نوعی غضروف وجود دارد که به نام غضروف مفصلی شناخته میشود. این غضروفها، استخوانهای تشکیلدهنده مفاصل را از هم جدا میکنند و مانع از برخورد و ساییدگی آنها در زمان حرکت میشوند.
- آرتریت یا التهاب مفاصل، انواع مختلفی دارد اما در همه این انواع، مشکل اصلی یکی است. در این بیماری، غضروف مفصلی تحلیل میرود و استخوانهای مفصل با یکدیگر تماس پیدا میکنند. در نتیجه، این تماس باعث التهاب و درد در مفصل میشود.
- تاندونها بافتهایی از پروتئین به نام کلاژن هستند که عضلات را به استخوانها متصل میکنند و مسئول حرکت دادن مفاصل و استخوانها هستند. بیماریای که تاندونها را ملتهب میکند، تندونیتیس (Tendinitis) نام دارد.
- دکورئروین تنوسینوویس (de Quervain Tenosynovitis) ناشی از التهاب و بزرگ شدن تاندونهایی است که شست را از سایر انگشتان جدا میکنند.
- این التهاب معمولاً به دلیل حرکات تکراری و چرخشی مچ دست ایجاد میشود. اگر این بیماری درمان نشود، غلاف تاندون ضخیمتر میشود و این امر منجر به برجسته شدن آن در سطح مچ و افزایش درد میگردد.
- یک مشکل به نام “ماشۀ” ممکن است پیش بیاید که تاندون را در غلافش گیر میکند، و این میتواند باعث قفل شدن شست یا پرش آن شود. این بیماری ممکن است با آرتریت مفصل استخوان بند اول شست نیز همراه شود که درد و ناتوانی شست را بیشتر میکند.
- دکورئروین تنوسینوویس به افرادی که حرکات تکراری زیادی با دست خود انجام میدهند، مبتلا میشود. این حرکات شامل بستن شست، مانند کسانی که کارهای فنی انجام میدهند، یا حرکات چرخشی مچ دست، مانند افرادی که مسئول پرکردن لیوانهای بستنی هستند، میشود. همچنین ممکن است این بیماری بعد از ضربه فیزیکی شدید به مچ ایجاد شود.
چگونه درد دکورئروین تنوسینوویس تشخیص داده میشود؟
- درد دکورئروین تنوسینوویس در سمتی از مچ که نزدیک شست است، احساس میشود. این درد معمولاً دائمی است و با حرکات شست یا خم کردن مچ به سمت انگشت کوچک بدتر میشود.
- بیماران اغلب میگویند که نمیتوانند لیوانی را نگه دارند یا پیچگوشتی را بچرخانند. این بیماری معمولاً باعث برهم خوردن خواب بیماران میشود.
- در معاینه فیزیکی، بیمار وقتی که مچش در سمتی که شست قرار دارد لمس میشود، احساس درد بیشتری خواهد داشت. همچنین، بسیاری از بیماران هنگام باز و بسته کردن شست، صدای غژغژ میشنوند.
- حرکت شست ممکن است به دلیل درد محدود شود و شست به حالت ماشهای درآید.
- تست فینکلستاین (Finkelstein) یکی از روشهای تشخیص این بیماری است. در این تست، از بیمار خواسته میشود که شست خود را با چهار انگشت دیگر دستش بپوشاند و سپس پزشک مچ بیمار را به سمت کوچکترین انگشت خم میکند. اگر بیمار به دکورئروین تنوسینوویس مبتلا باشد، در این حالت درد ناگهانی را احساس خواهد کرد.
بیماریهایی که علائم مشابه دارند، شامل موارد زیر هستند:
- مشکلات عصبی، التهاب مفصل بین شست و مچ، و در مواردی رادیکولوپاتی گردنی (فشرده شدن اعصاب مربوط به دست در هنگام خارج شدن از نخاع گردنی توسط مهرههای گردن).
- الکترومایوگرافی میتواند کمک کند تا رادیکولوپاتی گردنی از دکورئروین تنوسینوویس تشخیص داده شود. در این تست، پاسخ عضلات و اعصاب به تحریکات الکتریکی بررسی میشود تا محل دقیق اختلال مشخص شود.
برای مثال، در رادیکولوپاتی گردنی، مشکل در نزدیکی گردن است، اما در دکورئروین تنوسینوویس اختلالی در اعصاب وجود ندارد.
- انجام رادیوگرافی برای تمام بیمارانی که درد مچ دارند، ضروری است. رادیوگرافی میتواند شکستگیها و ترکهایی در استخوان نشان دهد. این ترکها ممکن است…
“““html
- با توجه به علائم این بیماری، ممکن است اشتباهاتی در تشخیص صورت گیرد و برای تأیید تشخیص، انجام رادیوگرافی الزامی است.
- بر اساس تاریخچه بیماری و نوع درد، ممکن است نیاز باشد که آزمایشات دیگری مانند شمارش کامل سلولهای خونی انجام شود. اگر پزشک نسبت به پارگی تاندونها در ناحیه مفصل مشکوک شود، انجام MRI و سونوگرافی توصیه میشود. سونوگرافی میتواند در شناسایی دیگر مشکلات مچ دست هم کمک کند.
