علت و راههای درمان قطعی بیماری آسم (2 نکته مهم)
“`html
آسم چیست؟
واژه آسم از زبان یونانی به معنای تنگی نفس است. در این بیماری مزمن، لوله‌های تنفسی ما متورم می‌شوند و نتیجه‌اش این است که نمی‌توانیم به راحتی نفس بکشیم و احساس تنگی نفس می‌کنیم.
آسم بیماری‌ای است که به‌طور مستقیم روی ریه‌ها تاثیر می‌گذارد. این به‌معنای آن است که هوا به سادگی نمی‌تواند به داخل ریه‌ها برود و مسیر آن متورم و باریک می‌شود. در این وضعیت، فرد دچار تنگی نفس می‌شود.
آسم بیماری شایعی است. با توجه به آمار خوشبینانه در کشورمان، 7 تا 8 درصد از افراد به آسم مبتلا هستند که بیشترشان کودکان و نوجوانان هستند، اما این بیماری ممکن است در هر سنی رخ دهد.
اگر واقع بینانه به آمار جهانی آسم فکر کنیم، حدود 12 درصد از مردم دنیا به این بیماری مبتلا هستند و در حال حاضر 300 میلیون نفر در دنیا به آسم مبتلا هستند.
نشانه‌های آسم چیست؟
- فردی که به آسم مبتلا است ممکن است سرفه کند، زودتر از دیگران خسته شود، و در مواجهه با محرک‌هایی مثل بوی رنگ، شوینده، حشره‌کش، دود سیگار، اسپند یا آلودگی هوا دچار تنگی نفس شود.
- معمولاً بیماران آسمی در شب و نیمه شب با علائمی مواجه می‌شوند، بسیاری از آنها می‌گویند که در شب‌ها با سرفه از خواب بیدار می‌شوند.
- فرد آسمی ممکن است صدای خش‌خش یا زوزه‌مانند در سینه خود احساس کند.
- این افراد غالباً حس سنگینی روی سینه دارند و این حس ممکن است در زمان سرماخوردگی یا در معرض دود و بوی‌های مختلف افزایش یابد. استرس‌های روحی هم می‌تواند این حس را بدتر کند.
- گاهی یک فرد آسمی ممکن است یکی از این علائم، یا دو تا یا حتی همه آنها را داشته باشد.
- متأسفانه، برخی بیماران از تجویز اسپری می‌ترسند، به‌ویژه اسپری‌های حاوی کورتون.
- اما هنگامی که اسپری با تجویز پزشک مجرب مصرف می‌شود، می‌تواند به بهبود وضعیت بیمار کمک کند.
- شاید این بیماری به طور کامل درمان نشود، اما فرد می‌تواند یک زندگی طبیعی داشته باشد.
- افرادی که به آسم مبتلا هستند نباید سیگار بکشند و دیگران نیز باید از سیگار کشیدن در اطراف آنها خودداری کنند. اگر کسی در خانه شما به آسم مبتلا است، حتماً از کشیدن سیگار اجتناب کنید.
بیماری‌های مرتبط با آسم
برخی از بیماری‌هایی که ممکن است بیشتر در افراد مبتلا به آسم دیده شود عبارتند از:
- بیماری ریفلاکس معده و مری
- التهاب سینوس و بینی
- آپنه خواب انسدادی
- اختلالات روانی
- اختلال اضطراب
- اختلال خلقی
سابقه ژنتیک در بیماری آسم
سابقه خانوادگی یکی از عواملی است که خطر ابتلا به آسم را افزایش می‌دهد زیرا چندین ژن در این بیماری نقش دارند. اگر یکی از دوقلوهای همسان به این بیماری مبتلا شود، احتمال اینکه دیگر دوقلو نیز مبتلا شود حدود ۲۵٪ است. تا سال ۲۰۰۵، ۲۵ ژن موثر در آسم در شش جمعیت مختلف شناسایی شده‌اند که از آن جمله می‌توان به GSTM1، IL10، CTLA-4، SPINK5، LTC4S، IL4R و ADAM33 اشاره کرد. بسیاری از این ژن‌ها به سیستم ایمنی بدن یا کاهش التهاب مرتبط‌اند.
حتی با این لیست از ژن‌ها که تحقیقات زیادی درباره آنها انجام شده، نتایج در جمعیت‌های مختلف مشابه نیست. در سال ۲۰۰۶ در یک مطالعه، ارتباط ژنتیکی بیش از ۱۰۰ ژن در ابتلا به آسم شناسایی شد و همچنان این تعداد در حال افزایش است.
تشخیص بیماری آسم
هرچند آسم بیماری شناخته‌شده‌ای است،
“““html
آسم یک بیماری است که به شکل‌های مختلف در افراد بروز می‌کند، اما تعریف دقیقی برای آن وجود ندارد. به گفته ابتکار جهانی برای آسم، این بیماری به‌عنوان “یک اختلال مزمن و التهابی مجاری تنفسی” شناخته می‌شود که در آن سلول‌ها و اجزای مختلفی نقش دارند. التهاب مزمن باعث می‌شود که راههای هوایی به‌طور غیرطبیعی واکنش نشان دهند که این موضوع می‌تواند به حملات مکرر خس‌خس، تنگی نفس، فشردگی قفسه سینه و سرفه، به‌ویژه در شب یا صبح زود منجر شود.
این حملات معمولاً با انسداد موقتی و متغیر جریان هوا در ریه‌ها همراه می‌شود که می‌تواند به‌طور طبیعی یا با درمان برطرف گردد.
در حال حاضر تست دقیقی برای شناسایی آسم وجود ندارد و معمولاً تشخیص بر اساس نشانه‌ها و واکنش به درمان‌ها در طول زمان انجام می‌شود. اگر فردی دچار خس‌خس و تنگی نفس مکرر باشد یا اگر در حین فعالیت‌های ورزشی، به عفونت‌های ویروسی، آلرژن‌ها یا آلودگی هوا این علائم بدتر می‌شود، احتمال وجود آسم باید مورد توجه قرار گیرد.
به‌منظور تایید تشخیص، معمولاً از تست اسپیرومتری استفاده می‌شود. در کودکان کمتر از شش سال شناسایی این بیماری دشوارتر است زیرا نمی‌توانند این تست را انجام دهند.
محرک‌های آسم کدامند؟
برخی از مواد مانند شوینده‌ها، اسیدها و وایتکس می‌توانند محرک‌های آسم باشند و باید از زندگی فرد مبتلا به آسم حذف شوند. انجام ورزش و داشتن تغذیه مناسب می‌تواند به فرد کمک کند تا با درمان‌های آسم بهتر زندگی کند.
آسم یکی از عواملی است که می‌تواند باعث تنگی نفس شود. به همین دلیل، هر بار که دچار تنگی نفس می‌شوید، باید از خود بپرسید آیا مبتلا به آسم هستید یا نه.
اگر خودتان مبتلا به آسم هستید یا کسی در خانواده شما مبتلاست، نگران نباشید. با مراجعه به پزشک و انجام بررسی‌های دقیق، می‌توانید مطمئن شوید که آیا واقعاً آسم دارید یا علت دیگری برای سرفه و تنگی نفس شما وجود دارد. پزشک می‌تواند درمان مناسب را برای کنترل بیماری تجویز کند.
آسم یک بیماری قابل کنترل است، اما درمان کاملی ندارد. با این حال، مبتلا بودن به آسم به این معنی نیست که نمی‌توانید زندگی عادی داشته باشید. به یاد داشته باشید که آسم یک مشکل جدی است و باید به آن توجه شود.
پیشگیری از آسم
مدارک مربوط به موثر بودن اقدام‌هایی برای جلوگیری از پیشرفت آسم، بسیار محدود است. برخی از روش‌ها ممکن است کمک کننده باشند، مانند: محدود کردن تماس با دود سیگار چه در دوران بارداری و چه پس از زایمان، تغذیه با شیر مادر و زندگی در خانواده‌های بزرگ یا در مهد کودک، اما برای هیچ‌یک از این‌ها شواهد کافی وجود ندارد. همچنین، تماس با حیوانات خانگی در سنین پایین ممکن است مفید باشد.
تماس با حیوانات خانگی در مراحل دیگر زندگی معمولاً نتیجه‌ای نداشته‌است و تنها توصیه می‌شود اگر فردی به حیوانات خانگی آلرژی دارد، این حیوانات در خانه نگهداری نشوند. محدودیت‌های رژیمی در دوران بارداری یا زمان تغذیه با شیر مادر اثرگذاری ندارند و به همین دلیل، توصیه نمی‌شوند. همچنین، ممکن است کاهش یا حذف مواد حساسیت‌زا در محل کار مؤثر باشد.
راههای درمان آسم
داروهایی که برای درمان آسم استفاده می‌شوند به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- داروهای فوری که برای درمان علائم حاد به کار می‌روند.
- داروهای کنترل درازمدت که برای جلوگیری از وخامت وضعیت بیمار استفاده می‌شوند.
داروهای فوری معمولاً جزو آگونیست‌های بتا ۲ هستند، مانند سالبوتامول (آلبوترول USAN).
داروهای آنتی‌کلی‌نرژیک مانند ایپراتروپیوم بروماید هنگام استفاده همراه با داروهای سریع‌الاثر برای افرادی که در معرض علایم متوسط یا شدید قرار دارند، موثر هستند.
داروهای قدیمی‌تر مانند اپی‌نیفرین که قدرت انتخابی کمتری دارند، اثربخشی مشابهی با داروهای سریع‌الاثر دارند. با این حال…
“`
استفاده از این موارد با توجه به نگرانی‌هایی که درباره فشار آوردن بیش از حد بر روی قلب وجود دارد، توصیه نمی‌شود.
درمان آسم با رژیم غذایی
موز
بررسی‌ها نشان می‌دهند که کودکانی که مبتلا به آسم هستند و هر هفته یک بار موز می‌خورند، کمتر دچار خس خس سینه می‌شوند.
عسل
خوردن عسل طبیعی به صورت روزانه به مشکلات سینه کمک کرده و آن را نرم‌تر می‌کند.
شلغم
شلغم به نرم کردن سینه کمک می‌کند و برای آسم و سرماخوردگی مفید است.
موسیر
موسیر باعث ضد عفونی شدن مجاری تنفسی می‌شود. می‌توانید آن را با ماست مصرف کنید.
زنجبیل
زنجبیل برای آسم بسیار موثر است و می‌تواند درد سینه را کاهش داده یا کاملاً از بین ببرد.
برنامه‌ریزی غذایی
افرادی که به آسم مبتلا هستند در دریافت اکسیژن به مشکل برمی‌خورند. از طرفی، بدن آنها در سوزاندن هیدروکربن‌های انرژی‌زا هم دچار مشکل است. در نتیجه، هیدروکربن‌های نسوخته در بدن جمع می‌شوند و این امر می‌تواند باعث چاقی شود که خود به نوعی بیماری آسم را بدتر می‌کند.
این افراد باید میزان کالری که دریافت می‌کنند را کنترل کنند تا از چاقی جلوگیری کنند و به جای آن از غذاهای مغذی بیشتری استفاده کنند تا دچار کمبود مواد غذایی نشوند. غذاهای مغذی شامل عسل طبیعی، تخم‌مرغ، شیر و ماست، میوه‌ها و سبزیجات، پیاز، سیر و موسیر، حبوبات و نان سبوس‌دار هستند.
تهیه شده از مجله اینترنتی رضیم
مرضیه ملایری