- اسکن استخوان میتواند ترکهای بسیار ریزی در استخوانها را که در رادیوگرافی دیده نمیشوند، نشان دهد. هر روش تصویربرداری کارایی خاص خود را دارد و گاهی اوقات لازم است که تمامی این روشها انجام شوند تا بیماری به درستی شناسایی شود.
روشهای مختلف درمان درد دکوئروین تنوسینوویس (درد مچ دست)
اولین روش درمانی، استفاده از داروهای ضدالتهاب و مسکنها است. اگر بیماری پیشرفته باشد، ممکن است نیاز به انجام یکی یا چند روش زیر باشد.
1- لیزر درمانی:
- در این روش با استفاده از پرتو لیزر کمتوان، فرآیندهای ضدالتهابی و ترمیمی در بافت تاندون فعال میشود و به بهبودی سریعتر تاندون کمک میکند. بهطور میانگین، هر جلسه لیزر درمانی 40 دقیقه طول میکشد و برای درمان کامل ممکن است چند جلسه نیاز باشد.
2- تزریق کورتیکواستروئید:
- کورتیکواستروئیدها خواص ضدالتهابی دارند و به فضای ملتهب تاندون تزریق میشوند. کاهش التهاب به بدن این امکان را میدهد که بافت آسیبدیده را ترمیم کند.
- این دارو معمولاً با یک داروی بیحسکننده ترکیب میشود تا درد ناشی از تزریق کاهش یابد. اثرگذاری تزریق استروئید معمولاً حدود 24 تا 48 ساعت طول میکشد و تاثیر آن بین 3 تا 6 ماه باقی میماند.
- اگر درد بیمار پس از 24 تا 48 ساعت کاهش نیابد، احتمال وجود مشکل دیگری در ناحیه تاندون وجود دارد مانند آرتریت یا التهاب بافتهای پایدارکننده مفصل. در این صورت ممکن است نیاز به اقدامات درمانی بیشتری وجود داشته باشد.
تزریقات عموماً به دو صورت انجام میشوند:
- روش هدایت نشده، که به عنوان روش لندمارک شناخته میشود، پزشک بدون استفاده از دستگاههای تصویربرداری و بر اساس نقاط مشخص سطحی بدن تزریق را انجام میدهد.
- در روش هدایت شده، پزشک با دستگاه فلوروسکوپی یا سونوگرافی مکان دقیقی که باید تزریق شود را مییابد و سوزن را به داخل بافت هدایت میکند. این روش به دلیل مشاهده همزمان سوزن در دستگاه تصویربرداری، احتمال خطا را به حداقل میرساند.
- مزیت استفاده از سونوگرافی نسبت به فلوروسکوپی در سادگی و نبود عوارض جانبی آن است. کار با سونوگرافی نسبت به فلوروسکوپی آسانتر است و خطرات کمتری برای پزشک و بیمار دارد.
مراحل انجام درمان:
- برای انجام تزریق، بیمار بر روی تخت معاینه نشسته و دست آسیبدیده را در کنار بدن به صورتی قرار میدهد که پشت دست رو به بالا باشد. سپس پزشک با استفاده از سونوگرافی محل تزریق را مشخص کرده و تزریق را انجام میدهد. این تزریق هم جنبه درمانی و هم تشخیصی دارد.
تزریق کورتیکواستروئید با کمک دستگاه سونوگرافی:
- معمولاً پس از تزریق، با قرار دادن کمپرس سرد بر روی محل تزریق، از التهاب و درد جلوگیری میشود.
3- اوزونتراپی:
- برای درمان د کوئروین تنوسینوویتیس میتوان از تزریق آب حاوی اوزون استفاده کرد. در این روش مقدار کمی گاز اوزون به اطراف تاندون تزریق میشود. معمولاً پس از 30 تا 60 دقیقه، درد کاملاً تسکین مییابد.
- این تسکین درد به دلیل افزایش سطح اکسیژن در محل بافت و بالا بردن متابولیسم است.
“`
- فرآیند سوخت و ساز که باعث تسریع در ترمیم میشود، از این طریق به دست میآید.
- مدت زمان تسکین درد میتواند متغیر باشد و بین یک تا شش ماه یا حتی دائمی باشد. بعضی از بیماران برای دستیابی به تسکین کامل درد، به چند تزریق (بین ۲ تا ۴ تزریق) نیاز دارند که این تزریقها در طول چند ماه انجام میشود. دلیلش این است که تزریق اوزون، علاوه بر تأثیرات مثبتی که بر روی ترمیم بافت دارد، به دلیل خاصیت ضدالتهابیاش هم به تسکین درد کمک میکند.
- برخلاف تزریقهای کورتیکواستروئید که اگرچه خاصیت ضدالتهابی دارند، اما به بافتهای زیرین آسیب میزنند و باعث تضعیف آنها میشوند، تزریق اوزون روند ترمیم را تقویت کرده و به بهبودی بافت آسیبدیده کمک میکند. این تزریقها با استفاده از دستگاه سونوگرافی انجام میشوند.
4- تغییر سبک زندگی:
- حتی پس از درمان کامل بیماری، اگر سبک زندگی تغییر نکند، خطر بروز دوباره بیماری وجود دارد. بیمار باید عادتهای نادرست را مثل جابهجایی نادرست اشیاء و استفاده نادرست از ابزارها اصلاح کند تا احتمال ابتلا دوباره به دکوئروین تنوسینوویتیس به حداقل برسد.
همچنین بخوانید: